Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/Κλ Ζ/228/2017 (Δ ΔΙΑΚΟΠΩΝ)

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.75, 4412/2016/Α.76

Νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου του Δήμου«Αποκατάσταση βλαβών δικτύων ύδρευσης – αποχέτευσης Δήμου….»:(..)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα δικαιολογητικά που προσκομίστηκαν κάλυπταν τις απαιτήσεις της διακήρυξης, είναι δε μη νόμιμος ο αποκλεισμός της διαγωνιζόμενης επιχείρησης με την αιτιολογία ότι παρέλειψε να υποβάλει δικαιολογητικά (τεχνικά φυλλάδια), που δεν ζητούνταν.  Στο μέτρο δε που η Επιτροπή του Διαγωνισμού αμφέβαλε ως προς το αν τα προσφερόμενα μηχανήματα πληρούσαν ή μη τις τεχνικές προδιαγραφές της διακήρυξης, όφειλε να ζητήσει διευκρινήσεις από την διαγωνιζόμενη εταιρεία, πριν απορρίψει την προσφορά της.(...)  Κατόπιν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι εμφιλοχώρησαν ουσιώδεις πλημμέλειες κατά τη διαδικασία ανάθεσης της ελεγχόμενης σύμβασης, αφενός διότι, κατά παράβαση της αρχής της οικονομικότητας, δεν έχει αιτιολογηθεί η αδυναμία του Δήμου να εκτελέσει τη σύμβαση με ίδια μέσα και η συνακόλουθη ανάγκη ανάθεσης των εργασιών σε ιδιώτη, αφετέρου διότι η προσφορά ενός εκ των συμμετεχουσών στο διαγωνισμό εταιρειών (….) απορρίφθηκε χωρίς νόμιμη αιτιολογία.  Ως εκ τούτου, κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης.  Μη ανακλητέα με την ΕΣ/ΤΜ.6/1998/2017

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΤΜ.6/1998/2017

ΕΡΓΑ. ζητείται η ανάκληση της 228/2017 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου (Δ΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου μεταξύ του αιτούντος Δήμου και της β΄ παρεμβαίνουσας εταιρίας για την παροχή της υπηρεσίας «Αποκατάσταση βλαβών δικτύων ύδρευσης – αποχέτευσης Δήμου ...(..)Με την προσβαλλόμενη Πράξη κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης μεταξύ του αιτούντος Δήμου και της εταιρίας «... Ο.Ε.» διότι: 1) κατά παράβαση της αρχής της οικονομικότητας ο Δήμος ..... προέβη στην ανάθεση σε ιδιώτες της υπηρεσίας «αποκατάσταση βλαβών του δικτύου ύδρευσης – αποχέτευσης», η οποία εμπίπτει στα συνήθη καθήκοντα του προσωπικού της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών και Περιβάλλοντος του Δήμου...2) μη νομίμως απορρίφθηκε η προσφορά της εταιρίας «... ....», με την αιτιολογία ότι, εφόσον το αντικείμενο της σύμβασης συνίσταται σε παροχή υπηρεσιών, κατάλληλο κατά νόμο δικαιολογητικό για την απόδειξη της ικανότητας του αναδόχου να ασκήσει τη ζητούμενη επαγγελματική δραστηριότητα αποτελεί η ένορκη δήλωση ενώπιον συμβολαιογράφου, την οποία αυτή δεν υπέβαλε..3) μη νομίμως απορρίφθηκε η προσφορά της ιδίας ως άνω εταιρίας με την επάλληλη αιτιολογία ότι «δεν προσκόμισε τεχνικά φυλλάδια για τη συσκευή ηλεκτροσυγκόλλησης για εξαρτήματα πολυαιθυλενίου (electrofusion) ...αλλά και τα προσκομιζόμενα τιμολόγια διαπιστώνεται ότι κατέχει την προαναφερόμενη συσκευή»

Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην σκέψη ΙΙ.Α της παρούσας το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι όσον αφορά στον πρώτο διακωλυτικό λόγο ο Δήμος αδυνατεί να εκτελέσει την επίμαχη υπηρεσία με το υπάρχον προσωπικό του, όπως βασίμως προβάλλεται με την υπό κρίση αίτηση...το Τμήμα κρίνει ότι αιτιολογείται η αδυναμία του Δήμου να εκτελέσει την επίμαχη υπηρεσία με το υπάρχον προσωπικό του και η συνακόλουθη ανάγκη ανάθεσής της σε ιδιώτη. Ωστόσο, όσον αφορά στους δεύτερο και τρίτο διακωλυτικούς λόγους, με βάση όσα έγιναν δεκτά στην σκέψη ΙΙ.Β και ΙΙ.Γ της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι η προσφορά της εταιρίας «... ....» απορρίφθηκε χωρίς νόμιμη αιτιολογία, (..) Ειδικότερα, κατά τα ορθώς κριθέντα από το Κλιμάκιο, τα πιστοποιητικά που προσκόμισε η ως άνω εταιρία (το 254279/13.3.2017 πιστοποιητικό του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου .... και η Δ15/14333/12.7.2016 βεβαίωση του Μ.Ε.Ε.Π. με το προαναφερόμενο περιεχόμενο) αποδεικνύουν επαρκώς και με μεγαλύτερη αξιοπιστία από τη δήλωση ενώπιον συμβολαιογράφου την καταλληλότητά της να εκτελέσει τις εργασίες του αντικειμένου της επίμαχης σύμβασης..(Δεν ανακαλεί την 228/2017 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου)


ΕΣ/ΚΛ.Ε/166/2018

Νομιμότητα σχεδίου σύμβασης έργου.(..) Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η κατ’ απόκλιση του ισχύοντος προτύπου τεύχους διακηρύξεων προσθήκη, στο άρθρο 21.1 της οικείας διακήρυξης, επιπλέον όρου σε σχέση με την απαιτούμενη τεχνική ικανότητα, ήτοι η απαίτηση ο ενδιαφερόμενος οικονομικός φορέας να έχει  εκτελέσει κατά την τελευταία τριετία, πριν από την ημερομηνία δημοσίευσης του διαγωνισμού, για περίοδο οκτώ συνεχομένων μηνών εργασίες εκσκαφής πυθμένα ποσότητας τουλάχιστον 450.000 κ.μ., κατ’ αποκλεισμό των λοιπών, ημεδαπών ή αντιστοίχων αλλοδαπών, εργοληπτικών επιχειρήσεων της 2ης  τάξης του ΜΕΕΠ για έργα κατηγορίας ΛΙΜΕΝΙΚΩΝ, είναι μη νόμιμη, σύμφωνα με όσα έγιναν σχετικώς δεκτά στη σκέψη 3.Β., καθόσον τέθηκε χωρίς προηγούμενη απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, ενώ, πέραν αυτού, ουδόλως αιτιολογείται. Η εν λόγω δε πλημμέλεια, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τον αποκλεισμό της συμμετέχουσας με τη μεγαλύτερη προσφερόμενη έκπτωση (23%), συνεκτιμώμενη και με τη μη αιτιολόγηση της πρόσθετης αυτής απαίτησης από την εγκριτική της διακήρυξης πράξη της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου, αλλά και με το επίπεδο του ανταγωνισμού που αναπτύχθηκε (δύο προσφορές κρίθηκαν αποδεκτές, με προσφερόμενη έκπτωση 5% και 1%, αντιστοίχως), κρίνεται ότι είναι ουσιώδης, καθιστούσα μη νόμιμη την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.

Ανακλήθηκε με την ΕλΣυν.Τμ.6/850/2018


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/590/2022

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται η ανάκληση της 25/2022 πράξης του E' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος Δήμου … (εφεξής Δ.Α.Π.) και της προσφεύγουσας εταιρείας με την επωνυμία «….Ο.Ε.» (εφεξής ανάδοχος), για την ανάθεση του έργου με τίτλο «Νέος Διώροφος Δημοτικός Παιδικός Σταθμός με Υπόγειο, Δήμου … στο Ο.Τ. 328», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.266.129,03 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.), για χρονικό διάστημα 16 μηνών από την ημέρα υπογραφής της σύμβασης.(....)Σε κάθε περίπτωση, το μεν οι συμμετέχουσες εταιρείες ή έστω άλλες δυνητικά υποψήφιες εταιρείες δεν επικαλέστηκαν βλάβη από τον συγκεκριμένο όρο της διακήρυξης, το δε ο αποκλεισμός των τριών (3) εκ των συμμετεχουσών εταιρειών δεν συνδέεται, αποκλειστικά τουλάχιστον, με την έλλειψη του κρίσιμου κριτηρίου. Και τούτο, ανεξαρτήτως του ότι, σε κάθε περίπτωση, για την πλήρωση του επίμαχου κριτηρίου προβλεπόταν η δυνατότητα των φορέων να στηρίζονται στις ικανότητες άλλων φορέων. Συνεκδικάζει τις προσφυγές ανάκλησης και δέχεται αυτές. Ανακαλεί την 25/2022 πράξη του Ε' Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/ΚΛ.Ε/25/2022

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου του Δήμου … με τίτλο «Νέος Διώροφος Δημοτικός Παιδικός Σταθμός με Υπόγειο, Δήμου … στο Ο.Τ. 328», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.266.129,03 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.).(....)Περαιτέρω, σε κάθε περίπτωση, ενόψει της έλλειψης πολυπλοκότητας του έργου ή συνάρτησής του με ειδικές απαιτήσεις της αναθέτουσας αρχής, ο όρος αυτός είναι δυσανάλογος, δεδομένου ότι το εύλογο συμφέρον της τελευταίας για την ορθή εκτέλεση της σύμβασης θα μπορούσε να ικανοποιηθεί με τη θέσπιση λιγότερο περιοριστικών για την ανάπτυξη ανταγωνισμού όρων, όπως, ενδεικτικά, η ζητούμενη εμπειρία να μην εξαντλείται μόνο σε φορείς του δημόσιου τομέα, καθώς και, στην περίπτωση ένωσης οικονομικών φορέων, να μην είναι απαραίτητο η εμπειρία να καλύπτεται από ένα τουλάχιστον από τα μέλη της, αλλά να δύναται αυτή να καλυφθεί αθροιστικά από τα μέλη της ένωσης. Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και της εταιρείας «… Ο.Ε.» με αντικείμενο την εκτέλεση του έργου με τίτλο «Νέος Διώροφος Δημοτικός Παιδικός Σταθμός με Υπόγειο, Δήμου …. στο Ο.Τ. 328».

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/590/2022


ΕΣ/ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1853/2022

Κατασκευή κυκλικών κόμβων.(...) Κατά την κρίση του Δικαστηρίου και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 8 της παρούσας, ο όρος της επίμαχης διακήρυξης, με τον οποίο επιλέχθηκαν τα έτη 2017, 2018 και 2019 ως έτη αναγωγής για την απόδειξη του απαιτούμενου ύψους κύκλου εργασιών και εξαιρέθηκε το έτος 2020, το οποίο ήταν εγγύτερο του χρόνου που δημοσιεύθηκε η διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού και, επομένως, το πλέον πρόσφορο έτος για την διακρίβωση της καταλληλότητας των προσφερόντων, είναι μη νόμιμος. Και τούτο, διότι η αναθέτουσα Αρχή ήταν υποχρεωμένη, βάσει της ερμηνείας των ως άνω παρατιθέμενων νομοθετικών διατάξεων, να μην αποστεί χρονικά από το αμέσως προηγούμενο έτος της δημοσίευσης της επίμαχης διακήρυξης. Εξάλλου, η επιλογή από την αναθέτουσα Αρχή των ετών 2017, 2018 και 2019, για τον λόγο ότι για την τριετία αυτή υπήρχαν διαθέσιμα και ασφαλή αποδεικτικά οικονομικά στοιχεία σχετικά με τον κύκλο εργασιών των διαγωνιζομένων, δεν συνιστά νόμιμο δικαιολογητικό λόγο παράλειψης του τελευταίου πριν από τη διακήρυξη έτους (2020), όπως ορθά έκρινε και το Τμήμα με την προσβαλλομένη, διότι σύμφωνα με τις διατάξεις του Παραρτήματος XII του Προσαρτήματος Α΄ του ν. 4412/2016 και της διακήρυξης, η απαίτηση για την ύπαρξη ορισμένου ύψους κύκλου εργασιών μπορούσε να αποδειχθεί με δήλωση των οικονομικών φορέων ή οποιοδήποτε άλλο έγγραφο έκρινε κατάλληλο η προσφεύγουσα. Απορριπτόμενων ως αβασίμων των αντιθέτως προβαλλόμενων σχετικών ισχυρισμών της προσφεύγουσας.Ωστόσο,το Δικαστήριο κρίνει ότι το μη νομίμως προβλεπόμενο έτος 2017, καθώς και η παράλειψη του έτους 2020 δεν εμπόδισε την συμμετοχή υποψηφίων αναδόχων, αλλ’ ούτε επηρέασε το αποτέλεσμα της διεξαχθείσας διαγωνιστικής διαδικασίας,Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την προσφυγή αναθεώρησης.Αναθεωρεί την 1184/2020 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/ΚΛ.Ε/703/2020

Συντήρηση - αποκατάσταση τεχνικών και λοιπών έργων ρεμάτων και ποταμών...Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει, ως προς τη νομιμότητα της ελεγχόμενης διαδικασίας, τα ακόλουθα: Ο περιλαμβανόμενος στο άρθρο 21 όρος της διακήρυξης, που ορίζει ότι δικαίωμα συμμετοχής στον ελεγχόμενο διαγωνισμό έχουν φυσικά ή νομικά πρόσωπα, ή ενώσεις αυτών, που δραστηριοποιούνται σε έργα κατηγορίας ΥΔΡΑΥΛΙΚΩΝ τάξης 2ης σε Κ/ξια ή 3ης τάξης και άνω του Μ.Ε.ΕΠ., παρίσταται, σύμφωνα με όσα προεκτέθηκαν στη σκέψη ΙΙΙ, αντίθετος προς τη διάταξη του άρθρου 76 του ν.4412/2016, περιορίζοντας ανεπίτρεπτα τον κύκλο των συμμετεχόντων στον διαγωνισμό, εφόσον σε αυτόν δύνανται να συμμετέχουν μόνον εταιρείες που είναι εγγεγραμμένες στην 3η τάξη και άνω του Μ.Ε.ΕΠ. ή, εάν συμμετέχουν με τη μορφή κοινοπραξίας, εταιρείες εγγεγραμμένες στη 2η τάξη του Μ.Ε.ΕΠ.. Συνεπεία δε του όρου αυτού, ο οποίος έρχεται σε αντίθεση και προς τις υποσημειώσεις Ixxi και Ixxxiv της διακήρυξης (οι οποίες αποτελούν διατάξεις του επικαιροποιημένου προτύπου τευχών της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων), αποκλείστηκε μη νομίμως η πρώτη μειοδότρια εταιρεία με μόνη την αιτιολογία ότι δεν ήταν εγγεγραμμένη στην 3η τάξη του Μ.Ε.ΕΠ., χωρίς να εξεταστεί, περαιτέρω, αν πληροί, είτε ατομικώς είτε μέσω της δάνειας εμπειρίας, τις προϋποθέσεις οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας και τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας που τίθενται από τη διακήρυξη (πρβλ Ε.Σ. VI Τμ. 17/2019).


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/229/2020

Λειτουργία κινητής μονάδας μηχανικής ανακύκλωσης και κομποστοποίησης...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:Α) Το κριτήριο της στελέχωσης της ομάδας έργου (άρθρο 2.2.6. περ.γ) μη νομίμως ορίστηκε, κατά σύγχυση, και ως κριτήριο ανάθεσης, κατά την έννοια του άρθρου 86 του ν. 4412/2016. Τούτο δε διότι δεν αιτιολογείται, ειδικώς στην συγκεκριμένη περίπτωση, η επίδραση που θα επιφέρει στο επίπεδο εκτέλεσης της σύμβασης η διάθεση, εκ μέρους της διαγωνιζόμενης εταιρείας, ομάδας έργου με συγκεκριμένα προσόντα. Όπως έγινε δεκτό και ανωτέρω (σκ. 3), η αναθέτουσα αρχή έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί ως κριτήριο ανάθεσης την οργάνωση, τα προσόντα και την πείρα του προσωπικού στο οποίο ανατίθεται η υπηρεσία, καθώς αυτό μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα της εκτέλεσης της σύμβασης και, κατ’ επέκταση, την οικονομική αξία της προσφοράς, πλην όμως τούτο επιτρέπεται στις περιπτώσεις όπου η επαγγελματική πείρα και η κατάρτιση των προσώπων που έχουν αναλάβει την εκτέλεση της σύμβασης συνδέεται ουσιωδώς με το αποτέλεσμα, όπως για παράδειγμα στις συμβάσεις για υπηρεσίες διανοητικής φύσεως (βλ. και 94η αιτιολογική σκέψη οδηγίας 2014/24/ΕΕ) και για τον λόγο αυτό επηρεάζει και την οικονομική προσφορά των διαγωνιζόμενων. Στην προκειμένη δε περίπτωση, ενώ τίθεται ως προαπαιτούμενο της τεχνικής και επαγγελματικής καταλληλότητας η στελέχωση ομάδας έργου με συγκεκριμένα προσόντα (άρθρο 2.2.6 περ.γ) και αναφέρεται ότι το εν λόγω οργανόγραμμα με την στελέχωση της ομάδας πρέπει να περιλαμβάνεται στην τεχνική προσφορά επί ποινή αποκλεισμού (άρθρο 2.4.3.2.), εντούτοις προβλέπεται αυτή (η στελέχωση) και ως κριτήριο ανάθεσης με συντελεστή βαρύτητας 15%, χωρίς τούτο να αιτιολογείται ειδικώς από τη διακήρυξη και χωρίς να συνδέεται με την φύση των ανατεθεισών υπηρεσιών. Σε αυτό συνηγορεί και το γεγονός ότι πρόκειται για την λειτουργία μιας υφιστάμενης μονάδας μηχανικής ανακύκλωσης και κομποστοποίησης, η οποία λειτουργεί ήδη, τουλάχιστον από το 2016 (βλ. σχετ. την από Δ/552/28.6.2016 όμοια κατά περιεχόμενο σύμβαση με την ελεγχόμενη, καθώς και τις διαδοχικώς συναφθείσες κατόπιν αυτής) και όχι σύμβαση σχετική με την αναβάθμιση, βελτίωση ή επέκταση της εν λόγω μονάδας που ενδεχομένως να δικαιολογούσε την πρόβλεψη του εν λόγω κριτηρίου, σχετικά με την επαγγελματική αξία των προσώπων που αναλαμβάνουν την εκτέλεση αυτής, και ως κριτήριο ανάθεσης.Β) Το κριτήριο ανάθεσης «πληρότητα και αρτιότητα τεχνικού φακέλου προσφοράς» (άρθρο 2.3.1) είναι γενικό και αόριστο, διότι σε κανένα σημείο της διακήρυξης δεν προσδιορίζεται σαφώς ούτε συνάγεται εμμέσως σε τι αφορά το εν λόγω κριτήριο. Ακόμα δε και αν ήθελε υποτεθεί πως με αυτό σκοπείται η βαθμολόγηση του περιεχομένου της τεχνικής προσφοράς και όχι η πληρότητα και αρτιότητα των προσκομισθέντων δικαιολογητικών αυτής, τα οποία εξάλλου τίθενται επί ποινή αποκλεισμού κατά την εξέταση της συμβατότητας της τεχνικής προσφοράς με τις τεχνικές προδιαγραφές που ορίζονται στη διακήρυξη, εντούτοις είναι άδηλο τι ακριβώς θα λάβει υπόψιν της η αναθέτουσα αρχή κατά την  βαθμολόγηση. Εξάλλου, στην διακήρυξη δεν γίνεται καμία αναφορά ως προς τον τρόπο βαθμολόγησης των κριτηρίων ανάθεσης ούτε προφανώς και του εν λόγω κριτηρίου, αρκείται δε αυτή στην απλή παράθεση του γράμματος της νομοθετικής διάταξης που ορίζει ότι η βαθμολογία κυμαίνεται από 100 βαθμούς στην περίπτωση που ικανοποιούνται ακριβώς όλοι οι όροι των τεχνικών προδιαγραφών, αυξάνεται δε μέχρι τους 120 βαθμούς όταν υπερκαλύπτονται οι απαιτήσεις του εν λόγω κριτηρίου. Τούτο έχει ως αποτέλεσμα να καταλείπεται υπέρμετρη ευχέρεια στην αναθέτουσα αρχή ως προς την βαθμολόγηση των κριτηρίων, παραβιάζοντας με τον τρόπο αυτό την αρχή της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων και την εντεύθεν απορρέουσα υποχρέωση διαφάνειας, σύμφωνα με την οποία επιβάλλεται όπως όλα τα στοιχεία που λαμβάνει υπόψη η αναθέτουσα αρχή για τον εντοπισμό της πλέον συμφέρουσας από οικονομική άποψη προσφοράς και ο τρόπος βαθμολόγησης αυτών καθίστανται γνωστά στους εν δυνάμει προσφέροντες, κατά τον χρόνο προετοιμασίας των προσφορών τους. Στην προκειμένη περίπτωση, τούτο καθίσταται επιτακτικότερο και για τον πρόσθετο λόγο ότι το σύνολο των λοιπών κριτηρίων προς βαθμολόγηση, ήτοι το «Σχέδιο επεξεργασίας και υγειονομικής ταφής», το «Οργανόγραμμα και στελέχωση της Ομάδας έργου», η «Πληρότητα σχεδίου περιβαλλοντικής παρακολούθησης» και το «Πρόγραμμα διάθεσης CLO» εμπεριέχονται ήδη, ως επιμέρους αξιολογούμενα στοιχεία, στο ως άνω κριτήριο, ήτοι αποτελούν αντικείμενο και περιεχόμενο του τεχνικού φακέλου προσφοράς (βλ. σχετ. άρθρο 2.4.3.2. διακήρυξης). Τα ίδια δε κριτήρια, το  περιεχόμενο των οποίων προσδιορίζεται ειδικώς στην διακήρυξη, αξιολογούνται και αυτοτελώς, με αποτέλεσμα να τίθεται ζήτημα ανεπίτρεπτης διπλής βαθμολόγησής τους. Γ) Τέλος, όπως έγινε δεκτό και ανωτέρω (σκ. 4), κατά παράβαση της αρχής της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων δεν ορίζεται στην διακήρυξη ο τρόπος βαθμολόγησης των κριτηρίων ποιοτικής επιλογής που έχει θέσει η αναθέτουσα αρχή, προκειμένου να αναδειχθεί ο ανάδοχος βάσει του επιλεγέντος από την διακήρυξη κριτηρίου της βέλτιστης σχέσης ποιότητας- τιμής. Ειδικότερα, δεν εξειδικεύεται επαρκώς τι θα λάβει υπόψιν της η αναθέτουσα αρχή κατά την βαθμολόγηση του εκάστοτε κριτηρίου, ώστε ο κάθε συμμετέχων στον διαγωνισμό να διαμορφώσει την προσφορά του, με γνωστά εκ των προτέρων κριτήρια, ώστε να λάβει τον μέγιστο δυνατό βαθμό. Εξάλλου, η εν λόγω παράλειψη, συνδυαζόμενη με την ασάφεια και τη γενικότητα των επίμαχων κριτηρίων, πέραν του ότι καταλείπει στις αναθέτουσες αρχές υπέρμετρη ευχέρεια ως προς τον τρόπο βαθμολόγησης των υποψηφίων, δεν επιτρέπει και τον εκ των υστέρων έλεγχο της νομιμότητας των επίμαχων αποφάσεων μέσω του ελέγχου της αιτιολογίας αυτών.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1359/2020


ΑΕΠΠ/1521/2022

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Επειδή, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση της οικείας διάταξης (102 του Ν. 4412/2016) «Η προτεινόμενη τροποποίηση αποτελεί ουσιαστική μετατόπιση του εθνικού θεσμικού πλαισίου πλησιέστερα προς το πνεύμα της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ (παρ. άρθρου 56) της οποίας τη διατύπωση, ουσιαστικά, υιοθετεί». Γνώμονας εφαρμογής υπό οιανδήποτε ερμηνευτική οδό της διάταξης του άρθρου 102 ως τροποποιήθηκε με τον Ν. 4782/2021 είναι η απαρέγκλιτη τήρηση των αρχών της ίσης μεταχειρίσεως και της απαγορεύσεως Αριθμός Απόφασης: 1521/2021 56 των διακρίσεων (βλ. απόφαση του ΔΕΕ της 25.2.2018, MA.T.I. SUD, C-523/16, EU:C:2018:122, σκ. 48-49), που εξυπηρετείται με την τήρηση των οικείων κανονιστικών διατάξεων της διακήρυξης. Επομένως, δεν παρίσταται νόμιμη υπό το φως των αποφάσεων του ΔΕΕ η πλήρης παράβαση του οικείου κανονιστικού πλαισίου που θέτει όρους επί ποινή απόρριψης στον «βωμό» μιας ερμηνείας διάσωσης προσφοράς, η οποία είναι καθόλα ελλιπής και απαιτεί την το πρώτον δήλωση υποχρεωτικών στοιχείων σε χρόνο μεταγενέστερο της υποβολής προσφοράς και εν τοις πράγμασι την αντικατάσταση του ΤΕΥΔ, δηλαδή, του ουσιώδους εκείνου δικαιολογητικού συμμετοχής, το οποίο, σύμφωνα με το άρθρο 79 του ν. 4412/2016, επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης, με τις συνέπειες του ν. 1599/1986, και λειτουργεί ως προκαταρκτική απόδειξη ότι ο εν λόγω οικονομικός φορέας πληροί τις προϋποθέσεις συμμετοχής που ορίζονται στην οικεία προκήρυξη και στην κείμενη νομοθεσία (πρβλ. Ε.Α. 135/2018, Δ.Εφ.Θεσ/νίκης Ν166/2018). Επομένως, δεδομένης της δέσμιας αρμοδιότητας της αναθέτουσας αρχής να απορρίψει προσφορά που παραβιάζει υποχρεωτικό όρο της διακήρυξης, δεν χωρεί εν προκειμένω εφαρμογή του άρθρου 102 του Ν. 4412/2016 (πρβλ. Δ.Εφ. Χανίων 13/2019 σκ. 14, βλ. Δεφ Χαν 10/2019, πρβλ ΕΑ ΣτΕ 30/2019, ΑΕΠΠ 702/2019, 668/2019, 242/2019, 36/2019)


ΕΣ/ΚΛ.Ε/575/2021

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης για την ανάθεση του έργου του Δήμου … Αττικής με τίτλο «Αποκατάσταση Σχολικών Μονάδων από τον σεισμό της 19ης Ιουλίου 2019 στο Δήμο …», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.747.160,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.)(....)Αναβάλλει την έκδοση οριστικής Πράξης επί της νομιμότητας της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου «Αποκατάσταση Σχολικών Μονάδων από τον σεισμό της 19ης Ιουλίου 2019 στο Δήμο …».Διατάσσει τη συμπλήρωση των στοιχείων του φακέλου με τα διαλαμβανόμενα στο σκεπτικό στοιχεία.


ΕΣ/ΚΛ.Ε/231/2018

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ..... Με τα δεδομένα αυτά και δοθέντος, περαιτέρω, ότι η δημοπρατούμενη σύμβαση στοχεύει σε συγκεκριμένο λειτουργικό τεχνικό αποτέλεσμα, ήτοι στην λειτουργική και ενεργειακή αναβάθμιση των επίμαχων χώρων, το αντικείμενο αυτής αφορά στην εκτέλεση δημοσίου έργου. Για το λόγο άλλωστε αυτό: α) με το άρθρο 2.2.4.1. της διακήρυξης  ορίσθηκε, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 76 του ν. 4412/2016, ότι στο διαγωνισμό δικαιούνται να συμμετάσχουν εργοληπτικές επιχειρήσεις που είναι εγγεγραμμένες στο Μ.Ε.Ε.Π. για έργα κατηγορίας πρασίνου, καθώς και επιχειρήσεις που δεν είναι εγγεγραμμένες στο άνω Μητρώο αλλά ασκούν συναφή με το έργο επαγγελματική δραστηριότητα, εφόσον πληρούν τα κριτήρια επιλογής των άρθρων 2.2.5 και 2.2.6 αυτής (οικονομική και χρηματοοικονομική επάρκεια, τεχνική ικανότητα, βλ. άρθρα 75 και 76 παρ. 4 του ως άνω νόμου), β) το έργο εντάχθηκε στο Τεχνικό Πρόγραμμα Έργων του Δήμου και γ) με το άρθρο 4 της από 20.9.2017 προγραμματικής σύμβασης για την υλοποίησή του, μεταξύ του Δήμου .... και της Περιφέρειας Αττικής, είχε ρητά ορισθεί ότι θα δημοπρατηθεί σύμφωνα με τις διατάξεις περί δημοσίων έργων.Με τα άρθρα 1.3 και 2.4.4 της διακήρυξης του ελεγχόμενου διαγωνισμού, ορίσθηκε ότι η σύμβαση θα ανατεθεί με κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά βάσει τιμής για το σύνολο της «υπηρεσίας», καθώς και ότι η προσφερόμενη τιμή της «παρεχόμενης υπηρεσίας» δίνεται σε ευρώ για το σύνολο του προϋπολογισμού, της προκύπτουσας από την άνω τιμή  έκπτωσης εφαρμοζόμενης σε όλες τις επιμέρους  τιμές εκάστου άρθρου αυτού. Με τις διατάξεις αυτές επιλέχθηκε, κατ’ ουσίαν, από την αναθέτουσα αρχή να συνταχθούν  και υποβληθούν οι  οικονομικές προσφορές με ενιαίο ποσοστό έκπτωσης, δυνατότητα που, με τις διατάξεις του άρθρου 125 του ν. 4412/2016, παρέχεται μόνο στην περίπτωση έργων με  εκτιμώμενη αξία μικρότερη των 60.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., προϋπόθεση που στην προκειμένη περίπτωση δεν συντρέχει, με αποτέλεσμα να πλήττεται η νομιμότητα της κατακυρωτικής του αποτελέσματος του  διαγωνισμού απόφασης στην εταιρεία «Π2Κ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΙΚΕ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ».Περαιτέρω μη νομίμως, με το άρθρο 2.4.3.2. της διακήρυξης, απαιτήθηκε, επί ποινή αποκλεισμού, η υποβολή φακέλου τεχνικής προσφοράς, αφού η δυνατότητα αυτή παρέχεται, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων άρθρα 92 παρ. 2 και 94 παρ. 1 του νόμου 4412/2016, μόνο στην περίπτωση  που εφαρμόζεται το άρθρο 50 (μελέτη - κατασκευή) και κριτήριο ανάθεσης είναι η πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά βάσει βέλτιστης σχέσης ποιότητας- τιμής. Όπως δε καταδεικνύεται, αφενός από το μικρό -σε σχέση με τη μη ιδιαίτερη τεχνική πολυπλοκότητα και τον μη ευκαταφρόνητο προϋπολογισμό του έργου – αριθμό οικονομικών φορέων που συμμετείχαν στο διαγωνισμό (5), αφετέρου από το γεγονός ότι μόνο οι δύο εξ αυτών υπέβαλαν πλήρη φάκελο τεχνικής προσφοράς, ο ως άνω μη νόμιμος όρος έδρασε ανασταλτικά στην ανάπτυξη ανταγωνισμού.Τέλος, λόγω της εσφαλμένης δημοπράτησης του ελεγχόμενου έργου ως προμήθειας - υπηρεσίας και της συνεπακόλουθης μη νόμιμης συνολικής απόκλισης της προκήρυξης από τους όρους  του ισχύοντος κατά τον κρίσιμο χρόνο πρότυπου τεύχους διακήρυξης ανοικτής διαδικασίας για τη σύναψη ηλεκτρονικών δημοσίων συμβάσεων έργων με κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά με βάση την τιμή (βλ. 29ΕΣ/2017 απόφαση Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. ΦΕΚ Β΄3074), μη νομίμως δεν προσδιορίσθηκαν στη διακήρυξη, αλλά ούτε και στη σύμβαση αποτυπώνονται, τα ποσά των απροβλέπτων, της  αναθεώρησης, καθώς και το έμμεσο κόστος της σύμβασης, ήτοι τα περιλαμβανόμενα στο συνολικό προϋπολογισμό του έργου και, κατ’ επέκταση, στην προσφορά της αναδόχου ποσά γενικών εξόδων και εργολαβικού οφέλους (βλ. άρθρο 53 παρ. 7 περ. θ ν. 4412/2016) . Οι ως άνω ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες πλήττουν τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάθεσης του επίμαχου έργου και, ως εκ τούτου, κωλύουν την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης για την υλοποίησή του.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ  ΕΣ/ΤΜ.6/1070/2018