ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:. Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:α) Δεν προσδιορίζεται, στο άρθρο 4 ή σε οποιοδήποτε άλλο σημείο του ελεγχόμενου σχεδίου, το αναλυτικό χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης της προγραμματικής σύμβασης, όπως απαιτείται από το άρθρο 100 παρ. 2 περ. α΄ του ν. 3852/2010, αλλά απλώς προβλέπεται η διάρκεια των τριών επιμέρους υποέργων της Πράξης, για την υλοποίηση της οποίας αποφασίσθηκε η σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης. Επιπλέον, κατά παράβαση της ίδιας διάταξης, δεν προσδιορίζεται με οποιονδήποτε τρόπο ο απώτατος χρονικός ορίζοντας της τυχόν παράτασης της σύμβασης (βλ. ΕλΣυν ΣΤ΄ Κλιμ. 45, 22/2022, 502, 61/2021).β) Οι ρυθμίσεις του άρθρου 5 του σχεδίου, σχετικά με τη δυνατότητα της Κοινής Επιτροπής Παρακολούθησης να υποδεικνύει την τροποποίηση όρων της απόφασης ένταξης και, κατά συνέπεια, της σύμβασης, καθώς και την πέραν του εξαμήνου παράταση της διάρκειας της τελευταίας, με τις οποίες (ρυθμίσεις) καταλείπεται πλήρης ευχέρεια στα συμβαλλόμενα μέρη να τροποποιήσουν ή να επεκτείνουν την εν λόγω σύμβαση, χωρίς να έχει προσδιορισθεί, ούτε κατ’ ελάχιστον, εκ των προτέρων το περιεχόμενο και το εύρος των τροποποιήσεων και χωρίς αποτύπωση του κόστους αυτών, παρίστανται αντίθετες προς τις αρχές της διαφάνειας και της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης (ΕλΣυν ΣΤ΄ Κλιμ. 45, 22/2022, 502, 61/2021, 239, 110/2019, 317/2018).γ) Η ρύθμιση του ίδιου άρθρου 5, σχετικά με τη δυνατότητα να πλαισιώνεται η Κοινή Επιτροπή Παρακολούθησης από ειδικό προσωπικό, με γνώση του αντικειμένου της σύμβασης, το οποίο θα εκφράζει άποψη πάνω σε ειδικά θέματα υλοποίησης της Πράξης, είναι μη νόμιμη ως αόριστη, δοθέντος ότι δεν προσδιορίζονται ειδικότερα ο αριθμός μελών του ειδικού προσωπικού, η ειδικότητά του, η προέλευσή του, η τυχόν αμοιβή του, η χρονική διάρκεια και το είδος της απασχόλησής του (ΕλΣυν ΣΤ΄ Κλιμ. 45, 22/2022, 502, 61/2021, 239, 110/2019, 317/2018).δ) Κατά παράβαση της διάταξης του άρθρου 100 παρ. 2α΄ του ν. 3852/2010, δεν καθορίζονται οι ρήτρες που επιβάλλονται σε βάρος του συμβαλλομένου που τυχόν παραβαίνει τους όρους της σύμβασης.Για τους λόγους αυτούς Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης

Προμήθεια, εγκατάσταση και λειτουργία συστήματος τηλεελέγχου.Tο υποβληθέν από τη Δ.Ε.Υ.Α. Θάσου σχέδιο δεν ταυτίζεται με το συνημμένο στην 77/25.9.2018 εγκριτική απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της. Ειδικότερα, στο εγκριθέν περιέχονται δώδεκα (12) άρθρα, το Παράρτημα Ι υπό τον τίτλο «βασικά χαρακτηριστικά της πράξης» και το Παράρτημα ΙΙ «υφιστάμενη διοικητική κατάσταση της πράξης» (το οποίο δεν είναι συμπληρωμένο). Το ελεγχόμενο σχέδιο απαρτίζεται από δεκατρία (13) συνολικώς άρθρα, τα πρώτα ένδεκα (11) εκ των οποίων ταυτίζονται πλήρως με τα ταυτάριθμα άρθρα του εγκριθέντος σχεδίου, το άρθρο 12 περιέχει τις πληροφορίες του Παραρτήματος Ι του εγκριθέντος, το άρθρο 13 περιέχει τις ρυθμίσεις του άρθρου 12 του εγκριθέντος, ενώ δεν περιλαμβάνονται Παραρτήματα. Σύμφωνα με τα αναφερόμενα στα άρθρα 3 και 12 παρ. 7 του ελεγχόμενου σχεδίου, η συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη ανέρχεται στο ποσό των 2.985.000,00 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.), επιμεριζόμενο στα δύο υποέργα της πράξης. Πλην όμως, ούτε στα προαναφερόμενα, ούτε σε άλλο άρθρο του σχεδίου τεκμηριώνεται το ύψος της προϋπολογισθείσας δαπάνης, ούτε και στο προοίμιο αυτού γίνεται παραπομπή σε οποιαδήποτε μελέτη από την οποία να προκύπτει κοστολόγηση των επιμέρους προμηθειών και υπηρεσιών που απαρτίζουν το αντικείμενο της σύμβασης, έστω και κατά προσέγγιση, ώστε από το άθροισμα των επιμέρους προϋπολογισμών να προκύπτει και, επομένως, να δικαιολογείται η συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη, όπως απαιτείται από το άρθρο 100 παρ. 2 εδάφ. α΄ του ν. 3852/2010 και τις αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, της οικονομικότητας και της δημοσιονομικής βιωσιμότητας (πρβλ. Ε.Σ. ΣΤ΄ Κλιμ. 110/2019, 317/2018). Περαιτέρω, δεν προσδιορίζονται οι πόροι από τους οποίους η Δ.Ε.Υ.Α. Θάσου θα χρηματοδοτήσει – σύμφωνα το άρθρο 2.1 – τις τυχόν πρόσθετες δαπάνες, που θα απαιτηθούν για την εύρυθμη και πλήρη λειτουργία της προμήθειας και δεν θα καλυφθούν από το πρόγραμμα «ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ Ι», με συνέπεια να αναλαμβάνονται συμβατικές υποχρεώσεις από την ίδια, χωρίς να διασφαλίζεται η οικονομική δυνατότητά της να ανταποκριθεί σε αυτές, όπως απαιτείται από το ανωτέρω άρθρο του ν. 3852/2010 και υπαγορεύεται από τις αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, της οικονομικότητας και της δημοσιονομικής βιωσιμότητας (ad hoc Ε.Σ. ΣΤ΄ Κλιμ. 110/2019).Στο άρθρο 4 του ελεγχόμενου σχεδίου δεν προσδιορίζεται με οποιονδήποτε τρόπο η χρονική διάρκεια της σύμβασης, ούτε και ο απώτατος χρονικός ορίζοντας της τυχόν παράτασής της, κατά παράβαση του άρθρου 100 παρ. 2 εδάφ. α΄ του ν. 3852/2010. Επισημαίνεται ότι χρονοδιάγραμμα, και μάλιστα αναλυτικό ως προς τα δύο επιμέρους υποέργα και τις δράσεις που απαρτίζουν το αντικείμενο της σύμβασης, δεν παρατίθεται ούτε στο άρθρο 12 όπου εκτίθενται τα βασικά χαρακτηριστικά της σύμβασης.Οι ρυθμίσεις του άρθρου 5 του σχεδίου σχετικά με τη δυνατότητα της Κοινής Επιτροπής Παρακολούθησης να αιτείται την τροποποίηση όρων της απόφασης ένταξης και, κατά συνέπεια, της σύμβασης, καθώς και την πέραν του εξαμήνου παράταση της διάρκειας της σύμβασης, με τις οποίες (ρυθμίσεις) καταλείπεται πλήρης ευχέρεια στα συμβαλλόμενα μέρη να τροποποιήσουν ή να επεκτείνουν την εν λόγω σύμβαση, χωρίς να έχει προσδιορισθεί, ούτε κατ’ ελάχιστον, εκ των προτέρων το περιεχόμενο και το εύρος των τροποποιήσεων και χωρίς αποτύπωση του κόστους αυτών, παρίστανται αντίθετες προς τις αρχές της διαφάνειας και της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης (ad hoc Ε.Σ. ΣΤ΄ Κλιμ. 110/2019, 317/2018).Η ρύθμιση του ίδιου άρθρου 5 σχετικά με τη δυνατότητα να πλαισιώνεται η Κοινή Επιτροπή Παρακολούθησης από ειδικό προσωπικό που έχει γνώση του αντικειμένου της σύμβασης, το οποίο θα εκφράζει άποψη πάνω σε ειδικά θέματα υλοποίησης της πράξης, παρίσταται μη νόμιμη ως αόριστη, δοθέντος ότι δεν προσδιορίζονται ειδικότερα ο αριθμός μελών του ειδικού προσωπικού, η προέλευσή του, η τυχόν αμοιβή του, η χρονική διάρκεια και το είδος της απασχόλησής του (ad hoc Ε.Σ. ΣΤ΄ Κλιμ. 110/2019, 317/2018).

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1298/2019

Υλοποίηση προγραμματικής σύμβασης...Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις (ΙΙ και ΙΙΙ) που προηγήθηκαν, εφόσον πρόκειται για γνήσια προγραμματική σύμβαση πολιτισμικής ανάπτυξης (βλ. Ε.Σ. Πρ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμ. 375/2016, Ζ΄ Κλιμ. 111/2015) και όχι για εξ επαχθούς αιτίας δημόσια σύμβαση παροχής υπηρεσιών, όπως εσφαλμένα υπολαμβάνει το Υπουργείο Οικονομικών, μη νομίμως το ποσό της χρηματοδότησης του Δήμου … επιβαρύνεται με Φ.Π.Α., κατά τον βασίμως προβαλλόμενο λόγο διαφωνίας. Συνεπώς, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη κατά το ποσό των 962,23 ευρώ που αντιστοιχεί στον αναλογούντα Φ.Π.Α. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι εν μέρει μη νόμιμη και το χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Προγραμματικής σύμβαση:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:α) Στο υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο προγραμματικής σύμβασης δεν τεκμηριώνεται το ύψος της συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης, ούτε προσκομίζεται οποιαδήποτε μελέτη ή άλλο έγγραφο, από το οποίο να προκύπτει η κοστολόγηση των επιμέρους υποέργων της Πράξης, στο πλαίσιο της προετοιμασίας φακέλου για την υποβολή αίτησης χρηματοδότησης από το Πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», ώστε να δικαιολογείται η συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη, όπως απαιτείται από το άρθρο 100 παρ. 2α΄ του ν. 3852/2010 και τις αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, της οικονομικότητας και της δημοσιονομικής βιωσιμότητας (ΕΣ ΣΤ΄ Κλιμ. 22/2022, 61/2021, 239, 110/2019, 317/2018). Περαιτέρω, δεν προκύπτει πώς θα καλυφθούν και ποιον από τους συμβαλλομένους θα βαρύνουν οι δαπάνες της Πράξης που δεν κρίθηκαν επιλέξιμες για χρηματοδότηση από το ως άνω Πρόγραμμα και, συγκεκριμένα, το ποσό του αναλογούντος ΦΠΑ (873.960,00 ευρώ), καθώς και το μέρος της δαπάνης του «υποέργου 1» που υπερβαίνει την επιλέξιμη δαπάνη των 3.400.000,00 ευρώ (βλ. σκέψη 7).β) Δεν προσδιορίζεται, στο άρθρο 4 ή σε οποιοδήποτε άλλο σημείο του ελεγχόμενου σχεδίου, ο απώτατος χρονικός ορίζοντας τυχόν παράτασης της σύμβασης, κατά παράβαση της διάταξης του άρθρου 100 παρ. 2α΄ του ν. 3852/2010 (βλ. ΕΣ ΣΤ΄ Κλιμ. 22/2022, 502, 61/2021).γ) Οι ρυθμίσεις του άρθρου 5 του σχεδίου, σχετικά με τη δυνατότητα της Κοινής Επιτροπής Παρακολούθησης να υποδεικνύει την τροποποίηση όρων της απόφασης ένταξης και, κατά συνέπεια, της σύμβασης, καθώς και την πέραν του εξαμήνου παράταση της διάρκειας της τελευταίας, με τις οποίες (ρυθμίσεις) καταλείπεται πλήρης ευχέρεια στα συμβαλλόμενα μέρη να τροποποιήσουν ή να επεκτείνουν την εν λόγω σύμβαση, χωρίς να έχει προσδιορισθεί, ούτε κατ’ ελάχιστον, εκ των προτέρων το περιεχόμενο και το εύρος των τροποποιήσεων και χωρίς αποτύπωση του κόστους αυτών, παρίστανται αντίθετες προς τις αρχές της διαφάνειας και της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης (ΕΣ ΣΤ΄ Κλιμ. 22/2022, 502, 61/2021, 239, 110/2019, 317/2018).δ) Η ρύθμιση του ίδιου άρθρου 5, σχετικά με τη δυνατότητα να πλαισιώνεται η Κοινή Επιτροπή Παρακολούθησης από ειδικό προσωπικό, με γνώση του αντικειμένου της σύμβασης, το οποίο θα εκφράζει άποψη πάνω σε ειδικά θέματα υλοποίησης της Πράξης, παρίσταται μη νόμιμη ως αόριστη, δοθέντος ότι δεν προσδιορίζονται ειδικότερα ο αριθμός μελών του ειδικού προσωπικού, η ειδικότητά του, η προέλευσή του, η τυχόν αμοιβή του, η χρονική διάρκεια και το είδος της απασχόλησής του (ΕΣ ΣΤ΄ Κλιμ. 22/2022, 502, 61/2021, 239, 110/2019, 317/2018).Για τους λόγους αυτούς Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου Ελασσόνας και της Δημοτικής Επιχείρησης ……, 

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:α) Δεν προκύπτει ότι οι όροι του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου έχουν εγκριθεί από το αρμόδιο όργανο (Διοικητικό Συμβούλιο) της ΔΕΥΑ Σκύδρας, όπως απαιτείται για τη νόμιμη σύναψη της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης (βλ. ΕλΣυν VI Τμ. απόφ. 4307/2014, ΣΤ΄ Κλιμ. 181/2022, 429, 369/2020).β) Παρά τη σχετική ρητή αναφορά στο άρθρο 2 του σχεδίου, στο προσαρτώμενο στο σχέδιο της ελεγχόμενης σύμβασης Παράρτημα ΙΙ δεν έχουν καταγραφεί από τον Φορέα Υλοποίησης οι υφιστάμενες μελέτες και αδειοδοτήσεις, ούτε αναφέρονται οι εκκρεμείς ενέργειες για την ωρίμανση της Πράξης, με τον προσδιορισμό του υπευθύνου για την πραγματοποίηση ή ολοκλήρωσή τους συμβαλλόμενου μέρους, με συνέπεια να καταλείπεται ασάφεια ως προς το αντικείμενο της σύμβασης και τις υποχρεώσεις των μερών, κατά παράβαση του άρθρου 100 παρ. 2 περ. α΄ του ν. 3852/2010.γ) Στο υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο προγραμματικής σύμβασης δεν τεκμηριώνεται το ύψος της συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης, ούτε προσκομίζεται οποιαδήποτε μελέτη ή άλλο έγγραφο, από το οποίο να προκύπτει η κοστολόγηση των επιμέρους υποέργων της Πράξης, στο πλαίσιο της προετοιμασίας φακέλου για την υποβολή αίτησης χρηματοδότησης από το Ταμείο Ανάκαμψης, ώστε να δικαιολογείται η συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη, όπως απαιτείται από το άρθρο 100 παρ. 2α΄ του ν. 3852/2010 και τις αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, της οικονομικότητας και της δημοσιονομικής βιωσιμότητας (ΕΣ ΣΤ΄ Κλιμ. 22/2022, 61/2021, 239, 110/2019, 317/2018). Περαιτέρω, δεν προκύπτει πώς θα καλυφθούν και ποιον από τους συμβαλλομένους θα βαρύνουν οι δαπάνες της Πράξης που τυχόν δεν θα κριθούν επιλέξιμες για χρηματοδότηση από το ως άνω Πρόγραμμα.δ) Δεν προσδιορίζεται, στο άρθρο 4 ή σε οποιοδήποτε άλλο σημείο του ελεγχόμενου σχεδίου, το αναλυτικό χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης της προγραμματικής σύμβασης, όπως απαιτείται από το άρθρο 100 παρ. 2 περ. α΄ του ν. 3852/2010, αλλά απλώς προβλέπεται η διάρκεια των τριών επιμέρους υποέργων της Πράξης, για την υλοποίηση της οποίας αποφασίσθηκε η σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης. Επιπλέον, κατά παράβαση της ίδιας διάταξης, δεν προσδιορίζεται με οποιονδήποτε τρόπο ο απώτατος χρονικός ορίζοντας της τυχόν παράτασης της σύμβασης (βλ. ΕλΣυν ΣΤ΄ Κλιμ. 45, 22/2022, 502, 61/2021).ε) Πέραν του ότι δεν ορίζονται, στο άρθρο 5 του σχεδίου, τα μέλη από τα οποία θα αποτελείται η Κοινή Επιτροπή Παρακολούθησης της σύμβασης, σε κάθε περίπτωση, η προβλεπόμενη συγκρότηση αυτής από δύο μόνο μέλη δεν είναι νόμιμη, καθόσον τα συλλογικά όργανα, αν στον νόμο δεν ορίζεται διαφορετικά, συγκροτούνται από τρία (3) τουλάχιστον μέλη (βλ. άρθρο 13 παρ. 2 του κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν. 2690/1999 – Α΄ 45 – Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας).στ) Οι ρυθμίσεις του ίδιου άρθρου 5 του σχεδίου, σχετικά με τη δυνατότητα της Κοινής Επιτροπής Παρακολούθησης να υποδεικνύει την τροποποίηση όρων της απόφασης ένταξης και, κατά συνέπεια, της σύμβασης, με τις οποίες (ρυθμίσεις) καταλείπεται πλήρης ευχέρεια στα συμβαλλόμενα μέρη να τροποποιήσουν την εν λόγω σύμβαση, χωρίς να έχει προσδιορισθεί, ούτε κατ’ ελάχιστον, εκ των προτέρων το περιεχόμενο και το εύρος των τροποποιήσεων και χωρίς αποτύπωση του κόστους αυτών, παρίστανται αντίθετες προς τις αρχές της διαφάνειας και της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης (ΕλΣυν ΣΤ΄ Κλιμ. 45, 22/2022, 502, 61/2021, 239, 110/2019, 317/2018).ζ) Η ρύθμιση του ως άνω άρθρου 5, σχετικά με τη δυνατότητα να πλαισιώνεται η Κοινή Επιτροπή Παρακολούθησης από ειδικό προσωπικό, με γνώση του αντικειμένου της σύμβασης, το οποίο θα εκφράζει άποψη πάνω σε ειδικά θέματα υλοποίησης της Πράξης, παρίσταται μη νόμιμη ως αόριστη, δοθέντος ότι δεν προσδιορίζονται ειδικότερα ο αριθμός μελών του ειδικού προσωπικού, η ειδικότητά του, η προέλευσή του, η τυχόν αμοιβή του, η χρονική διάρκεια και το είδος της απασχόλησής του (ΕλΣυν ΣΤ΄ Κλιμ. 45, 22/2022, 502, 61/2021, 239, 110/2019, 317/2018).η) Κατά παράβαση της διάταξης του άρθρου 100 παρ. 2α΄ του ν. 3852/2010, δεν καθορίζονται οι ρήτρες που επιβάλλονται σε βάρος του συμβαλλομένου που τυχόν παραβαίνει τους όρους της σύμβασης.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι συντρέχουν εν προκειμένω ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες, που κωλύουν την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου προγραμματικής σύμβασης.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:4. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 2 της παρούσας, το Κλιμάκιο διαπιστώνει τα ακόλουθα:4.1. Στο υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο προγραμματικής σύμβασης δεν τεκμηριώνεται το ύψος της συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης, ούτε προσκομίζεται οποιαδήποτε μελέτη ή άλλο έγγραφο, από το οποίο να προκύπτει η κοστολόγηση των επιμέρους προμηθειών, που αναφέρονται ως υποέργα 1 και 2 της ως άνω πράξης, και της προετοιμασίας φακέλου για την υποβολή αίτησης χρηματοδότησης από το Πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», ώστε να δικαιολογείται η συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη, όπως απαιτείται από το άρθρο 100 παρ. 2α΄ του ν. 3852/2010 και τις αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, της οικονομικότητας και της δημοσιονομικής βιωσιμότητας (ΕλΣυν ΣΤ΄ Κλιμ. 61/2021, 239, 110/2019, 317/2018). Περαιτέρω, δεν προκύπτει πώς θα καλυφθεί και ποιόν από τους συμβαλλομένους θα βαρύνει η δαπάνη για τις ως άνω προμήθειες, κατά το μέρους αυτών που τυχόν δεν κριθούν επιλέξιμες για χρηματοδότηση από το ως άνω Πρόγραμμα, καθώς και η δαπάνη σύνταξης και προετοιμασίας φακέλου υποβολής αίτησης χρηματοδότησης για το πέραν των 5.000,00 ευρώ ποσό, δοθέντος ότι σύμφωνα με την AT01 πρόσκληση της ΕΥΔΕ ΥΠΕΣ (αρ. πρωτ. 14574/24.7.2020), η εν λόγω δαπάνη είναι επιλέξιμη για χρηματοδότηση μέχρι του ποσού των 5.000,00 ευρώ.4.2. Στο άρθρο 4 του ελεγχόμενου σχεδίου δεν προσδιορίζεται με σαφήνεια η χρονική διάρκεια της προγραμματικής σύμβασης, ούτε και ο απώτατος χρονικός ορίζοντας της τυχόν παράτασής της, ενώ στο σχέδιο της προγραμματικής σύμβασης δεν περιλαμβάνεται χρονοδιάγραμμα, με αναλυτικό χρονικό προγραμματισμό των επιμέρους δράσεων που απαρτίζουν το αντικείμενο της σύμβασης, κατά παράβαση του άρθρου 100 παρ. 2α΄ του ν. 3852/2010.4.3 Οι ρυθμίσεις του άρθρου 5 του σχεδίου σχετικά με τη δυνατότητα της Κοινής Επιτροπής Παρακολούθησης να αιτείται την τροποποίηση όρων της απόφασης ένταξης και, κατά συνέπεια, της σύμβασης, καθώς και την πέραν του εξαμήνου παράταση της διάρκειας της σύμβασης, με τις οποίες (ρυθμίσεις) καταλείπεται πλήρης ευχέρεια στα συμβαλλόμενα μέρη να τροποποιήσουν ή να επεκτείνουν την εν λόγω σύμβαση, χωρίς να έχει προσδιορισθεί, ούτε κατ’ ελάχιστον, εκ των προτέρων το περιεχόμενο και το εύρος των τροποποιήσεων και χωρίς αποτύπωση του κόστους αυτών, παρίστανται αντίθετες προς τις αρχές της διαφάνειας και της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης (ΕλΣυν 61/2021, 239, 110/2019, 317/2018).4.4. Η ρύθμιση του ίδιου άρθρου 5 σχετικά με τη δυνατότητα να πλαισιώνεται η Κοινή Επιτροπή Παρακολούθησης από ειδικό προσωπικό που έχει γνώση του αντικειμένου της σύμβασης, το οποίο θα εκφράζει άποψη πάνω σε ειδικά θέματα υλοποίησης της πράξης, παρίσταται μη νόμιμη ως αόριστη, δοθέντος ότι δεν προσδιορίζονται ειδικότερα ο αριθμός μελών του ειδικού προσωπικού, η προέλευσή του, η τυχόν αμοιβή του, η χρονική διάρκεια και το είδος της απασχόλησής του (ΕλΣυν ΣΤ΄ Κλιμ. 61/2021, 239, 110/2019, 317/2018).Κατ’ ακολουθίαν, το Κλιμάκιο αποφαίνεται ότι υφίστανται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που κωλύουν την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης .. και του Δήμου .. για την υλοποίηση της πράξης «Ενεργειακή αναβάθμιση υποδομών ύδρευσης και παρεμβάσεις αξιοποίησης .....»

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ-ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφερειακής Ενότητας … της Περιφέρειας Ηπείρου και του Δήμου …, για την υλοποίηση του έργου «ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΝΕΟΥ ΔΙΩΡΟΦΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ ΣΤΟ ΥΠΑΡΧΟΝ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ …», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 680.920,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.).(....)Το δε υποβληθέν για έλεγχο σχέδιο σύμβασης φέρει το ελάχιστο κατά νόμο περιεχόμενο. Κατόπιν αυτών, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του σχεδίου αυτού, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της.

Διοικητική και Τεχνική Υποστήριξη  Δήμου.(...) Υπό τα ως άνω πραγματικά δεδομένα της υπόθεσης και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Η ελλιπής τεχνική επάρκεια της τεχνικής υπηρεσίας του Δήμου για την υλοποίηση των έργων και μελετών που προβλέπονται στο Τεχνικό Πρόγραμμα του, η οποία δικαιολογεί, κατ’ άρθρα 44 παρ. 1 περ. α΄ του ν. 4412/2016 και 4 παρ. 1 του ν. 4674/2020, τη σύναψη της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης αιτιολογείται επαρκώς .Από την επισκόπηση του περιεχομένου της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης προκύπτει, από απόψεως, κατ’ αρχάς, του ελάχιστου αναγκαίου, κατ’ άρθρο 100 παρ. 2 περ. α΄ του ν. 3852/2010, περιεχομένου, ότι αναγράφεται το αντικείμενό της (βλ. ανωτέρω σκ. 16), το οποίο, περαιτέρω, είναι αρκούντως ορισμένο, ώστε να καθίσταται εφικτός ο έλεγχος αν, με αυτό το αντικείμενο, είναι επιτρεπτή η σύναψή της, κατ’ εφαρμογή των άρθρων 44 παρ. 1 περ. α΄ του ν. 4412/2016 και 4 παρ. 1 του ν. 4674/2020. Ούτε, επίσης, ο υπολογισμός ποσοστού 15% ως έμμεσου λειτουργικού κόστους, το οποίο είναι το ανώτερο ποσοστό που μπορεί να υπολογιστεί επί των άμεσων δαπανών προσωπικού, σύμφωνα με τον Κανονισμό του Δ.Ε.Π.ΑΝ., συνοδεύεται από περαιτέρω ανάλυση και τεκμηρίωση, ώστε να αιτιολογείται ότι δεν υπερβαίνει το εύλογο διοικητικό κόστος που συνεπάγεται η εκπλήρωση εκ μέρους του Δ.Ε.Π.ΑΝ. των συμβατικών του υποχρεώσεων. Εξάλλου, η ως άνω διαπιστούμενη πλημμέλεια της μη επαρκούς τεκμηρίωσης του προϋπολογισμού της ελεγχόμενης σύμβασης δεν επιτρέπει την επιβεβαίωση ότι οι προβλεπόμενες περιουσιακές μετακινήσεις μεταξύ του Δήμου και του Δ.Ε.Π.ΑΝ. περιορίζονται στο πραγματικό κόστος του συνεργατικού τους εγχειρήματος και δεν αφήνουν περιθώρια πλεονάσματος, που θα συνιστούσε αμοιβή του Δ.Ε.Π.ΑΝ. και θα οδηγούσε σε καταστρατήγηση της εφαρμογής του άρθρου 12 παρ. 6 του ν. 4412/2016 με την εξαίρεσή της από τις διαγωνιστικές διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων, ούτε, επίσης, μπορεί να επαληθευθεί ο εύλογος χαρακτήρας της παραγόμενης δημοσιονομικής επιβάρυνσης και η διάθεση των πόρων του Δήμου υπό όρους διαφάνειας. Επομένως, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη, απορριπτομένων ως αβάσιμων των περί του αντιθέτου προβαλλόμενων με την κρινόμενη προσφυγή, δεν υπάρχει επαρκής τεκμηρίωση του προϋπολογισμού της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης, τόσο των άμεσων όσο και των έμμεσων δαπανών του, πλημμέλεια που επιφέρει τη μη νομιμότητα της σύμβασης, λόγω έλλειψης του ελάχιστου αναγκαίου, κατά το άρθρο 100 παρ. 2 περ. α΄ του ν. 3852/2010, περιεχομένου της. Λαμβανομένου υπόψη του συνόλου των ανωτέρω σκέψεων, δεδομένου ότι, παρά τη βασιμότητα ορισμένων από τους ισχυρισμούς της προσφεύγουσας, εξακολουθούν να συντρέχουν λόγοι που κωλύουν την υπογραφή του σχεδίου της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης, πρέπει η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης να απορριφθεί και να μην ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη.(24/2024 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου)

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ-ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και του Δήμου …, για την υλοποίηση του έργου «Κατασκευή Αθλητικού και Ψυχαγωγικού Πάρκου στη θέση ΄΄Σταυρός΄΄ της Τ.Κ. … του Δήμου … και της σύνδεσης με το οδικό δίκτυο», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 5.000.000,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.).(....)Το δε υποβληθέν για έλεγχο σχέδιο σύμβασης φέρει το ελάχιστο κατά νόμο περιεχόμενο. Κατόπιν αυτών, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του σχεδίου αυτού, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της.

Ολοκλήρωση αποκατάστασης έργου....Με δεδομένα αυτά, νομίμως χωρεί, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, η σύναψη «προγραμματικής σύμβασης πολιτισμικής ανάπτυξης» μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και της Περιφέρειας .... με το ως άνω περιεχόμενο, καθόσον η σύμβαση αυτή εγκαθιδρύει πραγματική συνεργασία μεταξύ δημοσίων φορέων με σκοπό, δια της συνένωσης των μέσων που διαθέτει ο καθένας από αυτούς, την από κοινού εκτέλεση της δημόσιας αποστολής τους και, ως τέτοια, δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4412/2016. Το δε υποβληθέν για έλεγχο οικείο σχέδιο σύμβασης, το οποίο έχει εγκριθεί από τα συμβαλλόμενα μέρη, φέρει το ελάχιστο κατά νόμον περιεχόμενο. Ως εκ τούτου, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του σχεδίου αυτού, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της, με την επισήμανση ότι το χρονοδιάγραμμα που επισυνάπτεται ως Παράρτημα ΙΙ στο ελεγχόμενο σχέδιο θα πρέπει να αναμορφωθεί πριν την υπογραφή της σύμβασης, ούτως ώστε ο χρόνος διενέργειας της πρώτης αναφερόμενης πράξης εκτέλεσης να έπεται του χρόνου υπογραφής της ελεγχόμενης σύμβασης.