Προμήθεια ορθοπεδικών υλικών (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι τα ως άνω φωτοαντίγραφα των αντίστοιχων απολεσθέντων με υπαιτιότητα των οργάνων του Νοσοκομείου πρωτότυπων δελτίων αποστολής δεν αποτελούν νόμιμα δικαιολογητικά εκκαθάρισης και πληρωμής των εντελλόμενων με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπανών, καθώς, παρότι συνοδεύονται από υπεύθυνη δήλωση του νομίμου εκπροσώπου της εκδότριας αυτών εταιρείας και από το πόρισμα της αρμοδίως διενεργηθείσας Ε.Δ.Ε., όπου και, όπως προαναφέρθηκε, διευκρινίζονται οι συνθήκες της απώλειάς τους, δεν είναι θεωρημένα από δημόσια αρχή αλλά από την εκδότρια των πρωτοτύπων εταιρεία. Επομένως, ο λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου είναι βάσιμος, οι εντελλόμενες με τα επίμαχα 1483/2007 και 1484/2007 χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνες είναι μη νόμιμες και δεν πρέπει αυτά να θεωρηθούν.

Προμήθεια τροφίμων και ειδών καθαριότητας:Με δεδομένα αυτά, εφόσον η ετήσια επιβάρυνση του προϋπολογισμού του Νοσοκομείου για το έτος 2015 για τρόφιμα ανήλθε στο ποσό των 646.181,94 ευρώ (ποσό που ξεπερνά το κοινοτικό όριο) και για είδη καθαριότητας στο ποσό των 159.048,44 ευρώ (ποσό άνω των 20.000 ευρώ, πέραν του οποίου επιβάλλεται η τήρηση διαγωνιστικής διαδικασίας), το Κλιμάκιο αποφαίνεται ότι μη νομίμως το Νοσοκομείο ανέθεσε απευθείας στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία την προμήθεια των επίμαχων -όμοιων ή ομοειδών κατά την αντίληψη των συναλλαγών- ειδών τροφίμων (είδη παντοπωλείου και κατεψυγμένα) και καθαριότητας, ενώ δεν προκύπτει ότι συνέτρεξε περίπτωση επείγουσας ανάγκης οφειλόμενης σε απρόβλεπτες περιστάσεις.Εξάλλου, τα προβαλλόμενα με το 13397/5.10.2016 έγγραφο του Νοσοκομείου περί αδυναμίας από το 2012, οπότε και έληξε η συναφθείσα σύμβαση (75/2011 με διάρκεια ισχύος από 18.7.2011 έως 17.7.2012 με δικαίωμα δίμηνης παράτασης) με τη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία, προκήρυξης τακτικού διαγωνισμού για τους αναφερόμενους στο έγγραφο αυτό λόγους, ήτοι λόγω της αδυναμίας ολοκλήρωσης των διαγωνιστικών διαδικασιών στα πλαίσια των ΠΠΥΥ 2012 και 2013 αλλά και λόγω της καθυστέρησης διενέργειας ενιαίου διαγωνισμού του ΠΠΥΥ 2014 από τον φορέα υλοποίησης, δεν εμπίπτουν στην έννοια των έκτακτων γεγονότων οφειλομένων σε απρόβλεπτες περιστάσεις.(..)οι επίμαχες δαπάνες δεν μπορούν να νομιμοποιηθούν ούτε βάσει της διάταξης του άρθρου 66 παρ. 28 του ν. 3984/2011, δεδομένου ότι στο ρυθμιστικό πεδίο αυτής εμπίπτουν αποκλειστικά οι προμήθειες ιατροτεχνολογικών προϊόντων (βλ. σχετικά ΔΥ8δ/Γ.Π.οικ.130648/ 2.10.2009 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών- Ανάπτυξης- Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, ΦΕΚ Β΄ 2198, όπου ορίζεται η έννοια του «ιατροτεχνολογικού προϊόντος»), φαρμάκων και συναφών προς τις προμήθειες αυτές υπηρεσιών αλλά ούτε και βάσει της διάταξης του άρθρου 37 του ν. 4238/2014, διότι στο ρυθμιστικό πεδίο αυτής εμπίπτουν μόνο παρασχεθείσες υπηρεσίες από ήδη εγκατεστημένους αναδόχους. Κατόπιν τούτων, οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα (ΧΕ ... και .../2016) δαπάνες δεν είναι νόμιμες και τα χρηματικά αυτά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Προμήθεια αντιδραστηρίων:..Με τα δεδομένα αυτά και όσα ήδη εκτέθηκαν στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:Κατά τον βασίμως προβαλλόμενο πρώτο λόγο διαφωνίας, μη νομίμως συνήφθησαν οι επίμαχες συμβάσεις με τις φερόμενες ως δικαιούχους των χρηματικών ενταλμάτων εταιρείες, με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, μεμονωμένα και κατά παράκαμψη των διατυπώσεων του πρόχειρου διαγωνισμού, αφού η συνολική ετήσια δαπάνη του Νοσοκομείου για την κάλυψη των αναγκών του σε αντιδραστήρια υπερέβη το όριο των 20.000 ευρώ, πέραν του οποίου επιβάλλεται η διενέργεια τουλάχιστον πρόχειρου διαγωνισμού. Περαιτέρω, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει, ούτε το Νοσοκομείο αποδεικνύει, ότι συνέτρεξαν λόγοι επείγοντες, οφειλόμενοι σε αυταπόδεικτα απρόβλεπτες περιστάσεις, οι οποίοι κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια νόμιμης διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των αναγκών του, η οποία, σε κάθε περίπτωση, ανάγεται στη σφαίρα ευθύνης της Διοίκησης, υπό την έννοια του ορθολογικού προγραμματισμού από τα αρμόδια όργανα των εκ των προτέρων γνωστών σε αυτά αναγκών, καθώς και της τήρησης και έγκαιρης ολοκλήρωσης των διαδικασιών που προβλέπονται από τη νομοθεσία περί σύναψης δημοσίων συμβάσεων.(...)Συνακόλουθα, οι εντελλόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες και τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά δεν διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που να κωλύουν την υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο σχεδίων συμβάσεων, υπό τους όρους ότι: α) Τα προβλεπόμενα στα οικεία σχέδια συμβάσεων ποσοστά έκπτωσης σχετικά με την προμήθεια των καυσίμων υπολογίζονται στη διαμορφούμενη, για έκαστο είδος, μέση τιμή της περιοχής του Παρατηρητηρίου Τιμών Υγρών Καυσίμων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας (αρθρ.63 του ν.4257/2014, ΦΕΚ Α΄ 93), το οποίο και πρέπει να αναγραφεί ρητά στο προοίμιο των συμβάσεων στα σημεία που γίνεται λόγος για την προσφερόμενη έκπτωση επί της μέσης λιανικής τιμής. β) Στο άρθρο 2 των συμβάσεων θα αναμορφωθεί η διατύπωση, προκειμένου να προβλεφθεί ρητά στην ίδια παράγραφο πως η ετήσια διάρκεια της σύμβασης αρχίζει από την υπογραφή της. Γ) Στην επόμενη παράγραφο του ίδιου άρθρου, που προβλέπεται δικαίωμα παράτασης της σύμβασης, πρέπει να συμπληρωθεί ότι η δυνατότητα παράτασης δεν θα συνεπάγεται υπέρβαση των ποσοτήτων της διακήρυξης και της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της διακήρυξης

Νόμιμη η διαδικασία διενέργειας ανοικτού δημόσιου μειοδοτικού διαγωνισμού για την προμήθεια πετρελαιοειδών από Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, το δε προβλεπόμενο στη διακήρυξη του διαγωνισμού και τα σχέδια σύμβασης δικαίωμα της αναθέτουσας αρχής να παρατείνει μονομερώς την ισχύ της σύμβασης για δύο το πολύ μήνες μετά τη λήξη της, είναι νόμιμο, στο μέτρο που δεν θα υπάρξει κατά το χρόνο της παράτασης υπέρβαση των ανά είδος ποσοτήτων όπως καθορίζονται στη διακήρυξη και πρέπει να μνημονεύονται ρητά στο συμβατικό κείμενο των υποβληθέντων σχεδίων συμβάσεων.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ ΚΑΙ ΛΙΠΑΝΤΙΚΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη (ΙΙ), το Τμήμα κρίνει ότι η προμήθεια των ανωτέρω ειδών, τα οποία αποτελούν, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις συναλλακτικές αντιλήψεις, ομοειδή αγαθά, που υπάγονται στην ευρύτερη, κατά τα ανωτέρω διδάγματα και αντιλήψεις, κατηγορία αγαθών (κατηγορία γένους) των «καυσίμων και λιπαντικών», δεν είναι νόμιμη, διότι η συνολική για τα ομοειδή αυτά είδη δαπάνη υπερβαίνει το τιθέμενο από την προαναφερόμενη υπουργική απόφαση όριο των 15.000,00 ευρώ με Φ.Π.Α., ήτοι ανέρχεται στο ποσό των 71.220,70 ευρώ (με Φ.Π.Α.), κι επομένως μη νομίμως επιμερίσθηκαν αυτά σε περισσότερες μικρότερες ποσότητες και κατατμήθηκε η συνολικά απαιτούμενη γι΄ αυτά δαπάνη, με συνέπεια να διενεργηθεί η προμήθειά τους χωριστά με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, αντί να διενεργηθεί ενιαίος διαγωνισμός. Ως εκ τούτου, οι εντελλόμενες με τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες και, επομένως, τα χρηματικά αυτά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Καταβολή αποζημίωσης τακτικών εφημεριών...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο έλεγχος νομιμότητας της δαπάνης για την καταβολή αποζημίωσης λόγω εφημεριών δεν μπορεί, με βάση τα ανωτέρω δεδομένα, να οδηγήσει σε παρεμπίπτοντα έλεγχο προηγούμενων υπηρεσιακών μεταβολών (παράταση της διάρκειας της σύμβασης εργασίας), δημιουργικών άλλων δαπανών, οι οποίες ήδη εξοφλήθηκαν χωρίς να διέλθουν του προληπτικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, διότι τούτο, μετά την εκταμίευση, θα μετέτρεπε τον προληπτικό έλεγχο σε κατασταλτικό. Ενόψει των ανωτέρω, η κύρια έννομη σχέση παράτασης εργασίας ορισμένου χρόνου των επικουρικών ιατρών δεν υπόκειται σε προληπτικό αλλά μόνον σε κατασταλτικό έλεγχο, στο πλαίσιο του οποίου και θα εκτιμηθεί τόσο η κατ΄αρχήν παρατυπία της μη υποβολής του πρώτου χρηματικού εντάλματος μετά την παράταση των σχέσεων εργασίας ορισμένου χρόνου όσο και η εν γένει νομιμότητα της δαπάνης της παράτασης αυτής, λαμβανομένων υπόψη από τα αρμόδια όργανα του κατασταλτικού ελέγχου των διατάξεων του π.δ. 164/2004 περί αυτοδίκαιης ακυρότητας των συμβάσεων που υπερβαίνουν σε διάρκεια τους εικοσιτέσσερις μήνες σε συνδυασμό με τα ειδικότερα κριθέντα ως προς τον πρώτο δικαιούχο με την 33/2018 πράξη του Ι Τμήματος σχετικά με το αμέσως προηγούμενο χρονικό διάστημα μη νόμιμης παράτασης (πρβλ. Ολομ. 4682/2013, βλ. ΚΠΕΔ στο VII Τμ. 281/2015). Υπό το πρίσμα αυτό, δεν είναι εξεταστέος στο πλαίσιο της παρούσας διαφωνίας ο προβαλλόμενος με το έγγραφο επανυποβολής ισχυρισμός του Νοσοκομείου ότι η επίμαχη δαπάνη είναι νόμιμη κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 176 του ν. 4600/2019, σύμφωνα με την οποία θεωρούνται νόμιμες οι δαπάνες που καταβλήθηκαν έως τη δημοσίευση του εν λόγω νόμου για πραγματική απασχόληση των πάσης φύσεως εργαζομένων των δημόσιων νοσοκομείων, των οποίων οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου παρατάθηκαν καθ’ υπέρβαση του προβλεπόμενου χρονικού ορίου του π.δ/τος 164/2004, ενώ τα σχετικά χρηματικά ποσά που έχουν καταβληθεί δεν αναζητούνται και δεν καταλογίζονται σε βάρος των Διοικητών ή Υποδιοικητών ή των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου των Δ.Υ.ΠΕ., των δημοσίων νοσοκομείων και των υπαλλήλων των Οικονομικών Υπηρεσιών τους, στους οποίους και δεν επιβάλλονται οποιοσδήποτε φύσης πειθαρχικές, ποινικές ή διοικητικές κυρώσεις που σχετίζονται με την καταβολή των ως άνω δαπανών. Και τούτο διότι η διάταξη αυτή, ανεξαρτήτως της συνταγματικότητάς της, δεν σχετίζεται με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα τακτικών εφημεριών, που αφορούν δαπάνες που δεν έχουν εισέτι εκκαθαρισθεί, αλλά με τις δαπάνες που καταβλήθηκαν έως 19.3.2019, αφορά δε τις συνέπειες του διενεργούμενου από το Ελεγκτικό Συνέδριο κατασταλτικού ελέγχου των δαπανών. Με βάση αυτά και εφόσον δεν προβάλλεται άλλος λόγος διαφωνίας, με τον οποίο να αμφισβητείται ευθέως η νομιμότητα της εντελλόμενης με τα υποβληθέντα προς έλεγχο χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνη, αυτά πρέπει να θεωρηθούν, καθόσον αποτελούν τίτλο πληρωμής νόμιμης δαπάνης. Κατά τη γνώμη, όμως, της Παρέδρου Ελβίρας Βλαντού, επιβάλλεται να προβεί το Κλιμάκιο σε προληπτικό έλεγχο των επίμαχων εφημεριών, κατά τον οποίο θα ελεγχθεί παρεμπιπτόντως η κύρια σχέση εργασίας τους, η οποία διέφυγε του προληπτικού ελέγχου, καθώς στην προκείμενη περίπτωση η μισθοδοσία των ως άνω επικουρικών ιατρών, στο πλαίσιο της καθ’ υπέρβαση του προβλεπόμενου χρονικού ορίου του π.δ/τος 164/2004 παράτασης των συμβάσεων εργασίας τους με το Νοσοκομείο, δεν έγινε, όπως έπρεπε, με χρηματικά εντάλματα, αλλά με μισθοδοτικές καταστάσεις. Η γνώμη αυτή όμως δεν εκράτησε. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνη είναι νόμιμη και, συνεπώς, αυτά πρέπει να θεωρηθούν.

Προμήθεια ιατρικού αναλώσιμου υλικού.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα του Γενικού Νοσοκομείου ... - Νοσοκομειακής Μονάδας ... δεν υπάγονται στον προληπτικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Τούτο, διότι αυτά αφορούν σε επόμενο - του πρώτου – λογαριασμό για την εξόφληση της δαπάνης που απορρέει από την προμήθεια από τη Νοσοκομειακή Μονάδα ... των προμνημονευθέντων δύο (2) ειδών ιατρικών αναλώσιμων υλικών, ο πρώτος λογαριασμός για την καταβολή του τιμήματος των οποίων έχει, ήδη, ελεγχθεί προληπτικώς από την Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ... με τα 27 και 29, οικονομικού έτους 2016 χρηματικά εντάλματα, που είχε υποβάλει πρώτη η Νοσοκομειακή Μονάδα .... Καθεμία δε από τις ως άνω υπ΄αριθμ. 54 και 66/2015 συμβάσεις προμήθειας ιατρικών αναλώσιμων υλικών του Γενικού Νοσοκομείου ..., στο πλαίσιο των οποίων εκδόθηκαν όλα τα ανωτέρω χρηματικά εντάλματα, αποτελεί σύμβαση ενιαία και αφορώσα και στις δύο Νοσοκομειακές Μονάδες του Γενικού Νοσοκομείου ... (... και ...), οι οποίες συνιστούν, κατά τα εκτεθέντα στην σκέψη ΙΙΙ της παρούσας, το ενιαίο και αυτοτελές ν.π.δ.δ. «Γενικό Νοσοκομείο ...». Τέλος, η ως άνω κρίση περί του ότι δεν συντρέχει περίπτωση «πρώτου λογαριασμού» για την προμήθεια των ειδών, που πληρώνονται με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα, δεν αναιρείται εκ του ότι αυτή (η προμήθεια) έλαβε χώρα κατά το χρόνο της παράτασης των αρχικών συμβάσεων, ώστε να ετίθετο ζήτημα ελέγχου επί του «πρώτου λογαριασμού» της παράτασης -εάν το οικονομικό αντικείμενο αυτής υπερέβαινε αυτοτελώς το χρηματικό όριο των 5.000 ευρώ-, δοθέντος ότι η παράταση αυτή είναι, όπως προεκτέθηκε, μόνο χρονική και δεν επιφέρει επαύξηση του οικονομικού αντικειμένου των συμβάσεων... Κατ΄ακολουθίαν τούτων, τα 33 και 34, οικονομικού έτους 2017, χρηματικά εντάλματα πληρωμής του Γενικού Νοσοκομείου ... - Νοσοκομειακής Μονάδας ..., απαραδέκτως υποβάλλονται για άσκηση προληπτικού ελέγχου νομιμότητας και συνεπώς, ο λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου, που συνιστά κατ΄ορθή εκτίμηση αυτού, λόγο αποχής από τον προληπτικό έλεγο των οικείων χρηματικών ενταλμάτων είναι, αν και με διαφορετική αιτιολογία, βάσιμος.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι οι εντελλόμενες δαπάνες, οι οποίες αφορούν στην προμήθεια ομοειδών αγαθών (λουλουδιών και δένδρων), δεν είναι νόμιμες, καθόσον μη νομίμως επιμερίσθηκαν οι ως άνω προμήθειες και ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, χωρίς να διενεργηθεί πρόχειρος διαγωνισμός, αφού η συνολική τους ετήσια δαπάνη, ανέρχεται στο ποσό των 19.167,50 ευρώ και επομένως υπερβαίνει το όριο των 15.000 ευρώ, μέχρι το οποίο είναι κατά νόμο επιτρεπτή η απευθείας ανάθεσή τους. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι  εντελλόμενες με τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες και αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Προμήθεια φωτοαντιγραφικού και μηχανογραφικού–χημικού χαρτιού...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι τα ως άνω προμηθευθέντα υλικά, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις συναλλακτικές αντιλήψεις, θεωρούνται όμοια ή ομοειδή αγαθά, τα οποία εντάσσονται στην ευρύτερη κατηγορία των αγαθών (κατηγορία γένους) αναλώσιμα (χαρτική ύλη) εκτυπωτικών/φωτοτυπικών μηχανημάτων και ηλεκτρονικών υπολογιστών και αφορούν, στο σύνολό τους, στις ανάγκες μηχανοργάνωσης των ως άνω υπηρεσιών. Κατά συνέπεια, μη νομίμως επιμερίσθηκαν σε διαφορετικούς υποκωδικούς, ήτοι σε χωριστές πιστώσεις που ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, αντί της διενέργειας δημόσιου διαγωνισμού, καθόσον η συνολική τους ετήσια δαπάνη, όπως προκύπτει από το άθροισμα των ποσών των ως άνω επιμέρους συμβάσεων ανάθεσης των κρίσιμων προμηθειών (11.991,20 + 14.990,49 + 2.992,42 = 29.974,11 ευρώ), υπερβαίνει το όριο των 15.000 ευρώ, μέχρι το οποίο είναι κατά νόμο επιτρεπτή η απευθείας ανάθεσή τους. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες και αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.