ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/23/2018
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Προμήθεια υγειονομικού υλικού: (...)Περαιτέρω, κατά τον βασίμως προβαλλόμενο από την Επίτροπο δεύτερο λόγο διαφωνίας, κατά παράβαση των θεμελιωδών αρχών της ισότητας των διαγωνιζομένων και της διαφάνειας, στο άρθρο 4 της διακήρυξης του επίμαχου διαγωνισμού προβλέφθηκε ότι οι τεχνικές και οικονομικές προσφορές θα τοποθετούνταν στον ίδιο φάκελο και θα αποσφραγίζονταν συγχρόνως και ακολούθως η Επιτροπή προέβη στην ταυτόχρονη αποσφράγιση αυτών, με αποτέλεσμα να μην τηρηθούν δύο διακριτά στάδια αποσφράγισης και αξιολόγησης των τεχνικών και οικονομικών προσφορών, αλλά η αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών να χωρήσει με αποσφραγισμένες τις οικονομικές προσφορές, διότι η υπ’ αυτές τις συνθήκες διενεργηθείσα τεχνική αξιολόγηση εμπεριείχε τον κίνδυνο επηρεασμού αυτής από το ύψος των οικονομικών προσφορών και δεν παρείχε εχέγγυα ανεπηρέαστης κρίσης, η οποία θα συνέτρεχε μόνο εάν οι οικονομικές προσφορές των διαγωνιζομένων ήταν σε εκείνο το στάδιο εντελώς άγνωστες (πρβλ. ΣτΕ ΕΑ 435/2012, ΣτΕ 1679/2010). Επιπροσθέτως, κατά τον βασίμως προβαλλόμενο από την Επίτροπο τρίτο λόγο διαφωνίας, το Νοσοκομείο μη νομίμως προέβη στην προκήρυξη και διενέργεια του εν λόγω διαγωνισμού με κριτήριο κατακύρωσης αφιστάμενο από το ορισθέν στο αντίστοιχο ΠΠΥΥ έτους 2012, στο οποίο είχε ενταχθεί ο διαγωνισμός αυτός, παραβιάζοντας τους όρους του εν λόγω Προγράμματος, λαμβανομένου υπόψη ότι η υφιστάμενη μεταξύ των στοιχείων του φακέλου ληφθείσα κατά την 32η συνεδρίαση της 11ης.4.2013 απόφαση της Ε.Π.Υ. για χορήγηση έγκρισης τροποποίησης του ανωτέρω ΠΠΥΥ δεν καταλαμβάνει το κριτήριο κατακύρωσης του οικείου διαγωνισμού, ως τέτοιο δε είχε οριστεί η χαμηλότερη τιμή. Εξάλλου, το Νοσοκομείο αβασίμως ζητεί τη θεώρηση του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος κατ’ επίκληση της διάταξης του άρθρου 66 παρ. 28 του ν. 3984/2011, διότι ο επίμαχος διαγωνισμός αφορούσε την προμήθεια ειδών με ταυτόχρονη παραχώρηση συνοδού εξοπλισμού, τα οποία δεν καταχωρούνται στο Παρατηρητήριο Τιμών της Ε.Π.Υ., όπως, άλλωστε, κατά τα ανωτέρω εκτεθέντα, συνομολογεί και το Νοσοκομείο στην 14/4.8.2014 απόφαση του Διοικητικού του Συμβουλίου (πρβλ. Ελ. Συν. ΚΠΕΔ στο IV Τμ. Πρ. 82, 71/2017, 117, 116, 50/2013). Απορριπτέος, ομοίως, ως αβάσιμος τυγχάνει ο ισχυρισμός του Νοσοκομείου περί εφαρμογής, εν προκειμένω, της διάταξης του άρθρου 47 του ν. 4272/2014, δεδομένου ότι το Νοσοκομείο δεν αποδεικνύει ότι η ανωτέρω προσκομισθείσα σύμβαση ήταν η τελευταία που είχε συνάψει για τα αντίστοιχα είδη, προϋπόθεση που πρέπει να συντρέχει σε κάθε περίπτωση ώστε να τύχει εφαρμογής η επικαλούμενη διάταξη (βλ. Ελ. Συν. IV Τμ. Πρ. 54/2015). Το Κλιμάκιο, όμως, λαμβάνοντας υπόψη ότι: α. επρόκειτο για πρόχειρο διαγωνισμό, σχετικά με τον οποίο αφενός το άρθρο 38 παρ. 6 του π.δ. 118/2007 ορίζει ότι οι επιτροπές είναι τριμελείς και συγκροτούνται από υπαλλήλους που υπηρετούν με οποιαδήποτε σχέση στον φορέα που εκτελεί την προμήθεια και αφετέρου το άρθρο 2 παρ. 4 του π.δ. 118/2007 προβλέπει ρητώς μόνο την απαίτηση υποβολής έγγραφων προσφορών και συνεπώς, τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου εσφαλμένως υπέλαβαν ότι λόγω της συνοπτικής διαδικασίας δεν απαιτείτο αφενός η συγκρότηση επιτροπής με ετήσια θητεία και αφετέρου η πρόβλεψη από τη διακήρυξη για υποβολή των τεχνικών και των οικονομικών προσφορών σε χωριστούς σφραγισμένους φακέλους και η τήρηση δύο διακριτών σταδίων τεχνικής και οικονομικής αξιολόγησης, β. εν τέλει το ορισθέν από το Νοσοκομείο και αποκλίναν από το προβλεφθέν στο αντίστοιχο ΠΠΥΥ κριτήριο κατακύρωσης δεν άσκησε επιρροή στην έκβαση της διαγωνιστικής διαδικασίας, διότι τεχνικώς αποδεκτή προσφορά υπέβαλε μόνο η φερόμενη ως δικαιούχος του εντάλματος εταιρεία, χωρίς τούτο να αμφισβητηθεί από τους λοιπούς διαγωνιζόμενους, δεδομένου ότι η μία εκ των δύο άλλων συμμετασχουσών εταιρειών υπέβαλε προσφορά μόνο για το ένα εκ των προκηρυχθέντων ειδών, αν και τέτοια δυνατότητα δεν παρεχόταν από τη διακήρυξη και η άλλη εταιρεία προσέφερε είδη αποκλίνοντα από τις προβλεφθείσες τεχνικές προδιαγραφές, όπως σάκους διαφορετικής περιεκτικότητας και γ. την αναγκαιότητα της προμήθειας αυτής για την ομαλή λειτουργία του Νοσοκομείου και τη διαφύλαξη του αγαθού της δημόσιας υγείας, κρίνει ότι τα όργανα του Νοσοκομείου ενήργησαν πεπλανημένως πλην συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕλΣυν.Τμ.4(ΚΠΕ)/71/2016
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:1) Κατά τον βασίμως προβαλλόμενο από την Επίτροπο πρώτο λόγο διαφωνίας, μη νομίμως παρασχέθηκαν οι επίμαχες υπηρεσίες ποσού 433.884,02 ευρώ χωρίς να προηγηθεί ο επιβαλλόμενος από τις διατάξεις του π.δ 60/2007 ανοικτός διαγωνισμός, το μεν διότι ακόμη και αυτή η μηνιαία δαπάνη για την κάλυψη των αναγκών του Νοσοκομείου σε υπηρεσίες καθαριότητας υπερβαίνει το κοινοτικό όριο των 209.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., το δε διότι από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή μη οφειλόμενων σε υπαιτιότητα των αρμοδίων οργάνων του φορέα, εκτάκτων και απρόβλεπτων περιστάσεων. Αντιθέτως, από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν αποδεικνύεται ότι από τις 30.6.2013 –οπότε έληξε η αρχική διάρκεια της από 1.7.2011 σύμβασης- δεν κατέστη δυνατή η προκήρυξη και διενέργεια διαγωνισμού για την κάλυψη των παγίων και εκ των προτέρων γνωστών αναγκών του Νοσοκομείου σε υπηρεσίες καθαριότητας. Συναφώς το Νοσοκομείο και χωρίς καμία αναφορά σε προγενέστερα ΠΠΥΥ (επισημαίνεται ότι ακόμη και στο πλαίσιο υλοποίησης του ΠΠΥΥ 2010 είναι δυνατή η κατακύρωση διαγωνισμού έως τις 30.6.2016 βάσει της 5108/2015, (Β΄ 3008/2015) απόφασης του Υπουργού Υγείας), αναφέρει ότι στο πλαίσιο υλοποίησης του ΠΠΥΥ 2013 και μολονότι είχε οριστεί ως καταληκτική ημερομηνία για την δημοσίευση της διακήρυξης η 31.12.2014, τα αρμόδια όργανά του διαβίβασαν τις τεχνικές προδιαγραφές προς έγκριση στην Ε.Π.Υ. το πρώτον στις 4.11.2014, εν συνεχεία δε λόγω της μη έγκαιρης έγκρισης των τεχνικών προδιαγραφών ο διαγωνισμός δεν προκηρύχθηκε. Ωστόσο, οι περιστάσεις αυτές και ιδίως η καθυστερημένη διαβίβαση των τεχνικών προδιαγραφών προς έγκριση στην Ε.Π.Υ. δεν αποδεικνύουν ότι ακόμη και στο πλαίσιο υλοποίησης του ΠΠΥΥ 2013 η μη διενέργεια διαγωνισμού δεν ανάγεται στη σφαίρα ευθύνης των οργάνων του Νοσοκομείου. Περαιτέρω, μόνος ο ορισμός του Νοσοκομείου «….» με την 9944/12.3.2015 απόφαση της 1ης Υ.ΠΕ. ως φορέα διενέργειας του ενιαίου διαγωνισμού για την κάλυψη των αναγκών των Νοσοκομείων αρμοδιότητάς της στο πλαίσιο υλοποίησης του ΠΠΥΥ 2014 και η μη ολοκλήρωση του οικείου διαγωνισμού δεν συνιστά απρόβλεπτο γεγονός μη αναγόμενο στη σφαίρα ευθύνης των οργάνων του Νοσοκομείου. Τούτο διότι δεν προβάλλεται ότι τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου απέστειλαν εγκαίρως τις απαιτούμενες τεχνικές προδιαγραφές στο Νοσοκομείο «…», ούτε ότι εν συνεχεία όχλησαν το Νοσοκομείο αυτό ή την εποπτεύουσα Υγειονομική Περιφέρεια για τη διενέργεια του διαγωνισμού. (..)
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕλΣυν./Τμ.4/40/2016
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/19/2016
Πλύσιμο και σιδέρωμα ιματισμού του Νοσοκομείου(...) Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: Α. Μη νομίμως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ και βασίμως η Επίτροπος με τον πρώτο λόγο διαφωνίας της προβάλλει, οι επίμαχες υπηρεσίες ανατέθηκαν με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης και όχι του ανοικτού διαγωνισμού, καθότι αφενός η συνολική αξία των αντίστοιχων υπηρεσιών του ανωτέρω Νοσοκομείου σε ετήσια βάση είναι, όπως το ίδιο το Νοσοκομείο στο έγγραφο επανυποβολής του ελεγχόμενου εντάλματος αναφέρει, 100.000,00 ευρώ με ΦΠΑ, κι επομένως υπερβαίνει, ακόμα και χωρίς τον αναλογούντα ΦΠΑ, τόσο το ποσό των 20.000,00 ευρώ όσο και το ποσό των 60.000,00 ευρώ, χωρίς ΦΠΑ, μέχρι τα οποία ήταν επιτρεπτή η ανάθεσή τους με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης ή του πρόχειρου διαγωνισμού, αντίστοιχα, χωρίς άλλες προϋποθέσεις, επιπροσθέτως δε δεν συνέτρεχαν επείγουσες ανάγκες, οφειλόμενες σε απρόβλεπτες περιστάσεις, οι οποίες δεν ανάγονταν σε υπαιτιότητα του Νοσοκομείου και κατέστησαν ανέφικτη τη διενέργεια σχετικού ανοικτού διαγωνισμού. Ούτε, άλλωστε, στην ανωτέρω απόφαση προσφυγής στην επίμαχη διαδικασία διαπραγμάτευσης γίνεται επίκληση ειδικών λόγων τεχνικών ή σχετιζόμενων με την προστασία δικαιωμάτων αποκλειστικότητας, εξαιτίας των οποίων οι επίμαχες υπηρεσίες ήταν δυνατόν να παρασχεθούν μόνο από τις ανωτέρω περιορισμένες επιχειρήσεις, που προσκλήθηκαν σ’ αυτήν, υπό την έννοια της μη ύπαρξης στην αγορά ανταγωνιστών τους που να παρέχουν αντίστοιχες υπηρεσίες. Σε καμία δε περίπτωση, δεν συνιστούν επείγουσες ανάγκες, οφειλόμενες σε απρόβλεπτες περιστάσεις, μη αναγόμενες σε υπαιτιότητα του Νοσοκομείου, οι οποίες κατέστησαν ανέφικτη τη διενέργεια σχετικού ανοικτού διαγωνισμού, όπως το Νοσοκομείο με το έγγραφο επανυποβολής του ισχυρίζεται, το μεν η ανάγκη αδιάλειπτης παροχής των επίμαχων υπηρεσιών για την εύρυθμη λειτουργία του Νοσοκομείου και τη διασφάλιση της υγιεινής νοσηλείας των ασθενών του, το δε η καθυστέρηση της έγκρισης από την Ολομέλεια της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ) των τεχνικών προδιαγραφών της διακήρυξης του ανοικτού διαγωνισμού του Νοσοκομείου για την ανάθεση των ίδιων υπηρεσιών για ένα (1) έτος, ο οποίος έχει ενταχθεί στο Πρόγραμμα Προμηθειών και Υπηρεσιών Υγείας (ΠΠΥΥ) του 2014 (βλ. το 3378/7.9.2015 έγγραφο της ΕΠΥ). Τούτο δε, διότι αφενός η ανάγκη αδιάλειπτης παροχής των επίμαχων υπηρεσιών για την εύρυθμη λειτουργία του Νοσοκομείου και τη διασφάλιση της υγιεινής νοσηλείας των ασθενών του δεν αποτελεί απρόβλεπτο αλλά συνήθη λόγο ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών, τις οποίες, άλλωστε, το Νοσοκομείο αναθέτει σε ετήσια τακτική βάση, και αφετέρου η καθυστέρηση της έγκρισης των τεχνικών προδιαγραφών του ανωτέρω σχετικού ανοικτού διαγωνισμού, που είχε ενταχθεί στο ΠΠΥΥ 2014, με αποτέλεσμα την επακόλουθη καθυστέρηση της προκήρυξής του, δεν συνιστά απρόβλεπτο αλλά συνήθη λόγο καθυστέρησης διενέργειας του διαγωνισμού αυτού, που σε καμία περίπτωση δεν κατέστησε αδύνατη τη διενέργεια άλλου σχετικού ανοικτού διαγωνισμού από το Νοσοκομείο, κατόπιν τήρησης των σχετικών προθεσμιών, δεδομένης της ύπαρξης έστω και μη εγκεκριμένων από την ΕΠΥ τεχνικών προδιαγραφών των επίμαχων υπηρεσιών, οι οποίες έχουν περιληφθεί στην ανωτέρω ανακοίνωση – πρόσκληση στην ανωτέρω διαδικασία διαπραγμάτευσης για την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών. Β. Μη νομίμως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙΙ και βασίμως η Επίτροπος με τον δεύτερο λόγο διαφωνίας της προβάλλει, δεν προηγήθηκε της ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών η έγκριση σκοπιμότητάς της από άλλο αρμόδιο όργανο, σύμφωνα με το άρθρο 27 παρ. 11 του ν. 3867/2010, καθώς τόσο η προϋπολογισθείσα δαπάνη για τις επίμαχες υπηρεσίες, με ΦΠΑ (50.000,00 ευρώ), όσο και η συνολική ετήσια δαπάνη για τις οικείες όμοιες υπηρεσίες, επίσης με ΦΠΑ (100.000,00 ευρώ), υπερβαίνουν τα 45.000,00 ευρώ. Είναι δε νόμω αβάσιμος ο προβαλλόμενος με το έγγραφο επανυποβολής ισχυρισμός του Νοσοκομείου ότι το επίμαχο όριο των 45.000,00 ευρώ δεν περιλαμβάνει τον αναλογούντα ΦΠΑ, καθώς, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙΙ, το εν λόγω όριο δαπανών περιλαμβάνει και τον αναλογούντα ΦΠΑ. Γ. Νομίμως ο ανωτέρω ανάδοχος των επίμαχων υπηρεσιών δεν προσκόμισε με την προσφορά που υπέβαλε στην ανωτέρω διαδικασία διαπραγμάτευσης, κατ’ εφαρμογή των προαναφερόμενων σχετικών όρων της ανωτέρω ανακοίνωσης – πρόσκλησης σ’ αυτή, αφενός υπεύθυνη δήλωση ότι οι προσφερθείσες απ’ αυτόν τιμές των επίμαχων υπηρεσιών συμμορφώνονται με τις αντίστοιχες του Παρατηρητηρίου Τιμών της ΕΠΥ, δεδομένου ότι από το έγγραφο επανυποβολής προκύπτει ότι δεν υπάρχουν αντίστοιχες τιμές στο Παρατηρητήριο Τιμών, και αφετέρου ξεχωριστή υπεύθυνη δήλωση ότι αυτός δύναται κατά το στάδιο της κατακύρωσης να προσκομίσει άμεσα τα δικαιολογητικά κατακύρωσης του άρθρου 6 παρ. 2 του π.δ. 118/2007, δεδομένου ότι προσκόμισε με την προσφορά του την ανωτέρω υπεύθυνη δήλωση ότι αποδέχεται ανεπιφύλακτα όλους τους όρους της ανωτέρω ανακοίνωσης – πρόσκλησης στη διαπραγμάτευση, κι επομένως και τον προαναφερόμενο όρο της, που προβλέπει την εκ μέρους του δυνατότητα προσκόμισης των ανωτέρω δικαιολογητικών κατακύρωσης κατά το στάδιο της κατακύρωσης των επίμαχων υπηρεσιών, στο πλαίσιο της επίμαχης διαδικασίας διαπραγμάτευσης. Συνεπώς, ο τρίτος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου είναι αβάσιμος. Δ. Η εντελλόμενη δαπάνη δεν έχει νομιμοποιηθεί με την παρ. 2 του άρθρου 17 του ν. 4332/2015, διότι ερείδεται στην ανωτέρω από 2.9.2015 μεταξύ του ανωτέρω Νοσοκομείου και του ανωτέρω αναδόχου σχετική σύμβαση, η εν λόγω δε διάταξη αφορά, σύμφωνα με όσα έγιναν σχετικώς δεκτά στη σκέψη IV, νομιμοποίηση δαπανών παροχής υπηρεσιών νοσοκομείων του ΕΣΥ για τις οποίες δεν υπάρχουν συμβάσεις. Επομένως, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο ένταλμα δαπάνη είναι μη νόμιμη. Πλην όμως, δεδομένου ότι από το έγγραφο επανυποβολής του Νοσοκομείου, προκύπτει ότι κατά το ίδιο οικονομικό έτος (2015) θεωρήθηκε από την ανωτέρω Επίτροπο το 120/16.4.2015 ένταλμα του ίδιου Νοσοκομείου, που αφορούσε την πληρωμή παροχής όμοιων με τις επίμαχες υπηρεσίες, κατά την ανάθεση των οποίων συνέτρεξαν οι ίδιες ως άνω νομικές πλημμέλειες, το Κλιμάκιο κρίνει, κατ’ αποδοχή του σχετικού ισχυρισμού του Νοσοκομείου, ότι τα αρμόδια όργανά του έδρασαν εν προκειμένω χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων και ότι, επομένως, το ελεγχόμενο ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί, λόγω συγγνωστής πλάνης, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει (2015).
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/160/2018
Προμήθεια στερεών διαλυμμάτων διττανθρακικών (φύσιγγες με σταθεροποιητή ph κιτρικό): Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις ΙΙ, ΙΙΙ, IV, V και VI το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: 1) Μη νομίμως οι επίμαχες προμήθειες των προαναφερόμενων ομοειδών υγειονομικών υλικών, που ανήκουν στην κατηγορία των υλικών τεχνητού νεφρού, ανατέθηκαν με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης (απευθείας ανάθεση), καθόσον δεν διαπιστώνεται η συνδρομή καμμίας από τις αναφερόμενες στις διατάξεις των παραγράφων 12 και 13 του άρθρου 2 του ν. 2286/1995 προϋποθέσεις για την επιτρεπτή προσφυγή στη διαδικασία αυτή. Ειδικότερα, η συνολική δαπάνη του Νοσοκομείου για την προμήθεια των ειδών αυτών, ανήλθε στο ποσό των 41.830 ευρώ, χωρίς ΦΠΑ (25.200,00 + 16630,00), υπερβαίνει, για το έτος 2016, το όριο των 20.000 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται η, άνευ, ειδικών λόγων, προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία. Περαιτέρω, το Νοσοκομείο δεν προβάλλει, ούτε από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει είτε η συνδρομή έκτακτων γεγονότων, οφειλόμενων σε απρόβλεπτες περιστάσεις, τα οποία κατέστησαν αδύνατη την έγκαιρη διενέργεια και ολοκλήρωση ανοικτού διαγωνισμού, που, ενόψει του ύψους της συνολικής δαπάνης της προμήθειας, όφειλε αυτό να διενεργήσει, είτε κάποιας από τις λοιπές αναφερόμενες στη διάταξη της παραγράφου 13 του άρθρου 2 του ν. 2286/1995 προϋποθέσεις για την επιτρεπτή προσφυγή στη διαδικασία αυτή. Σημειωτέον ότι, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, αλλά και κατά τα γνωστά στο Κλιμάκιο από προηγούμενες ενέργειές του, το Νοσοκομείο προμηθεύεται συστηματικά τα ανωτέρω αγαθά μέσω απευθείας αναθέσεων (βλ. και Πράξεις 17/2017, 57/2015 Κ.Π.Ε.Δ. στο ΙV Τμ., με τις οποίες κρίθηκε ότι το Νοσοκομείο προσέφυγε, σε μη νόμιμες διαδικασίες απευθείας αναθέσεων για την προμήθεια του είδους (φύσιγγες) διττανθρακικών με σταθεροποιητή Ph (κιτρικό), κατά τα έτη 2013, 2014 και 2015). Εξάλλου, στην προκειμένη περίπτωση δεν προκύπτει ούτε καν η τήρηση εκ μέρους του Νοσοκομείου των ουσιαστικών διατυπώσεων του πρόχειρου διαγωνισμού, για καμμία εκ των δύο συναφθεισών συμβάσεων, δοθέντος ότι α) οι όροι των προσκλήσεων δεν ήταν σαφείς και πλήρεις, αφού σε αυτές δεν αναγράφονταν τα κριτήρια για την αξιολόγηση των προσφορών και την κατακύρωση της προμήθειας (βλ. σκέψη ΙΙΙ), β) δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου συγκρότηση της επιτροπής διαγωνισμού, σύμφωνα με τα άρθρα 38 του π.δ. 118/2007 και 26 του ν. 4024/2011 και ανάρτηση της πράξης αυτής στη Διαύγεια (βλ. σκέψη ΙΙΙ), και γ) δεν έχει εκδοθεί απόφαση κατακύρωσης του αποτελέσματος του διαγωνισμού από το αρμόδιο όργανο του Νοσοκομείου (βλ. σκέψη ΙΙΙ). Σημειωτέον ότι δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου συλλογή και αξιολόγηση προσφορών από την επιτροπή διαγωνισμού. (βλ. ανωτ. υπό VII A. και Β.) β) δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου συγκρότηση της επιτροπής διαγωνισμού, σύμφωνα με τα άρθρα 38 του π.δ. 118/2007 και 26 του ν. 4024/2011 και ανάρτηση της πράξης αυτής στη Διαύγεια (βλ. σκέψεις ΙΙΙ και V), και γ) δεν έχει εκδοθεί απόφαση κατακύρωσης του αποτελέσματος του διαγωνισμού από το αρμόδιο όργανο του Νοσοκομείου (βλ. σκέψη ΙΙΙ). Σημειωτέον ότι δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου συλλογή και αξιολόγηση προσφορών από την επιτροπή διαγωνισμού.
Δεν ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.4/13/2019
ΕλΣυν.Τμ.4/141/2010
Διαχείριση επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων:..Με βάση τα ανωτέρω το Τμήμα κρίνει ότι η ανάθεση με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης του έργου της συλλογής, μεταφοράς και διαχείρισης επικίνδυνων ιατρικών και μολυσματικών αποβλήτων του νοσοκομείου στην εταιρία … και στη …, δεν ήταν νόμιμη. Και τούτο διότι η δαπάνη για τις ανατεθείσες υπηρεσίες υπερέβαινε καταφανώς το όριο των 15.000,00 ευρώ σε ετήσια βάση, μέχρι του οποίου επιτρέπεται η άνευ ειδικών λόγων προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, ενώ επείγουσα ανάγκη η οποία να οφείλεται σε απρόβλεπτες περιστάσεις, δεν στοιχειοθετείται εν προκειμένω, αφού και μόνο από το οικονομικό αντικείμενο των συμβάσεων καθίσταται σαφές ότι η συνολική ανάγκη του νοσοκομείου ήταν εξ αρχής γνωστή και κανένας λόγος προς αιτιολόγηση της καθυστερημένης κίνησης της διαδικασίας του αντίστοιχου τακτικού διαγωνισμού δεν προβάλλεται. Κατά συνέπεια, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, επειδή όμως, για λόγους δημόσιας υγείας υφίστατο άμεση ανάγκη για τη συλλογή, μεταφορά και διαχείριση των ΕΙΑ. και ενόψει της καθυστέρησης διενέργειας διεθνούς δημόσιου διαγωνισμού από τον ΙΦΕΤ, το Τμήμα κρίνει ότι τα όργανα του νοσοκομείου συγγνωστώς υπέλαβαν ότι μπορούσαν να προχωρήσουν σε διαδικασία διαπραγματεύσεων με τους ως άνω συμβαλλόμενους φορείς μέχρι να υπογραφούν συμβάσεις κατόπιν διενέργειας διαγωνισμού από το νοσοκομείο ή από οποιαδήποτε άλλη Δημόσια αρχή(..) συγγνωστή πλάνη
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/37/2018
Προμήθεια αντιδραστηρίων ανοσολογικών εξετάσεων.(..)Με τα δεδομένα αυτά ...το Κλιμάκιο κρίνει, κατ’ εκτίμηση του σχετικού λόγου διαφωνίας, ότι μη νομίμως το Νοσοκομείο προέβη από μόνο του στην ανάθεση της επίμαχης προμήθειας με την ανωτέρω εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, καθώς δεν προκύπτει, αλλά ούτε και το Νοσοκομείο επικαλείται ότι υπήρχε σχετική πρόβλεψη σε κάποιο ΠΠΥΥ ή ότι είχε παρασχεθεί σ’ αυτό σχετική δυνατότητα από την Ε.Π.Υ. κατόπιν εγκρίσεως του αρμόδιου Υπουργού, στο πλαίσιο του συστήματος διενέργειας των προμηθειών, που θεσπίζει ο ν. 3580/2007. ... Τέλος, η ανάθεση της επίμαχης προμήθειας πάσχει και για τον πρόσθετο λόγο ότι πριν από την απόφαση της 15ης Συνεδρ./14.7.2016 (θέμα Ε.Η.Δ. 3ο) του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου, με την οποία εγκρίθηκε η σύναψη της επίμαχης σύμβασης με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, δεν είχε ληφθεί η σύμφωνη γνώμη της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.). ...Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη.....και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕλΣυν/ΣΤ Κλιμ/43/2010
Μη νόμιμη η διαδικασία διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή για την προμήθεια υλικών για νοσοκομείο, καθόσον: α) δεν προσκομίζεται απόφαση της Έπιτροπής Προμηθειών Υγείας, σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ.7 του ν.3580/2007, για τη διενέργεια του διαγωνισμού από το Νοσοκομείο και επιπλέον υπό την ισχύ του άνω νό¬μου, δεν προβλέπεται η διεξαγωγή διαγωνισμού για λογαριασμό άλλων φορέων (νοσοκομείων) εκτός του αναθέτοντος φορέα με βάση τις τεχνικές προδιαγραφές που εγκρίθηκαν από τον ίδιο αναθέτοντα φορέα και με επιτροπή συγκροτηθείσα από τον φορέα αυτόν και όχι από την Επι¬τροπή Προμηθειών Υγείας, β) δεν τηρήθηκε ο κανόνας των αυτοτελών, διακριτών φάσεων του διαγωνισμού και η αρχή της αυστηρά τυπικής διαδικασίας του διαγωνισμού, διότι το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών πραγματοποιήθηκε ενώ εκκρεμούσε η εκδίκαση ενστάσεων που υποβλήθηκαν κατά του σταδίου τεχνικής αξιολόγησης των προσφορών και επιπλέον η αναθέτουσα αρχή, μετά το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών, επανήλθε στην αξιολόγηση των τε-χνικών προσφορών, ως προς ορισμένα είδη, για την τεχνική αξιολόγηση των οποίων δεν είχαν υποβληθεί ενστάσεις ή προσφυγές και γ) δεν αιτιολογήθηκε, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 21 εδ.η του π.δ.118/2007, η κατακύρωση υπό προμήθεια ειδών σε εταιρείες που ήταν οι μοναδικά προσφέρουσες ούτε από τα λοιπά στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι η αναθέτουσα αρχή έλαβε υπόψη συγκριτικά στοιχεία τιμών προηγούμενων διαγωνισμών ή της αγοράς, που να επιβεβαιώνονται με παραστατικά και τα οποία να δικαιολογούν την κατακύρωση στις προσφερόμενες για τα είδη αυτά τιμές.
ΕλΣυν.Τμ.4(ΚΠΕ)/125/2016
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:1) Κατά τον βασίμως προβαλλόμενο από την Επίτροπο πρώτο λόγο διαφωνίας, μη νομίμως ανατέθηκαν οι επίμαχες υπηρεσίες μετά τη διενέργεια ηλεκτρονικής διαπραγμάτευσης, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 191.740,00 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), χωρίς να προηγηθεί ο επιβαλλόμενος από τις διατάξεις του π.δ 60/2007 ανοικτός διαγωνισμός, το μεν διότι η δαπάνη αυτή –συναθροιζόμενη με την από 1.1.2016 δαπάνη ποσού 379.332,00 ευρώ για την κάλυψη των αναγκών του Νοσοκομείου σε υπηρεσίες καθαριότητας- υπερβαίνει το κοινοτικό όριο των 209.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., το δε διότι από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή έκτακτων και απρόβλεπτων περιστάσεων, μη οφειλόμενων σε υπαιτιότητα των αρμοδίων οργάνων του φορέα, που κατέστησαν αδύνατη την προκήρυξη και διενέργεια διαγωνισμού για την ανάθεση των πάγιων και εκ των προτέρων γνωστών αναγκών του Νοσοκομείου σε υπηρεσίες καθαριότητας. Συναφώς, αβασίμως προβάλλει το Νοσοκομείο ότι, στο πλαίσιο υλοποίησης των ΠΠΥΥ 2012 και 2013, είχε οριστεί φορέας διενέργειας του ενιαίου διαγωνισμού για την ανάθεση των υπηρεσιών καθαριότητας το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείου ....., το οποίο «κίνησε τις σχετικές διαδικασίες αλλά δεν τις ολοκλήρωσε». Τούτο διότι για το μεν ΠΠΥΥ 2012 δεν αποδεικνύεται ότι η διαβίβαση των τεχνικών προδιαγραφών από το Γενικό Νοσοκομείο ..... στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο ..... στις 20.5.2014 υπήρξε πράγματι έγκαιρη, για δε το ΠΠΥΦΥ 2013 ούτε προβάλλεται ούτε αποδεικνύεται ότι εγκαίρως απεστάλησαν οι τεχνικές προδιαγραφές στο φορέα διενέργειας του διαγωνισμού, ώστε να θεωρηθεί ότι η καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των διαγωνιστικών διαδικασιών βαρύνει πράγματι εξολοκλήρου το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείου ....., ενώ περαιτέρω ούτε προβάλλεται ούτε αποδεικνύεται ότι το Γενικό Νοσοκομείο ..... όχλησε τα αρμόδια όργανα του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου…, καθώς και της εποπτεύσουσας Διοίκησης της 4ης Υγειονομικής Περιφέρειας για την επίσπευση της διαγωνιστικής διαδικασίας. Επιπροσθέτως, στο πλαίσιο υλοποίησης του ΠΠΥΦΥ 2014, δεν αποδεικνύεται ότι συνέτρεξαν απρόβλεπτες περιστάσεις που κατέστησαν αδύνατη την έγκαιρη δημοπράτηση των επίμαχων υπηρεσιών από τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου. (..)2) Περαιτέρω, κατά τον ομοίως βασίμως προβαλλόμενο δεύτερο λόγο διαφωνίας, η τηρηθείσα τακτική ανάθεσης των επίμαχων διαδικασιών, μετά από δίμηνες διαπραγματεύσεις, με κατάτμηση της συνολικής δαπάνης που απαιτείται για την κάλυψη των ετήσιων αναγκών της αναθέτουσας αρχής σε υπηρεσίες καθαριότητας και μολονότι είναι γνωστή στα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου η αβεβαιότητα κατακύρωσης του αποτελέσματος του ανοικτού διαγωνισμού εντός του έτους 2016 (δεδομένου ότι αυτός θα διενεργηθεί το πρώτον στις 4.11.2016), καταστρατηγεί τις διατάξεις περί προσυμβατικού ελέγχου από τον αρμόδιο σχηματισμό του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ενόψει του ότι η οικεία δαπάνη από 1.1.2016 έως 30.6.2016, συνολικού ποσού 568.998,00 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), υπερβαίνει ήδη το όριο των 500.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. άνω του οποίου απαιτείται η διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου από τον αρμόδιο Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Μη ανακλητέα με την ΕΣ/ΤΜ.4/2/2017.
ΕΣ/Τμ.4/122/2014
Απευθείας διαπραγμάτευση.Μη νόμιμες οι δαπάνες Νοσοκομείου που αφορούν στην καταβολή αμοιβής στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία για την προμήθεια οξυγόνου, καθόσον μη νομίμως προσέφυγε το Νοσοκομείο στην εξαιρετική διαδικασίας της απευθείας ανάθεσης των επίμαχων προμηθειών, το μεν διότι η ετήσια δαπάνη για την κάλυψη των αναγκών του Νοσοκομείου σε υγρό οξυγόνο υπερβαίνει κατά πολύ το όριο των 20.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., μέχρι του οποίου επιτρέπεται η άνευ ειδικών λόγων προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία, το δε διότι από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή μη οφειλόμενων σε υπαιτιότητα των αρμοδίων οργάνων του φορέα έκτακτων περιστάσεων. Ο ισχυρισμός του Νοσοκομείου που αφορά στην πρόωρη εξάντληση των ποσοτήτων αυτών δεν μπορεί να αποδοθεί σε έκτακτα και μη δυνάμενα να προβλεφθούν γεγονότα, αφού το Νοσοκομείο όφειλε να μεριμνήσει εγκαίρως για τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού, αντί να προβαίνει σε κατάτμηση μέσω διαδοχικών απευθείας αναθέσεων.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/44/2017
Υπηρεσιες υποστήριξης διπλογραφικού συστήματος. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα: α) Η ανατεθείσα υπηρεσία υποστήριξης του προγράμματος διπλογραφικού συστήματος του Νοσοκομείου αφορά συνήθεις λογιστικές εργασίες, οι οποίες ανάγονται στην αρμοδιότητα των υπαλλήλων του Τμήματος Οικονομικού του Νοσοκομείου, το οποίο είναι επιφορτισμένο με το σύνολο της λογιστικής δραστηριότητας του Νοσοκομείου....Περαιτέρω, με δεδομένο ότι από τα γνωστά στο Κλιμάκιο από προηγούμενες πράξεις του (Κ.Π.Ε.Δ. IV Τμ. 208, 195/2015), για τα οποία δεν επικαλείται μεταβολή το Νοσοκομείο, από τις συνολικά 13 προβλεπόμενες οργανικές θέσεις των κλάδων ΠΕ Διοικητικού - Λογιστικού και ΤΕ Λογιστικής έχουν καλυφθεί οι 11,...δεν προκύπτει υστέρηση του υπηρετούντος προσωπικού σε τέτοια έκταση, που να δικαιολογεί την εν λόγω ανάθεση....Επιπλέον, η υποχρέωση για την εφαρμογή του Κλαδικού Λογιστικού Σχεδίου δεν είναι χρονικά πρόσφατη και, ως εκ τούτου, έκτακτη και δυνάμενη να δημιουργήσει αντικειμενική δυσχέρεια εξεύρεσης λύσης, αλλά εκκινεί προοδευτικά από το έτος 2003 (βλ. άρθρο 3 π.δ/τος 146/2003)...β) Κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, αναρμοδίως η Επιτροπή για τη διενέργεια και αξιολόγηση του πρόχειρου διαγωνισμού, συγκροτήθηκε με απόφαση του Διοικητή του Νοσοκομείου και όχι με απόφαση του Διοικητικού του Συμβουλίου,...Τέλος, η επίμαχη δαπάνη δεν δύναται να νομιμοποιηθεί δυνάμει της διάταξης του άρθρου 38 του ν. 4461/2017, δεδομένου ότι στο πεδίο εφαρμογής της εμπίπτουν μόνο οι δαπάνες που κρίθηκαν μη νόμιμες για το λόγο ότι δεν παρίσταται δικαιολογημένη η ανάθεση των εργασιών λογιστικής υποστήριξης σε τρίτους, η οποία συναρτάται με την επικαλούμενη από τα Νοσοκομεία αδυναμία διεκπεραίωσής τους από τους ήδη υπηρετούντες υπαλλήλους τους, ενώ, περαιτέρω, δεν νομιμοποιούνται λοιπές περιπτώσεις δαπανών, των οποίων η μη νομιμότητα έγκειται σε παράβαση άλλων διατάξεων της κείμενης νομοθεσίας,...Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί
ΕλΣυν.Τμ.4(ΚΠΕ)/255/2015
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ:Με τα δεδομένα αυτά και όσα ήδη εκτέθηκαν στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, κατά τον βασίμως προβαλλόμενο από την Επίτροπο λόγο, μη νομίμως ανατέθηκαν οι επίμαχες υπηρεσίες με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης. Ειδικότερα, η από 1.10.2014 σύμβαση μεταξύ του Νοσοκομείου και της φερόμενης ως δικαιούχου του χρηματικού εντάλματος εταιρείας και ανεξαρτήτως του τίτλου αυτής «Ανανέωση σύμβασης 03/10» δεν συνιστά νόμιμη παράταση ισχύος της αρχικής (από 10.8.2012) σύμβασης μεταξύ του Νοσοκομείου και της εταιρείας «….», αφενός διότι τέτοια παράταση δεν προβλεπόταν από συμβατικό όρο της αρχικής σύμβασης, αφετέρου διότι η σύμβαση αυτή είχε λήξει οριστικά, παρελθόντος και του χρόνου της μονομερούς παράτασης αυτής, ήδη από τις 9.8.2014. Αντιθέτως, πρόκειται για αυτοτελή και ανεξάρτητη της προηγούμενης συμβατικής σχέσης των μερών, απευθείας ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών, η οποία είναι μη νόμιμη, το μεν διότι η ετήσια δαπάνη για την κάλυψη των αναγκών του Νοσοκομείου σε υπηρεσίες διαχείρισης επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων υπερβαίνει κατά πολύ το όριο των 20.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., μέχρι του οποίου επιτρέπεται η άνευ ειδικών λόγων προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία, το δε διότι από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή μη οφειλόμενων σε υπαιτιότητα των αρμοδίων οργάνων του φορέα έκτακτων περιστάσεων. Ειδικότερα, ενόψει και του ότι οι επίμαχες υπηρεσίες είναι πάγιες και διαρκείς, ήταν δε εκ των προτέρων γνωστός ο χρόνος λήξης της αρχικής σύμβασης και του δικαιώματος προαίρεσης αυτής, το Νοσοκομείο ούτε προβάλλει ούτε αποδεικνύει ότι η απευθείας ανάθεση των υπηρεσιών κατέστη αναγκαία λόγω έκτακτων και μη δυνάμενων να προβλεφθούν γεγονότων και δεν οφείλεται σε πλημμελή προγραμματισμό των αναγκών του. Ειδικότερα, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι η διενέργεια διαγωνισμού για την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών είχε ενταχθεί ήδη στο ΠΠΥΥ 2012, στο έγγραφο επανυποβολής όμως δεν γίνεται καμία μνεία αναφορικά με τους λόγους που κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια και ολοκλήρωση του οικείου διαγωνισμού. Αντιθέτως, το Νοσοκομείο περιορίζεται στην αναφορά ότι αντίστοιχος επόμενος διαγωνισμός των επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων έχει ενταχθεί στο ΠΠΥΥ 2014, χωρίς όμως να εκτίθενται συγκεκριμένοι λόγοι αναγόμενοι εκτός της σφαίρας ευθύνης των αρμοδίων οργάνων του που δεν επέτρεψαν ούτε καν τη διενέργεια του διαγωνισμού αυτού. Ειδικότερα, αλυσιτελώς επικαλείται το Νοσοκομείο ότι με έγγραφά του έχει διαβιβάσει στην Επιτροπή Προμηθειών Υγείας πρακτικά τεχνικών προδιαγραφών για διαγωνιστικές διαδικασίες για την υλοποίηση του ΠΠΥΥ 2014 και δεν έχει λάβει έγκριση από την Επιτροπή Προμηθειών Υγείας, η μη έγκριση δε των τεχνικών προδιαγραφών είναι η αιτία μη διενέργειας των οικείων διαγωνισμών. Τούτο διότι όλα τα επικαλούμενα έγγραφα (17012/22.5.2015 για την «υπηρεσία σίτισης των ασθενών και του εφημερεύοντος προσωπικού», 17640/27.5.2015 για τις «υπηρεσίες συντήρησης και τεχνικής υποστήριξης πνευματικού ταχυδρομείου», 18641/5.6.2015 για τις «υπηρεσίες συντήρησης και τεχνικής υποστήριξης των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων», 25456/30.7.2015 για την «προμήθεια οξυγόνου και ιατρικών αερίων»), ανεξαρτήτως του ότι είναι πολύ μεταγενέστερα της επίμαχης ανάθεσης, δεν αφορούν τις επίμαχες υπηρεσίες, αντιθέτως, εμμέσως συνομολογείται από το Νοσοκομείο ότι και το ίδιο δεν έχει μεριμνήσει καν για την αποστολή των τεχνικών προδιαγραφών προς έγκριση. Περαιτέρω, το Νοσοκομείο προκειμένου να δικαιολογήσει την αναπροσαρμογή του τιμήματος επικαλείται ως συγκριτικά στοιχεία συμβάσεις που έχει συνάψει η ίδια η φερόμενη ως δικαιούχος του χρηματικού εντάλματος εταιρεία «….» με άλλα νοσοκομεία.