Παροχή υπηρεσιών τροφοδοσίας(προσωπικό εστίασης), :Ακολούθως, στην εντελλόμενη με το παραπάνω χρηματικό εντάλματα δαπάνη, δεν μπορεί να τύχει εφαρμογής η νομιμοποιητική διάταξη της παρ. 3 περ β, του άρθρου 96 του Ν. 4486/2017 (ΦΕΚ Α΄ 115), διότι όπως κρίθηκε με την υπ΄αριθμ. 0172/2017 Πράξη ΚΠΕΔ IV Τμ. του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθώς και τα Πρακτικά της 2ης Γενικής Συνεδρίασης της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου της 7ης Μαρτίου 2018, Θέμα Α, οι συνεχείς νομιμοποιητικές διατάξεις που αφορούν προμήθειες και παροχή υπηρεσιών των Νοσοκομείων αντίκεινται στις διατάξεις τόσο του άρθρου 98, παρ. 1 εδ. α΄  και γ΄ του Συντάγματος (και κατά περίπτωση του εδ. β΄), καθώς και στις συνταγματικές αρχές του Κράτους Δικαίου, της νομιμότητας της δράσης της Διοίκησης, της χρηστής και διαφανούς διαχείρισης του δημοσίου χρήματος και της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, όσο και στις διατάξεις της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, που ενσωματώθηκε στο εθνικό δίκαιο με το ν. 4412/2016 (φεκ Α΄147/8.8.2016). Τέλος η επίκληση εκ μέρους του Νοσοκομείου, με το έγγραφο επανυποβολής, λόγου συγγνωστής πλάνης πρέπει να απορριφθεί, καθόσον η τήρηση της νομιμότητας διαφυλάσσεται με την εφαρμογή των νομικών κανόνων, που κάθε φορά ισχύουν και όχι με την καταστρατήγησή τους.     

 ΕΣ/ΤΜ.4/23/2019: Ανακαλεί την 19/2019 πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο IV Τμήμα, λόγω συγγνωστής πλάνης

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται η ανάκληση της 418/2021 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου του Ε΄ Κλιμακίου (Β΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ της ήδη προσφεύγουσας και του ήδη παρεμβαίνοντος, που αφορά στην ανάθεση και εκτέλεση του έργου «Αντιπλημμυρική προστασία ευρύτερης περιοχής Π.Ε.Ο.Α.Κ. – Θέση Ρέμα Γιώργη Δήμου Μεγαρέων», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 2.370.000,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α..(....)Περαιτέρω, ο τέταρτος λόγος ανάκλησης, με τον οποίο η προσφεύγουσα προβάλλει ότι, ενόψει των επικαλούμενων από αυτή περιστάσεων (βλ. σκέψη 5), συντρέχει περίπτωση συγγνωστής πλάνης ως προς την ερμηνεία και εφαρμογή των εφαρμοστέων διατάξεων του ν. 4412/2016, που δικαιολογεί τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης, πρέπει ομοίως να απορριφθεί προεχόντως ως αλυσιτελής, καθόσον, ανεξαρτήτως του ότι οι ως άνω διατάξεις είναι σαφείς, η ανάθεση του ελεγχόμενου έργου με διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς να συντρέχουν οι προϋποθέσεις του νόμου και κατά παράκαμψη της τήρησης ανοικτού διαγωνισμού συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια που δεν μπορεί να θεραπευτεί από την τυχόν συγγνωστή πλάνη της αναθέτουσας αρχής. Απορρίπτει την προσφυγή ανάκλησης και την παρέμβαση.


ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/Β ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜ/182/2022

Συντήρηση και τοποθέτηση φωτεινών στοιχείων στολισμού σε Δήμο..:Με αυτά τα δεδομένα η σύναψη από τον ίδιο Δήμο της 30812/29.11.2018 σύμβασης παροχής υπηρεσιών συντήρησης, τοποθέτησης και φύλαξης των υπαρχόντων χριστουγεννιάτικων στοιχείων, προϋπολογισθείσας δαπάνης 24.587,96 ευρώ, και της 31603/6.12.2018 σύμβασης προμήθειας νέων στοιχείων για χριστουγεννιάτικο στολισμό, προϋπολογισθείσας δαπάνης 24.574,32, εξυπηρετούν την πραγματοποίηση του ενιαίου σκοπού του χριστουγεννιάτικου στολισμού του Δήμου, με χρήση ομοειδών κατά τη φύση και τη λειτουργικότητά τους διακο-σμητικών στοιχείων, συνδυαστικά δε συντρέχουν η ομοιότητα των μελετών που προηγήθηκαν των αναθέσεων, η ενότητα του γεωγραφικού χώρου στον οποίο αφορούν, η χρονική εγγύτητα των αναθέσεων και η σχεδόν ταυτιζόμενη διάρκεια της σύμβασης, τα οποία υποδηλώνουν τεχνητή κατάτμηση ενιαίας σύμβασης. Συνεπώς, δοθέντος ότι η συνολική προϋπολογισθείσα κατά το έτος 2018 αξία των δύο συμβάσεων υπερβαίνει το ποσό των 20.000,00 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., μέχρι του οποίου είναι νόμιμη η προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, και εφόσον δεν προκύπτει ότι συνέτρεξαν λόγοι επείγοντες οφειλόμενοι σε απρόβλεπτες περιστάσεις, μη νομίμως κατατμήθηκε η προϋπολογιζόμενη αξία της σύμβασης και διενεργήθηκαν δύο απευθείας αναθέσεις αντί ενός συνοπτικού διαγωνισμού.Ωστόσο, πρέπει να αναγνωριστεί συνδρομή συγγνωστής πλάνης υπέρ των οργάνων του Δήμου ...., ενόψει αφενός του ότι οι κωδικοί του προϋπολογισμού που αφορούν στην ανάθεση υπηρεσιών και προμηθειών είναι διαφορετικοί και μπορεί να οδηγήσουν στην προσέγγιση που υιοθέτησε ο Δήμος ότι πρόκειται για διαφορετικές μεταξύ τους αναθέσεις υπηρεσιών και προμηθειών και, αφετέρου, του γεγονότος ότι η ελεγχόμενη διαδικασία απευθείας ανάθεσης διεξήχθη με κλήση τριών επιχειρήσεων να υποβάλουν προσφορές, η οποία επέτρεψε την ανάπτυξη στοιχειώδους ανταγωνισμού.Κατ’ ακολουθία η δαπάνη είναι μη νόμιμη, το ελεγχόμενο όμως χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ: ζητείται εμπροθέσμως και εν γένει παραδεκτώς η ανάκληση της 380/2022 Πράξης του ΣΤ΄ Συνεκτιμώντας τα στοιχεία  που προκύπτουν εναργώς τόσο από το από 29.09.2022 αναλυτικό καθολικό ειδών όσο και από την από 09.08.2022 κατάσταση συμβάσεων ανά είδος που προσκομίζονται με την προσφυγή, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη 5, το Δικαστήριο διαπιστώνει τη συνδρομή ουσιώδους πλάνης του Κλιμακίου ως προς το υπαρκτό εν προκειμένω των πραγματικών προϋποθέσεων της συνδυαστικής εφαρμογής του 32 του ν. 4412/2016 και του άρθρου 34 της από 30.3.2020 Π.Ν.Π.. Τούτο διότι ένεκα πλάνης, δέχθηκε ότι ο αριθμός της συνολικής ποσότητα των αντιδραστηρίων που είχε στη διάθεσή του το Ε.ΚΕ.Α. στις 9.8.2022 ανερχόταν σε 356.160, πλέον του αριθμού αντιδραστηρίων, που το Κλιμάκιο θεωρούσε ότι το Ε.ΚΕ.Α. είχε τη δυνατότητα να προμηθευτεί, έως τη λήξη ισχύος της προηγηθείσας 2ης τροποποιητικής σύμβασης στις 8.9.2022. Συνακόλουθα, ένεκα πλάνης δέχθηκε με την προσβαλλόμενη ότι στις 9.9.2022, ημεροχρονολογία έναρξης ισχύος της ελεγχόμενης σύμβασης, τα αποθέματα του Ε.ΚΕ.Α. σε αντιδραστήρια, ανέρχονταν σε 221.160 (356.160 - 135.000). Εφόσον δε το ορθό αριθμητικό μέγεθος της συνολικής υπολειπόμενης ποσότητα αντιδραστηρίων στις 9.8.2022 ήταν 356.160 αντιδραστήρια, δεν υφίστατο διαθέσιμη ποσότητα αντιδραστηρίων που αρκούσε να καλύψει τους τρεισήμισι από τους τέσσερις μήνες διάρκειας ισχύος της ελεγχόμενης σύμβασης όπως πεπλανημένως και ανακριβώς θεωρήθηκε από το Κλιμάκιο. Κατά συνέπεια, νομίμως με την 4079/19.7.2022 πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, εκκίνησε η ελεγχόμενη διαδικασία διαπραγμάτευσης για την ανάθεση νέας προμήθειας 250.000 αντιδραστηρίων μοριακού ελέγχου covid-19, υπαγορευόμενη από την επείγουσα ανάγκη έγκαιρης διασφάλισης της επάρκειας των αντιδραστηρίων για το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα των τεσσάρων μηνών διάρκειας της σύμβασης και από την αβέβαιη εξέλιξη της πανδημίας, επί τη βάσει των συνδυαστικώς εφαρμοζομένων και στενώς ερμηνευτέων διατάξεων του άρθρου 32 του ν. 4412/2016 και του άρθρου 34 της από 30.3.2020 Π.Ν.Π.. Κατά τον χρόνο, δε, εκδίκασης της προσφυγής προκύπτει ότι η ισχύς του εν λόγω άρθρου της Π.Ν.Π. έχει ήδη παραταθεί έως τις 31.12.2022 με το άρθρο 57 παρ. 2 του ν. 4975/2022, με αποτέλεσμα να μην ανταποκρίνεται προς τα γεγονότα η μη νομιμότητα της αίρεσης της παράτασής του, την οποία επικαλείται το Κλιμάκιο.  Ανακαλεί την προσβαλλόμενη με αυτή 380/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Παροχή υπηρεσιών τροφοδοσίας:..ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 19/2019 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο IV Τμήμα..Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα, μετά από νέα έρευνα της υπόθεσης, κρίνει ότι δε συντρέχει νόμιμος λόγος να αποστεί από όσα δέχθηκε το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη 19/2019 πράξη του, ως προς τη μη νομιμότητα της εντελλόμενης με το επίμαχο ένταλμα δαπάνης, αφού, σύμφωνα προς όσα εκτέθηκαν στη σκέψη IV της παρούσας, το αιτούν Νοσοκομείο, κατά παράβαση των εκτιθέμενων στη σκέψη αυτή διατάξεων, προέβη σε απευθείας ανάθεση, σε εκτέλεση της οποίας εκδόθηκε το ..., οικ. έτους 2018 χρηματικό ένταλμα, ακολούθως σε συνοπτικό διαγωνισμό, σε εκτέλεση του οποίου εκδόθηκε το ήδη ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα και στη συνέχεια σε ηλεκτρονική διαπραγμάτευση, κατά κατάτμηση της συνολικής ετήσιας δαπάνης του έτους 2018 για την παροχή υπηρεσιών τροφοδοσίας, συνολικού ύψους 192.295,42 ευρώ, με Φ.Π.Α. ή 146.144,51 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., η οποία υπερέβαινε το ποσό των 60.000,00 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., για την ανάθεση των οποίων έπρεπε να διενεργηθεί λόγω ποσού ανοικτός διαγωνισμός. Περαιτέρω, όμως, το Τμήμα κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του αιτούντος δεν προέβησαν στον προαναφερόμενο συνοπτικό διαγωνισμό με πρόθεση καταστρατήγησης των επίμαχων διατάξεων, αλλά διότι συγγνωστώς υπέλαβαν, ενόψει των επιτακτικών αναγκών σίτισης των ασθενών του Νοσοκομείου, ότι ενεργούσαν νόμιμα, προς διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος, κατά παραδοχή ως βασίμου του σχετικού λόγου ανάκλησης.Ανακαλεί την 19/2019 πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο IV Τμήμα, λόγω συγγνωστής πλάνης

Αμοιβή για την πραγματοποίηση εκδήλωσης στο πλαίσιο εορτασμού χριστουγέννων...:Με τα δεδομένα αυτά, η δαπάνη προς πληρωμή της οποίας εκδόθηκε το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα είναι νόμιμη, καθόσον αφορά σε υπηρεσία η οποία προκύπτει ότι μπορούσε να παρασχεθεί από συγκεκριμένο ανάδοχο, δεδομένου ότι είχε ως βασικό αντικείμενο (κύρια παροχή) τη διενέργεια μουσικής εκδήλωσης από συγκεκριμένο καλλιτέχνη (πρβλ. άρθρο 269 παρ. γ υποπαρ. αα του ν. 4412/ 2016) συνεργαζόμενο με τον εν λόγω ανάδοχο (πρβλ. Ελ.Σ. Τμ. Μείζ.Επτ.Συνθ. 4169, 538/2013, Τμ. VI 3264, 3262/2013, 798/2012, 263/2007, 190, 188, 186/ 2006, 125/2005, 61/2004, IV Τμ. 55/2013, Κ.Π.Ε.Δ. IV Τμ. 11/2016, 13/2015, 207, 115, 43/2014, 52/2013, 13/2012, Ζ΄ Κλ. 60/2016, 167/2009). Συνεπώς, το προαναφερθέν ν.π.δ.δ. μπορούσε να προβεί, δια του εξουσιοδοτηθέντος προς τούτο Προέδρου του Δ.Σ. του σε διαδικασία απευθείας ανάθεσης της εν λόγω εκδήλωσης, χωρίς η νομιμότητα της συγκεκριμένης ανάθεσης να πλήττεται ως εκ του ότι το κόστος της αθροιζόμενο με τα κόστη λοιπών εκδηλώσεων υπερέβαινε το ποσό των 20.000 ευρώ, που τίθεται ως όριο απευθείας ανάθεσης από το άρθρο 118 του ν. 4412/2016, αφού δεν συνέτρεχε, ειδικώς ως προς την κρίσιμη εν προκειμένω καλλιτεχνικής φύσεως εκδήλωση, υποχρέωση τήρησης της διαδικασίας ανάθεσης του ανωτέρω άρθρου.. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Παροχή υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης  ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων Νοσοκομείου:..Με αυτά τα δεδομένα, το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη ότι η ετήσια δαπάνη (χωρίς Φ.Π.Α.) του Νοσοκομείου για παροχή υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων υπερβαίνει κατά πολύ τις 20.000 ευρώ (βλ. την .../2017 σύμβαση ετήσιας διάρκειας και αξίας, χωρίς Φ.Π.Α., 257.258,06 ευρώ), μέχρι του οποίου επιτρέπεται, άνευ ειδικού λόγου, η απευθείας ανάθεση, κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, μη νομίμως το Νοσοκομείο προέβη στην επίμαχη απευθείας ανάθεση, αντί να διενεργήσει ανοικτό διαγωνισμό. Άλλωστε, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων, συναρτώμενων με έκτακτα γεγονότα μη οφειλόμενα σε υπαιτιότητα των αρμοδίων οργάνων του Νοσοκομείου, τα οποία κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια και την ολοκλήρωση νόμιμης διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των αναγκών του για παροχή των ανωτέρω υπηρεσιών, οι οποίες είναι πάγιες και διαρκείς και ως εκ τούτου δυνάμενες να προγραμματιστούν εγκαίρως. Περαιτέρω, ο δεύτερος λόγος της Επιτρόπου περί μη τεκμηρίωσης της προϋπολογιζόμενης δαπάνης των επίμαχων υπηρεσιών κρίνεται απορριπτέος. Και τούτο, διότι, πέραν του ότι, ως εκ της φύσης των εν λόγω εργασιών, είναι, πράγματι, ιδιαίτερα δυσχερής η προμέτρησή τους, σε κάθε περίπτωση, η αξία της .../2018 σύμβασης (23.925,01 ευρώ, συμπ. Φ.Π.Α.) έχει υπολογιστεί με χρήση, ως συγκριτικού στοιχείου, της -συναφθείσας κατόπιν ανοικτού διαγωνισμού- .../2017 σύμβασης συγκεκριμένα δε η δαπάνη της πρώτης αντιστοιχεί στη δαπάνη της δεύτερης για χρονικό διάστημα 27 ημερών. Επιπλέον, απορριπτέος είναι και ο τέταρτος λόγος της Επιτρόπου, δοθέντος ότι υπάρχουν στον φάκελο του εντάλματος τα δικαιολογητικά απόδειξης εμπειρίας του προσωπικού της αναδόχου (βεβαιώσεις εργοδότη και ένσημα), ενώ, περαιτέρω, δεν απαιτείται για τον συντηρητή κτιρίου άδεια εργασίας, αλλά, αντιθέτως, αρκεί να προκύπτει η ικανότητά του να εκτελέσει τις εργασίες που του αναλογούν, γεγονός που αποδεικνύεται, εν προκειμένω. Εξάλλου, έχει προσκομιστεί αντίγραφο της άδειας ηλεκτρολόγου Α΄ Ειδικότητας του ...... με εμφανή την ημερομηνία λήξης αυτής (31.12.2024). Περαιτέρω, ο τρίτος λόγος της Επιτρόπου, είναι βάσιμος, καθότι, αν και ορίζεται ρητώς στην .../2018 σύμβαση ότι οι απαιτούμενες συμβάσεις υπεργολαβίας (ανελκυστήρες, UPS και τηλεφωνικό κέντρο) πρέπει να κατατεθούν πριν την υπογραφή της, ωστόσο, δεν έχουν προσκομιστεί συμβατικά κείμενα που να καλύπτουν τον χρόνο εκτέλεσής της. Αντιθέτως, έχουν προσκομιστεί μόνον οι συμβάσεις υπεργολαβίας που είχαν υποβληθεί στο πλαίσιο της .../2017 σύμβασης με ισχύ μέχρι τις 17 ή 18.2.2018 (βλ. 10.2.2017 υπεργολαβικό συμφωνητικό με την εταιρεία «….» για τους ανελκυστήρες, με ισχύ έως και 18.2.2018, το 56/17/Α/13.2.2017 υπεργολαβικό συμφωνητικό με την εταιρεία «….» για το τηλεφωνικό κέντρο, με ισχύ έως και 17.2.2018 και το από 2.2.2017 συμφωνητικό με την εταιρεία «….» για το UPS, με ισχύ έως και 17.2.2018), για τις οποίες δεν προκύπτει έγγραφη παράταση της χρονικής τους ισχύος. ..(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη για τους προβαλλόμενους από την Επίτροπο λόγους. Όμως, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος (2018), τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Παροχή υπηρεσιών ενός ατόμου με καθήκοντα μάγειρα και ενός ατόμου με καθήκοντα πλύντη Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά σε προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:Α. Ως προς το 2281/2018 Χ.Ε.Νομίμως υποβλήθηκε το 2281/2018 Χ.Ε στην αρμόδια Υπηρεσία Επιτρόπου για τη διενέργεια του προβλεπόμενου από το άρθρο 1 του π.δ/τος 136/2011 προληπτικού ελέγχου δεδομένου ότι αποτελεί τον πρώτο λογαριασμό της 23/2018 σύμβασης, ο συμβατικός προϋπολογισμός της οποίας, ύψους  14.284,8 ευρώ  (με Φ.Π.Α.), ήτοι 2.380,8 ευρώ x  5 μήνες για τις υπηρεσίες του μάγειρα + 2.380,8 ευρώ για τις υπηρεσίες του πλύντη, υπερβαίνει το ποσό των πέντε χιλιάδων (5.000,00) ευρώ (βλ. Σκέψη ΙΙ της παρούσας). Περαιτέρω, νομίμως ανατέθηκαν απευθείας οι επίμαχες υπηρεσίες, δεδομένου ότι η συνολική αξία της 23/2018 σύμβασης (14.284,8 ευρώ με Φ.Π.Α.) δεν  υπερβαίνει σε ετήσια βάση το νόμιμο όριο διενέργειας απευθείας ανάθεσης ενώ από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι κατά το έτος 2018 καταρτίστηκαν και άλλες συμβάσεις για την παροχή υπηρεσιών μάγειρα και πλύντη για τις ανάγκες του Ξενώνα «........». Συνεπώς, η εντελλόμενη με το  2281/2018 χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και θα μπορούσε να θεωρηθεί εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.Β. Ως προς το 2282/2018 Χ.Ε.Κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, μη νομίμως ανατέθηκαν απευθείας οι επίμαχες υπηρεσίες, δεδομένου ότι δεν συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις επιτρεπτής προσφυγής στην εν λόγω διαδικασία. Ειδικότερα, η συνολική αξία των υπηρεσιών ενός ατόμου με καθήκοντα πλύντη, ύψους 28.596,6 ευρώ, αναγόμενη  σε δωδεκάμηνη  βάση, υπερβαίνει το νόμιμο όριο διενέργειας απευθείας ανάθεσης [βλ.  τη 5/15.1.2018 σύμβαση παροχής ενός (1) επιπλέον ατόμου στους χώρους των πλυντηρίων του Νοσοκομείου με την ειδικότητα του Πλύντη», αξίας 14.284,8 ευρώ και χρονικής ισχύος έξι (6) μηνών, ήτοι από 15.1.2018 έως 14.7.2018 καθώς και τη 79/2018 σύμβαση παροχής ενός (1) επιπλέον ατόμου στους χώρους των πλυντηρίων του Νοσοκομείου με την ειδικότητα του Πλύντη» για το χρονικό διάστημα έξι μηνών από τη λήξη της υπ’ αρ. 5/2018 σύμβασης, ήτοι από 15.7.2018 έως 14.1.2019, συνολικής αξίας 14.284,8 ευρώ με Φ.Π.Α.], ενώ από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει, ούτε το Νοσοκομείο αποδεικνύει, ότι συνέτρεξαν λόγοι επείγοντες, οφειλόμενοι σε αυταπόδεικτα απρόβλεπτες περιστάσεις, οι οποίοι κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια νόμιμης διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των αναγκών του. Εξάλλου, το γεγονός ότι το Νοσοκομείο, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, εξέταζε παραλλήλως το ενδεχόμενο σύναψης ατομικών συμβάσεων εργασίας βάσει των διατάξεων του άρθρου 63 του ν. 4430/2016, δεν δύναται να δικαιολογήσει τη μη έγκαιρη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας για τη νόμιμη ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών. Τούτο, δε, διότι κατά τον κρίσιμο εν προκειμένω χρόνο η διαδικασία αυτή βρισκόταν ακόμα σε πρώιμο στάδιο, με συνέπεια να μην αναμένεται η ολοκλήρωσή της σε σύντομο χρονικό διάστημα. Ειδικότερα, όπως προκύπτει από το 26049/30.3.2018 έγγραφο του Νοσοκομείου, η έγκριση της πρόσληψης 29 ατόμων για τις ανάγκες καθαριότητας του Νοσοκομείου έλαβε χώρα στις 23.2.2018 (βλ. την υπ’ αρ.12/23.2.1018 συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου του Νοσοκομείου), ήτοι μετά την κατάρτιση της επίμαχης σύμβασης. Επιπλέον, λαμβανομένου υπόψη ότι για τη σύναψη των εν λόγω ατομικών συμβάσεων ήταν αναγκαία η υποβολή σχετικού αιτήματος στο ΑΣΕΠ, εντούτοις δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου ο χρόνος ολοκληρώσεως της ανωτέρω διαδικασίας. Άλλωστε, σε κάθε περίπτωση, στην έννοια των έκτακτων και απρόβλεπτων γεγονότων δεν εμπίπτει η έλλειψη προσωπικού καθόσον η έγκαιρη ολοκλήρωση της οικείας κάθε φορά διαγωνιστικής διαδικασίας για ανάθεση υπηρεσιών ανάγεται στη σφαίρα ευθύνης της Διοίκησης, υπό την έννοια του ορθολογικού προγραμματισμού από τα αρμόδια όργανα των εκ των προτέρων γνωστών σε αυτά αναγκών. Κατόπιν τούτων, η εντελλόμενη δαπάνη με το 2282/2018, οικονομικού έτους 2018, χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν είναι νόμιμη αλλά ούτε και μπορεί να θεωρηθεί νόμιμη βάσει της νομιμοποιητικής διάταξης της παραγράφου 3 περ. β΄ του άρθρου  96 του ν. 4486/2017, η οποία δεν εφαρμόζεται εν προκειμένω διότι η επίμαχη δαπάνη παρασχέθηκε μετά την έναρξη ισχύος του σε κάθε περίπτωση ήδη κριθέντος ως αντισυνταγματικού άρθρου 96 του ν.4486/2017 (βλ. Πρακτικά της 2ης/7.3.2018 Γενικής Συνεδρίασής της (Θέμα Α΄). Ωστόσο, το Κλιμάκιο λαμβάνοντας υπόψη α) ότι οι επίμαχες υπηρεσίες καθαριότητας είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία των ασθενών και την εν γένει ομαλή λειτουργία του Νοσοκομείου, β) έχουν περιληφθεί στο Π.Π.Υ.Φ.Υ. 2015 για τις οποίες θα προκηρυχθεί διαγωνισμός και γ) την ορθή επανάληψη του υπ’ αρ.8844/2018 πρακτικού της αρμόδιας επιτροπής παρακολούθησης και καλής εκτέλεσης της σύμβασης, στο οποίο δηλώνεται ρητά ότι η φερόμενη ως δικαιούχος εταιρεία ανταποκρίθηκε πλήρως στις συμβατικές της υποχρεώσεις κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα, κρίνει ότι το επίμαχο χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Εκτέλεση συμβάσεων μίσθωσης μηχανημάτων αποχιονισμού:.. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, η διαδικασία ανάθεσης των ανωτέρω συμβάσεων είναι πλημμελής, κατά τον βασίμως προβαλλόμενο λόγο. Τούτο διότι, διενεργήθηκε κατά τις διατάξεις του π.δ. 242/1996, το οποίο καταργήθηκε από την έναρξη ισχύος του ν. 4412/2016, και δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις οποιασδήποτε από τις προβλεπόμενες στις διατάξεις του νόμου αυτού κατά κανόνα εφαρμοστέες διαγωνιστικές διαδικασίες, διενεργούμενες με ηλεκτρονικά μέσα, από τα προβλεπόμενα στις ίδιες διατάξεις όργανα, στις προθεσμίες και στα στάδια εξέλιξης που ομοίως καθορίζονται, τις οποίες και η ίδια Περιφέρεια είχε ήδη εφαρμόσει, σύμφωνα με στοιχεία γνωστά στο Δικαστήριο από άλλες δικαστικές ενέργειές του (βλ. Πράξεις Ζ΄ Κλιμακίου 30/2017, για τη χειμερινή περίοδο 2016-2017, 286 και 310/2017 για τη χειμερινή περίοδο 2017 – 2018, από τις οποίες προκύπτει ότι η ίδια Περιφέρεια διενήργησε κατόπιν των 2095/2016 και 447/2017, αντίστοιχων, αποφάσεων της Οικονομικής Επιτροπής διαδικασίες ανάθεσης υπηρεσιών αποχιονισμού για το υποδιαιρούμενο σε τμήματα εθνικό οδικό δίκτυο της αρμοδιότητάς της, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του ν. 4412/2016, οι διαδικασίες δε αυτές είχαν ολοκληρωθεί όταν η Οικονομική Επιτροπή έλαβε την 2688/14.11.2017 απόφασή της σχετικά με το κρίσιμο εν προκειμένω αντικείμενο υπηρεσιών αποχιονισμού –βλ. και 323/2018 όμοια Πράξη, αντίστοιχα για την περίοδο 2018-2019, κατόπιν των 190/30.1.2018 και 526/27.2.2018 αποφάσεων της Οικονομικής Επιτροπής). Δεδομένου, δε, ότι δεν προκύπτει ούτε η αναθέτουσα Αρχή επικαλείται εξαιρετική περίπτωση κατεπείγουσας ανάγκης λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων και ότι η προϋπολογιζόμενη δαπάνη του συνόλου των εργασιών αποχιονισμού (4 τομείς διαδρομών) υπερβαίνει το ισχύον, κατά τον κρίσιμο χρόνο, όριο των 20.000 ευρώ, μέχρι το οποίο επιτρέπεται η απευθείας ανάθεση, άνευ ειδικών λόγων, αλλά και το όριο των 60.000 ευρώ μέχρι το οποίο επιτρέπεται η διενέργεια συνοπτικού διαγωνισμού, ούτε ως νόμιμη περίπτωση απευθείας ανάθεσης ή συνοπτικού διαγωνισμού μπορούν, οι ανατεθείσες υπηρεσίες - προμήθειες να αντιμετωπιστούν. Τέλος, ο εξώδικος συμβιβασμός μεταξύ της Περιφέρειας … και της φερόμενης ως δικαιούχου του εντάλματος 3, οικονομικού έτους 2019, …, ως αιτιώδης δικαιοπραξία, είναι άκυρος, διότι στηρίζεται σε μη νόμιμη σύμβαση, η οποία στο πεδίο, του δημοσιολογιστικού δικαίου δεν συνιστά έγκυρη αιτία εξώδικου συμβιβασμού, αφού δεν είναι δυνατό να προβληθούν αξιώσεις κατά του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, εν προκειμένω της Περιφέρειας, ευθέως από τη σύμβαση (βλ. Πράξεις IV Τμήματος 7/2019, 47/2017, και εκεί παρατιθέμενη νομολογία). Τούτα θα ίσχυαν και στην περίπτωση του … εάν είχε ληφθεί θετική απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής επί της αντίστοιχου περιεχομένου αίτησής του, η οποία και μόνο προσκομίζεται. Επομένως, ο ισχυρισμός που προβάλλεται με το 70833/24.4.2019 έγγραφο της Περιφερειακής Ενότητας …, σχετικά με την επίτευξη εξωδικαστικού συμβιβασμού δεν ασκεί επιρροή επί της νομιμότητας των εντελλόμενων δαπανών, πέραν του ότι αιτιολογία αυτών, όπως σαφώς αναγράφεται στα εκδοθέντα χρηματικά εντάλματα, είναι η εκτέλεση των οικείων συμβάσεων και η καταβολή του προβλεπόμενου συμβατικού τιμήματος. Κατά συνέπεια, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι μη νόμιμες. Ωστόσο, το Κλιμάκιο εκτιμά ότι τα αρμόδια όργανα της Περιφέρειας …, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των ισχυουσών διατάξεων, αλλά από πλάνη, λόγω του ότι το φυσικό συμβατικό αντικείμενο ήταν ιδιαίτερα περιορισμένο ανήκε δε στο επαρχιακό οδικό δίκτυο, θεώρησαν ότι εξακολουθούσαν να ισχύουν παράλληλα και μπορούσαν να εφαρμοστούν οι διατάξεις του π.δ. 242/1996, διότι δεν συγκαταριθμούνται στις ρητώς καταργούμενες με τις διατάξεις του άρθρου 377 παρ. 2 του ν. 4412/2016.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι μη νόμιμες, ωστόσο, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πρέπει να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Υπό αυτές τις περιστάσεις, και ενόψει όσων έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη ΙΙΙ, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, λόγω του ύψους της προϋπολογισθείσας δαπάνης του ενιαίου διαγωνισμού, η οποία υπερέβαινε το ποσό των 500.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., η διαγωνιστική διαδικασία που προηγήθηκε της σύναψης των συμβάσεων με τους ανωτέρω αναδόχους υπέκειτο σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από τον αρμόδιο Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά τις διατάξεις του άρθρου 35 παρ. 1 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο (ν. 4129/2013). Ως εκ τούτου, ορθώς προβάλλει ο Επίτροπος ότι οι προμνησθείσες συμβάσεις που συνήφθησαν κατά παράβαση των διατάξεων αυτών πάσχουν ακυρότητας, με συνέπεια οι εντελλόμενες, σε εκτέλεσή τους, δαπάνες να μην είναι νόμιμες. Όμως, λαμβάνοντας υπόψη α) ότι ο αναθέτων φορέας διεξήγαγε έναν πολυσχιδή ανοικτό διεθνή διαγωνισμό για την προμήθεια πολλών κατηγοριών τροφίμων με συνολικό αλλά και με επιμέρους προϋπολογισμό ανά κατηγορία, β) ότι παρά τον διαγωνισμό χρειάστηκε να προσφύγει και στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης για τις κατηγορίες τροφίμων για τις οποίες δεν υπεβλήθη καμία προσφορά, γ) ότι η προσφυγή αυτή, κατ΄εφαρμογήν της παρ. 2 εδ. α΄ του άρθρου 32 του ν. 4412/2016, προϋποθέτει προηγούμενη νομίμως διεξαχθείσα διαγωνιστική διαδικασία, προϋπόθεση η οποία κρίθηκε, με την 75/2017 σύμφωνη γνώμη της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., ότι πληρούται, το Κλιμάκιο κρίνει, κατ’ αποδοχή του σχετικού ισχυρισμού που προβάλλεται με το 3761/5.6.2018 έγγραφο επανυποβολής  των ενταλμάτων από το Κ.Κ.Π.Π.Α., ότι τα αρμόδια όργανα αυτού ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, υπολαμβάνοντας συγγνωστώς υπέλαβαν ότι ενήργησαν σύννομα. Συνεπώς συντρέχει, στην προκειμένη περίπτωση, λόγος θεώρησης των ελεγχόμενων ενταλμάτων λόγω συγγνωστής πλάνης.