Αμοιβή εξωτερικών συνεργατών (....)Με δεδομένα αυτά, οι ως άνω συμβάσεις μίσθωσης έργου απέκτησαν νόμιμη υπόσταση στις 3.6.2019, ήτοι από την ημερομηνία ανάρτησής τους στο Πρόγραμμα Διαύγεια (άρθρο 4 του ν. 3861/2010). Επομένως, οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνες, οι οποίες αφορούν σε υπηρεσίες προγενέστερες του χρόνου ανάρτησης των εν λόγω συμβάσεων στο πρόγραμμα Διαύγεια, είναι μη νόμιμες. Περαιτέρω, όμως, το ενόψει του ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου ....... κατά τη διαδικασία πρόσληψης των εν λόγω εξωτερικών συνεργατών έχουν αναρτήσει στο Πρόγραμμα Διαύγεια την 445/2018 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου σχετικά με την έγκριση πρόσληψής τους, την σχετική πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, το πρακτικό αξιολόγησης των αιτήσεων και τις αποφάσεις πρόσληψης, από συγγνωστή πλάνη παρέλειψαν και την έγκαιρη ανάρτηση των σχετικών συμβάσεων.

Εκτέλεση έργου:..Με αυτά τα δεδομένα, εφόσον η σύμβαση του έργου αναρτήθηκε στο ΚΗΜΔΗΣ και απέκτησε ισχύ μετά την υπογραφή της και την έναρξη των εργασιών, δεν μπορεί να αποτελέσει νόμιμο έρεισμα της εντελλόμενης δαπάνης. Ωστόσο, δοθέντος ότι ο Δήμος ακολούθησε τη νόμιμη διαδικασία για την ανάδειξη αναδόχου του έργου και ανήρτησε εγκαίρως στο ΚΗΜΔΗΣ κρίσιμα έγγραφα    της σύμβασης που αναφέρονται ανωτέρω, εκ παραδρομής και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων το κείμενο της σύμβασης δεν αναρτήθηκε εγκαίρως στο ΚΗΜΔΗΣ (Ε.Σ. Κ.Π.Ε.Δ. 224/2019).Κατ’ ακολουθία, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.Με τα δεδομένα αυτά, η 39720/29.8.2017 απόφαση του Δημάρχου ... περί απευθείας ανάθεσης των παραπάνω εργασιών ουδέποτε απέκτησε νόμιμη ισχύ, αφού δεν αναρτήθηκε στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ.. Συναφώς και η 52757/3.11.2017 σύμβαση, που υπογράφηκε και αναρτήθηκε στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. μετά την εκτέλεση των εργασιών, δεν δύναται να αναπτύξει αναδρομική ισχύ και συνακόλουθα να αποτελέσει νόμιμο έρεισμα της εντελλόμενης δαπάνης. Ωστόσο, συνεκτιμώντας τον ισχυρισμό του Δήμου ..., ότι η απόφαση του Δημάρχου περί απευθείας ανάθεσης των επίμαχων εργασιών εκ παραδρομής δεν αναρτήθηκε στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. και λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκ των υστέρων ληφθείσα απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, περί έγκρισης της σχετικής πίστωσης, και το από 3.11.2017 συμφωνητικό αναρτήθηκαν στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ και στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. αντιστοίχως, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων και από συγγνωστή πλάνη παρέλειψαν να αναρτήσουν στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. την ως άνω απόφαση απευθείας ανάθεσης και να προβούν στην υπογραφή του συμφωνητικού πριν από την εκτέλεση των επίμαχων εργασιών, οι οποίες σε κάθε περίπτωση ήταν απολύτως επείγουσες.(συγγνωστή πλάνη)

Κατασκευή  έργου:..Με αυτά τα δεδομένα, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, παρά τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από τον αν. Επίτροπο, η αναθέτουσα Αρχή νομίμως προχώρησε στην υπογραφή των επίμαχων συμβάσεων έργων, καθότι οι ανάδοχοι προσκόμισαν εντός της ταχθείσας σε αυτούς προθεσμίας την ζητηθείσα εγγύηση καλής εκτέλεσης για την μετέπειτα υπογραφή της σύμβασης, όπως δε υποστηρίζεται από την Περιφέρεια, η παρατηρηθείσα καθυστέρηση στην υπογραφή των συμβατικών κειμένων οφείλεται αποκλειστικώς και μόνον στον φόρτο εργασιών των υπαλλήλων της. Ωστόσο, βάσιμος είναι ο πρώτος λόγος του Επιτρόπου, καθότι δεν προκύπτει να έχουν αναρτηθεί στο ΚΗΜΔΗΣ οι οικείες αποφάσεις κατακύρωσης των προμνησθέντων έργων. Όμως, το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη ότι υπήρξε, έστω, ανάρτηση των κατακυρωτικών αποφάσεων στη Διαύγεια και ότι στη συνέχεια τα συμβατικά κείμενα αναρτήθηκαν αμελλητί στο ΚΗΜΔΗΣ, κρίνει ότι, εν προκειμένω, δεν υπήρξε εκ μέρους των αρμόδιων οργάνων της Περιφέρειας πρόθεση καταστρατήγησης της κείμενης νομοθεσίας της σχετικής με τη δημοσίευση των πράξεων των διαγωνιστικών διαδικασιών για την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων.Κατ’ ακολουθίαν τούτων και μη προβαλλομένου άλλου λόγου από τον αν. Επίτροπο περί μη νομιμότητας της δαπάνης, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πρέπει να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης.

Μεταφορά παιδιών:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι α) Νομίμως ορίσθηκε με τη διακήρυξη, κατά διακριτική ευχέρεια της Αναθέτουσας Αρχής, η εγγύηση συμμετοχής στο διαγωνισμό στο πόσο των 1905 ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί στο 1% της προϋπολογισθείσας δαπάνης (χωρίς τον Φ.Π.Α.) και, σε κάθε περίπτωση, δεν ξεπερνά το 2% αυτής, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ.1α του άρθρου 72 του ν. 4412/2016, ο δε σχετικός λόγος διαφωνίας του Επιτρόπου παρίσταται αβάσιμος. β) Ναι μεν, μετά τη σωρευτική συνδρομή των προϋποθέσεων της παρ. 3 του άρθρου 105 του ν. 4412/2016 (πάροδος προθεσμίας άσκησης προδικαστικής προσφυγής κατά της απόφασης της Ο.Ε. περί κήρυξης ως προσωρινού αναδόχου της ... εκ μέρους του έτερου συμμετέχοντα στο διαγωνισμό και κοινοποίηση της κατακυρωτικής απόφασης στον οριστικό ανάδοχο, ενώ λόγω του ύψους της προϋπολογισθείσας δαπάνης των υπηρεσιών δεν απαιτείτο προσυμβατικός έλεγχος του οικείου σχεδίου σύμβασης από το Ελεγκτικό Συνέδριο) συνάφθηκε η επίμαχη σύμβαση μεταξύ των μερών, όπως διατείνεται η Περιφέρεια, πλην όμως αυτή απέκτησε ισχύ από την ανάρτηση της οικείας κατακυρωτικής απόφασης της Ο.Ε. (υπ΄αριθμ. 572/2019) στο ΚΗΜΔΗΣ, σύμφωνα με τα ρητώς οριζόμενα στις διατάξεις που αναφέρθηκαν στην προηγούμενη σκέψη της παρούσας (σκ. ΙΙ), ήτοι από 8.3.2019, οπότε και η δαπάνη κατέστη κανονική και όχι από 15.3.2019, ημερομηνία ανάρτησης του συμφωνητικού στο ΚΗΜΔΗΣ, όπως υποστηρίζει ο διαφωνών Επίτροπος. Τούτο διότι, ανεξαρτήτως των όσων ορίζονται στο άρθρο 3 της από 13.3.2019 υπογραφείσας σύμβασης, ότι δηλαδή " Η ισχύς της σύμβασης άρχεται από την ημερομηνία ανάρτησής της στο ΚΗΜΔΗΣ (...)", στην προκειμένη περίπτωση, κατά τα ρητώς οριζόμενα στο νόμο (άρθρο 105 παρ. 2, 3, 4 και 5 του ν. 4412/2016) η υπογραφή του συμβατικού κειμένου έχει μόνο αποδεικτικό και όχι συστατικό χαρακτήρα (πρβλ. ΚΠΕΔ στο IV Τμ. 25/2018). Συνεπώς, η εντελλόμενη δαπάνη είναι εν μέρει μη κανονική, ωστόσο το Κλιμάκιο, λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι τα σχετικά παραστατικά πληρωμής εκδόθηκαν στις 31.3.2019, ήτοι μετά την ανάρτηση της κατακυρωτικής απόφασης στο ΚΗΜΔΗΣ και πριν την έκδοση του υπό κρίση χρηματικού εντάλματος, κρίνει ότι τα όργανα της Περιφέρειας δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων, αλλά επειδή πεπλανημένως, πλην όμως συγγνωστώς υπέλαβαν ότι ενεργούν νομίμως.

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.(..)αμοιβή εκτέλεσης εργασιών αποχιονισμού στο οδικό δίκτυο του Δήμου ....Με αυτά τα δεδομένα γίνονται δεκτά τα ακόλουθα: α) Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από τις αιτιολογίες της απόφασης του Δημάρχου για την ανάθεση των ελεγχόμενων εργασιών και της εγκριτικής απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής, ο Δήμος ... προέβη στις ξεχωριστές αναθέσεις των εργασιών αποχιονισμού του οδικού δικτύου του ενόψει των εκτάκτων καιρικών φαινομένων εντόνων χιονοπτώσεων και παγετού και της κήρυξής του σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας. ..β) Η διαδικασία ανάληψης των κρινόμενων δαπανών είναι σύμφωνη με το άρθρο 66 του ν. 4270/ 2014 και το π.δ 80/2016, καθώς έγινε αρχικά η δημοσιονομική ανάληψη της σχετικής υποχρέωσης και δεσμεύτηκε η σχετική πίστωση ποσού 25.000,00 ευρώ στις 3.1.2017, ήτοι πριν την υπογραφή των συμβάσεων και την εκτέλεση των συναφών δαπανών. Η συμπληρωματική δέσμευση του ποσού των 48.000,00 ευρώ, που έλαβε χώρα στις 15.3.2017 μετά την εκτέλεση των εργασιών, δικαιο-λογείται καθώς, σύμφωνα με την εξαίρεση του άρθρου 9 παρ. 4 του ως άνω π.δ/τος, για τις δαπάνες πολιτικής προστασίας...γ) Δεν υφίσταται πλημμέλεια ως προς την έγκριση της απόφασης απευθείας ανάθεσης του Δημάρχου από την Οικονομική Επιτροπή, καθώς, πέραν του ότι δεν προκύπτει ότι αυτή έλαβε χώρα κατά την τρίτη συνεδρίασή της, ο νομοθέτης, αναφερόμενος στην «επόμενη» συνεδρίαση της αρμόδιας για τη λήψη απόφασης Επιτροπής, επισημαίνει την ανάγκη για ταχεία έγκριση, η οποία εν προκειμένω πραγματο-ποιήθηκε σε κοντινό χρονικό σημείο..δ) Οι επίμαχες συμβάσεις αναρτήθηκαν στο ΚΗΜΔΗΣ και απέκτησαν ισχύ τη 1.11.2017, επομένως το σύνολο των τιμολογίων των αναδόχων, εκδοθέντα σε χρονικά σημεία προγενέστερα της ισχύος των συμβάσεων (στις 26.5.2017, 29.5.2017 και 2.6.2017), δεν είχαν νόμιμο έρεισμα με αποτέλεσμα να μην είναι νόμιμες οι εντελλόμενες δαπάνες.... Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθούν

Αποκατάσταση βλαβών:..Με αυτά τα δεδομένα, στην υπό κρίση περίπτωση, όπου ακολουθήθηκε η διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ του ν. 4412/2016 για την ανάθεση του επίμαχου έργου, δεν απαιτείτο η συγκρότηση επιτροπής διαπραγμάτευσης του έργου σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 221 παρ.8 του ίδιου νόμου. Περαιτέρω η κρινόμενη δαπάνη, αν και στηρίζεται σε σύμβαση που αναρτήθηκε στο ΚΗΜΔΗΣ σε χρονικό σημείο μεταγενέστερο της εκτέλεσης των εργασιών, θεωρείται σε κάθε περίπτωση έγκυρη σύμφωνα με την ως άνω διάταξη της παρ. 3β του άρθρου 43 του ν. 4605/2019.Κατ΄ ακολουθία των ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.(..) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω το Κλιμάκιο κρίνει ότι:....κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 11 του ν. 4013/2011 και της ισχύουσας, κατά τον κρίσιμο χρόνο, Π1/2380/2012 Κ.Υ.Α., δεν καταχωρήθηκε το πρωτογενές αίτημα του Νοσοκομείου για σύναψη της σύμβασης στο Μητρώο Ηλεκτρονικής Καταχώρησης Δημοσίων Συμβάσεων, όπως βασίμως προβάλλει και ο Αναπληρωτής Επίτροπος, με συνέπεια τη μη κανονικότητα της εντελλόμενης δαπάνης.Αντιθέτως, αβασίμως προβάλλεται με την πράξη επιστροφής του χρηματικού εντάλματος ότι η απόφαση περί οριστικής κατακύρωσης του αποτελέσματος του διαγωνισμού δεν δημοσιεύθηκε στο ΚΗΜΔΗΣ, σύμφωνα με το άρθρο 38 του ν. 4412/2016, δεδομένου ότι, μη δημοσιευθείσας κατά τον κρίσιμο χρόνο έκδοσης της απόφασης αυτής (1.2.2017) της προβλεπόμενης στο άρθρο 38 παρ. 6 υπουργικής απόφασης (ήδη 57654/22.5.2017 απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης, ΦΕΚ Β΄ 1781/23.5.2017), η εν λόγω υποχρέωση δημοσίευσης δεν είχε ακόμα ενεργοποιηθεί. β) Η ελεγχόμενη δαπάνη  είναι μη κανονική και για το λόγο ότι δεν τηρήθηκε η προβλεπόμενη με τις διατάξεις του π.δ/τος 113/2010 διαδικασία ανάληψης δημοσιονομικής υποχρέωσης για την επίμαχη δαπάνη. ...είναι δε πάγια η νομολογία του Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικώς με τη μη δυνατότητα ανάθεσης από το δημόσιο και τα ν.π.δ.δ. σε τρίτους υπηρεσιών που εμπίπτουν στα συνήθη καθήκοντα του κατά κλάδο αρμόδιου προσωπικού του οικείου φορέα, όπως τα καθήκοντα αυτά περιγράφονται στις οικείες οργανικές διατάξεις...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και μη κανονική και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Προμήθεια επιβατικών αυτοκινήτων..ζητείται η ανάκληση της 475/2019 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, ο λόγος ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος.  Και τούτο διότι στη διακήρυξη δεν καθορίζεται διαβάθμιση των προδιαγραφών, αλλά η κρίσιμη τεχνική απαίτηση για χωρητικότητα της δεξαμενής καυσίμων των οχημάτων (≥ 40  lt) προβλέπεται ως «ουσιώδης και απαράβατη (επί ποινή αποκλεισμού)», η δε μη συμμόρφωση σε αυτήν καθιστά απαράδεκτη την προσφορά των προμηθευτών που τυχόν την παραβούν. Περαιτέρω, η μεταβολή της προδιαγραφής αυτής είχε ως αποτέλεσμα να επιτραπεί η συμμετοχή στο διαγωνισμό οικονομικών φορέων, πέραν εκείνων που ήταν σε θέση να υποβάλουν προσφορά με βάση τους αρχικούς όρους, επομένως, υπήρξε τόσο σημαντική, ώστε δεν ενέπιπτε στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 60 παρ. 3 του ν. 4412/2016 (βάσει του οποίου αρκεί να διασφαλίζεται – ακόμα και με παράταση των σχετικών προθεσμιών – ίση μεταχείριση και επαρκής χρόνος στους ενδιαφερομένους για να προσαρμόσουν την προσφορά τους στους νέους όρους) αλλά για τη νόμιμη εφαρμογή της ήταν αναγκαία η τήρηση των προβλεπόμενων στο νόμο διατυπώσεων δημοσιότητας.  Κατά τούτο, η απλή ανάρτηση της απόφασης με την οποία εγκρίθηκε η μεταβολή στον ηλεκτρονικό χώρο του διαγωνισμού στην ιστοσελίδα του Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ., με τη μορφή διευκρίνισης, δεν αποτελεί επαρκή τρόπο δημοσιότητας, ούτε ποσοτικώς (αφού παραλείπονται οι δημοσιεύσεις σε ΚΗΜΔΗΣ, Επίσημη Εφημερίδα Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιστοσελίδα αναθέτουσας αρχής, εθνικό τύπο) ούτε ποιοτικώς (αφού δεν διευρύνει τον κύκλο των δυνητικών προμηθευτών, σε σχέση με όσους είχαν λάβει γνώση της αρχικής προδιαγραφής), όπως άλλωστε δύναται να συναχθεί εν προκειμένω και από τη μικρή συμμετοχή προμηθευτών για το κρίσιμο τμήμα της διακήρυξης. Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης.

Παροχή δικηγορικών υπηρεσιών.(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, η εντελλόμενη, με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής, δαπάνη είναι μη νόμιμη. Τούτο δε διότι, κατ’ αποδοχή των σχετικών λόγων διαφωνίας του Αναπληρωτή Επιτρόπου, α) από την προμνησθείσα απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής δεν προκύπτει με σαφήνεια ο ειδικότερος λόγος προσφυγής σε εξωτερικό δικηγόρο, β) δεν υφίσταται έγκυρη σύμβαση παροχής νομικών υπηρεσιών, αφού δεν προηγήθηκε αυτής η έκδοση σχετικής, αιτιολογημένης ως προς το ύψος της δικηγορικής αμοιβής, απόφασης του αποκλειστικώς αρμόδιου Δημοτικού Συμβουλίου, η οποία να συνιστά το προϊόν διαβούλευσης των συμβαλλόμενων μερών. Δαπάνη δε εντελλόμενη με βάση αυτή τη μη έγκυρη συμφωνία, έστω και αν αντιστοιχεί στην προβλεπόμενη από τον Κώδικα Δικηγόρων αμοιβή, δεν είναι νόμιμη, γ) δεν προσκομίζεται έγγραφη συμφωνία των συμβαλλομένων μερών και δ) δεν ελήφθη σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης σε χρόνο προγενέστερο της .... απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου. Εξάλλου, όσον αφορά στους λοιπούς λόγους διαφωνίας του Αναπληρωτή Επιτρόπου, είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι, καθόσον α) τα στοιχεία (πρωτογενές και εγκεκριμένο αίτημα, ιδιωτικό συμφωνητικό) της εν λόγω σύμβασης παροχής νομικών υπηρεσιών δεν είναι καταχωριστέα στο ΚΗΜΔΗΣ, β) επί της αξίας αυτής δεν επιβάλλεται κράτηση υπέρ της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., γ) το ποσό των 256,00 ευρώ αφορά στην παράστασή της εν λόγω δικηγόρου ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου ..., ήτοι σε υπηρεσία διακριτή και, ως εκ τούτου, δεν ενσωματώνεται στην ποσοστιαία αμοιβή αυτής για την σύνταξη σχετικού υπομνήματος και δ) στην .... απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου, περί έγκρισης πινάκων αμοιβών, δεν περιλαμβάνεται μεν αριθμητικά το οικείο τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών, πλην όμως περιλαμβάνονται όλα τα κρίσιμα στοιχεία αυτού (απόφαση ανάθεσης, αιτιολογία, αμοιβή και ανάλυση αυτής).