ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με την 189/2023 Πράξη του παρόντος Κλιμακίου κρίθηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, της Περιφέρειας Αττικής και του Δήμου Παλαιού Φαλήρου για την υλοποίηση του έργου “Ανακαίνιση Πολιτιστικού Κέντρου «Φλοίσβος» και ανάπλαση περιβάλλοντος χώρου με προσθήκη ανελκυστήρα – Μελέτη εργασιών προσαρμογής διατηρητέου κτιρίου «Φλοίσβος»”, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 2.950.667,67 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.). Το σχέδιο της εν λόγω σύμβασης και τα λοιπά συνοδευτικά στοιχεία υποβλήθηκαν για έλεγχο στο Ελεγκτικό Συνέδριο στις 29.3.2023 (αριθ. πρωτ. ΕλΣυν 20642), με το 8419/29.3.2023 έγγραφο του Γενικού Γραμματέα του Δήμου Παλαιού Φαλήρου. Με τα δεδομένα αυτά, απαραδέκτως εισάγεται εκ νέου για έλεγχο από την Περιφέρεια Αττικής το  ίδιο ως άνω σχέδιο προγραμματικής σύμβασης.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ-ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) και του Αναπτυξιακού Οργανισμού «… Α.Ε.» (… Α.Ε.) για την παροχή υπηρεσιών εκτέλεσης της προμήθειας με τίτλο «Προμήθεια και τοποθέτηση εξοπλισμού ανακαίνισης αμφιθεάτρου (AULA) της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών»(...)Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι με την ελεγχόμενη σύμβαση το ΕΚΠΑ, με σκοπό την ένταξη της πράξης «Προμήθεια και τοποθέτηση εξοπλισμού ανακαίνισης αμφιθεάτρου (AULA) της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών» στη χρηματοδότηση του Περιφερειακού Προγράμματος Ανάπτυξης της Περιφέρειας Αττικής, αναθέτει στην … Α.Ε., έναντι ανταλλάγματος, την άσκηση των αρμοδιοτήτων της Συγκλήτου και της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Πανεπιστημίου που σχετίζονται με τη διενέργεια των διαδικασιών προετοιμασίας, ανάθεσης και εκτέλεσης των συμβάσεων προμηθειών που αποτελούν τα Υποέργα 1 και 2 της πράξης αυτής. Ως εκ τούτου, η … Α.Ε. δεν παρέχει απλώς συμβουλευτικής φύσης υπηρεσίες υποστήριξης στο ΕΚΠΑ, αλλά αναλαμβάνει την άσκηση νομοθετικά καθορισμένων αρμοδιοτήτων των οργάνων του Πανεπιστημίου δρώντας καθ’ υποκατάσταση αυτών. Συνεπώς, ... η εν λόγω ανάθεση αρμοδιοτήτων βαίνει πέραν της έννοιας της εξειδικευμένης τεχνικής, επιστημονικής ή διοικητικής «υποστήριξης», την οποία οι Αναπτυξιακοί Οργανισμοί δύνανται να παράσχουν σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, ... με συνέπεια η ελεγχόμενη σύμβαση να είναι παράνομη για το λόγο αυτό.(...)Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και του Αναπτυξιακού Οργανισμού «… Α.Ε.».

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Πελοποννήσου, του Δήμου … και του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης Περιφέρειας Πελοποννήσου για την υλοποίηση του έργου «Ανέγερση κτιρίου γυμναστηρίου … (Γυμνασίου, ΓΕΛ …, 1ου ΕΠΑΛ) στη Δ.Κ. …, Δημ. Ενότητας … του Δήμου …», προϋπολογισθείσας δαπάνης 1.700.000,00 ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ.(...)Πλην όμως, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η εξέλιξη της διαδικασίας υλοποίησης της εν λόγω προγραμματικής σύμβασης, ήτοι εάν έχει υπογραφεί ήδη από το έτος 2019 και εάν/σε ποιο βαθμό έχει εξαντληθεί το φυσικό και οικονομικό της αντικείμενο μέσω της σύναψης σχετικών εκτελεστικών αυτής συμβάσεων, με αποτέλεσμα να καθίσταται πλέον ανεπίτρεπτη η εκ νέου έγκριση και υπογραφή προγραμματικής σύμβασης με το αυτό αντικείμενο μεταξύ των ίδιων συμβαλλόμενων μερών.Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να αναβάλει την έκδοση οριστικής Πράξης, έως ότου διευκρινιστεί, με μέριμνα των ενδιαφερόμενων δημόσιων φορέων και με βάση συγκεκριμένα έγγραφα στοιχεία και δικαιολογητικά, σύμφωνα με τα ανωτέρω, η εξέλιξη της διαδικασίας υλοποίησης της προγραμματικής σύμβασης μεταξύ των ίδιων συμβαλλόμενων μερών, με το ίδιο αντικείμενο και με παρόμοιο με την ελεγχόμενη περιεχόμενο

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ε/719/2022.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:‘‘για την ενίσχυση του μηχανισμού καθαριότητας του Δήμου … για το χρονικό διάστημα 28 Δεκεμβρίου έτους 2022 – 27 Δεκεμβρίου έτους 2023’’, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 3.689.442,12 ευρώ πλέον ΦΠΑ (4.574.908,22 ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ).(....)Περαιτέρω, αυτή αποτελεί γνήσια προγραμματική - οριζόντιας συνεργασίας σύμβαση, η οποία εξαιρείται από το πεδίο εφαρμογής του ν. 4412/2016, καθώς συνάπτεται μεταξύ δύο αναθετουσών αρχών που αποβλέπουν στη μεταξύ τους συνεργασία προς την επίτευξη ενός σκοπού δημόσιου συμφέροντος, ήτοι της διαχείρισης των παραγόμενων στη γεωγραφική περιφέρεια αρμοδιότητάς τους στερεών αποβλήτων, ο οποίος, όπως προκύπτει από το νομοθετικό πλαίσιο που τις διέπει, συνιστά κοινό σκοπό αμφότερων αυτών, η εν λόγω δε συνεργασία υλοποιείται εν προκειμένω με την αλληλοσυμπλήρωση των αναλαμβανόμενων υποχρεώσεων από τα συμβαλλόμενα μέρη, ενώ, τέλος, οι εμπλεκόμενοι φορείς και, ιδίως, η … ΑΕ (ΟΤΑ), όπως προκύπτει από την παρεχόμενη διά του προμνησθέντος εγγράφου του Γενικού Διευθυντή βεβαίωση, δεν δραστηριοποιείται στην ελεύθερη αγορά στο πεδίο δράσεων που αφορά η συγκεκριμένη συνεργασία σε ποσοστό μεγαλύτερο του προβλεπόμενου στο άρθρο 12 παρ. 4 του ν. 4412/2016.Δεν κωλύεται η υπογραφή της προγραμματικής σύμβασης 

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη των υποέργων στα οποία αφορά η συνεργασία των ανωτέρω φορέων μέσω της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης ανέρχεται σε ποσό 2.590.000,00 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ, και πρόκειται να χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Κατά συνέπεια, το ελεγχόμενο σχέδιο απαραδέκτως εισάγεται για έλεγχο νομιμότητας, δεδομένου ότι το οικονομικό αντικείμενό του υπολείπεται του ποσού των 5.000.000 ευρώ, ορίου υπαγωγής σε προσυμβατικό έλεγχο κατ’ άρθρο 324 παρ. 3 του ν. 4700/2020, όπως αυτό τροποποιήθηκε με το άρθρο 135 παρ. 1 του ν. 4926/2022 (βλ. Πράξη 472/2022 Ε΄ Κλιμ., πρβλ. Πράξη 412/2022 Ε΄ Κλ. ΕλΣυν).

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη του υποέργου στο οποίο αφορά η συνεργασία των ανωτέρω φορέων μέσω της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης ανέρχεται σε ποσό 2.690.000,00 ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ, και πρόκειται να χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Κατά συνέπεια, το ελεγχόμενο σχέδιο απαραδέκτως εισάγεται για έλεγχο νομιμότητας, δεδομένου ότι το οικονομικό αντικείμενό του υπολείπεται του ποσού των 5.000.000 ευρώ, ορίου υπαγωγής σε προσυμβατικό έλεγχο  κατ’ άρθρο 324 παρ. 3 του ν. 4700/2020, όπως αυτό τροποποιήθηκε με το άρθρο 135 παρ. 1 του ν. 4926/2022 (βλ. Πράξη 472/2022 Ε΄ Κλιμ., πρβλ. Πράξη 412/2022 Ε΄ Κλ. ΕλΣυν).

Προμήθεια υγρού οξυγόνου. (Υπερβαση τιμης Παρατηρητηρίου Τιμών της Ε.Π.Υ)(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα: α) Κατά παράβαση των προπαρατεθεισών διατάξεων του άρθρου 21 του ν. 2362/1995 και του π.δ. 113/2010, πριν από την υπογραφή της 20/7.4.2014 σύμβασης δεν δεσμεύτηκε το σύνολο της απαιτούμενης δαπάνης για την πραγματοποίηση της επίμαχης προμήθειας (79.870,05 ευρώ), αλλά αντιθέτως μόνο το συνολικό ποσό των 52.882,58 ευρώ ...β) Μη νομίμως η 20/7.4.2014 σύμβαση προμήθειας επιβαρύνθηκε με κόστη ADR (720 ευρώ πλέον ΦΠΑ) και πιστοποιητικών ανάλυσης (1.800 ευρώ πλέον ΦΠΑ), που δεν περιλαμβάνονταν στην οικονομική προσφορά της αναδόχου εταιρείας και στην 32/2.12.2013 (θέμα 28ο) κατακυρωτική απόφαση του Δ.Σ. του Νοσοκομείου, με συνέπεια η συνολική συμβατική τιμή (64.935 ευρώ πλέον ΦΠΑ) να υπερβαίνει την κατακυρωθείσα (64.320 ευρώ πλέον ΦΠΑ)...και δ) Μη νομίμως η 20/7.4.2014 σύμβαση επιβαρύνθηκε με τα ποσά: i) των 26.970 ευρώ (πλέον ΦΠΑ, 0,58 ευρώ Χ 46.500 λίτρα) ως κόστος μεταφορικών, ii) των 720 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) για την επιβάρυνση ADR του υγρού ιατρικού οξυγόνου (20 ευρώ Χ 36 δρομολόγια) και iii) των 1.800 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) για πιστοποιητικό ανάλυσης (50 ευρώ Χ 36 παραδόσεις), δεδομένου ότι τα ποσά αυτά, αθροιζόμενα με το ποσό που συμφωνήθηκε με την ίδια σύμβαση για την προμήθεια υγρού οξυγόνου (0,69 ευρώ το κ.μ.) υπερβαίνουν την ανηρτημένη τιμή του Παρατηρητηρίου Τιμών της Ε.Π.Υ.,.... η επίμαχη δαπάνη δεν δύναται να θεωρηθεί νόμιμη βάσει του άρθρου 66 παρ. 28 του ν. 3984/2011, όπως ισχύει, δεδομένου ότι με την εν λόγω διάταξη νομιμοποιούνται, κατ’ εξαίρεση, μόνο δαπάνες προμήθειας ιατροτεχνολογικών προϊόντων, φαρμάκων και συναφών υπηρεσιών, που καταχωρούνται και εναρμονίζονται με τις τιμές του Παρατηρητηρίου Τιμών... Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Υλοποίηση του επιχειρησιακού προγράμματος διαχείρισης αδέσποτων ζώων συντροφιάς.(...) Υπό τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 7, πρέπει να γίνει δεκτό, κατ΄αρχάς, ότι η ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα και από τον προσφεύγοντα, έχει ως νομικό έρεισμα τις διατάξεις του άρθρου 10 του ν. 4830/2021, με τις οποίες προβλέπεται η υποχρέωση των Δήμων για την εκπόνηση, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους, ενός ολοκληρωμένου επιχειρησιακού προγράμματος διαχείρισης των αδέσποτων ζώων που διαβιούν εντός των διοικητικών τους ορίων και ειδικότερα στις διατάξεις της παρ. 12 του εν λόγω άρθρου ρητά προβλέπεται η δυνατότητα συνεργασίας τους με αναπτυξιακό οργανισμό μέσω προγραμματικής σύμβασης του άρθρου 100 του ν. 3852/2010 για την υλοποίηση του εν λόγω προγράμματος και την εκτέλεση όλων των απαιτούμενων δράσεων για την διασφάλιση της ευζωίας των αδέσποτων ζώων συντροφιάς. Στο πλαίσιο δε αυτό, το Δικαστήριο κρίνει ότι οι αιτιάσεις της προσβαλλόμενης που περιέχονται στους δεύτερο και τρίτο κατά σειρά διακωλυτικούς λόγους αναφορικά με το ότι οι υπηρεσίες και οι προμήθειες που αποτελούν αντικείμενο της προγραμματικής σύμβασης είναι πάγιες και έχουν μεγάλη διάρκεια, έχουν περιοδικό και επαναλαμβανόμενο χαρακτήρα, είναι συνήθεις χωρίς τεχνική πολυπλοκότητα και ανατίθενται χωρίς τεκμηρίωση της αδυναμίας της Διεύθυνσης Προμηθειών του Δήμου να τις διενεργήσει, καθώς και τα περί μη επικουρικού ρόλου της ΕΑΣΥ στη σύμβαση, ερείδονται, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα και με την προσφυγή, επί της εσφαλμένης νομικής προϋπόθεσης ότι εν προκειμένω τυγχάνουν εφαρμοστέες οι διατάξεις του άρθρου 44 του ν. 4412/2016, ενώ στο προπαρατιθέμενο ειδικό νομοθετικό πλαίσιο προβλέπεται ρητώς η δυνατότητα σύναψης προγραμματικής σύμβασης για την υλοποίηση επιχειρησιακού προγράμματος διαχείρισης αδέσποτων ζώων τουλάχιστον δωδεκάμηνης διάρκειας, χωρίς περαιτέρω να απαιτούνται όλες οι ανωτέρω προϋποθέσεις, που θέτει η προσβαλλόμενη Πράξη. Συνεπώς, οι προμήθειες και υπηρεσίες που συνιστούν μέρος του προς υλοποίηση επιχειρησιακού προγράμματος του προσφεύγοντος Δήμου και αφορούν στην ολοκληρωμένη διαχείριση των αδέσποτων ζώων, νομίμως αποτελούν αντικείμενο της υπό κρίση σύμβασης.	Λαμβανομένου υπόψη του συνόλου των ανωτέρω σκέψεων, και δεδομένου ότι, παρά τη βασιμότητα ορισμένων από τους ισχυρισμούς του προσφεύγοντος, εξακολουθεί να συντρέχει λόγος που κωλύει την υπογραφή του σχεδίου της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης, πρέπει η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης να απορριφθεί και να μην ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη.Για τους λόγους αυτούς.Απορρίπτει την προσφυγή ανάκλησης του Δήμου Αθηναίων κατά της 24/2024 Πράξης της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου 

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Ζητείται η ανάκληση της 60/2021 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου ΟΤΑ Ι Περιφέρεια Αττικής, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ των προσφευγουσών με το προαναφερόμενο αντικείμενο, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 970.000,00 ευρώ, (εκτός ΦΠΑ) και συμβατικής δαπάνης 819.000,00 ευρώ (εκτός ΦΠΑ), διάρκειας τεσσάρων ετών (4) από την υπογραφή της(....)Με την 30/10.02.2021 απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου της προσφεύγουσας, εγκρίθηκαν η σκοπιμότητα και η δαπάνη για την προμήθεια «Πιλοτικού συστήματος πρόγνωσης υγείας ευπαθών ομάδων λόγω της πανδημίας covid-19».(....)Επομένως, η διενέργεια του διαγωνισμού χωρίς εξασφαλισμένη, ελλείψει απόφασης των οικείων Δημοτικών Συμβουλίων, και μεθοδολογικά αποσαφηνισμένη σύμπραξη των οικείων οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου βαθμού, πριν από τη δημοσίευση της διακήρυξης, παρά το ότι το πιλοτικό πρόγραμμα δεν μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς τη σύμπραξη αυτή, συνιστά κατά την πλειοψηφούσα άποψη παράβαση της αρχής της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης (σκ. 3),  προεχόντως υπό την ειδικότερη μορφή της αρχής της αποτελεσματικότητας, η τήρηση δε αυτών εντάσσεται και στο αντικείμενο του προσυμβατικού ελέγχου και δεν μετατίθεται ζήτημα εξεταζόμενο μετά την υπογραφή κατά την υλοποίηση της σύμβασης.Απορρίπτει τις προσφυγές ανάκλησης.

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1312/2022

 

 

Με την υπό κρίση προδικαστική προσφυγή η προσφεύγουσα επιδιώκει να ακυρωθεί α) το με αριθμό πρωτ. 34/24.11.2022 πρακτικό συνεδρίασης του ΔΣ της αναθέτουσας αρχής, με το οποίο αποφασίστηκε η έγκριση διενέργειας διαπραγμάτευσης για την ανάθεση υπηρεσιών καθαριότητας των κτηριακών εγκαταστάσεων και του περιβάλλοντος χώρου του … (CPV: …), με την παρεμβαίνουσα, χωρίς προηγούμενη δημοσίευση διακήρυξης, για διάστημα ενός (1) μηνός, με προϋπολογιζόμενη μηνιαία δαπάνη 62.002,22€ άνευ ΦΠΑ (76.882,75€ με ΦΠΑ) και με δικαίωμα ισόχρονης και ισάξιας προαίρεσης, β) το με αριθμό …/29.11.2022 πρακτικό συνεδρίασης του ΔΣ της αναθέτουσας αρχής, με το οποίο αποφασίστηκε η έγκριση των αποτελεσμάτων της διαπραγμάτευσης για την ανάδειξη αναδόχου υπηρεσιών καθαριότητος για χρονικό διάστημα ενός (1) μήνα, συνολικής δαπάνης 62.001,22€ πλέον ΦΠΑ (76.881,51€ συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ) και η ανάθεση των υπηρεσιών καθαριότητας των κτηριακών εγκαταστάσεων & του περιβάλλοντος χώρου του … «…» για χρονικό διάστημα ενός (1) μήνα στην παρεμβαίνουσα, με δικαίωμα προαίρεσης για επιπλέον έναν μήνα, γ) να κηρυχθεί άκυρη η σύμβαση που πρόκειται να υπογραφεί σε εκτέλεση των αποφάσεων που πάρθηκαν με τα ανωτέρω πρακτικά με αριθμό πρωτ. …/24.11.2022 και …/29.11.2022.