Μίσθωση μηχανημάτων για την αποκατάσταση ζημιών...Με τα δεδομένα αυτά η δαπάνη δεν είναι νόμιμη. Ειδικότερα η εγκριτική της μίσθωσης απόφαση εκδόθηκε και το σχετικό συμφωνητικό υπογράφτηκε πολύ αργότερα από το κρίσιμο χρονικό διάστημα (31.12.2018-5.1.2019) εκτέλεσης των εργασιών για τις οποίες μισθώθηκαν τα μηχανήματα. Και ναι μεν, σύμφωνα με το άρθρο 58 παρ. 2 του ν. 3852/2010, όταν δημιουργείται άμεσος και προφανής κίνδυνος ή απειλείται άμεση ζημία των δημοτικών συμφερόντων από την αναβολή λήψης απόφασης, ο δήμαρχος μπορεί να αποφασίσει για θέματα που ανήκουν στην αρμοδιότητα της οικονομικής επιτροπής, οφείλει δε να υποβάλει προς έγκριση τη σχετική απόφασή του κατά την επόμενη συνεδρίασή της, εν προκειμένω όμως δεν προκύπτει ότι πριν από τις 31.12.2018 είχε εκδοθεί απόφαση του Δημάρχου, παρά μόνο ότι ο τελευταίος είχε δώσει σχετική προφορική εντολή. Άλλωστε, από την εγκριτική της μίσθωσης απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής δε συνάγεται ότι με αυτήν εγκρίθηκε προηγούμενη σχετική απόφαση του Δημάρχου. Επιπλέον, ο ισχυρισμός ότι η εκ των υστέρων έκδοση της εγκριτικής της μίσθωσης απόφασης οφείλεται στη διαπίστωση ότι δεν επαρκούσε η σχετική πίστωση και στην πρόθεση να τηρηθεί η ορθή διαδικασία, δηλαδή πρώτα να λάβει χώρα η αναμόρφωση του προϋπολογισμού και η δέσμευση της πίστωσης και μετά να εκδοθεί η εγκριτική της μίσθωσης απόφαση, είναι απορριπτέος ως ερειδόμενος επί της εσφαλμένης προϋπόθεσης, καθόσον, σύμφωνα με τα άρθρα 158 παρ. 7 του κυρωθέντος, με το άρθρο πρώτο του ν. 3463/2006, Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (Α΄ 114) και 9 παρ. 4 του π.δ. 80/2016 «Ανάληψη υποχρεώσεων από τους διατάκτες» (Α΄ 145), αφενός στις περιπτώσεις απευθείας ανάθεσης εκτέλεσης εργασιών λόγω κατε-πείγουσας ανάγκης, αν δεν υπάρχει στον προϋπολογισμό πίστωση ή αυτή που υπάρχει είναι ανεπαρκής, η αναγκαία τροποποίηση του προϋπολογισμού γίνεται στην πρώτη, μετά την ανάθεση, συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου και αφετέρου για τις δαπάνες που από τη φύση τους δεν είναι δυνατή η τήρηση της διαδικασίας για την έκδοση απόφασης ανάληψης υποχρέωσης, όπως οι δαπάνες πολιτικής προστασίας, η υποχρέωση αναλαμβάνεται και η πίστωση δεσμεύεται αμέσως μετά την παραλαβή του σχετικού λογαριασμού ή με την καθ’ οιονδήποτε τρόπο γνωστοποίηση του ύψους και του χρόνου εξόφλησής τους. Περαιτέρω, στο προαναφερόμενο συμφωνητικό προσδιορίζεται μεν το χρονικό διάστημα που χρη-σιμοποιήθηκαν τα μηχανήματα (31.12.2018 - 5.1.2019), όμως δεν προσδιορίζονται ούτε σε αυτό ούτε στην εγκριτική της μίσθωσης απόφαση ούτε στο πρωτόκολλο παραλαβής, παρά μάλιστα το ότι εκδόθηκαν μετά το χρονικό διάστημα για το οποίο μισθώθηκαν τα μηχανήματα, οι τοποθεσίες στις οποίες αυτά χρησιμοποιήθηκαν.

Μίσθωση μηχανημάτων για την εκτέλεση εργασιών:..Με τα δεδομένα αυτά η δαπάνη δεν είναι νόμιμη. Ειδικότερα η εγκριτική της μίσθωσης απόφαση εκδόθηκε και το σχετικό συμφωνητικό υπογράφηκε πολύ αργότερα από το κρίσιμο χρονικό διάστημα (7-10.1.2019). Και ναι μεν, σύμφωνα με το άρθρο 58 παρ. 2 του ν. 3852/2010, όταν δημιουργείται άμεσος και προφανής κίνδυνος ή απειλείται άμεση ζημία των δημοτικών συμφερόντων από την αναβολή λήψης απόφασης, ο δήμαρχος μπορεί να αποφασίσει για θέματα που ανήκουν στην αρμοδιότητα της οικονομικής επιτροπής, οφείλει δε να υποβάλει προς έγκριση τη σχετική απόφασή του κατά την επόμενη συνεδρίασή της, εν προκειμένω όμως δεν προκύπτει ότι πριν από τις 7.1.2019 είχε εκδοθεί απόφαση του Δημάρχου, παρά μόνο ότι ο τελευταίος είχε δώσει σχετική προφορική εντολή. Άλλωστε, από την εγκριτική της μίσθωσης απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής δε συνάγεται ότι με αυτήν εγκρίθηκε προηγούμενη σχετική απόφαση του Δημάρχου. Επιπλέον, ο προβαλλόμενος με το 6305/30.7.2019 έγγραφο ισχυρισμός ότι η εκ των υστέρων έκδοση της εγκριτικής της μίσθωσης απόφασης οφείλεται στη διαπίστωση ότι δεν επαρκούσε η σχετική πίστωση και στην πρόθεση να τηρηθεί η ορθή διαδικασία, δηλαδή πρώτα να λάβει χώρα η αναμόρφωση του προϋπολογισμού και η δέσμευση της πίστωσης και μετά να εκδοθεί η εγκριτική της μίσθωσης απόφαση, είναι απορριπτέος ως ερειδόμενος επί της εσφαλμένης προϋπόθεσης ότι η εγκριτική της μίσθωσης απόφαση δεν μπορούσε να εκδοθεί εν προκειμένω προτού λάβει χώρα η αναμόρφωση του προϋπολογισμού και η δέσμευση της πίστωσης, καθώς, σύμφωνα με τα άρθρα 158 παρ. 7 του κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν. 3463/2006 Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (ΦΕΚ Α΄ 114) και 9 παρ. 4 του π.δ/τος 80/2016 «Ανάληψη υποχρεώσεων από τους διατάκτες» (ΦΕΚ Α΄ 145), αφενός στις περιπτώσεις απευθείας ανάθεσης εκτέλεσης εργασιών λόγω κατεπείγουσας ανάγκης, αν δεν υπάρχει στον προϋπολογισμό πίστωση ή αυτή που υπάρχει είναι ανεπαρκής, η αναγκαία τροποποίηση του προϋπολογισμού γίνεται στην πρώτη, μετά την ανάθεση, συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου και αφετέρου για τις δαπάνες που από τη φύση τους δεν είναι δυνατή η τήρηση της διαδικασίας για την έκδοση απόφασης ανάληψης υποχρέωσης, όπως οι δαπάνες πολιτικής προστασίας, η υποχρέωση αναλαμβάνεται και η πίστωση δεσμεύεται αμέσως μετά την παραλαβή του σχετικού λογαριασμού ή με την καθ’ οιονδήποτε τρόπο γνωστοποίηση του ύψους και του χρόνου εξόφλησής τους. Περαιτέρω, στο προαναφερόμενο συμφωνητικό προσδιορίζεται μεν το χρονικό διάστημα που χρησιμοποιήθηκαν τα μηχανήματα (7-10.1.2019), όμως δεν προσδιορίζονται ούτε σε αυτό ούτε στην εγκριτική της μίσθωσης απόφαση ούτε στο πρωτόκολλο παραλαβής, παρά μάλιστα το ότι εκδόθηκαν μετά το χρονικό διάστημα για το οποίο μισθώθηκαν τα μηχανήματα, οι τοποθεσίες στις οποίες αυτά χρησιμοποιήθηκαν. Λαμβανομένου όμως υπόψη ότι σύμφωνα με τα απαντητικά έγγραφα, τα μηχανήματα του ... χρησιμοποιήθηκαν για τον αποχιονισμό στη ... στην περιοχή του ..., τα όργανα του Δήμου χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων δε διέλαβαν σχετική αναφορά στο από 10.6.2019 συμφωνητικό.

Εκτέλεση αποκατάστασης ζημιών σε Δήμο..:Κατά γενική αρχή του διοικητικού δικαίου, η οποία αποτελεί ειδικότερη έκφανση της αρχής της νομιμότητας, οι ατομικές διοικητικές πράξεις καταρχήν δεν αναπτύσσουν αναδρομική ισχύ, δηλαδή τα έννομα αποτελέσματά τους δεν ανατρέχουν σε χρόνο προγενέστερο της έκδοσής τους. Στην ίδια απαγόρευση αναδρομικής ισχύος υπόκεινται και οι συμβάσεις που συνάπτει η δημόσια διοίκηση, η συμβατική δράση της οποίας διέπεται επίσης από την αρχή της νομιμότητας (Κ.Π.Ε.Δ. VII Τμ. Ελ.Συν. 279 - 281, 155/2019, 187, 157, 117/2017, 148/2016, 347, 113, 49/2015). Περαιτέρω, κατά το άρθρο 53 παρ. 2 περ. ια΄ του ν. 4412/2016 «Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών (προσαρμογή στις Οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ)» (Α΄ 147), στην περίπτωση που το αντικείμενο της προς σύναψη δημόσιας σύμβασης είναι η μίσθωση μηχανημάτων για την παροχή γενικών υπηρεσιών, στα έγγραφα της σύμβασης πρέπει να αναγράφονται οι τοποθεσίες και τα χρονικά διαστήματα που θα χρησιμοποιηθούν τα μηχανήματα (Κ.Π.Ε.Δ. VII Τμ. Ελ.Συν. 294, 281, 280, 279/2019). Με τα δεδομένα αυτά η δαπάνη δεν είναι νόμιμη. Ειδικότερα, η εγκριτική της μίσθωσης απόφαση εκδόθηκε και το σχετικό συμφωνητικό υπογράφηκε πολύ αργότερα από το κρίσιμο χρονικό διάστημα (23.2.2019 – 25.2.2019) εκτέλεσης των εργασιών για τις οποίες μισθώθηκαν τα μηχανήματα. Και ναι μεν, σύμφωνα με το άρθρο 58 παρ. 2 του ν. 3852/2010, όταν δημιουργείται άμεσος και προφανής κίνδυνος ή απειλείται άμεση ζημία των δημοτικών συμφερόντων από την αναβολή λήψης απόφασης, ο δήμαρχος μπορεί να αποφασίσει για θέματα που ανήκουν στην αρμοδιότητα της οικονομικής επιτροπής, οφείλει δε να υποβάλει προς έγκριση τη σχετική απόφασή του κατά την επόμενη συνεδρίασή της, εν προκειμένω όμως δεν προκύπτει ότι πριν από τις 23.2.2019 είχε εκδοθεί απόφαση του Δημάρχου, παρά μόνο ότι ο τελευταίος είχε δώσει σχετική προφορική εντολή. Άλλωστε, από την εγκριτική της μίσθωσης απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής δε συνάγεται ότι με αυτήν εγκρίθηκε προηγούμενη σχετική απόφαση του Δημάρχου. Επιπλέον, ο προβαλλόμενος με το 49027/12.7.2019 έγγραφο ισχυρισμός ότι η εκ των υστέρων έκδοση της εγκριτικής της μίσθωσης απόφασης οφείλεται στη διαπίστωση ότι δεν επαρκούσε η σχετική πίστωση και στην πρόθεση να τηρηθεί η ορθή διαδικασία, δηλαδή πρώτα να λάβει χώρα η αναμόρφωση του προϋπολογισμού και η δέσμευση της πίστωσης και μετά να εκδοθεί η εγκριτική της μίσθωσης απόφαση, είναι απορριπτέος ως ερειδόμενος επί της εσφαλμένης προϋπόθεσης ότι η εγκριτική της μίσθωσης απόφαση δεν μπορούσε να εκδοθεί εν προκειμένω προτού λάβει χώρα η αναμόρφωση του προϋπολογισμού και η δέσμευση της πίστωσης, καθόσον, σύμφωνα με τα άρθρα 158 παρ. 7 του κυρωθέντος, με το άρθρο πρώτο του                 ν. 3463/2006 Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (Α΄ 114) και 9 παρ. 4 του π.δ. 80/2016 «Ανάληψη υποχρεώσεων από τους διατάκτες» (Α΄ 145), αφενός στις περιπτώσεις απευθείας ανάθεσης εκτέλεσης εργασιών λόγω κατεπείγουσας ανάγκης, αν δεν υπάρχει στον προϋπολογισμό πίστωση ή αυτή που υπάρχει είναι ανεπαρκής, η αναγκαία τροποποίηση του προϋπολογισμού γίνεται στην πρώτη, μετά την ανάθεση, συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου και αφετέρου για τις δαπάνες που από τη φύση τους δεν είναι δυνατή η τήρηση της διαδικασίας για την έκδοση απόφασης ανάληψης υποχρέωσης, όπως οι δαπάνες πολιτικής προστασίας, η υποχρέωση αναλαμβάνεται και η πίστωση δεσμεύεται αμέσως μετά την παραλαβή του σχετικού λογαριασμού ή με την καθ’ οιονδήποτε τρόπο γνωστοποίηση του ύψους και  του χρόνου εξόφλησής τους. Περαιτέρω, στο προαναφερόμενο συμφωνητικό προσδιορίζεται μεν το χρονικό διάστημα που χρησιμοποιήθηκαν τα μηχανήματα (23.2.2019 – 25.2.2019), όμως δεν προσδιορίζονται ούτε σε αυτό ούτε στην εγκριτική της μίσθωσης απόφαση ούτε στο πρωτόκολλο παραλαβής, παρά μάλιστα το ότι εκδόθηκαν μετά το χρονικό διάστημα για το οποίο μισθώθηκαν τα μηχανήματα, οι τοποθεσίες στις οποίες αυτά χρησιμοποιήθηκαν. Λαμβανομένου όμως υπόψη ότι σύμφωνα με τα απαντητικά έγγραφα, τα μηχανήματα του φερόμενου ως δικαιούχου του εντάλματος χρησιμοποιήθηκαν στη … και στο … στην περιοχή του .., τα όργανα του Δήμου χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων δε διέλαβαν σχετική αναφορά στο από 12.4.2019 συμφωνητικό (Κ.Π.Ε.Δ. VII Τμ. Ελ.Συν. Πράξ. 294, 281, 280, 279/2019). Κατόπιν αυτών, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και, ως εκ τούτου, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Μίσθωση μηχανημάτων για την εκτέλεση εργασιών:..Με τα δεδομένα αυτά η δαπάνη δεν είναι νόμιμη. Ειδικότερα η εγκριτική της μίσθωσης απόφαση εκδόθηκε και το σχετικό συμφωνητικό υπογράφηκε πολύ αργότερα από το κρίσιμο χρονικό διάστημα (7-10.1.2019). Και ναι μεν, σύμφωνα με το άρθρο 58 παρ. 2 του ν.3852/2010, όταν δημιουργείται άμεσος και προφανής κίνδυνος ή απειλείται άμεση ζημία των δημοτικών συμφερόντων από την αναβολή λήψης απόφασης, ο δήμαρχος μπορεί να αποφασίσει για θέματα που ανήκουν στην αρμοδιότητα της οικονομικής επιτροπής, οφείλει δε να υποβάλει προς έγκριση τη σχετική απόφασή του κατά την επόμενη συνεδρίασή της, εν προκειμένω όμως δεν προκύπτει ότι πριν από τις 7.1.2019 είχε εκδοθεί απόφαση του Δημάρχου, παρά μόνο ότι ο τελευταίος είχε δώσει σχετική προφορική εντολή. Άλλωστε, από την εγκριτική της μίσθωσης απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής δε συνάγεται ότι με αυτήν εγκρίθηκε προηγούμενη σχετική απόφαση του Δημάρχου. Επιπλέον, ο προβαλλόμενος με το 63538/30.7.2019 έγγραφο ισχυρισμός ότι η εκ των υστέρων έκδοση της εγκριτικής της μίσθωσης απόφασης οφείλεται στη διαπίστωση ότι δεν επαρκούσε η σχετική πίστωση και στην πρόθεση να τηρηθεί η ορθή διαδικασία, δηλαδή πρώτα να λάβει χώρα η αναμόρφωση του προϋπολογισμού και η δέσμευση της πίστωσης και μετά να εκδοθεί η εγκριτική της μίσθωσης απόφαση, είναι απορριπτέος ως ερειδόμενος επί της εσφαλμένης προϋπόθεσης ότι η εγκριτική της μίσθωσης απόφαση δεν μπορούσε να εκδοθεί εν προκειμένω προτού λάβει χώρα η αναμόρφωση του προϋπολογισμού και η δέσμευση της πίστωσης, καθώς, σύμφωνα με τα άρθρα 158 παρ. 7 του κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν. 3463/2006 Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (ΦΕΚ Α΄ 114) και 9 παρ. 4 του π.δ/τος 80/2016 «Ανάληψη υποχρεώσεων από τους διατάκτες» (ΦΕΚ Α΄ 145), αφενός στις περιπτώσεις απευθείας ανάθεσης εκτέλεσης εργασιών λόγω κατεπείγουσας ανάγκης, αν δεν υπάρχει στον προϋπολογισμό πίστωση ή αυτή που υπάρχει είναι ανεπαρκής, η αναγκαία τροποποίηση του προϋπολογισμού γίνεται στην πρώτη, μετά την ανάθεση, συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου και αφετέρου για τις δαπάνες που από τη φύση τους δεν είναι δυνατή η τήρηση της διαδικασίας για την έκδοση απόφασης ανάληψης υποχρέωσης, όπως οι δαπάνες πολιτικής προστασίας, η υποχρέωση αναλαμβάνεται και η πίστωση δεσμεύεται αμέσως μετά την παραλαβή του σχετικού λογαριασμού ή με την καθ’ οιονδήποτε τρόπο γνωστοποίηση του ύψους και του χρόνου εξόφλησής τους. Περαιτέρω, στο προαναφερόμενο συμφωνητικό προσδιορίζεται μεν το χρονικό διάστημα που χρησιμοποιήθηκαν τα μηχανήματα (7-10.1.2019), όμως δεν προσδιορίζονται ούτε σε αυτό ούτε στην εγκριτική της μίσθωσης απόφαση ούτε στο πρωτόκολλο παραλαβής, παρά μάλιστα το ότι εκδόθηκαν μετά το χρονικό διάστημα για το οποίο μισθώθηκαν τα μηχανήματα, οι τοποθεσίες στις οποίες αυτά χρησιμοποιήθηκαν. Λαμβανομένου όμως υπόψη ότι σύμφωνα με τα απαντητικά έγγραφα, ο φορτωτής χρησιμοποιήθηκε στην περιοχή του ... και τα bobcat και το φορτηγό χρησιμοποιήθηκαν επί των οδών ..., ..., ... και ... στην περιοχή του ..., τα όργανα του Δήμου χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων δε διέλαβαν σχετική αναφορά στο από 10.6.2019 συμφωνητικό.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Μίσθωση μηχανήματος για συντήρηση αγροτικών δρόμων-ΕΚΠΡΟΘΕΣΜΗ ΕΚΔΟΣΗ ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΟΥ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι ανεξαρτήτως του οργάνου που ενέκρινε την απευθείας συμφωνία, αυτή μπορούσε κατά νόμο να γίνει αφού η μίσθωση δεν υπερέβαινε τους τρεις (3) μήνες και δεν χρειαζόνταν η τήρηση της διαδικασίας του διαγωνισμού (όμοια διάταξη περιλαμβάνεται και στο άρθρο 199 παρ. 24 και 2 του ν. 3463/2006). Συνακόλουθα, η δαπάνη είναι μεν νόμιμη δεν είναι όμως κανονική αφού το συνοδευτικό αυτής τιμολόγιο εκδόθηκε κατά παράβαση του χρονικού ορίου που προβλέπεται στον ΚΒΣ. Επομένως, το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί

Παροχή υπηρεσιών συντήρησης ανελκυστήρων:..Με αυτά τα πραγματικά περιστατικά, και εν όψει όσων έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη υπό στοιχ. ΙΙ, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κύριο αντικείμενο της υπογραφείσας σύμβασης είναι η παροχή υπηρεσιών συντήρησης των δέκα εγκατεστημένων ανελκυστήρων, στην οποία προεχόντως απέβλεψε το Νοσοκομείο, προκειμένου να εξασφαλίσει την απρόσκοπτη και ασφαλή λειτουργία τους. Η προμήθεια των ανταλλακτικών, η οποία δεν είναι ενεστώσα και βέβαιη, αλλά μέλλουσα και ενδεχόμενη, εξαρτώμενη από πιθανές βλάβες, έχει χαρακτήρα δευτερεύοντα και επικουρικό, διότι κατατείνει απλώς στη δέσμευση της αναδόχου ως προς το κόστος των ανταλλακτικών που πιθανώς θα χρειαστούν για τη διασφάλιση του σκοπού της κύριας παροχής, που είναι η αποτελεσματική λειτουργία των συντηρούμενων ανελκυστήρων. Αυτό επιβεβαιώνεται α) από το γεγονός ότι τόσο κατά τα διαλαμβανόμενα στη διακήρυξη όσο και κατά τις προδιαληφθείσες διατάξεις της διέπουσας τη συντήρηση ανελκυστήρων νομοθεσίας, η συντήρηση, συντελείται περιοδικά και περιλαμβάνει αφενός τον τακτικό έλεγχο, τον καθαρισμό και την λίπανση των ηλεκτρικών και μηχανικών εξαρτημάτων τους και αφετέρου, την αποκατάσταση, κατά τη διάρκεια αυτής, της ασφαλούς λειτουργίας τους με εξάλειψη των βλαβών και των απορρυθμίσεων, β) από το γεγονός ότι στον διαγωνισμό κλήθηκαν να συμμετάσχουν τεχνικά γραφεία συντήρησης ανελκυστήρων με βεβαίωση θεωρημένη από το Μητρώο που τηρείται στη Διεύθυνση Ανάπτυξης της οικείας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, ενώ δεν προβλέπονται ειδικές προϋποθέσεις ή προσόντα των προσφερόντων σε σχέση με τον τιμοκατάλογο των ανταλλακτικών που κλήθηκαν να συνυποβάλλουν με την προσφορά τους, και γ) από το γεγονός ότι οι τιμές χρέωσης των ανταλλακτικών που ενδέχεται να χρειαστούν για τις επισκευές καθ΄όλη τη διάρκεια της σύμβασης δεν εντάσσονται στην προϋπολογισθείσα δαπάνη, αλλά διαμορφώνονται εκ των υστέρων, βάσει της προσφοράς της αναδόχου και δεν περιλαμβάνονται στο συμβατικό τίμημα. Εν όψει των εκτεθέντων, ο ισχυρισμός της Επιτρόπου ότι η δαπάνη έχει χαρακτηρισθεί ως σύμβαση παροχής υπηρεσιών κατά παράβαση του άρθρου 4 του ν. 4412/2016, διότι αντικείμενό της είναι πρωτίστως η προμήθεια ανταλλακτικών επισκευής των ανελκυστήρων και δευτερευόντως η συντήρηση των ανελκυστήρων προβάλλεται αβασίμως και πρέπει ν απορριφθεί. Ομοίως αβάσιμος είναι και ο δεύτερος λόγος διαφωνίας περί παράβασης του άρθρου 53 παρ. 1, 2 του ν. 4412/2016, διότι στις τεχνικές προδιαγραφές δεν προβλέφθηκε αναλυτική ανά ανελκυστήρα προϋπολογισθείσα δαπάνη ενώ ζητείται από τους συμμετέχοντες προσφορά ανά ανελκυστήρα. Τούτο διότι, αφενός στην υποπερίπτωση αα) της περ. κε) της παρ. 2 του εν λόγω άρθρου, προβλέπεται ειδικά για τις συμβάσεις παροχής τεχνικών υπηρεσιών όπως η επίμαχη, ότι η αναθέτουσα έχει ποικίλες δυνατότητες διατύπωσης των τεχνικών προδιαγραφών και διαμόρφωσης της αμοιβής, και αφετέρου διότι η μη αναγραφή της προϋπολογιζόμενης για κάθε ανελκυστήρα δαπάνης, δεν ήταν ικανή να δημιουργήσει αδικαιολόγητα εμπόδια στο άνοιγμα της συγκεκριμένης ανάθεσης στον ανταγωνισμό. Τέλος, και η αιτίαση της Επίτροπου ότι το τμήμα προμήθειας ανταλλακτικών, που είναι οικονομικά το μεγαλύτερο, δεν περιλαμβάνεται στο συμβατικό κείμενο το οποίο και δημοσιεύεται κατά το άρθρο 66 του ν. 4412/2016, δεσμεύοντας τα συμβαλλόμενα μέρη κατά την επίλυση τυχόν διαφορών, αβασίμως προβάλλεται διότι i) το τμήμα αυτό δεν προϋπολογίστηκε ως προμήθεια κατά την έννοια του προδιαληφθέντος άρθρου 2 του ν. 4412/2016, ii) στη σύμβαση γίνεται παραπομπή στη διακήρυξη και στην απόφαση κατακύρωσης, η οποία επιτρέπει την εξακρίβωση της αληθούς βουλήσεως των συμβαλλομένων και ii) η μη συμπερίληψη της προσφερθείσας τιμής των ανταλλακτικών στο συμβατικό κείμενο ερείδεται στην ίδια τη διακήρυξη, στην οποία ορίστηκε ότι η τιμή της υπογραφόμενης σύμβασης θα είναι μόνο το άθροισμα των τιμών που θα δώσουν οι συμμετέχοντες για τη συντήρηση του συνόλου των ανελκυστήρων.

κατά την έννοιαν των ανωτέρω διατάξεων, εν όψει και της αυστηρώς τυπικής διαδικασίας των δημοσίων διαγωνισμών, είναι μεν δυνατή η εκ των υστέρων συμπλήρωσις νομίμως κατ΄ αρχάς υποβληθέντων στοιχείων και δικαιολογητικών δια την συμμετοχήν εις τον διαγωνισμόν, όχι όμως και η αναπλήρωσις μη υποβληθέντων μετά της προσφοράς ή μη νομίμως υποβληθέντων δικαιολογητικών και στοιχείων (πρβλ. ΣτΕ 2854/97).

Καταβολή αμοιβής για την παροχή υπηρεσιών ψυχολόγου.(..)Με δεδομένα τα ανωτέρω μη νομίμως ο .... προέβη στην απευθείας ανάθεση της παροχής των προαναφερόμενων υπηρεσιών στη φερόμενη ως δικαιούχο του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος, καθόσον με την σχετικώς συναφθείσα σύμβαση σκοπείται η κάλυψη παγίων και διαρκών αναγκών λειτουργίας του.(..)Η ως  άνω πλημμέλεια της απευθείας ανάθεσης, κατ’ επίκληση του άρθρου 209 του  ν. 3463/2006, υπηρεσιών που έχουν πάγιο και διαρκή χαρακτήρα είναι ουσιώδης, διότι άγει σε καταστρατήγηση των περί των περιορισμών των προσλήψεων διατάξεων της Π.Υ.Σ. 33/2006, βάσει των οποίων άλλωστε εγκρίθηκε συγκεκριμένος αριθμός προσλήψεων κατόπιν των σχετικών αιτημάτων του ...., και τούτο ανεξαρτήτως του αν με την ανάθεση αυτή προκαλείται ή όχι ανεπίτρεπτη επιβάρυνση του προϋπολογισμού του. (..)Τέλος, παραβιάστηκε και η αρχή της οικονομικότητας κατά τον προσδιορισμό της προϋπολογιζόμενης δαπάνης των υπό ανάθεση υπηρεσιών στο ποσό των 20.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., καθόσον από κανένα έγγραφο δεν προκύπτει ο τρόπος προσδιορισμού της. (..) Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Παροχής εργασιών αποψίλωσης κοιμητηρίων του Δήμου:Με τα δεδομένα αυτά η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον κατά παράβαση του άρθρου 61 του ν. 3979/2011, με την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου  δεν αιτιολογείται ειδικά η αδυναμία εκτέλεσής των ανατεθεισών εργασιών από τις υπηρεσίες του Δήμου με το προσωπικό του και με ίδια τεχνικά μέσα. Συγκεκριμένα, αν και αναφέρεται ότι δεν υπάρχουν εξειδικευμένα μηχανή-ματα, από την κατάσταση μηχανημάτων έργου προκύπτει ότι ο Δήμος διέθετε δύο καλαθοφόρα κατάλληλα για το κλάδεμα των δένδρων, ενώ η έλλειψη μικρών ελαστικοφόρων εκσκαφέων θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί μέσω ενοικίασης αυτών, πρακτική που άλλωστε ακολούθησε και ο ανάδοχος, όπως προκύπτει από το ιδιωτικό συμφωνητικό μίσθωσης μικρού εκσκαφέα και φορτωτή οχήματος μεταξύ του αναδόχου (μισθωτή) και τρίτου (εκμισθωτή), η οποία (μίσθωση) μάλιστα είναι περιοδική αναλόγως των απαιτούμενων εργασιών και αναγκών κλαδέματος. Πέραν τούτου, από 6.4.2017 (3394/6.4.2017 Διακήρυξη) είχε προκηρυχθεί διαγωνισμός για την προμήθεια ελαστικοφόρου εκσκαφέα - φορτωτή και ενός μικρού ελαστικοφόρου φορτωτή, μηχανήματα τα οποία δεν κατείχε μεν ο Δήμος κατά τον κρίσιμο χρόνο της ανάθεσης, γνώριζε όμως ότι θα τα αποκτήσει - και πράγματι τα απέκτησε - σε σύντομο χρόνο, ήτοι τον Μάιο του 2018, όπως προκύπτει από τα 119/8.5.2018 και 120/8.5.2018 χρηματικά εντάλματα για την πληρωμή των εν λόγω μηχανημάτων. Περαιτέρω, αορίστως αναφέρεται στην απόφαση του Δ.Σ. ότι ο αριθμός προσωπικού μειώνεται με «γεωμετρική απόδοση», ενώ, αντιθέτως, από την προαναφερθείσα κατάσταση του Τμήματος Ανθρώπινου Δυναμικού και Διοικητικής Μέριμνας, σε συνδυασμό με τον προσκομισθέντα πίνακα προσωπικού του ΣΕΠΕ που αποδεικνύει ότι ο ανάδοχος απασχολεί για τις επίμαχες εργασίες έναν εργάτη πλήρους απασχόλησης και          δύο μερικής απασχόλησης, προκύπτει επαρκής αριθμός υπαλλήλων του Δήμου, οι οποίοι με τον κατάλληλο προγραμματισμό θα μπορούσαν να διεκπεραιώσουν          τις μη εξειδικευμένες και μη επείγουσες ανατεθείσες εργασίες. Τέλος, κατά παράβαση της αρχής της οικονομικότητας και της διαφάνειας, το ύψος της προϋπολογιζόμενης δαπάνης δεν προσδιορίζεται σαφώς από τα έγγραφα της σύμβασης, καθώς ανέρχεται στο ποσό των 20.000,00 ευρώ χωρίς να γίνεται οποιαδήποτε αναφορά σε τιμή μονάδας ανά είδος εργασίας, απαιτούμενες εργα-τοώρες και αριθμό υπαλλήλων που χρειάζονται. Κατ’ ακολουθία, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Μίσθωση μηχανημάτων-οχημάτων έργου.(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, η υπό κρίση (μικτή) σύμβαση μεταξύ του Δήμου ... και της αναδόχου εταιρείας, παρόλο που δεν διαχωρίστηκε στον ενδεικτικό προϋπολογισμό η αξία της μίσθωσης των μηχανημάτων-οχημάτων από αυτήν της παροχής των υπηρεσιών, είχε προεχόντως χαρακτήρα ανάθεσης εργασιών (υπηρεσιών). Τούτο δε διότι, το κύριο αντικείμενο της σύμβασης αυτής με βάση το σκοπό της είναι ο καθαρισμός και η συνακόλουθη αποκατάσταση της βατότητας του αγροτικού δρόμου, στην οποία απέβλεψε ο Δήμος με τη σύναψη της  συγκεκριμένης  σύμβασης  κι  όχι  η  μίσθωση των ανωτέρω μηχανημάτων, η οποία έχει παρεπόμενο χαρακτήρα. Κατά συνέπεια, νομίμως, ενόψει των διατάξεων της παραγράφου 9 του άρθρου 209 του ν. 3463/2006, ανατέθηκε απευθείας η παροχή των υπό κρίση εργασιών στην ως άνω ανάδοχο, δοθέντος ότι το ποσό αυτών δεν υπερβαίνει το χρηματικό όριο των 20.000,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., μέχρι του οποίου επιτρέπεται η απευθείας ανάθεση εργασιών.