ΕΣ/ΚΛ.Ε/53/2023
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Με δεδομένα αυτά, η εξεταζόμενη προγραμματική σύμβαση παροχής τεχνικής υποστήριξης, έναντι αντιπαροχής - αμοιβής που δεν υπερβαίνει τα έξοδα που συνεπάγεται η εκτέλεση της παροχής, εμπίπτει στο πλαίσιο των θεσμικών σκοπών και δραστηριοτήτων δημοσίου συμφέροντος και των δύο αντισυμβαλλομένων, καθιστώντας δυνατή την αποτελεσματικότερη λειτουργία της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Πόρου και τη διασφάλιση της εκπλήρωσης της αναπτυξιακής της αποστολής. Περαιτέρω, στη σύμβαση περιλαμβάνονται όλα τα αναγκαία τυπικά στοιχεία και, κατά συνέπεια, η σύναψή της είναι σύμφωνη με τα άρθρα 100 και 44 του ν.4412/2016, όπως αυτά διαμορφώθηκαν με τις προαναφερθείσες πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις, με σκοπό να συμβάλλουν στη διασφάλιση της τεχνικής και της συνυφασμένης με αυτή διαχειριστικής επάρκειας των Δήμων, που απαιτούνται για τη μέγιστη απορρόφηση των διαθέσιμων αναπτυξιακών κονδυλίων. Επιπροσθέτως, η σύναψη της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης είναι νόμιμη και υπό το πρίσμα του δικαίου της Ένωσης, ως μη αντιτιθέμενη στην αρχή του ελεύθερου ανταγωνισμού, εφόσον το μετέχον Δίκτυο δεν μπορεί, λαμβάνοντας υπόψη τους θεσμικούς και καταστατικούς του σκοπούς, να θεωρηθεί οικονομικός φορέας, δηλαδή φορέας που προσφέρει υπηρεσίες στην ελεύθερη αγορά με δυνατότητα να περιέλθει σε προνομιακή θέση έναντι των ανταγωνιστών του. Αντιθέτως, διέπεται από νομοθετικές και καταστατικές ρυθμίσεις που καθιερώνουν τη συνεργασία του με τα μέλη του με αποκλειστικό σκοπό την αποτελεσματικότερη άσκηση των γενικού συμφέροντος δραστηριοτήτων τους που εμπίπτουν στον κύκλο των αρμοδιοτήτων τους, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από τις δημόσιου χαρακτήρα παρεμβάσεις του Δικτύου στο πλαίσιο των προγραμμάτων που υλοποίησε αποκλειστικά, δηλαδή πέραν του 80% των δραστηριοτήτων του, προς όφελος των μελών του κατά τις χρήσεις 2019, 2020 και 2021, οι οποίες περιλαμβάνονται στις υποβληθείσες από το Δ.Σ. αυτού Εκθέσεις Διαχείρισής του προς την ετήσια τακτική Γενική Συνέλευση των Εταίρων, ενόψει έγκρισης των οικείων χρηματοοικονομικών του καταστάσεων. Σύμφωνα, άλλωστε, και με τη 223/26.1.2023 βεβαίωση του διαχειριστή του Δικτύου, το 100% των δραστηριοτήτων αυτού απευθύνεται σε Αναθέτουσες Αρχές της Γενικής Κυβέρνησης και συγκεκριμένα στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και σε Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμού. Επιπλέον, στις προαναφερόμενες νομοθετικές και καταστατικές ρυθμίσεις του Δικτύου προβλέπεται, ομοίως, και ο έλεγχός του από τους μετέχοντες σε αυτό Δήμους, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και ο Δήμος Πόρου. Στους δήμους αυτούς ανήκει και το σύνολο σχεδόν των εταιρικών του μεριδίων και των μελών του διοικητικού του συμβουλίου. Συνακόλουθα, η ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση πληροί το σύνολο των κριτηρίων που θέτει η αναλυθείσα ανωτέρω παρ. 3 του άρθρου 12 του ν.4412/2016 και νομίμως συνάπτεται χωρίς διαγωνισμό ως προγραμματική, εξερχόμενη του πεδίου εφαρμογής των ρυθμίσεων του δικαίου της Ένωσης που διέπουν τις διαδικασίες ανάθεσης, ενόψει και του ότι όλοι οι οικονομικοί πόροι που θα διαθέσει ο Δήμος Πόρου θα χρησιμοποιηθούν για την καταβολή αμοιβών του διατιθέμενου προσωπικού και για λοιπά λειτουργικά έξοδα, χωρίς το Δίκτυο να αποκομίζει οποιοδήποτε κέρδος. Κατά συνέπεια, το υποβληθέν για έλεγχο σχέδιο σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής, έχει το ελάχιστο κατά νόμο περιεχόμενο και δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΜΕΙΖ.ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/179/2022
Προγραμματική σύμβαση..:ζητείται η αναθεώρηση της 917/2021 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου Με τα δεδομένα αυτά κρίθηκε ότι η σύμβαση δεν είναι νόμιμη καθόσον δεν ορίζεται με σαφήνεια το εύρος της διοικητικής υποστήριξης που θα παρασχεθεί από την ...... στον Δήμο ..... και δη δεν οριοθετείται η ακριβής έκτασή της σε σχέση με τις αποφασιστικές αρμοδιότητες της Οικονομικής του Υπηρεσίας οι οποίες θα πρέπει, δυνάμει του άρθρου 102 παρ. 1 του Συντάγματος, να παραμείνουν στον ίδιο τον Δήμο. β) Η προγραμματική σύμβαση είναι μη νόμιμη κατά το μέρος που προβλέπει την παροχή από την ...... προς τον Δήμο συμβουλευτικών υπηρεσιών αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας του δεδομένου ότι, σύμφωνα με την παράγραφο 3 στοιχείο δ του άρθρου 2 του ν. 4674/2020, τούτο προβλέπεται μόνον υπέρ των μετόχων ενός Αναπτυξιακού Οργανισμού, στοιχείο που δεν συντρέχει εν προκειμένω. γ) Δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις εφαρμογής της παρ. 4 του άρθρου 12 του ν. 4412/2016 περί οριζόντιας συνεργασίας μεταξύ δημοσίων φορέων, διότι η ...... δεν δύναται να εκτελέσει με ίδια μέσα το 80% των δραστηριοτήτων που αφορά η σύμβαση, καθόσον δεν διαθέτει το απαιτούμενο προσωπικό των 26 ατόμων, και πρέπει, επομένως, να απευθυνθεί σε υπηρεσίες ιδιωτών σε ποσοστό που προδήλως υπερβαίνει το 20% του αντικειμένου της σύμβασης. Απορρίπτει τις προσφυγές αυτές.
ΕΣ/ΤΜ.7/5/2018
Προγραμματική σύμβαση....Εξάλλου, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι τα συμβαλλόμενα μέρη έχουν κοινή αφετηρία και ότι συμπράττουν ισόρροπα στη σύμβαση, καθόσον οι μεν καταστατικοί σκοποί της …. Α.Ε. σχετίζονται με τη διοίκηση, καλή λειτουργία των κεντρικών αγορών που η ίδια διαχειρίζεται, η δε συμβολή του Δήμου στην προγραμματική σύμβαση αποτελεί δευτερεύον σκέλος της συμφωνίας. Τούτο αποδεικνύεται από την παρεπόμενη φύση των συμβατικών του υποχρεώσεων, όπως η άσκηση εποπτείας, η εισφορά στοιχείων για την διευκόλυνση της παροχής των συμβατικών υποχρεώσεων της Α.Ε. και η οργάνωση, από κοινού με την αντισυμβαλλόμενη ομάδων εργασίας, καθώς και η συμμετοχή του στην Επιτροπή Παρακολούθησης Έργου, ενώ πρωτεύουσα σημασία, όπως έχει παγίως κριθεί από το παρόν Τμήμα, έχει η καταβολή του συμφωνηθέντος ανταλλάγματος στην αντισυμβαλλόμενη εταιρεία (βλ. Πράξεις 29/2015, 3/2017, 28/2017 VII Τμ. Ελ. Συν.). Περαιτέρω, ο ισχυρισμός ότι το σύνολο των υπηρεσιών που πρόκειται να παρασχεθούν στο πλαίσιο της προγραμματικής σύμβασης θα ανατεθούν μέσω διαγωνιστικής διαδικασίας είναι απορριπτέος ως ερειδόμενος επί εσφαλμένης προϋπόθεσης, διότι αναφέρεται στην ανάθεση μέσω διαγωνιστικής διαδικασίας των εκτελεστικών συμβάσεων της προγραμματικής σύμβασης, ενώ με την προσβαλλομένη κρίθηκε ότι μη νομίμως ανατέθηκαν απευθείας, χωρίς την τήρηση διαγωνιστικής διαδικασίας, οι υπηρεσίες που αποτελούν το αντικείμενο της ίδιας της προγραμματικής σύμβασης. Τέλος, ο ισχυρισμός περί συνδρομής λόγων συγγνωστής πλάνης ως προς την κατά προσέγγιση παράθεση του κόστους των συμπεριλαμβανομένων στη σύμβαση αντικειμένων πρέπει να απορριφθεί ως αλυσιτελής, καθόσον και αληθής υποτιθέμενος δεν μπορεί να οδηγήσει σε ανάκληση της προσβαλλόμενης, η οποία ερείδεται σε περισσότερες νομικές βάσεις, ούτε, εξάλλου, μπορεί να γίνει δεκτή η πλάνη των υπηρεσιών του Δήμου ενόψει, ιδίως, και του γεγονότος ότι όμοιο νομικό ζήτημα είχε αντιμετωπιστεί με την 51/2015 Πράξη του Τμήματος, που δεν ανακάλεσε την 141/2015 Πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο VII Τμήμα η οποία αφορούσε σε προγραμματική σύμβαση του ίδιου Δήμου.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/102/2017
Υλοποίηση προγραμματικής σύμβασης...Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις (ΙΙ και ΙΙΙ) που προηγήθηκαν, εφόσον πρόκειται για γνήσια προγραμματική σύμβαση πολιτισμικής ανάπτυξης (βλ. Ε.Σ. Πρ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμ. 375/2016, Ζ΄ Κλιμ. 111/2015) και όχι για εξ επαχθούς αιτίας δημόσια σύμβαση παροχής υπηρεσιών, όπως εσφαλμένα υπολαμβάνει το Υπουργείο Οικονομικών, μη νομίμως το ποσό της χρηματοδότησης του Δήμου … επιβαρύνεται με Φ.Π.Α., κατά τον βασίμως προβαλλόμενο λόγο διαφωνίας. Συνεπώς, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη κατά το ποσό των 962,23 ευρώ που αντιστοιχεί στον αναλογούντα Φ.Π.Α. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι εν μέρει μη νόμιμη και το χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/167/2018
Προγραμματική Σύμβαση :Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη σκέψη II της παρούσας, κατά τον βασίμως προβαλλόμενο λόγο διαφωνίας, δοθέντος ότι, η οικεία δαπάνη εντέλλεται σε εκτέλεση μη νομίμως συναφθείσας προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας ...... και της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, αφού αντικείμενό της είναι η εκπόνηση μελέτης η οποία αποσκοπεί στην επισκευή, αποκατάσταση και ανάδειξη ως μνημείου, κτιρίου ιστορικής αξίας, το οποίο έχει κηρυχθεί διατηρητέο, πρόκειται δηλ. για προγραμματική σύμβαση πολιτισμικής ανάπτυξης, χωρίς, ωστόσο, να συμμετέχει σε αυτή και το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, κατά παρέκκλιση των προαναφερόμενων διατάξεων, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και συνεπώς δεν είναι δυνατή η θεώρηση του εν λόγω χρηματικού εντάλματος πληρωμής.
Ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.4/10/2019
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/517/2021
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ-ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, του Λιμενικού Ταμείου Ζακύνθου, των Δημοτικών Λιμενικών Ταμείων Κεφαλληνίας – Ιθάκης και Λευκάδας και της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας με την επωνυμία «…», με αντικείμενο την υλοποίηση της πράξης «Υδατοδρόμια Περιφέρειας Ιόνιων Νησιών»(...)Επιπλέον δε, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης αντίκειται στις αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της οικονομικότητας, καθώς με αυτήν προβλέπεται η καταβολή πλήρους αμοιβής για την ανάθεση εκτέλεσης των υπηρεσιών που περιλαμβάνονται στο Υποέργο 2 της σύμβασης, προσαυξημένης με ποσοστιαία υπολογιζόμενο διοικητικό κόστος, ενώ δεν αιτιολογείται ο ορθολογικός οικονομικά χαρακτήρας της επιλογής αυτής έναντι της υφιστάμενης εναλλακτικής δυνατότητας διενέργειας διαγωνιστικής διαδικασίας για την ανάθεση των ίδιων υπηρεσιών, μέσω της οποίας θα μπορούσαν να επιτευχθεί σημαντικό οικονομικό όφελος, λόγω των εκπτώσεων που θα προσέφεραν οι συμμετέχοντες. Τέλος, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η συμπερίληψη στα λειτουργικά έξοδα του …. για την εκτέλεση του Υποέργου 2 της αμοιβής του προσωπικού (τακτικού ή έκτακτου), το οποίο στο άρθρο 1 της σύμβασης το ίδιο δηλώνει ότι θα διαθέσει για τον σκοπό εκτέλεσης αυτής και αμείβεται ούτως ή άλλως από το Δίκτυο, καθιστά το καταβαλλόμενο μέσω της σύμβασης αντάλλαγμα μη προβλεπόμενη στο νόμο επιχορήγηση για την κάλυψη των πάγιων λειτουργικών δαπανών του Δικτύου. Η καταβολή της έμμεσης αυτής επιχορήγησης, πέραν του ότι δεν προβλέπεται από την ανωτέρω νομοθεσία περί Δικτύων πόλεων, γεννά επιπλέον ζήτημα αθέμιτης και κατά παράβαση του ενωσιακού δικαίου ενίσχυσης του Δικτύου σε βάρος των ιδιωτών οικονομικών φορέων παροχής αντίστοιχων υπηρεσιών. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με την αναφερόμενη στη σκέψη 29 της παρούσας βεβαίωση, δραστηριοποιείται εμπορικά στην ελεύθερη και με όρους ανταγωνισμού λειτουργούσα αγορά της παροχής μελετητικών και τεχνικών υπηρεσιών. Αποφαίνεται ότι κωλύεται η σύναψη της προγραμματικής σύμβασης
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1147/2023
Προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Δήμου … και του Αναπτυξιακού Οργανισμού με την επωνυμία «… Αυτοδιοίκησης Ανώνυμη Εταιρεία Αναπτυξιακός Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης» με τον διακριτικό τίτλο «…. Α.Ε. Α.Ο.Τ.Α.», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 382.416,00 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. (308.400,00 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α.) για την υλοποίηση της Πράξης «Διοικητική Υποστήριξη στο Δήμο … για την άσκηση αρμοδιοτήτων Υπηρεσίας Δόμησης».(....)Σε κάθε περίπτωση πάντως, ο αριθμός του προσωπικού του Αναπτυξιακού Οργανισμού που θα υποστηρίξει την Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου είναι μικρότερος ανά ειδικότητα από τον αντίστοιχο αριθμό των υπαλλήλων της τελευταίας [9 Αρχιτέκτονες Μηχανικοί του Δήμου- 1 της «…. Α.Ε. Α.Ο.Τ.Α.», 11 Πολιτικοί Μηχανικοί του Δήμου- 6 της «…. Α.Ε. Α.Ο.Τ.Α.», 4 Τοπογράφοι του Δήμου- 3 της «…. Α.Ε. Α.Ο.Τ.Α.», 35 άτομα διοικητικό προσωπικό του Δήμου- 4 άτομα της «…. Α.Ε. Α.Ο.Τ.Α.»], καθιστώντας σαφές ότι ο Αναπτυξιακός Οργανισμός θα συνδράμει επικουρικά την Διεύθυνση Δόμησης του Δήμου …, χωρίς να την υποκαθιστά, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την προσφυγή. Για το λόγο αυτό, άλλωστε, ο Δήμος έχει την εποπτεία, καθώς και την ευθύνη έκδοσης των διοικητικών πράξεων που θα εκδοθούν από το διοικητικό προσωπικό που θα διαθέσει η «…. Α.Ε. Α.Ο.Τ.Α.»(....)Σημειώνεται, ωστόσο, ότι η επίδικη προγραμματική σύμβαση έχει περιορισμένη χρονική διάρκεια δώδεκα (12) μηνών και, κατά συνέπεια, με το διατιθέμενο προσωπικό θα εξυπηρετηθούν παροδικές και ποσοτικά περιορισμένες ανάγκες του Δήμου …, μέχρι να ολοκληρωθούν και οι εκκρεμείς διαδικασίες πρόσληψης τακτικού προσωπικού από αυτόν κατά τα ανωτέρω..., χωρίς να τίθεται ζήτημα έμμεσης πρόσληψης προσωπικού, κατά παράβαση του άρθρου 103 του Συντάγματος.Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1152/2023
Προγραμματική σύμβαση μεταξύ της προσφεύγουσας και της Περιφέρειας … για την υλοποίηση του έργου με τίτλο «Αποκαταστάσεις ζημιών – καταστροφών και άρση επικινδυνότητας στις υποδομές του Χώρου Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) της Περιφερειακής Ενότητας … από την κακοκαιρία «ΜΠΑΛΟΣ».(....)Η μη πλήρης ανάπτυξη της προϋπολογιζόμενης δαπάνης και του χρονοδιαγράμματος δεν καθιστούν ουσιωδώς πλημμελή τη σύναψη της σύμβασης λόγω της εξειδίκευσης που θα επέλθει με την εκτελεστική σύμβαση που θα επακολουθήσει, σε συνδυασμό με την προβλεπόμενη μικρή χρονική διάρκεια της σύμβασης. Οι περαιτέρω αιτιάσεις του Επιτρόπου περί μη προσκόμισης της μελέτης υπολογισμού του κόστους αποκατάστασης και μεταφροντίδας του ΧΥΤΑ και της είσπραξης ετήσιας εισφοράς από τα μέλη του Φο.Δ.Σ.Α. … Α.Ε. αλυσιτελώς προβάλλονται καθότι στερούνται εννόμων συνεπειών στο πλαίσιο της ελεγχόμενης σύμβασης, η δε κρίση του ότι η επίκληση της θεομηνίας «ΜΠΑΛΟΣ» είναι προσχηματική διότι τα προβλήματα είχαν ήδη ανακύψει από την τοποθέτηση των απορριμμάτων στο όμορο του ΧΥΤΑ οικόπεδο εκφέρεται επίσης αλυσιτελώς και πρέπει να απορριφθεί, διότι η ελεγχόμενη σύμβαση δεν συνάπτεται με νομική βάση το άρθρο 32 παρ. 2 εδ. γ΄ του ν. 4412/2014, ήτοι λόγω συνδρομής απροβλέπτων περιστάσεων και κατεπειγουσών αναγκών, αλλά ως προγραμματική σύμβαση(....)Αποφαίνεται υπέρ της υπογραφής, μεταξύ της Περιφέρειας … και της ανωτέρω προσφεύγουσας του σχεδίου της προγραμματικής σύμβασης
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/278/2018
Προγραμματική σύμβαση:Με δεδομένα αυτά, από το περιεχόμενο της επίμαχης φερόμενης ως προγραμματικής σύμβασης, προκύπτει ότι οι ουσιαστικές, ήτοι καθορίζουσες την αληθινή φύση της συμβατικής σχέσης, υποχρεώσεις των μερών, εξαντλούνται α) στην παροχή εκ μέρους του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου - Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Ερευνών (Ε.Μ.Π./Ε.Λ.Κ.Ε.) υπηρεσιών αξιολόγησης και εκτίμησης πλημμυρικού κινδύνου σε δήμους της Περιφερειακής Ενότητας Τρικάλων της Περιφέρειας Θεσσαλίας, επί τη βάσει του ήδη εκπονηθέντος γενικού σχεδίου διαχείρισης κινδύνου πλημμύρας στο σύνολο της Περιφέρειας και β) στην καταβολή από καθέναν από τους ανωτέρω Δήμους της, προϋπολο-γισθείσας για τις εν λόγω υπηρεσίες, δαπάνης [76.000 ευρώ (19.000 ευρώ Χ 4 Δήμοι), πλέον Φ.Π.Α. (24%) ποσού 18.240 ευρώ, ήτοι συνολικά 94.240 ευρώ), δηλαδή στην πληρωμή στο Ε.Μ.Π./Ε.Λ.Κ.Ε. ισόποσης αμοιβής. Με το περιεχό-μενο αυτό, η επίμαχη σύμβαση δεν αποτελεί γνήσια προγραμματική σύμβαση του άρθρου 100 του ν. 3852/2010 αλλά συνιστά, κατ’ ουσία, σύμβαση απευθείας ανάθεσης υπηρεσιών μεταξύ του καθενός εκ των τεσσάρων (4) Δήμων αφενός και του Ε.Μ.Π./Ε.Λ.Κ.Ε. αφετέρου. Η σύμβαση όμως αυτή μεταξύ του Δήμου .....-... και του Ε.Μ.Π./Ε.Λ.Κ.Ε., νομίμως συνήφθη σύμφωνα με το άρθρο 118 παρ. 1 του ν. 4412/2016 καθώς η εκτιμώμενη αξία της δεν υπερβαίνει το ποσό των 20.000 ευρώ, σύμφωνα δε με τον Οργανισμό της Εσωτερικής του Υπηρεσίας (Β΄ 2276/2011) ο Δήμος δεν διαθέτει εξειδικευμένο προσωπικό για την παροχή των εν λόγω υπηρεσιών. Τέλος, από πλάνη και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των διατάξεων που αφορούν στην κανονικότητα της δαπάνης, ο Δήμος εξέδωσε την απόφαση ανάληψης του ποσού της σύμβασης (δημοσιονομική δέσμευση) μετά την απόφαση έγκρισης σύναψης της σύμβασης (νομική δέσμευση).
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/402/2022
ΜΕΛΕΤΕΣ-ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:(…)Ειδικότερα, η αναθέτουσα την υπηρεσία Περιφέρεια Αττικής ασκεί από κοινού με τους υπόλοιπους μετόχους έλεγχο ανάλογο εκείνου που ασκεί επί των υπηρεσιών της, αφού, το Διοικητικό Συμβούλιο, τα μέλη του οποίου αναδεικνύονται από τη Γενική Συνέλευση των μετόχων, είναι αρμόδιο να αποφασίζει για όλα τα θέματα αναγόμενα στην διαχείριση και διάθεση της περιουσίας και την εκπροσώπηση της Εταιρείας. Περαιτέρω, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που προσκομίσθηκαν στο Κλιμάκιο, το σημαντικότερο τμήμα των δραστηριοτήτων της εταιρείας υλοποιείται κατά την εκτέλεση καθηκόντων που της έχουν ανατεθεί από την ελέγχουσα αναθέτουσα αρχή (Περιφέρεια Αττικής ) και τέλος, απουσιάζει η συμμετοχή σε αυτή ιδιωτικών κεφαλαίων.(...)Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και του Αναπτυξιακού Οργανισμού «… Α.Ε.» (…) για την εκπόνηση της μελέτη με τίτλο: «ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΤΗΣ ΟΔΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΕ ΥΠΟΛΕΙΠΟΜΕΝΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ Ε.Ο. 91 ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΑΠΟ ΒΑΡΚΙΖΑ ΕΩΣ ΣΟΥΝΙΟ» συνολικού προϋπολογισμού 2.013.288,95€ (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.).
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/984/2023
ΜΕΛΕΤΕΣ-ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου … Χαλκιδικής και του Αναπτυξιακού Οργανισμού Ο.Τ.Α. με την επωνυμία «…» (εφεξής …. Α.Ε.), για την εκπόνηση μελετών με τίτλο «Μελέτες ωρίμανσης για την αναβάθμιση – επέκταση εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων Δήμου …», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 560.710,76 ευρώ άνευ Φ.Π.Α.(...)Εκτιμώντας τις συνθήκες που οδήγησαν στην έγκριση της σύναψης της ελεγχόμενης σύμβασης, τον σκοπό στον οποίο αποβλέπει, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των συμβαλλομένων μερών, τα αναλυτικά στοιχεία του προϋπολογισμού της και τις απαιτήσεις της εφαρμοστέας νομοθεσίας, το Δικαστήριο κρίνει ότι η επίμαχη σύμβαση νομίμως συνάπτεται ως προγραμματική με έρεισμα τις διατάξεις των άρθρων 100 του ν. 3852/2010, 44 του ν. 4412/2016 και 247 παρ. 3 του ν. 4412/2016, όπως αυτές ερμηνεύτηκαν ανωτέρω στη σκέψη 13.Ειδικότερα, η στοιχειοθέτηση αφενός της αδυναμίας της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του παρεμβαίνοντος Δήμου … να προβεί στη εκπόνηση των σύνθετων μελετών που συνιστούν το αντικείμενο της σύμβασης και, αφετέρου, της δυνατότητας της …. Α.Ε. να αναλάβει την εκπόνησή τους στο πλαίσιο της δραστηριότητας που αναπτύσσει δυνάμει του άρθρου 2 του ν. 4674/2020, του άρθρου 100 του ν. 3852/2010 και των καταστατικών της διατάξεων, καθιστούν την σύναψη της σύμβασης επιτρεπτή και πρόσφορη να εξυπηρετήσει τον επιδιωκόμενο σκοπό, η δε συμβολή των μερών στην υλοποίηση της σύμβασης είναι ανάλογη με τα μέσα τα οποία διαθέτουν και τις υπηρεσίες που θα μπορούσαν δυνητικώς να παράσχουν. Ακολούθως, η πρόβλεψη χρήσης εκ μέρους της …. Α.Ε., πέραν των ικανοτήτων του τακτικού της προσωπικού και των ικανοτήτων εξειδικευμένου έκτακτου προσωπικού δεκαεννέα (12) μελετητών, εκ των οποίων πέντε (5) ήδη υπηρετούν σε αυτή, όπως βεβαιώνεται με το προαναφερθέν 478/2.5.2023 έγγραφο της Γενικής Διευθύντριας της …. Α.Ε., δεν αντιβαίνει στους ορισμούς της παρ. 5 του άρθρου 2 του ν. 4674/2020, ο δε αριθμός του έκτακτου προσωπικού δικαιολογείται εν προκειμένω από το πλήθος και την ειδικότητα των μελετών που απαιτούνται. Ως εκ τούτων, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την προσφυγή και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση, η ελεγχόμενη σύμβαση, δεν συνιστά σύμβαση υπηρεσιών όπως αβασίμως προβάλλεται με το σύνολο των αιτιολογικών ερεισμάτων της προσβαλλόμενης, αλλά πληροί αθροιστικά τα κριτήρια που θέτει η μνησθείσα ανωτέρω παρ. 3 του άρθρου 247 του ν. 4412/2016 και νομίμως συνάπτεται χωρίς διαγωνισμό, ως γνήσια προγραμματική σύμβαση, εξερχόμενη του πεδίου εφαρμογής των ρυθμίσεων του δικαίου της Ένωσης που διέπουν τις διαγωνιστικές διαδικασίες ανάθεσης.Ανακαλεί την προσβαλλόμενη 8/2023 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου της Αναπληρώτριας Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα Χαλκιδικής.