Νομιμότητα του σχεδίου της πρόσθετης πράξης ρύθμισης δανείων.(...)Με τα δεδομένα αυτά και αφού ληφθεί περαιτέρω υπόψη ότι: α) το προσκομιζόμενο σχέδιο σύμβασης αποτελεί πράξη πρόσθετης ρύθμισης κατ΄ εφαρμογή της περ. α΄ της παρ. 1 του άρθρου 49 του ν. 3943/2011 και όχι σύμβαση δανείου (με αναχρηματοδότηση) του τελευταίου εδαφίου της παρ. 1α΄ του άρθρου 49 του ν. 3943/2011 και β) περιεχόμενο του ελεγχόμενου σχεδίου συνιστά η μεταβολή του επιτοκίου χορήγησης των αρχικών δανειακών συμβάσεων σε 6,02% και η επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής των ήδη χορηγηθέντων δανείων σε 15 έτη, ενώ ως προς τους λοιπούς όρους εξυπηρέτησης, εξασφάλισης του δανείου κ.λπ. γίνεται ρητή παραπομπή στις αρχικές δανειακές συμβάσεις, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι το ελεγχόμενο σχέδιο πράξης πρόσθετης ρύθμισης συνιστά αναθεωρητική σύμβαση με την οποία τροποποιούνται όροι δανειακών συμβάσεων, οι οποίες  καταρτίστηκαν μετά την ισχύ του άρθρου 8 παρ.1 του ν.2741/1999, (όπως ισχύει μετά την αντικατάσταση του με το αρ. 12 παρ. 27 εδ. α΄ του ν. 3310/2005) και δεν υποβλήθηκαν σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Συνεπώς και η εν λόγω τροποποιητική σύμβαση, δεν υπάγεται, σύμφωνα με τις σκέψεις που προηγήθηκαν, στον προληπτικό έλεγχο του Κλιμακίου τούτου, αφού ο έλεγχος της τελευταίας θα οδηγούσε σε ανεπίτρεπτο παρεμπίπτοντα έλεγχο των ήδη συναφθείσων ως άνω αρχικών δανειακών συμβάσεων και τούτο ανεξαρτήτως της διάταξης της παρ. 4 του άρθρου 2 του ν. 4038/2012 (Α΄ 14), σύμφωνα με την οποία θεωρούνται ως νομίμως συναφθείσες όλες οι συμβάσεις μεταξύ του Τ.Π.Δ. και των φορέων Ο.Τ.Α., αφού ο λόγος για τον οποίο το Κλιμάκιο δεν ελέγχει την τροποποιητική σύμβαση δεν αφορά στην νομιμότητα ή μη των αρχικών συμβάσεων, αλλά στο γεγονός ότι με την έκφραση κρίσης επ΄ αυτής ουσιαστικά προβαίνει και σε κρίση επί των αρχικών δανειακών συμβάσεων, στις οποίες αυτή ρητά παραπέμπει, οι οποίες, όμως ήδη εκτελούνται.

Νομιμότητα του σχεδίου πρόσθετης πράξης ρύθμισης των δανείων.(...)Με τα δεδομένα αυτά και αφού ληφθεί περαιτέρω υπόψη ότι: α) το προσκομιζόμενο σχέδιο σύμβασης αποτελεί πρόσθετη πράξη ρύθμισης δανείων κατ΄ εφαρμογή της περ. α΄ και  β΄ της παρ. 1 του άρθρου 49 του ν. 3943/2011 και όχι σύμβαση δανείου (με αναχρηματοδότηση) του τελευταίου εδαφίου της παρ.1α΄ του άρθρου 49 του ν. 3943/2011 και β) περιεχόμενο του ελεγχόμενου σχεδίου συνιστά η μεταβολή του επιτοκίου χορήγησης των αρχικών δανειακών συμβάσεων σε 6,02%, η επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής των ήδη χορηγηθέντων δανείων σε 15 έτη και η παρακολούθηση εκ μέρους του Τ.Π.Δ. της εξέλιξης του προγράμματος αποκατάστασης της Επιχείρησης μέσω διαφόρων δεικτών, ενώ ως προς τους λοιπούς όρους εξυπηρέτησης, εξασφάλισης του δανείου κ.λ.π. γίνεται ρητή παραπομπή στις αρχικές δανειακές συμβάσεις, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι το ελεγχόμενο σχέδιο πρόσθετης πράξης ρύθμισης δανείων συνιστά σύμβαση με την οποία τροποποιούνται όροι δανειακών συμβάσεων, οι οποίες, σε κάθε περίπτωση, δεν προκύπτει ότι υποβλήθηκαν σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Συνεπώς, η εν λόγω τροποποιητική σύμβαση δεν υπάγεται στον προληπτικό έλεγχο του Κλιμακίου τούτου, αφού ο έλεγχος της τελευταίας θα οδηγούσε σε ανεπίτρεπτο παρεμπίπτοντα έλεγχο των ήδη συναφθεισών ως άνω αρχικών δανειακών συμβάσεων και τούτο ανεξαρτήτως της διάταξης της παρ. 4 του άρθρου 2 του ν. 4038/2012 (Α΄ 14), σύμφωνα με την οποία θεωρούνται ως νομίμως συναφθείσες όλες οι συμβάσεις μεταξύ του Τ.Π.Δ. και των φορέων Ο.Τ.Α. πρώτου και δεύτερου βαθμού και των νομικών τους προσώπων δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου, αφού ο λόγος για τον οποίο το Κλιμάκιο δεν ελέγχει την τροποποιητική σύμβαση δεν αφορά στην νομιμότητα ή μη των αρχικών συμβάσεων, αλλά στο γεγονός ότι με την έκφραση κρίσης επ'  αυτής ουσιαστικά προβαίνει και σε κρίση επί των αρχικών δανειακών συμβάσεων, στις οποίες αυτή ρητά παραπέμπει, οι οποίες, όμως. ήδη εκτελούνται. 

Νομιμότητα σχεδίου δανειακής συμβάσεως:Με τα δεδομένα αυτά και αφού ληφθεί περαιτέρω υπόψη ότι: α) το προσκομιζόμενο σχέδιο πράξης πρόσθετης ρύθμισης δεν αποτελεί σύμβαση δανείου (με αναχρηματοδότηση), αφού δεν συνάπτεται κατ΄ εφαρμογή του τελευταίου εδαφίου της παρ. 1α΄ του άρθρου 49 του ν. 3943/2011, αλλά κατ΄ εφαρμογή του πρώτου εδαφίου αυτής, από Δήμο, το συνολικό χρέος του οποίου υπερβαίνει το 60% των συνολικών εσόδων του και ως εκ τούτου δεν πληροί της προϋποθέσεις συνομολόγησης νέου δανείου του άρθρου 264 του ν. 3852/2010, και β) περιεχόμενο του ελεγχόμενου σχεδίου συνιστά η μεταβολή του επιτοκίου χορήγησης των αρχικών δανειακών συμβάσεων από 5,90% έως 11,44%, κατά περίπτωση, σε 6,02%, πλην μίας, της οποίας το επιτόκιο παραμένει στο 5%, και η επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής των ήδη χορηγηθέντων δανείων σε 20 έτη, ενώ ως προς τους λοιπούς όρους εξυπηρέτησης, εξασφάλισης του δανείου κ.λ.π. γίνεται ρητή παραπομπή στις αρχικές δανειακές συμβάσεις, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι το ελεγχόμενο σχέδιο πράξης πρόσθετης ρύθμισης συνιστά αναθεωρητική σύμβαση με την οποία τροποποιούνται όροι δανειακών συμβάσεων, οι οποίες, όμως, αν και καταρτίστηκαν μετά την ισχύ του άρθρου 8 παρ. 1 του ν. 2741/1999, όπως ισχύει μετά την αντικατάσταση του με το αρ. 12 παρ. 27 εδ. α΄ του ν. 3310/2005, δεν υποβλήθηκαν σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο (βλ. την ανωτέρω από 7.10.2011 βεβαίωση του Αντιδημάρχου Οικονομικών). Συνεπώς και η εν λόγω τροποποιητική σύμβαση, δεν υπάγεται, σύμφωνα με τις σκέψεις που προηγήθηκαν, στον προσυμβατικό έλεγχο του Κλιμακίου τούτου, αφού ο έλεγχος της τελευταίας θα οδηγούσε σε ανεπίτρεπτο παρεμπίπτοντα έλεγχο των ήδη συναφθεισών ως άνω αρχικών δανειακών συμβάσεων (βλ. Ελ. Συν. Πρ. Ζ΄ Κλιμακίου 301/2011).

ΔΑΝΕΙΑΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Ακολούθως, το Κλιμάκιο ομοφώνως κρίνει ότι μη νομίμως στην 53/2012 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Κεφαλονιάς περί εγκρίσεως των όρων του δανείου δεν αναφέρεται το ύψος της ετήσιας τοκοχρεωλυτικής δόσεως αυτού, ... ενώ ούτε στη σχετική ... απόφαση του Δ.Σ του Τ.Π.Δ, με την οποία καθορίσθηκαν οι ειδικές προϋποθέσεις δανειοδοτήσεως και στην οποία παραπέμπει η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου γίνεται σχετική αναφορά.(...)Η συμβατική αναγνώριση, όμως, από το Δήμο απαιτήσεως, όπως αυτή έχει προσδιορισθεί από τον δανειστή του, χωρίς να είναι βέβαιο ότι αντικρύζει πραγματικές οφειλές του προς αυτόν, καθώς και η ανάληψη ανελαστικών δανειακών υποχρεώσεων για την εξόφληση μιας τέτοιας απαιτήσεως, ... αποκλείει κάθε δυνατότητα επ’ έλαττον αναπροσαρμογής του ποσού του δανείου σε περίπτωση διαπιστώσεως μικρότερου του κατ’ αρχήν συμφωνημένου χρεωστικού ανοίγματος, όπως προβλέπεται στην παρ. 9 του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου συμβάσεως, δημιουργώντας ασάφεια ως προς τις πραγματικές προβλέψεις της συμβάσεως επί του συγκεκριμένου ζητήματος.Κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου δανειακής συμβάσεως μεταξύ του Δήμου Κεφαλονιάς και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων για την κάλυψη χρεωστικού ανοίγματος του Δήμου

Νομιμότητα του σχεδίου δανειακής σύμβασης, ποσού 2.136.406,37 ευρώ, μεταξύ του Δήμου ... και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων (Τ.Π.Δ.), για την αναχρηματοδότηση ήδη συναφθέντων μεταξύ των ανωτέρω φορέων δανείων (...) Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο, με το 7956/12.4.2017 έγγραφο του Δημάρχου ... (αριθ. πρωτ. Ε.Σ. 23984/12.4.2017), όπως συμπληρώθηκε με το 9383/4.5.2017 έγγραφο του Δημάρχου ... (αριθ. πρωτ. Ε.Σ. 27909/5.5.2017) σχεδίου δανειακής σύμβασης, το οποίο τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του Κλιμακίου. Επισημαίνεται ότι ο όρος 8β του σχεδίου, σύμφωνα με τον οποίο «Οι υφιστάμενες εκχωρήσεις κατά το χρόνο σύναψης των αναχρηματοδοτούμενων δανειακών συμβάσεων διατηρούνται και ως προς την εξασφάλιση των νέων συμβάσεων, βάσει της παρ. 2β του άρθρου 73 του ν. 4445/2016», είναι ερμηνευτέος κατά τα διαλαμβανόμενα στη σκέψη II της παρούσας. Επομένως, ο ως άνω όρος δεν έχει την έννοια ότι προς εξασφάλιση – εξυπηρέτηση του δανείου εκχωρείται κάποιο έσοδο του Δήμου ..., πέραν των αναφερομένων στον όρο 8α του σχεδίου, ήτοι πέραν του συνόλου των δυναμένων να εκχωρηθούν με βάση τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 176 του ισχύοντος Κ.Δ.Κ. εσόδων του Δήμου ..., αλλά ότι οι απαιτήσεις του Τ.Π.Δ. από την ελεγχόμενη σύμβαση ικανοποιούνται από τα εκχωρούμενα έσοδα του Δήμου ... προνομιακώς έναντι τρίτων με βάση το χρόνο σύναψης των αναχρηματοδοτούμενων δανειακών συμβάσεων, στο βαθμό που τα ίδια έσοδα είχαν εκχωρηθεί για την εξυπηρέτηση των εν λόγω (παλαιών) δανείων.

Νομιμότητα του σχεδίου δανειακής σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... ... και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων (Τ.Π.Δ.), για την αναχρηματοδότηση ήδη συναφθέντων μεταξύ των ανωτέρω φορέων δανείων με σκοπό την οικονομική εξυγίανση του πρώτου εξ αυτών.(...)Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο, με το 3292/3.4.2017 έγγραφο του Δημάρχου ...  ... (αριθ. πρωτ. Ε.Σ. 22400), σχεδίου δανειακής σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του Κλιμακίου. Επισημαίνεται όμως ότι ο προαναφερθείς όρος 7β του ήδη ελεγχόμενου σχεδίου δανειακής σύμβασης δεν έχει την έννοια ότι προς εξασφάλιση-εξυπηρέτηση του δανείου εκχωρείται κάποιο έσοδο του Δήμου ...  ..., πέραν των αναφερομένων στον όρο 7α του σχεδίου, ήτοι πέραν του συνόλου των δυναμένων να εκχωρηθούν με βάση τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 176 του ισχύοντος Κ.Δ.Κ. εσόδων του Δήμου, αλλά ότι οι απαιτήσεις του Τ.Π.Δ. από την ελεγχόμενη σύμβαση ικανοποιούνται από τα εκχωρούμενα έσοδα του Δήμου ... ... προνομιακώς έναντι τρίτων με βάση το χρόνο σύναψης των αναχρηματοδοτούμενων δανειακών συμβάσεων, στο βαθμό που τα ίδια έσοδα είχαν εκχωρηθεί για την εξυπηρέτηση των εν λόγω (παλαιών) δανείων (βλ. Ζ΄ Κλ. 95, 96/2017).

ΔΑΝΕΙΑΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας και του σχεδίου της δανειακής σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, ποσού 2.801.757,81ευρώ, για την εκτέλεση του έργου «Έργα βελτίωσης δικτύων ύδρευσης Δήμου … …», ενταγμένου στο Πρόγραμμα Χορήγησης Επενδυτικών Δανείων «ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ Ι».(....)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι νομίμως συνάπτεται η υπό έλεγχο δανειακή σύμβαση μεταξύ του Δήμου … και του Τ.Π.Δ., δυνάμει των αρχικών αποφάσεων προσφυγής στο δανεισμό και έγκρισης των σχετικών όρων από το Δημοτικό Συμβούλιο και το Τ.Π.Δ., υπό τον όρο ότι πριν από την υπογραφή του σχεδίου σύμβασης πρέπει να ληφθεί από το Δημοτικό Συμβούλιο … απόφαση εγκριτική του όρου του άρθρου 10 παρ. 2 του υποβληθέντος σχεδίου για την «πρόσθετη ασφάλεια» του δανείου.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛΖ/612/2019.

Νομιμότητα του σχεδίου δανειακής σύμβασης, ποσού 26.260.501,42 ευρώ, μεταξύ του Δήμου ... και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, για την αναχρηματοδότηση ήδη συναφθέντων μεταξύ των ανωτέρω φορέων δανείων .(...)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο, με το 15181/5.4.2017 έγγραφο του Αντιδημάρχου του Δήμου ... (αριθ. πρωτ. Ε.Σ. 22398/6.4.2017), σχεδίου δανειακής σύμβασης, το οποίο τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του Κλιμακίου. Επισημαίνεται ότι ο όρος 8β του σχεδίου, σύμφωνα με τον οποίο «Οι υφιστάμενες εκχωρήσεις κατά το χρόνο σύναψης των αναχρηματοδοτούμενων δανειακών συμβάσεων διατηρούνται και ως προς την εξασφάλιση των νέων συμβάσεων, βάσει της παρ. 2β του άρθρου 73 του ν. 4445/2016», είναι ερμηνευτέος κατά τα διαλαμβανόμενα στη σκέψη II της παρούσας. Επομένως, ο ως άνω όρος δεν έχει την έννοια ότι προς εξασφάλιση-εξυπηρέτηση του δανείου εκχωρείται κάποιο έσοδο του Δήμου ..., πέραν των αναφερομένων στον όρο 8α του σχεδίου, ήτοι πέραν του συνόλου των δυναμένων να εκχωρηθούν με βάση τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 176 του ισχύοντος Κ.Δ.Κ. εσόδων του Δήμου ..., αλλά ότι οι απαιτήσεις του Τ.Π.Δ. από την ελεγχόμενη σύμβαση ικανοποιούνται από τα εκχωρούμενα έσοδα του Δήμου ... προνομιακώς έναντι τρίτων με βάση το χρόνο σύναψης των αναχρηματοδοτούμενων δανειακών συμβάσεων, στο βαθμό που τα ίδια έσοδα είχαν εκχωρηθεί για την εξυπηρέτηση των εν λόγω (παλαιών) δανείων.

Νομιμότητα σχεδίου δανειακής σύμβασης (..) Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το περιεχόμενο των αναμορφωμένων όρων του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης είναι σύμφωνο με τις διατάξεις που παρατέθηκαν ανωτέρω, όπως αυτές ήδη έχουν ερμηνευθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο (βλ. και 3118/2011, 2/2012 Τμήμα Μείζονος – Επταμελούς Σύνθεσης). Το Κλιμάκιο επισημαίνει, τέλος, ότι από τη συνδυαστική ερμηνεία των άρθρων 8 α’, 8β’ και 10 του ελεγχόμενου σχεδίου προκύπτει ότι ο όρος που περιλαμβάνεται στο τελευταίο αυτό άρθρο, σύμφωνα με το οποίο «Στην περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο, κατά τη διάρκεια του δανείου, τα παραπάνω εκχωρηθέντα έσοδά του, δεν επαρκούν για την εξυπηρέτηση του δανείου, ο οφειλέτης υποχρεούται να καταβάλει εξ ιδίων χρημάτων, απευθείας στο δανειστή τα οφειλόμενα, δηλαδή από τα μη εκχωρούμενα στο παρόν αλλά δυνάμενα να το εξυπηρετήσουν έσοδά του … » έχει την έννοια ότι τα ανωτέρω αναφερόμενα έσοδα δύνανται να εκχωρηθούν μόνο υπό τους νόμιμους περιορισμούς που αναφέρονται στο άρθρο 8 α΄. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου δανειακής σύμβασης μεταξύ του Δήμου ...... και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων.

Νομιμότητα του σχεδίου δανειακής σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, για την αναχρηματοδότηση ήδη συναφθέντων μεταξύ των ανωτέρω φορέων δανείων(...)Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο, με το 3677/24.4.2017 έγγραφο του Δημάρχου ... (αριθ. πρωτ. Ε.Σ. 25578/26.4.2017), σχεδίου δανειακής σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του Κλιμακίου. Επισημαίνεται, όμως, ότι ο προαναφερθείς όρος 7β του ήδη ελεγχόμενου σχεδίου δανειακής σύμβασης δεν έχει την έννοια ότι προς εξασφάλιση - εξυπηρέτηση του δανείου εκχωρείται κάποιο έσοδο του Δήμου ..., πέραν των αναφερομένων στον όρο 7α του σχεδίου, ήτοι πέραν του συνόλου των δυναμένων να εκχωρηθούν με βάση τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 176 του ισχύοντος Κ.Δ.Κ. εσόδων του Δήμου (βλ. σχετικά Ε.Σ. VI Τμ. 15/2017, Ζ΄ Κλ. 100, 38/2017), αλλά ότι οι απαιτήσεις του Τ.Π.Δ. από την ελεγχόμενη σύμβαση ικανοποιούνται από τα εκχωρούμενα έσοδα του Δήμου ... προνομιακώς έναντι τρίτων με βάση το χρόνο σύναψης των αναχρηματοδοτούμενων δανειακών συμβάσεων, στο βαθμό που τα ίδια έσοδα είχαν εκχωρηθεί για την εξυπηρέτηση των εν λόγω (παλαιών) δανείων (βλ. Ζ΄ Κλ. 95, 96/2017).