Κατάταξη Εθνικών Οδών περιφερειών Αττικής, Στερεάς Ελλάδας, Θεσσαλίας, Ηπείρου, Μακεδονίας και Θράκης σε Βασικό (Πρωτεύον), Δευτερεύον και Τριτεύον Εθνικό Οδικό Δίκτυο.

Ορισμός του φορέα τροποποίησης των ορίων ταχύτητος στο δευτερεύον και τριτεύον εθνικό δίκτυο, σύμφωνα με το άρθρο 20 παρ.7 του Ν 2696/1999 (ΚΟΚ), όπως αυτός τροποποιήθηκε με το Ν 3542/2007.Το εθνικό οδικό δίκτυο, περιλαμβάνει το πρωτεύον ή βασικό οδικό δίκτυο, το δευτερεύον και τριτεύον, κατά την βασική διάκριση των άρθρων 1, 2, 3 του Ν 3155/1955. Η γραμματική διατύπωση του άρθρου 7 του ισχύοντος ΚΟΚ δεν αποκλείει το δευτερεύον και τριτεύον οδικό δίκτυο από την συντήρηση και εποπτεία του εθνικού δικτύου όπως έχει διαμορφωθεί με το προαναφερόμενο νομοθετικό πλαίσιο. Προφανώς το πρωτεύον ή βασικό οδικό δίκτυο αντιδιαστέλλεται, κατά την, κατά παράταξη αναφορά, στην γραμματική διατύπωση της παρ.7 του άρθρου 20 ΚΟΚ, από τους αυτοκινητοδρόμους και τους δρόμους ταχείας κυκλοφορίας και αναφέρεται στο διαχρονικά διαμορφωμένο οδικό δίκτυο που κατά το παρελθόν (προηγούμενοι ΚΟΚ) αναφερόταν ως πρωτεύον εθνικό σε αντιπαραβολή με το επαρχιακό, την συντήρηση του οποίου είχαν οι Νομαρχίες με τα αρμόδια Νομαρχιακά Ταμεία και μετέπειτα οι Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις (άρθρο 22 ΠΔ 30/1996). Αρμόδιο όργανο για να καθορίζει και μεταβάλλει, με απόφασή του τα όρια ταχύτητος και στο δευτερεύον και τριτεύον οδικό δίκτυο είναι ο Υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, όπως και στο πρωτεύον εθνικό οδικό δίκτυο.( Εγινε αποδεκτή-Εγγραφο Δ17α/353/7/ΦΝ 443/25-10-2010 έγγραφο της Δ/νσης Νομ. Συντ/σμού & Κωδ/σης).

Υπηρεσίες συντήρησης ηλεκτρονικών εγκαταστάσεων...Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η κατακύρωση, με τις …. αποφάσεις της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας ..., του αποτελέσματος του ελεγχθέντος διαγωνισμού για το πρώτο τμήμα των προς ανάθεση υπηρεσιών στην αναδειχθείσα μειοδότρια «….» έναντι ποσού, ύψους 3.781.008,00 ευρώ συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α., που δεν αντιστοιχεί στην οικονομική προσφορά της εν λόγω εταιρείας, ύψους 3.663.965,69 ευρώ συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α., συνιστά πλημμέλεια που κωλύει την υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας ... με την εταιρεία αυτή, στο οποίο (σχέδιο) αναφέρεται, επίσης, ως συμβατική αμοιβή αυτής το ποσό των 3.781.008,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.). Κατά τα λοιπά, όσον αφορά στα τρία άλλα τμήματα του δημοπρατηθέντος αντικειμένου, δεν διαπιστώθηκε ουσιώδης νομική πλημμέλεια στην ελεγχόμενη διαδικασία και δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο, με το 397605/19.7.2019 (αριθ. πρωτ. Ε.Σ. …. έγγραφο της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Διαχείρισης Μητροπολιτικών Υποδομών (Δ.Δ.M.Y.) της Περιφέρειας ..., τριών σχεδίων σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας ... και α) της εταιρείας «….» για το δεύτερο τμήμα, β) του «….» για το τρίτο τμήμα και γ) της εταιρείας «….» για το τέταρτο τμήμα, αντίγραφα των οποίων τηρούνται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου, με τις εξής επισημάνσεις: i) οι αναφερόμενες στο άρθρο 5.1.2 της οικείας διακήρυξης κρατήσεις υπέρ της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων, οι οποίες σύμφωνα με τα σχέδια σύμβασης θα βαρύνουν την αμοιβή των αναδόχων, ανέρχονται ήδη σε ποσοστό 0,07%, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 44 του ν. 4605/2019 (Α΄ 52), με το οποίο τροποποιήθηκε το άρθρο 4 παρ. 3 του ν. 4013/2011 (Α΄ 2014) και ii) σε περίπτωση ενεργοποίησης των όρων της διακήρυξης περί της δυνατότητας παράτασης του χρόνου εκτέλεσης των συμβάσεων, είτε λόγω της αυξομείωσης των ποσοτήτων όπως αυτές θα προκύψουν κατά την εκτέλεση αυτών, είτε σε αντικειμενικά δικαιολογημένες περιπτώσεις που δεν οφείλονται σε υπαιτιότητα του αναδόχου: α) δεν θα επέρχεται αύξηση του αρχικού συνολικού συμβατικού οικονομικού αντικειμένου και β) ο χρόνος παράτασης δεν θα υπερβαίνει το 50% της συνολικής διάρκειας της σύμβασης, κατά τα προβλεπόμενα στην παρ. 6.2.2. της οικείας διακήρυξης και στην παρ. 2.4.1. της Ειδικής Συγγραφής Υποχρεώσεων. Συναφώς επισημαίνεται ότι, τυχόν τροποποιήσεις των λοιπών συμβατικών όρων, αν ανακύψει σχετικό ζήτημα κατά την εκτέλεση των συμβάσεων, θα κριθούν από το Ελεγκτικό Συνέδριο κατά τη διενέργεια του προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας αυτών, με βάση τις προϋποθέσεις που ορίζουν οι σχετικές διατάξεις.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1307/2019.

Συντήρηση οδών που ανήκουν στο βασικό οδικό δίκτυο της Αττικής. Για τη συντήρηση των οδών της χώρας εφαρμογή έχουν οι διατάξεις του Ν 3481/2006 και πριν την ισχύ του νόμου αυτού οι διατάξεις του Ν 3155/1955, που διαιρούν το οδικό δίκτυο σε εθνικές, επαρχιακές και δημοτικές- κοινοτικές οδούς και ορίζουν τις αρχές που είναι υπεύθυνες για τη συντήρησή τους. Η δυνάμει του Ν 2052/1992 επιβολή τέλους διοδίων στους χρήστες εθνικών οδών για σκοπούς συντήρησης του βασικού οδικού δικτύου των νομών Αττικής και Θεσσαλονίκης (όπως αυτό ορίζεται δυνάμει της παρ.4 του άρθρου 99 του Ν 1892/1990) και του συνόλου του εθνικού δικτύου της χώρας δεν δημιουργεί νομική υποχρέωση συντήρησης του δικτύου αυτού εκ μέρους του κράτους και του Ταμείου Εθνικής Οδοποιΐας, ούτε μετέβαλε τους υπόχρεους συντήρησης των οδών, όπως αυτοί προκύπτουν από τις διατάξεις του Ν 3155/1955.

Ελεγχος νομιμότητας σχεδίου προγραμματικής σύμβασης.(..) Με βάση τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η υπό έλεγχο προγραμματική σύμβαση για την αγορά και εγκατάσταση νέων φωτιστικών σωμάτων στο οδικό δίκτυο και τα κτήρια του Δήμου ... δεν αποτελεί δημόσια σύμβαση έργου, καθόσον δεν αποσκοπεί στην επίτευξη ενός συνολικού αποτελέσματος οικοδομικών εργασιών ή εργασιών μηχανικού που θα προϋπέθετε την εφαρμογή μελέτης με τη χρήση τεχνικών γνώσεων και μεθόδων, αλλά σύμβαση για την ανάθεση προμήθειας και, ως εκ τούτου, αρμόδιο να επιληφθεί του ελέγχου της νομιμότητάς της είναι το ΣΤ΄ Κλιμάκιο του Δικαστηρίου τούτου, στο οποίο και πρέπει να παραπεμφθεί ο φάκελος.

Ελεγχος νομιμότητας σχεδίου σύμβασης..(..)«Παροχή Υπηρεσιών Αποχιονισμού Περιόδου 2017 - 2018 στο Εθνικό Οδικό Δίκτυο Περιφέρειας …».  Με βάση τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις της παρούσας, η υπό έλεγχο σύμβαση για την παροχή υπηρεσιών αποχιονισμού δεν αποτελεί δημόσια σύμβαση έργου, αλλά σύμβαση για την ανάθεση παροχής υπηρεσιών και, ως εκ τούτου, αρμόδιο να επιληφθεί του ελέγχου της νομιμότητάς της είναι το Ζ΄ Κλιμάκιο του Δικαστηρίου τούτου, στο οποίο και πρέπει να παραπεμφθεί ο φάκελος

ΔΑΠΑΝΕΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ: Μη νόμιμη (...) Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι δεν συντρέχει λόγος να αποστεί από τα κριθέντα με την προσβαλλόμενη Πράξη του ως άνω Κλιμακίου. Οι ισχυρισμοί του αιτούντος ότι ως πόλη νοείται μόνον ο ……., καθώς λόγω των αποστάσεων και της ανάγκης χρησιμοποίησης περισσότερων μέσων μεταφοράς, η μετακίνηση εντός της πόλης είναι εξίσου χρονοβόρα και κοπώδης με την μετακίνηση από μία επαρχιακή πόλη σε άλλη θα πρέπει ν΄ απορριφθεί, καθόσον, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, η ημερήσια αποζημίωση καταβάλλεται για την κάλυψη τυχόν έκτακτων εξόδων, που θα αντιμετωπίσει ο υπάλληλος κατά την εκτός έδρα μετακίνησή του και όχι για τυχόν κόπωση ή ταλαιπωρία, που αυτός θα υποστεί λόγω της μετακίνησής του αυτής. Περαιτέρω και ενόψει του ότι η διάταξη του άρθρου 5 του ν. 2685/1999 αναφέρεται σε συνεχόμενους και όχι όμορους συνοικισμούς και σε προάστια, αρκεί αυτά να αποτελούν ένα ευρύτερο οικιστικό συγκρότημα, οι ισχυρισμοί του αιτούντος ότι στην έννοια της πόλης των ……. περιλαμβάνονται μόνον οι όμοροι δήμοι θα πρέπει ν΄ απορριφθεί, ως αβάσιμος. Τέλος, η κάλυψη από αστικό συγκοινωνιακό δίκτυο δεν συνιστά κριτήριο για την οριοθέτηση της πόλης ως ένα ενιαίο οικιστικό συγκρότημα, όπως εσφαλμένα υπονοεί το αιτούν ν.π.δ.δ., αλλά μία δεύτερη προϋπόθεση για την οριοθέτηση της έννοιας της πόλης. Τούτο συνεπάγεται αφενός ότι περιοχές που αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα ενός ευρύτερου οικιστικού συγκροτήματος αλλά δεν εξυπηρετούνται από αστικό συγκοινωνιακό δίκτυο, δεν συνιστούν πόλη κατά την έννοια της ως άνω διάταξης και αφετέρου ότι όσες περιοχές εξυπηρετούνται από αστικό συγκοινωνιακό δίκτυο δεν θεωρούνται ως πόλη, εάν δεν συνιστούν ένα ενιαίο οικιστικό συγκρότημα. Λαμβανομένου, όμως, υπόψη του δυσερμήνευτου της ως άνω διάταξης ως προς την έννοια της πόλης ειδικά για την πόλη των ….., με την πληθώρα των συνεχόμενων Δήμων και τη δυσκολία να οριοθετηθεί το ενιαίο οικιστικό συγκρότημα, ενόψει και της ανάπτυξης ενός αστικού συγκοινωνιακού δικτύου που καλύπτει και τις πιο απομακρυσμένες περιοχές της Περιφέρειας ……, το Τμήμα κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του ….. συγγνωστώς υπέλαβαν ότι στην έννοια της πόλης υπάγεται μόνον ο Δήμος ……. και όχι με πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων και θα μπορούσαν, για τον λόγο αυτό, να θεωρηθούν τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2014, τις πιστώσεις του οποίου βάρυναν.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ-ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και του Δήμου …, για την υλοποίηση του έργου «Κατασκευή Αθλητικού και Ψυχαγωγικού Πάρκου στη θέση ΄΄Σταυρός΄΄ της Τ.Κ. … του Δήμου … και της σύνδεσης με το οδικό δίκτυο», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 5.000.000,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.).(....)Το δε υποβληθέν για έλεγχο σχέδιο σύμβασης φέρει το ελάχιστο κατά νόμο περιεχόμενο. Κατόπιν αυτών, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του σχεδίου αυτού, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ: Με τα δεδομένα αυτά δεν διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο σχεδίων συμβάσεων, υπό τον όρο ότι η δυνατότητα παράτασης, που προβλέπεται στις συμβάσεις των καυσίμων, δεν θα συνεπάγεται υπέρβαση των ποσοτήτων της διακήρυξης, και της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της διακήρυξης.

Αποκατάσταση βλάβων..Ενόψει αυτού τo Κλιμάκιο κρίνει ότι προκειμένου να οδηγηθεί σε οριστική κρίση για τη νομιμότητα της υποβληθείσας προς έλεγχο προγραμματικής σύμβασης, πρέπει να προσκομισθεί αναλυτικό χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης αυτής (υλοποίησης του αντικειμένου της), το οποίο δεν μπορεί να εξαντλείται μόνο στην ως άνω οριζόμενη διάρκεια της σύμβασης, αλλά πρέπει να περιέχει αναλυτικό χρονικό προγραμματισμό των επιμέρους δράσεων (υποέργων και ενεργειών) της προγραμματικής σύμβασης (όπως π.χ. χρόνος έγκρισης των απαιτούμενων μελετών για την εκτέλεση του έργου, χρόνος δημοπράτησης του έργου, διάρκεια εκτέλεσης του έργου κ.λπ.). Το χρονοδιάγραμμα αυτό δύναται είτε να περιληφθεί στο ως άνω άρθρο του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης που αφορά στη διάρκεια αυτής είτε να προσαρτηθεί σε Παράρτημα αυτής, το οποίο θα ορισθεί ότι αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της. Εξυπακούεται τέλος, ότι το κατά τα ανωτέρω νέο σχέδιο προγραμματικής σύμβασης που θα συνταχθεί και στο οποίο θα ενσωματώνεται το σχετικό αναλυτικό χρονοδιάγραμμα ως όρος αυτής, πρέπει να εγκριθεί από τα αρμόδια για τη σύναψη αυτής όργανα των συμβαλλομένων φορέων.