Προμήθεια χειρουργικών εργαλείων.(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, μη νομίμως ανατέθηκε η ανωτέρω προμήθεια με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, δεδομένου ότι δεν συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις επιτρεπτής προσφυγής στην εν λόγω διαδικασία...μη νομίμως το Νοσοκομείο προέβη στην ανάθεση της επίμαχης προμήθειας με την ανωτέρω εξαιρετική διαδικασία, καθώς δεν προκύπτει ότι είχε παρασχεθεί σ’ αυτό σχετική δυνατότητα, στο δε ΠΠΥΥ 2012, όπως προαναφέρθηκε, κατά τον χρόνο λήψης της επίμαχης απόφασης διενέργειας διαπραγμάτευσης, ήταν ενταγμένος αντίστοιχος ανοιχτός διαγωνισμός με φορέα διενέργειας το ΓΝΘ ...Τέλος, η εντελλόμενη δαπάνη δε δύναται να θεωρηθεί νόμιμη κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 66 παρ. 28 του ν. 3984/2011, όπως ισχύει, μολονότι εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της τόσο χρονικά όσο και από άποψη αντικειμένου, καθόσον δεν αποδεικνύεται από τον ελεγχόμενο φορέα η συνδρομή των λοιπών προϋποθέσεων εφαρμογής της, ήτοι της εν συνόλω συμφωνίας των επίμαχων συμβατικών τιμών με αυτές του Παρατηρητηρίου ή αυτές της τελευταίας νομίμως συναφθείσας σύμβασης.. Λαμβανομένης ωστόσο υπόψη της καταβληθείσας από μέρους του Νοσοκομείου προσπάθειας διασφάλισης συνθηκών διαφάνειας και ανάπτυξης ανταγωνισμού με την πρόσδοση της ευρύτερης δυνατής δημοσιότητας στην επίμαχη εξαιρετική διαδικασία, ....το Κλιμάκιο κρίνει ότι το Νοσοκομείο, λειτουργώντας με γνώμονα την αρχή της οικονομικότητας και την προστασία του δημοσίου συμφέροντος, συγγνωστώς και άνευ πρόθεσης καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, υπέλαβε ότι μπορούσε νομίμως να προβεί στην επίμαχη εξαιρετική διαδικασία και για το λόγο αυτό τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα  πρέπει να θεωρηθούν.(συγγνωστή πλάνη)

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: α) Όπως βασίμως προβάλλεται με τον πρώτο λόγο διαφωνίας, οι επίμαχες υπηρεσίες μη νομίμως ανατέθηκαν στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία με απευθείας ανάθεση. Τούτο δε, διότι, η εκτιμώμενη αξία των εν λόγω υπηρεσιών, οι οποίες έχουν περιοδικό χαρακτήρα, υπολογιζόμενη σε βάση δωδεκαμήνου, σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις της διάταξης του άρθρου 6 παρ. 11 του νόμου 4412/2016 για τις συμβάσεις υπηρεσιών περιοδικού χαρακτήρα (βλ. σκ. ΙΙ), υπερβαίνει τόσο το ποσό των 20.000 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται η, άνευ ειδικών λόγων, προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας αναθέσεως, όσο και το ποσό των 60.000 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται προσφυγή στη διαδικασία του συνοπτικού διαγωνισμού, αφού και μόνο η αξία των προαναφερομένων συμβάσεων καθαριότητας που συνήφθησαν εντός του χρονικού διαστήματος από 13.12.2017 έως 17.6.2017, ήτοι εντός χρονικού διαστήματος έξι (6) περίπου μηνών, ανήλθαν στο ποσό των 57.081,56 ευρώ άνευ Φ.Π.Α. [βλ. και την 7927/17.7.2017 διακήρυξη για τη διενέργεια συνοπτικού διαγωνισμού, σύμφωνα με την οποία η προϋπολογισθείσα δαπάνη για την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών για έξι (6) μήνες ανήλθε στα 55.000 ευρώ άνευ Φ.Π.Α.]. Περαιτέρω, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που κατέστησαν αδύνατη την ανάθεση των εν λόγω υπηρεσιών κατόπιν  διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού. Ειδικότερα, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι το Νοσοκομείο προέβη εγκαίρως σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες για τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού εντός του επίμαχου χρονικού διαστήματος, αντιθέτως, δε, προκύπτει ότι επιχειρούσε να καλύψει τις ανάγκες του σε υπηρεσίες καθαριότητας πρόσκαιρα, με συνοπτικούς διαγωνισμούς και διαδοχικές απευθείας αναθέσεις. Το γεγονός δε της μη έγκαιρης ολοκλήρωσης του συνοπτικού διαγωνισμού που προκηρύχθηκε με την 11742/26.10.2016 διακήρυξη, δεν συνιστά έκτακτο και απρόβλεπτο γεγονός που δικαιολογεί την επίμαχη απευθείας ανάθεση, καθώς, σε κάθε περίπτωση, ο εν λόγω διαγωνισμός, ενόψει του ύψους της ετήσιας δαπάνης για την παροχή υπηρεσιών καθαριότητας, η οποία υπερβαίνει το ποσό των 60.000 ευρώ, δεν συνιστά νόμιμη διαδικασία αναθέσεως. Εξάλλου, λόγω του γεγονότος ότι η ετήσια δαπάνη του Νοσοκομείου για υπηρεσίες καθαριότητας υπερβαίνει κατά πολύ το ποσό των 15.000 ευρώ, η απόφαση για την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών καθαριότητας μη νομίμως ελήφθη από τον Διοικητή του Νοσοκομείου, όπως βασίμως, επίσης, προβάλλεται από την Αναπληρώτρια Επίτροπο, ενώ δεν δύναται να θεωρηθεί ότι η επίμαχη ανάθεση έχει εγκριθεί με την προμνησθείσα 6/23.2.2017 (Θέμα 17ο) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου, με την οποία εγκρίθηκε η απευθείας ανάθεση των εν λόγω υπηρεσιών, προϋπολογισμού 30.000 ευρώ, κατόπιν συλλογής προσφορών, αφού η συνολική δαπάνη των αναθέσεων που πραγματοποιήθηκαν μετά την ανωτέρω απόφαση, συμπεριλαμβανομένης και της επίμαχης, υπερβαίνουν το ποσό των 30.000 ευρώ (25.845,73 ευρώ με την 2229/1.3.2017 σύμβαση + 14.983,17 ευρώ με την επίμαχη). Επιπλέον, βασίμως προβάλλεται με τον τρίτο λόγο διαφωνίας ότι η επίμαχη σύμβαση, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρων 130 του ν. 4412/2016 και 68 παρ. 1 και 3 του ν. 3863/2010, δεν περιλαμβάνει τα στοιχεία α΄ έως στ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, με συνέπεια να είναι άκυρη και να μην δύναται να αποτελέσει νόμιμο έρεισμα για την πληρωμή της εντελλόμενης με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνης. Όσον αφορά δε τον ισχυρισμό του Νοσοκομείου ότι τα στοιχεία αυτά περιλαμβάνονται στην προσφορά που είχε κατατεθεί από την φερόμενη ως δικαιούχο στον διενεργηθέντα βάσει της 11742/26.10.2016 διακηρύξεως συνοπτικό διαγωνισμό, ο οποίος εκκρεμούσε, ο ισχυρισμός αυτός δεν δύναται να ασκήσει καμία επιρροή, καθώς πρόκειται για εντελώς διαφορετικές διαδικασίες, στις οποίες υπεβλήθησαν διαφορετικές προσφορές, ενώ ουδόλως προκύπτει από το κείμενο της επίμαχης συμβάσεως ότι έχει προσαρτηθεί σε αυτήν και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της τυχόν υποβληθείσα στη διαδικασία αυτή (της απευθείας αναθέσεως) προσφορά της φερομένης ως δικαιούχου, η οποία να περιλαμβάνει όλα τα απαιτούμενα σύμφωνα με το άρθρο 68 παρ. 1 του ν. 3863/2010 στοιχεία. Τέλος, γενομένων δεκτών των ανωτέρω λόγων μη νομιμότητας της δαπάνης, παρέλκει ως αλυσιτελής η εξέταση του τέταρτου λόγου διαφωνίας.

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας.(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον Επίτροπο, η απευθείας ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών δεν είναι νόμιμη, καθόσον δε συντρέχουν οι προϋποθέσεις επιτρεπτής προσφυγής στη συγκεκριμένη διαδικασία..(..)Τέλος, αλυσιτελώς γίνεται επίκληση, με το ως άνω υπόμνημα, της δυνατότητας που δόθηκε, με το άρθρο 97 του ν. 4368/2016 (ΦΕΚ Α΄ 21/21.2.2016), στα Νοσοκομεία να προχωρήσουν σε ατομικές συμβάσεις για τις υπηρεσίες καθαριότητας, διότι δεν αναιρεί την κατά το κρίσιμο διάστημα υποχρέωση του Νοσοκομείου για την τήρηση της κείμενης νομοθεσίας σε σχέση με την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών..(..) Εξάλλου, προεχόντως ως εκ του λόγου αυτού, η επίμαχη δαπάνη δε δύναται να υπαχθεί στη νομιμοποιητική διάταξη του  άρθρου 37 του ν. 4238/2014 (ΦΕΚ Α΄38), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο έκτο παρ.2 β΄ του  ν. 4432/2016 (ΦΕΚ Α΄212). (..) Κατόπιν αυτών, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Σύμβαση εκτέλεσης έργου αποκατάστασης Ιρλανδικής διάβασης. Δεν επιβεβαιώνεται η συνδρομή απρόβλεπτης περίστασης για την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης. Δεν αποδεικνύεται ότι η ανάγκη αποκατάστασης των φθορών της επαρχιακής οδού που διέρχεται από την ιρλανδική διάβαση οφείλεται στα επικαλούμενα απρόβλεπτα γεγονότα. Η κήρυξη μιας περιοχής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης δεν αποτελεί όρο άνευ του οποίου δεν είναι επιτρεπτή η προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία ανάθεσης.

Παροχή υπηρεσιών...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη ότι: α) η ανάγκη για την εκτέλεση της ως άνω μεταφοράς των ΑΣΑ, συνιστά κατεπείγουσα ανάγκη για την προστασία της δημόσιας υγείας από τον διασκορπισμό των αποβλήτων  λόγω της μη ύπαρξης αδειοδοτημένων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αποβλήτων, οφειλόμενη σε γεγονότα απρόβλεπτα για την αναθέτουσα αρχή, για τα οποία δεν ευθύνεται, δεδομένου ότι η ίδια δεν είναι αρμόδια για την τήρηση της τάξης και της ασφάλειας στην περιοχή και β)  η επιλογή της διαδικασίας με διαπραγμάτευση έναντι της διενέργειας ανοικτής διαγωνιστικής διαδικασίας παρίσταται αιτιολογημένη, καθόσον με τη διαδικασία αυτή κατέστη δυνατή η υποβολή προσφορών σε συντομότερη προθεσμία από αυτή που θα απαιτείτο για τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού, κρίνει ότι συντρέχουν σωρευτικά οι προϋποθέσεις της διάταξης της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 32 του ν. 4412/2016, για την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης. Τονίζεται, ωστόσο, ότι ενόψει της αρχής της εγγύτητας, η οποία διέπει τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, του κινδύνου πρόκλησης ρύπανσης της θάλασσας με απόβλητα, που υφίσταται εξαιτίας της θαλάσσιας μεταφοράς που περιλαμβάνεται στην ως άνω υπηρεσία, αλλά και της αρχής της οικονομικότητας, που θίγεται στην προκειμένη περίπτωση εξαιτίας του κόστους μεταφοράς των ΑΣΑ σε απομακρυσμένη χιλιομετρικά περιοχή σε σχέση με τον τόπο που εδρεύει ο φορέας αποστολής, τα αρμόδια όργανα του ΦΟΔΣΑ ... πρέπει να μεριμνήσουν για την ταχεία ολοκλήρωση της Ολοκληρωμένης Εγκατάστασης Διάθεσης Απορριμμάτων και του νέου ΧΥΤΥ στην περιοχή, έργα που έχουν ήδη δρομολογηθεί.Για τους ίδιους ως άνω λόγους, ο ΦΟΔΣΑ οφείλει να επιμείνει και να ζητήσει εκ νέου τη συνδρομή των αρμόδιων οργάνων, προκειμένου να τηρείται η δημόσια τάξη, αφού τα επικαλούμενα απρόβλεπτα γεγονότα, που οδήγησαν στην ελεγχόμενη διαδικασία, δεν δύνανται να προβάλλονται διαρκώς ως δικαιολογία σε μια ευνομούμενη κοινωνία, ενόψει του ότι η άδεια λειτουργίας του ΧΥΤΥ ... είναι ισχυρή, καθώς δεν έχει ανακληθεί ή ακυρωθεί δικαστικώς.Σε κάθε περίπτωση επισημαίνεται, περαιτέρω, ότι τα αρμόδια όργανα του ΦΟΔΣΑ οφείλουν να κινητοποιηθούν ώστε να περαιωθεί το ταχύτερο δυνατόν ο ανοιχτός διαγωνισμός μεταφοράς των ΑΣΑ (που αναφέρεται και στην ως άνω Πρόσκληση), καθώς πλέον γνωρίζουν την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί εξαιτίας των προεκτεθεισών επεισοδίων. Για το λόγο αυτό οφείλουν να μεριμνήσουν εγκαίρως για την ανάδειξη αναδόχου, ύστερα από τη διενέργεια διαγωνισμού, σε περίπτωση που δεν αρθούν τα προσκόμματα-εμπόδια ως προς τη λειτουργία του ΧΥΤΥ Ν. ...

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας:..μη νομίμως ανατέθηκαν οι επίμαχες υπηρεσίες καθαριότητας με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης στη φερόμενη ως δικαιούχο των χρηματικών ενταλμάτων εταιρεία, το μεν διότι η ετήσια δαπάνη για την κάλυψη των αναγκών του Νοσοκομείου για τις εν λόγω υπηρεσίες πάγιου και διαρκούς χαρακτήρα υπερβαίνει το όριο των 20.000,00 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α.(..)μέχρι του οποίου επιτρέπεται η, άνευ ειδικών λόγων, προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία, το δε διότι από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων, συναρτώμενων με έκτακτα γεγονότα μη οφειλόμενα σε υπαιτιότητα των αρμοδίων οργάνων, τα οποία κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια και την ολοκλήρωση διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των σχετικών πάγιων και διαρκών αναγκών του Νοσοκομείου για υπηρεσίες καθαριότητας. (...)Η επίμαχη δαπάνη δεν δύναται να θεωρηθεί νόμιμη, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 37 του ν. 4238/2014, όπως το άρθρο αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο έκτο παρ. 2 β΄ του ν. 4432/2016, καθόσον δεν αποδείχθηκε από τον ελεγχόμενο φορέα η συνδρομή των προϋποθέσεων εφαρμογής της, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη IΙΙ της παρούσας. Ειδικότερα, ενόψει του γεγονότος ότι το ίδιο το Νοσοκομείο ορίστηκε ως φορέας διεξαγωγής του διαγωνισμού για τις δικές του ανάγκες στο πλαίσιο του Π.Π.Υ.Υ. 2014, δεν συντρέχει περίπτωση καθυστερήσεων στην ολοκλήρωση των διαδικασιών κεντρικού προγραμματισμού των υπηρεσιών της Ε.Π.Υ., λόγω των οποίων δεν μπόρεσε να δρομολογηθεί εγκαίρως η σχετική διαγωνιστική διαδικασία, ούτε τίθεται εν προκειμένω ζήτημα καθυστερήσεων κατά την εξέλιξη της διαγωνιστικής διαδικασίας που όφειλε να διενεργήσει, λόγω της άσκησης ενδίκων μέσων εκ μέρους των διαγωνιζομένων. (..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες και τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθούν.

«Παροχή υπηρεσιών αποκατάστασης ζημιών που προκλήθηκαν από φυσικές καταστροφές σε ρέματα τον Οκτώβριο του 2022 στο Δήμο Μαλεβιζίου και στο Δήμο Ηρακλείου» (προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.975.806,45 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. και συμβατικής αμοιβής 1.639.919,35 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.)(....)Με την προσβαλλόμενη Πράξη κρίθηκε ότι η απόφαση της αναθέτουσας αρχής να προσφύγει στην προκείμενη περίπτωση στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 παρίσταται μη νόμιμη.(...)Εξάλλου, η σύντομη διάρκεια (4 μηνών) της επίμαχης σύμβασης  δεν υποδηλώνει μειωμένη ποσότητα παρεχομένων υπηρεσιών αλλά οφείλεται στη συμπίεση του αναγκαίου για την εκτέλεση των συμβατικών εργασιών χρόνου, γεγονός που  προσιδιάζει άμεσα με την κατεπείγουσα φύση και τον σκοπό της επίμαχης διαδικασίας. Από τα ανωτέρω παρέπεται, συνεπώς, ότι οι δύο ανωτέρω συμβάσεις διαχωρίζονται πλήρως ως προς το αντικείμενο, τον σκοπό καθώς και τους όρους και τις συνθήκες παροχής των επίμαχων υπηρεσιών, με συνέπεια να μην υφίσταται κίνδυνος αλληλεπικάλυψης εργασιών από την ταυτόχρονη εκτέλεσή τους. Ως εκ τούτου δεν συντρέχει ούτε η αποδιδόμενη πλημμέλεια της καθυστέρησης ολοκλήρωσης του υποκείμενου ανοικτού διαγωνισμού ούτε η ανάθεση της επίμαχης σύμβασης κατά τρόπο που να υπερβαίνει το μέτρο, η προσφυγή δε στην επίμαχη διαδικασία του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ’ του ν. 4412/2016 είναι επαρκώς και νομίμως αιτιολογημένη. Λόγω της, κατά τα ανωτέρω, ουσιώδους διαφοροποίησης του αντικειμένου των ανωτέρω δύο (2) συμβάσεων και των διαφορετικών συμβατικών υποχρεώσεων που υπέχουν οι ανάδοχοι αυτών,  οι προσφορές που επιτεύχθηκαν στις δύο (2) αυτές διαδικασίες δεν καθίστανται εν προκειμένω τελικά συγκρίσιμες, όπως υπολαμβάνεται από την προσβαλλομένη για να καταδειχθεί η μη νομιμότητα της επίμαχης διαδικασίας ανάθεσης.Ανακαλεί την 125/2023 Πράξη του Ζ’  Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Παροχή υπηρεσιών μεταφοράς μαθητών,(....)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η επίμαχη παράταση, η οποία έλαβε χώρα κατ΄ επίκληση των διατάξεων του άρθρου 108 παρ. 2 του ν. 4485/2017, είναι μη νόμιμη, διότι η διαγωνιστική διαδικασία δεν είχε ακόμη εκκινήσει, δεδομένου ότι δεν είχε αποσταλεί η προκήρυξη στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (βλ. άρθρο 61 παρ. 1 του ν. 4412/2016 Α΄147),  μη αρκούσης της έγκρισης της διενέργειας διαγωνισμού και των όρων της διακήρυξης. Ως εκ τούτου η επίμαχη παράταση δεν συνιστά ενεργοποίηση του, προβλεπόμενου στην 4086/14.7.2015 Διακήρυξη καθώς και στις οικείες συμβάσεις και πάντως κριθέντος νομίμου στο πλαίσιο του προσυμβατικού ελέγχου, δικαιώματος προαίρεσης-παράτασης.(...) Όμως κρίνεται ότι ο φορέας, συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κειμένων διατάξεων, υπέλαβε ως εκκρεμή την διαγωνιστική διαδικασία, κατ΄ επίκληση των διατάξεων του άρθρου 108 παρ. 2 του ν. 4485/2017. Κατόπιν αυτών  η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, πλην όμως τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πρέπει να θεωρηθούν λόγω συνδρομής συγγνωστής πλάνης,  για τον ίδιο λόγο πρέπει να θεωρηθούν και όσα χρηματικά εντάλματα  εκδοθούν εντός του χρόνου της προαναφερόμενης και προβλεπόμενης από το νόμο παράτασης των συμβάσεων μεταφοράς μαθητών.

Παροχή υπηρεσιών σίτισης...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, ανεξαρτήτως του ζητήματος του παραδεκτού ή μη της υποβολής της επίμαχης διαδικασίας προς έλεγχο δεδομένης της μη υποβολής σχεδίου σύμβασης για την επίμαχη φερόμενη ως τροποποίηση, όσον αφορά στο χρονικό διάστημα των ημερών που απομένουν έως τις 31.12.2019, οπότε και λήγει η διάρκεια του .... συμφωνητικού παράτασης της .... αρχικής σύμβασης, η επίμαχη φερόμενη ως τροποποίηση αποφασίσθηκε κατά παράβαση του άρθρου 24 παρ. 4 του π.δ.118/2007. Και τούτο διότι ούτε στο κείμενο της αρχικής σύμβασης, ούτε στο κείμενο του .... συμφωνητικού παράτασης αυτής προβλέπεται δυνατότητα τροποποίησης του περιεχομένου τους, ενώ ελλείπει η συμφωνία και των δύο συμβαλλόμενων μερών, ήτοι η αποδοχή της «τροποποίησης» από τον ανάδοχο. Εξάλλου, η ελεγχόμενη διαδικασία δεν δύναται να εκληφθεί ούτε ως «τροποποίηση» των ως άνω συμβατικών κειμένων ως προς τη διάρκεια του χρόνου ισχύος της παράτασης της επίμαχης συμβατικής σχέσης, για τον πρόσθετο λόγο ότι αυτό θα συνιστούσε ανεπίτρεπτη εκ των υστέρων αλλοίωση ουσιωδών όρων της προεκτεθείσας 1/2016 διακήρυξης (πρβλ. Ε.Σ. Πρ. Ζ' Κλ. 363, 17, 18/2018). Εξάλλου, σε κάθε περίπτωση, ενόψει της ευελιξίας στη διαμόρφωση του τελικώς καταβαλλόμενου ποσού στον ανάδοχο βάσει του προεκτεθέντος άρθρου 3 της αρχικής σύμβασης, του ενδεικτικού χαρακτήρα του αναγραφόμενου στην σύμβαση αυτή αριθμού δικαιούχων φοιτητών και της μη αναγραφής σε αυτήν καθαρής αλλά εκτιμώμενης αξίας ποσού 1.250.000,00 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α., η οποία δεν μεταβάλλεται, το Πανεπιστήμιο θα μπορούσε στο πλαίσιο της υπάρχουσας συμβατικής σχέσης να ανταποκριθεί στις ανάγκες σίτισης του αυξημένου - κατά 10% - αριθμού δικαιούχων φοιτητών από την έναρξη του ακαδημαϊκού έτους 2019-2020 με την κάλυψη του κόστους που θα προκύψει από την αντίστοιχη μείωση του Φ.Π.Α. στην εστίαση από 24% σε 13%, χωρίς να απαιτείται η τροποποίηση της. Περαιτέρω, όσον αφορά στο διάστημα από 1.1.2020 και εντεύθεν, ήτοι το διάστημα μετά την εκπνοή του χρόνου ισχύος του .... συμφωνητικού παράτασης, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η επίμαχη διαδικασία αποτελεί μία αυτοτελή απευθείας ανάθεση υπηρεσιών σίτισης, ανεξάρτητη της προηγούμενης συμβατικής σχέσης των μερών, δεδομένου άλλωστε ότι στην από 22.10.2019 (6η Συνεδρίαση, αρ. πρωτ. ....) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Φοιτητικής Λέσχης του Πανεπιστημίου γίνεται επίκληση απρόβλεπτων περιστάσεων. Ωστόσο, για την ελεγχόμενη απευθείας ανάθεση δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του -εφαρμοστέου κατά τον χρόνο λήψης της ως άνω απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου της Φοιτητικής Λέσχης του Πανεπιστημίου- άρθρου 32 του ν. 4412/2016, τις οποίες, άλλωστε, πέραν των απρόβλεπτων περιστάσεων, δεν επικαλείται ούτε η αναθέτουσα αρχή. Ειδικότερα δε, όσον αφορά τις προϋποθέσεις της περίπτωσης γ΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 32, τις οποίες θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι επικαλείται το Πανεπιστήμιο κατ’ ορθό νομικό χαρακτηρισμό των προεκτεθέντων στην από 22.10.2019 (6η Συνεδρίαση, αρ. πρωτ. ....) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Φοιτητικής Λέσχης, η επίμαχη διαδικασία δεν ερείδεται σε κατεπείγουσα ανάγκη οφειλόμενη σε γεγονότα απρόβλεπτα για την αναθέτουσα αρχή, τα οποία δεν απορρέουν από δική της ευθύνη. Και τούτο διότι αφενός η μείωση του Φ.Π.Α. από 24% σε 13% στην παροχή υπηρεσιών εστίασης δυνάμει του άρθρου 121 του ν.4611/2019 ήταν γνωστή στο Πανεπιστήμιο από τις 20.5.2019, αφετέρου το Πανεπιστήμιο γνώριζε ήδη από την κατάρτιση του συμφωνητικού παράτασης της επίμαχης σύμβασης, ήτοι από τις 31/8/2018, ότι η διάρκειά του λήγει στις 31.12.2019 και, ως εκ τούτου, ήταν εφικτός ο προγραμματισμός της διενέργειας νέου ανοιχτού διαγωνισμού για το πέραν της 31ης.12.2019 χρονικό διάστημα για την κάλυψη των επίμαχων τακτικών αναγκών σίτισης των φοιτητών του, η δε επίμαχη αύξηση των δικαιούχων δωρεάν σίτισης φοιτητών κατά ποσοστό 10% το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020 θα μπορούσε, κατά τα προεκτεθέντα, να καλυφθεί στο πλαίσιο εκτέλεσης μίας νέας συμβατικής σχέσης με αντίστοιχες προβλέψεις ως προς τον τρόπο αμοιβής του αναδόχου με την .... αρχική σύμβαση.

Προμήθεια αεροσκαφών...Επειδή, η αναθέτουσα αρχή ισχυρίζεται στις απόψεις της ότι η επίμαχη ανάθεση πραγματοποιείται κατά το απολύτως αναγκαίο καθώς αφορά μόνον τα Πολεµικά Πλοία που συνδράµουν στην ανάσχεση των αυξηµένων προσφυγικών ροών και όχι του συνόλου του στόλου της. Ειδικότερα, «επί συνόλου δεκάδων πολεµικών πλοίων του …που δύνανται αναπτύξουν µη στελεχωµένα αεροχήµατα (UAV), το …προβαίνει στη προµήθεια µόνο 6 συστηµάτων που θα καλύψουν κατά το συντοµότερο δυνατό χρονικό διάστηµα την αδήριτη ανάγκη κατά τον πλέον ενδεδειγµένο επιχειρησιακά και τεχνικά τρόπο και προγραµµατίζει τη κάλυψη της συνολικής του επιχειρησιακής δυνατότητας στα εν λόγω µέσα µε διαγωνισµό». Όμως, η επίμαχη πρόσκληση παρέχει τη δυνατότητα στην αναθέτουσα αρχή να αυξήσει το συμβατικό αντικείμενο έως 50%, ήτοι πέραν των τεσσάρων μη επανδρωμένων αεροσκαφών να αποκτήσει δύο επιπλέον, χωρίς προσφυγή σε διαγωνισμό, πρόβλεψη, η οποία δεν συμβαδίζει με την προϋπόθεση περιορισμού του αντικειμένου της ανάθεσης στο μέτρο που είναι απαραίτητο. Αλυσιτελώς δε επικαλείται η αναθέτουσα αρχή ότι η συγκεκριμένη πρόβλεψη δεν θα χρησιμοποιηθεί για την απόκτηση πρόσθετων μη επανδρωμένων αεροσκαφών αλλά για να εξασφαλιστεί τυχόν συμπληρωματική απαίτηση υλικών / υπηρεσιών. Επειδή εκ των προαναφερθέντων συνάγεται ότι στην προκειμένη περίπτωση η αναθέτουσα αρχή δεν αιτιολόγησε πλήρως, ειδικώς και επαρκώς τη συνδρομή των προϋποθέσεων που θέτει η κείμενη νομοθεσία για την προσφυγή στη διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση προκήρυξης και ο πρώτος λόγος της προσφυγής πρέπει να γίνει δεκτός ως βάσιμος. Επειδή με τον δεύτερο λόγο προσφυγής ο προσφεύγων ισχυρίζεται ότι παρανόμως δεν προσκλήθηκε στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης καθώς διαθέτει τα προϊόντα που αποτελούν το συμβατικό αντικείμενο της επίμαχης πρόσκλησης και θα μπορούσε να ανταποκριθεί εγκαίρως και προσηκόντως στην εκτέλεση της σύμβασης.