ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ-ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:να ελέγξει τη νομιμότητα των τροποποιήσεων των 7064/3.5.2018, 222/3.5.2018, 946/3.5.2018, 58/16.5.2018 και 48/16.5.2018 συμβάσεων προμήθειας καυσίμων μεταξύ, αφενός μεν: α) του Δήμου …, β) του Ν.Π.Δ.Δ. με την επωνυμία Αθλητικός Οργανισμός Δήμου …, γ) της Κοινωφελούς Επιχείρησης Δήμου …, δ) της Σχολικής Επιτροπής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και ε) της Σχολικής Επιτροπής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Δήμου …, αντιστοίχως, αφετέρου δε της εταιρείας … Ε.Π.Ε.(....)Εξάλλου, η επαύξηση της αξίας των αρχικών συμβάσεων που επέρχεται με τις ανωτέρω τροποποιήσεις, είναι κατώτερη του ποσού των 209.000 ευρώ και δεν υπερβαίνει το 10% της αξίας τους άνευ Φ.Π.Α., επιπροσθέτως δε, οι εν λόγω τροποποιήσεις, αφορώσες την προμήθεια του ιδίου καυσίμου με αυτό που προβλεπόταν στις αρχικές συμβάσεις, δεν μεταβάλλουν τη συνολική φύση των εν λόγω συμβάσεων. Επομένως, πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή των εν λόγω τροποποιήσεων, τόσο στην παράγραφο 1 περίπτωση α΄, όσο και στην παράγραφο 2 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016 και ως εκ τούτου, και οι τροποποιήσεις αυτές εκφεύγουν του προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Απέχει του ελέγχου των υποβληθεισών προς έλεγχο τροποποιήσεων των ... συμβάσεων προμήθειας καυσίμων

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/89/2018.

Προμήθεια υγρών καυσίμων θέρμανσης και κίνησης:(....)Τέτοια αποφυγή εφαρμογής των περί ανάθεσης διατάξεων του ν. 4412/2016 συνιστά και η επιλογή σύναψης τροποποιητικής σύμβασης με επαύξηση του οικονομικού αντικειμένου, όταν τα κονδύλια της σύμβασης δεν έχουν εισέτι αναλωθεί. Οι προβαλλόμενοι δε από το ….. λόγοι οικονομικού προγραμματισμού δεν μεταβάλλουν την ανωτέρω διαπίστωση, δοθέντος ότι, πέραν του ότι δεν συνάδουν με τον ενδεικτικό χαρακτήρα της συμβατικής κατ’ έτος κατανομής των ποσοτήτων και του προϋπολογισμού, από την απόφαση της Συγκλήτου περί έγκρισης της σύμβασης προκύπτει ότι τα επιπλέον κονδύλια για την κάλυψη των αναγκών του έτους 2022 θα βαρύνουν ούτως ή άλλως τον τρέχοντα προϋπολογισμό του Πανεπιστημίου. Άλλωστε, η ορθολογική διαχείριση του προϋπολογισμού και η τήρηση του πνεύματος των διατάξεων του ν. 4412/2016 υπέρ της ανάπτυξης ανταγωνισμού στη σύναψη των δημόσιων συμβάσεων, υπηρετούνται με την κατά το δυνατόν πιο σύντομη λήξη των υφιστάμενων συμβάσεων, οι οποίες έχουν στηριχθεί σε δεδομένα τιμών μη ανταποκρινόμενα στην υφιστάμενη κατάσταση της αγοράς καυσίμων. Γενικότερα δε, σε περιπτώσεις συμβάσεων που καλύπτουν πάγιες και επαναλαμβανόμενες ανάγκες δεν νοείται η σύναψη τροποποιητικών συμβάσεων με επέκταση του οικονομικού αντικειμένου, καθώς ακόμα και αν το συμβατικό αντάλλαγμα αναλώνεται πριν το χρονικό σημείο που είχε αρχικά τεθεί ως σημείο λήξης της διάρκειας της σύμβασης, οι αναθέτουσες Αρχές δύνανται με ορθό προγραμματισμό να εκκινούν έγκαιρα νέες διαδικασίες αναθέσεων, ώστε να μην τίθεται ζήτημα παράκαμψης των σχετικών διατάξεων του ν. 4412/2016. Συνεπώς, εν προκειμένω, η αναθέτουσα Αρχή δύναται να καλύψει τις ανάγκες της για το έτος 2022 με απορρόφηση, μέσω του τρέχοντος προϋπολογισμού, των κονδυλίων που έχουν προβλεφθεί να διατεθούν κατά το επόμενο έτος, σε περίπτωση δε που οι τιμές των καυσίμων διατηρηθούν για μακρύ χρόνο σε υψηλά επίπεδα, γεγονός που συνεπάγεται τη λήξη των σχετικών συμβάσεων προ της 31ης.12.2024, δύναται να προκηρύξει έγκαιρα νέο διαγωνισμό για την κάλυψη των μελλοντικών αναγκών της. Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο σχεδίων τροποποιητικών συμβάσεων.

Συμπληρωματική σύμβαση έργου:..τα δεδομένα αυτά, η επίμαχη δαπάνη είναι νόμιμη, καθόσον η ανωτέρω 1η συμπληρωματική σύμβαση του έργου αποτελεί τροποποίηση της αρχικώς συναφθείσας μεταξύ του … και της παραπάνω εργοληπτικής επιχείρησης σύμβασης νομίμως συναφθείσα, σύμφωνα με τις διατάξεις των παρ. 2 και 4 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016. Και τούτο, διότι η αξία της εν λόγω τροποποίησης ανέρχεται σε 14.442,17 ευρώ, χωρίς ΦΠΑ, και, ως εκ τούτου, είναι κατώτερη των σωρευτικώς τιθέμενων ορίων του άρθρου 5 του ν.4412/2016 και του 15% της αξίας της αρχικής σύμβασης (αρχική συμβατική δαπάνη, χωρίς ΦΠΑ, 149.974,94 Χ 15% = 22.496,10 ευρώ), ενώ δεν μεταβάλλει και τη συνολική φύση της αρχικής σύμβασης, καθόσον οι περιλαμβανόμενες στην ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση εργασίες, οι οποίες λαμβάνουν χώρα στον τόπο εκτέλεσης των αρχικών εργασιών, εμπίπτουν στο αντικείμενο του αρχικού έργου και δεν μπορούν να διαχωριστούν από αυτό, διότι η διενέργειά τους συνιστά προϋπόθεση για την εξέλιξη και την περάτωσή του (βλ. ενδεικτ. Ε.Σ. Ε΄ Κλ.151, 300/2019, 168, 422, 481, 658/2018 κ.ά., πρβλ. Ε.Σ. VI Τμ. 449/2018, Ζ΄ Κλ. 349/2017).Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Προμήθεια και εγκατάσταση Φωτιστικών Σωμάτων και Λαμπτήρων(....)Ειδικότερα – με δεδομένο ότι στην ανωτέρω εισήγηση δεν γίνεται καμία αναφορά σε πρόβλεψη της τροποποίησης σε ρητές και ακριβείς ρήτρες αναθεώρησης της αρχικής σύμβασης, παρά μόνον στο άρθρο 13 αυτής, το οποίο παραπέμπει στο άρθρο 132 του ν 4412/2016, ούτε άλλωστε υπάρχει περίπτωση υποκατάστασης αναδόχου (βλ. άρθρο 132 παρ. 1 περ. α΄ και δ΄ του ν. 4412/2016) – δεν τεκμηριώνεται ότι συντρέχει, σύμφωνα με την παρ. 1 περ. β΄ του ως άνω άρθρου 132, περίπτωση επιτρεπτής προμήθειας συμπληρωματικών αγαθών, καθόσον δεν γίνεται επίκληση κάποιου τεχνικού ή οικονομικού λόγου, για τον οποίο κρίνεται ασύμφορη η εμπλοκή προσώπου διαφορετικού από τον αρχικό ανάδοχο, ούτε γίνεται αναφορά σε απρόβλεπτες συνθήκες, ένεκα των οποίων δεν μπορούσαν να προβλεφθούν οι ανάγκες της αναθέτουσας αρχής για συμπληρωματικές προμήθειες, σύμφωνα με τους κανόνες της ανθρώπινης εμπειρίας και λογικής, ώστε να ενταχθούν στο αρχικό αντικείμενο της ήδη συναφθείσας σύμβασης. Εξάλλου, η, όλως αόριστη, επίκληση της θέσης εκτός λειτουργίας φωτιστικών φθορισμού εξαιτίας διαρροών υδάτων ή η δυσκολία συντήρησης των υφισταμένων φωτιστικών τύπου φθορίου δεν συνιστούν, σύμφωνα με την παρ. 1 περ. γ΄ άρθρου 132 του ν. 4412/2016, περίσταση που δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθεί, παρά την επιμελή προετοιμασία της αρχικής σύμβασης από την αναθέτουσα αρχή (βλ. ΕλΣυν ΣΤ΄ Κλιμ. 77/2018).Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου τροποποιητικής σύμβασης με τίτλο «Προμήθεια και εγκατάσταση Φωτιστικών Σωμάτων και Λαμπτήρων Τεχνολογίας Led σε χώρους των κτιρίων των Τμημάτων Χημείας, Φυσικής, Χημικών Μηχανικών & Γεωλογίας του Πανεπιστημίου …».

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα δεκατριών (13) σχεδίων τροποποίησης συμβάσεων που αφορούν στην παροχή υπηρεσιών καθαριότητας στα κτίρια στα οποία στεγάζονται οι Υπηρεσίες του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ).(....)Ανεξαρτήτως δε του ότι ο ΕΦΚΑ όφειλε να συμμορφωθεί με την ανωτέρω υπουργική απόφαση, η εν λόγω αύξηση ισχύει από 1ης .2.2019, ήτοι ανέκυψε μετά τη δημοπράτηση του οικείου διαγωνισμού ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών και κατά την εκτέλεση των συναφθεισών συμβάσεων, και, συνεπώς, η μεταβολή αυτή ήταν αδύνατο να προβλεφθεί εκ των προτέρων. Εξάλλου, με τις ελεγχόμενες τροποποιήσεις δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση των αρχικών συμβάσεων, καθόσον οι σχετικές υπηρεσίες εμπίπτουν στο αντικείμενό τους και παρίστανται απαραίτητες για την ολοκλήρωσή τους, ενώ, περαιτέρω, η συνολική δαπάνη των ως άνω τροποποιήσεων δεν υπερβαίνει το 50% της αξίας των αρχικών συμβάσεων.Με την επισήμανση που αναφέρεται στο σκεπτικό (σκ. 6) της παρούσας, δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων δεκατριών (13) σχεδίων τροποποίησης...

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/338/2018.

Αποδοχή τροποποιήσεων στο Παράρτημα του Πρωτοκόλλου του 1978 που σχετίζεται με τη Διεθνή Σύμβαση για την πρόληψη της Ρύπανσης από πλοία, 1973 -Τροποποιήσεις στο Παράρτημα Ι της Δ.Σ. MARPOL (Τροποποιήσεις στον Κανονισμό 43).

Προμήθεια λιπαντικών...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας το Τμήμα κρίνει ότι ορθώς με την προσβαλλόμενη Πράξη κρίθηκε ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις που τίθενται από τις διατάξεις της περίπτωσης γ΄ της παρ. 1 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016, κατ’ εφαρμογή της οποίας σκοπείται η σύναψη των δύο (2) ελεγχόμενων τροποποιητικών συμβάσεων. Και τούτο ειδικότερα διότι, στην ως άνω επικαλούμενη από την αιτούσα περίπτωση γ΄ της παρ. 1 του ως άνω άρθρου 132 παρέχεται η δυνατότητα τροποποίησης της σύμβασης, χωρίς την απαίτηση της νέας διαδικασίας ανάθεσης, υπό τη σωρευτική συνδρομή περισσοτέρων νομίμων προϋποθέσεων, μεταξύ των οποίων η ανάγκη της τροποποίησης να προκύπτει από απρόβλεπτες για κάθε επιμελή αναθέτουσα αρχή περιστάσεις, οι οποίες ανέκυψαν κατά την εκτέλεση της σύμβασης. Στην ελεγχόμενη περίπτωση δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου η συνδρομή εκείνων των απρόβλεπτων περιστάσεων, οι οποίες κατέστησαν αδύνατη την έγκαιρη διενέργεια και ολοκλήρωση διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των παγίων και διαρκών αναγκών της αιτούσας για την προμήθεια των επίμαχων ειδών (λιπαντικών και καυσίμων κίνησης) τα οποία είναι αναγκαία για την κίνηση των οχημάτων της.(...)Τέλος, ο προβαλλόμενος από την αιτούσα ισχυρισμός περί συνδρομής σοβαρών λόγων, που επιβάλλουν τη σύναψη των επίμαχων τροποποιητικών συμβάσεων και συνίστανται στο ότι η εξάντληση των καυσίμων και των λιπαντικών θα δημιουργήσει προβλήματα στις υπηρεσίες της αιτούσας, και μεταξύ άλλων δεν θα μπορούν να εκτελεσθούν οι μετακινήσεις κατοίκων και μαθητών με λεωφορεία, τυγχάνει απορριπτέος, καθόσον οι επικαλούμενες περιστάσεις δεν δύνανται να δικαιολογήσουν την παραβίαση των κειμένων διατάξεων που αφορούν στις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων, οι οποίες έχουν θεσπιστεί για λόγους δημοσίου συμφέροντος, επιπροσθέτως, δεν αναιρεί την υποχρέωση των αναθετουσών αρχών να τηρούν τις εν λόγω διαδικασίες (βλ. Ε.Σ. Τμ. Μείζ. Επταμ. Σύνθ. 1630/2018, 1264/2019, VI Τμ. 842/2018, 1059/2019). Κατόπιν αυτών, ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο ότι κωλύεται η υπογραφή των ελεγχόμενων συμβάσεων καθόσον δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις της διάταξης της περ. γ΄ της παρ. 1 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016 κατ’εφαρμογή της οποίας σκοπείται η τροποποίηση των αρχικώς συναφθεισών μεταξύ της αιτούσας και των οικονομικών φορέων «…………..» και «……….» από ……….. και…….. συμβάσεων

Αποδοχή τροποποιήσεων στα Παραρτήματα των Πρωτοκόλλων 1978 και 1997 της Διεθνούς Σύμβασης για την πρόληψη της Ρύπανσης από πλοία, 1973 (Τροποποιήσεις στα Παραρτήματα Ι-VI της MARPOL που καθιστούν υποχρεωτική τη χρήση του Κώδικα III– Τροποποιήσεις στο Παράρτημα Ι της ΜΑRPOL σχετικά με υποχρεωτικές απαιτήσεις μεταφοράς για όργανο ευστάθειας)

Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι επερχόμενες τροποποιήσεις των αρχικών συμβάσεων που έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση του συνολικού συμβατικού τιμήματος για την παροχή των ελεγχόμενων υπηρεσιών οφείλονται σε απρόβλεπτες περιστάσεις, οι οποίες συνίστανται στην αύξηση του νόμιμου κατώτατου μισθού και του νόμιμου κατώτατου ημερομισθίου που επήλθε με την 4241/127/30.1.2019 απόφαση της Υπουργού Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Ανεξαρτήτως δε του ότι ο ΕΦΚΑ όφειλε να συμμορφωθεί με την ανωτέρω υπουργική απόφαση, η εν λόγω αύξηση ισχύει από 1.2.2019, ήτοι ανέκυψε μετά την δημοπράτηση του οικείου διαγωνισμού ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών και κατά την εκτέλεση των συναφθεισών συμβάσεων, και συνεπώς η μεταβολή αυτή ήταν αδύνατο να προβλεφθεί εκ των προτέρων από μία επιμελή αναθέτουσα αρχή. Εξάλλου, με τις ελεγχόμενες τροποποιήσεις δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση των αρχικών συμβάσεων, καθόσον οι σχετικές υπηρεσίες εμπίπτουν στο αντικείμενο τους και παρίστανται απαραίτητες για την ολοκλήρωσή τους, ενώ, περαιτέρω, η συνολική δαπάνη των ως άνω τροποποιήσεων ανέρχεται σε 58.981,75 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., και ως εκ τούτου δεν υπερβαίνει το 50% της αξίας των αρχικών συμβάσεων. Συνακόλουθα, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στο πλαίσιο της ελεγχόμενης διαδικασίας τροποποίησης. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι αμέσως μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας τροποποίησης με την υπογραφή των οικείων σχεδίων, πρέπει να δημοσιευθεί, σύμφωνα με το άρθρο 65 του ν.4412/2016, σχετική γνωστοποίηση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περιέχουσα τις πληροφορίες που προβλέπονται στο Μέρος Ζ΄ του Παραρτήματος V του Προσαρτήματος Α΄ του ίδιου νόμου (πρβλ Ε.Σ. Ζ΄ Κλιμ. 137, 150/2019, 107/2018).Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο οκτώ (8) σχεδίων τροποποίησης συμβάσεων που αφορούν στην παροχή υπηρεσιών καθαριότητας στα κτίρια στα οποία στεγάζονται οι Υπηρεσίες του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), αντίγραφα των οποίων τηρούνται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου.

«Εργασίες επέκτασης αστυνομικού μεγάρου ...»...ζητείται η ανάκληση της 55/2022 Πράξης της Επιτρόπου της 1ης Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (...)Οι περιγραφόμενες εργασίες αυτής 1 ης συμπληρωματικής σύμβασης, πληρούν αυτής προϋποθέσεις των εφαρμοστέων διατάξεων των άρθρων 132 και 156 του ν. 4412/2016, αυτής έχουν τροποποιηθεί και ισχύουν. . Ειδικότερα, οι εργασίες αυτές ναι μεν περιλαμβάνονται -εν μέρει- στο αντικείμενο αυτής αρχικής σύμβασης κατ’ είδος, αλλά όχι κατά την ποσότητά τους, άρα ςυνέχονται, ως πρόσθετες, με το τεχνικό αντικείμενο αυτής, χωρίς να αλλάζουν τη φύση του. Από την διαπιστωθείσα από την Επίτροπο πλημμέλεια δεν προκύπτει ότι δι’ αυτής επήλθε πλήγμα στην αντικειμενική ακεραιότητα της διαδικασίας σύναψης της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης, για τον λόγο ότι δεν είχε νόμιμα παραταθεί η ισχύς της αρχικής σύμβασης κατά τον χρόνο έγκρισης της σύναψης της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης. Συναφώς δε, η ίδια ως άνω απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Φαρσάλων περιλαμβάνει σαφώς ορισμένο χρονικό διάστημα, ήτοι αυτό των τριών (3) μηνών από την υπογραφή της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης, δεδομένου, άλλωστε, ότι ουδέν χρονικό διάστημα δύναται να εκκινήσει αν δεν υπογραφεί η συμπληρωματική σύμβαση, η οποία (υπογραφή), όμως, εξαρτάται προφανώς από το χρονικό διάστημα ολοκλήρωσης του προσυμβατικού ελέγχου από το Ελεγκτικό Συνέδριο, όπως εν προκειμένω.Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την προσφυγή ανάκλησης.Ανακαλεί την 55/2022 Πράξη της Επιτρόπου της 1ης Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου