ΕλΣυνΚλ.4/88/2016
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο, επί των προβαλλομένων από την Επίτροπο λόγων διαφωνίας, κρίνει ότι: α) νομίμως κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διενεργηθέντος από τον Οργανισμό ανοικτού διαγωνισμού στη φερόμενη ως δικαιούχο του εντάλματος εταιρεία, η οποία είχε προσφέρει τη μοναδική παραδεκτή προσφορά, απορριπτομένου ως αβασίμου του πρώτου λόγου διαφωνίας. Τούτο διότι, ... ελήφθησαν υπόψη ως συγκριτικά στοιχεία αφενός η προηγηθείσα 15/2014 σύμβαση φύλαξης των ίδιων ως άνω ακινήτων ετήσιας διάρκειας με αντισυμβαλλόμενη μεν την φερόμενη δικαιούχο εταιρεία, αλλά μετά από τη διενέργεια ανοιχτού διαγωνισμού, συμβατικής δαπάνης 119.130,42, αφετέρου η 12/2013 σύμβαση φύλαξης των ίδιων ως άνω ακινήτων ετήσιας διάρκειας με αντισυμβαλλόμενη την εταιρεία “....” μετά από τη διενέργεια ανοιχτού διαγωνισμού, συμβατικής δαπάνης 130.997,64, β) ... μη νομίμως, αφενός η διακήρυξη του διενεργηθέντος διαγωνισμού δεν αξίωνε από τους συμμετέχοντες στο διαγωνισμό να περιλάβουν στο περιεχόμενο της προσφοράς τους το κόστος αναλωσίμων, αφετέρου κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 68 παρ.1 του ν. 3863/2010, ο Οργανισμός αποδέχθηκε την οικονομική προσφορά της φερόμενης ως δικαιούχου εταιρείας ...(..)Κατ΄ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη για τον δεύτερο λόγο διαφωνίας. Πλην όμως, λαμβάνοντας υπόψη την ανάδειξη της αναδόχου εταιρείας μέσω ανοικτής διαγωνιστικής διαδικασίας,..το Κλιμάκιο κρίνει ότι, τα αρμόδια όργανα του Οργανισμού δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων αλλά με γνώμονα την περιστολή του λειτουργικού κόστους αυτού.(συγγνωστή πλάνη)
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕλΣυν.Κλ.4/161/2015
Υπηρεσίες φύλαξης:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από ΑΕΙ σε ιδιωτική εταιρεία για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης των κτιρίων του Πανεπιστημίου, καθόσον μη νομίμως οι εν λόγω υπηρεσίες ανατέθηκαν απευθείας στην ως άνω εταιρεία, καθώς δεν συνέτρεχε, καμία από τις προϋποθέσεις για την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, δεδομένου ότι οι ανωτέρω υπηρεσίες αποτελούν πάγια και διαρκή ανάγκη, της οποίας το κόστος, αναγόμενο σε ετήσια βάση, υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., μέχρι του οποίου επιτρέπεται η άνευ ειδικών λόγων προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία.
ΕλΣυν.Κλ.4/63/2015
ΕΡΓΑΣΙΕΣ - ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.Υπηρεσίες φύλαξης:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από νοσοκομείο σε εταιρεία για παροχή υπηρεσιών φύλαξης των χώρων του νοσοκομείου, καθόσον κατά παράβαση των διατάξεων του αρθ.68 παρ.1 του ν.3863/2010, το Νοσοκομείο αποδέχθηκε σιωπηρά την οικονομική προσφορά της ανάδοχης εταιρείας, η οποία, ως προς το διοικητικό κόστος, τα αναλώσιμα και το εργολαβικό κέρδος εμφανιζόταν εξ' αντικειμένου ως υπερβολικά χαμηλή, με συνέπεια να υπερβεί τα άκρα όρια της διακριτικής του ευχέρειας, κρίνοντας ότι η άνω προσφορά είναι αποδεκτή και παραλείποντας να καλέσει την εν λόγω εταιρεία προς αιτιολόγηση των προαναφερθέντων στοιχείων της (ν.3836/2010 και ν.4144/2013).
ΕλΣυν.Κλ.4/247/2015
Υπηρεσίες φύλαξης:Μη νόμιμη καταβολή ποσού 15.180,66 ευρώ, από Υγειονομική Περιφέρεια σε εταιρεία, ως αμοιβή της για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης των χώρων Νοσοκομείου, καθόσον η αναθέτουσα αρχή μη νομίμως αποδέχθηκε την οικονομική προσφορά της φερόμενης ως δικαιούχου εταιρείας, δοθέντος ότι όφειλε καταρχήν να την καλέσει για παροχή διευκρινίσεων επί των ως άνω στοιχείων της προσφοράς, ούτως ώστε εκτιμώντας τη λυσιτέλεια των παρασχεθεισών εξηγήσεων, να απαντήσει με σαφή και εμπεριστατωμένη αιτιολογία για την αποδοχή ή την απόρριψη της προσφοράς αυτής. Συνεπώς, η αναθέτουσα αρχή ως προς το αποδεκτό της προσφοράς αναδόχου εταιρείας χωρίς την ειδικότερη αιτιολόγηση από αυτήν των προαναφερθέντων στοιχείων, υπερέβη τα άκρα όρια της διακριτικής της ευχέρειας.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/147/2015
Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις (II – ΙΙΙ) της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα ποσά διοικητικού κόστους (182 ευρώ) και εργολαβικού οφέλους (278,74 ευρώ), που υπολόγισε η φερόμενη ως δικαιούχος εταιρεία με την προσφορά της κατά τη συμμετοχή της στο διενεργηθέντα πρόχειρο διαγωνισμό, είναι μεν κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας χαμηλά, δοθέντος όμως ότι αφορούν επτάμηνης (και όχι ετήσιας) διάρκειας σύμβαση δεν είναι ιδιαιτέρως χαμηλά ή μηδαμινά, σε σημείο τέτοιο που να έπρεπε να είχε δημιουργήσει εύλογες αμφιβολίες στα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου, ως προς το εάν η προσφορά αυτή πληροί ή όχι τα διαγραφόμενα από τον ως άνω νόμο αλλά και τη διακήρυξη εχέγγυα φερεγγυότητας. Αποδεχόμενο, συνεπώς, το Νοσοκομείο την εν λόγω προσφορά της αναδόχου εταιρείας, η οποία σημειωτέον – σε αντίθεση με αυτήν της ετέρας συμμετασχούσης και αποκλεισθείσης από το διαγωνισμό εταιρείας - μόνο κατ΄ελάχιστον υπολειπόταν της προϋπολογισθείσας από το ίδιο το Νοσοκομείο δαπάνης του διαγωνισμού, δεν υπερέβη τα άκρα όρια της διακριτικής του ευχέρειας, απορριπτομένου του σχετικού λόγου διαφωνίας της Επιτρόπου. (..)Αντίθετα, ο δεύτερος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου παρίσταται βάσιμος. Και τούτο διότι πράγματι δεν συνέτρεχαν στην προκειμένη περίπτωση οι προϋποθέσεις, που δικαιολογούν την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία, που ακολουθήθηκε για την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών, ήτοι (λόγω των διατυπώσεων που τηρήθηκαν) αυτήν του πρόχειρου διαγωνισμού -και όχι της διαπραγμάτευσης, ...Ούτε εξάλλου, κατά την κρατήσασα στο Κλιμάκιο γνώμη η προβαλλόμενη καθυστέρηση διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού, ...συνιστά απρόβλεπτη περίσταση που να δικαιολογεί την προσφυγή στην ως άνω εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης(..)Τέλος, η επικαλούμενη από το Νοσοκομείο 2053/25.4.2014 εγκύκλιος της Ε.Π.Υ., στην οποία, κατά τους ισχυρισμούς του, βασίστηκε η επιλογή της επίμαχης διαδικασίας ανάθεσης, δεν έχει κανονιστική ισχύ και δεν δύναται να κατισχύσει των διατάξεων του άρθρου 2 του ν. 2286/1996, που θέτουν τον κανόνα της υλοποίησης των προμηθειών (..)Εντούτοις, το Κλιμάκιο λαμβάνοντας υπόψη α) το γεγονός ότι τηρήθηκαν ορισμένες ελάχιστες εγγυήσεις διαφάνειας (διατυπώσεις δημοσιότητας, υποβολή έγγραφων προσφορών, έλεγχος από επιτροπή διαγωνισμού), β) τον προβαλλόμενο ισχυρισμό ότι το διοικητικό συμβούλιο του Νοσοκομείου (αν και εσφαλμένως) βασίσθηκε κατά τη λήψη της σχετικής απόφασής του στις οδηγίες, που εδόθησαν με την προαναφερόμενη εγκύκλιο της Ε.Π.Υ. και τέλος γ) το γεγονός ότι η καθυστέρηση στη διενέργεια του διαγωνισμού δεν οφείλεται σε ολιγωρία του Γενικού Νοσοκομείου ... «...», κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα αυτού δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των κειμένων διατάξεων, αλλά επειδή πίστεψαν, συγγνωστώς, ότι μπορούσαν να προβούν στην επίμαχη ανάθεση, ενόψει μάλιστα του ότι με αυτήν καλύπτονταν, εξ αντικειμένου, επείγουσες και επιτακτικές ανάγκες του Νοσοκομείου (καθαριότητα των χώρων του). (Συγγνωστή πλάνη)
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/158/2018
Υπηρεσίες φύλαξης και ασφάλειας του ξενώνα υποδοχής - φιλοξενίας.Με δεδομένα αυτά, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι η μεταξύ του Δήμου ... και του αναδόχου σύμβαση, καίτοι περιέχει τον προβλεπόμενο ειδικό όρο για την εφαρμογή της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας και της νομοθεσίας περί υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων και πρόληψης του επαγγελματικού κινδύνου, δεν φέρει κανένα από τα στοιχεία της παραγράφου 3 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, ήτοι τα στοιχεία α΄ έως ε΄ της πρώτης παραγράφου αυτού, γεγονός που επάγεται κατά τη ρητή βούληση του νομοθέτη την ακυρότητα της σύμβασης. Ωστόσο, τα όργανα του Δήμου ... χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των διατάξεων του άρθρου 68 του ν. 3863/2010 δεν συμπεριέλαβαν τα ως άνω στοιχεία στο κείμενο της σύμβασης, ενόψει της πληρότητας της υποβληθείσας, στο πλαίσιο του διενεργηθέντος διαγωνισμού, από τον ανάδοχο προσφοράς σχετικά με τις απαιτήσεις του ως άνω άρθρου, η οποία αποτελεί στοιχείο της σύμβασης σύμφωνα με τα οριζόμενα σε αυτή. Συνεπώς, το ελεγχθέν χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.
ΕΣ/Τμ4(ΚΠΕ)32/2014
Μη νόμιμη η καταβολή μέρους συμβατικού τιμήματος από Νοσοκομείο σε ιδιωτική εταιρεία για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης Νοσοκομείου και Κέντρων Υγείας, καθόσον: α) κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 68 παρ.1 του ν. 3863/2010, το Νοσοκομείο αποδέχθηκε την οικονομική προσφορά της ανωτέρω εταιρείας, η οποία ως προς το διοικητικό κόστος, το εργολαβικό όφελος και τα λοιπά έξοδα εμφανιζόταν εξ αντικειμένου ως υπερβολικά χαμηλή και β) η εταιρεία διαμόρφωσε την προσφορά της με βάση τα κατώτατα όρια αποδοχών για τους εργαζόμενους κάτω των 25 ετών, εντούτοις χρησιμοποίησε τελικά εργαζόμενους άνω των 25 ετών, με συνέπεια την παραβίαση, κατά την εκτέλεση της σύμβασης, ουσιώδους στοιχείου της προσφοράς της
ΕλΣυν.Κλ.Τμ.4/185/2016
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ-ΦΥΛΑΞΗΣ ΧΩΡΩΝ: Με τα δεδομένα αυτά και όσα ήδη εκτέθηκαν στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, επί των προβληθέντων λόγων διαφωνίας το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:Κατά τον βασίμως προβαλλόμενο από την Επίτροπο πρώτο λόγο διαφωνίας, η οικονομική προσφορά της φερόμενης ως δικαιούχου του χρηματικού εντάλματος εταιρείας διαμορφώθηκε με βάση τα κατώτατα όρια αποδοχών για εργαζομένους κάτω των 25ετών, γεγονός το οποίο συνομολογεί η εταιρεία. Βάσει των δεδομένων αυτών –τα οποία σύμφωνα με το άρθρο 68 παρ. 3 του ν. 3863/2010 αποτελούν ουσιώδες και απαιτούμενο επί ποινή ακυρότητας της σύμβασης στοιχείο αυτής- συνήφθη και η μεταξύ του Νοσοκομείου και της εταιρείας σύμβαση.Συνακόλουθα, η απασχόληση από την ανάδοχο εταιρεία, κατά την εκτέλεση της σύμβασης, πέντε εργαζόμενων άνω των 25 ετών συνιστά παραβίαση ουσιώδους στοιχείου τόσο της προσφοράς της όσο και της οικείας σύμβασης.Ο προβαλλόμενος λόγος διαφωνίας ότι «δεν έχει επισυναφθεί μελέτη –αναλυτικός προϋπολογισμός από τον οποίο να προκύπτει το ποσό των 24.600 ευρώ της 3444/24.2.2015 πρόσκλησης ενδιαφέροντος» είναι απορριπτέος, ενόψει του ότι η επίμαχη δαπάνη για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης διαμορφώνεται βάσει των στοιχείων που ορίζει ο νόμος και κυρίως βάσει του κόστους αποδοχών των εργαζομένων, όπως αυτό προσδιορίζεται από την κείμενη νομοθεσία, ενώ περαιτέρω η Επίτροπος δεν προβάλλει ούτε ότι το προϋπολογισθέν με την πρόσκληση ποσό υπολείπεται του κατώτατου κόστους αποδοχών των εργαζομένων και άγει σε παραβίαση της εργατικής νομοθεσίας ούτε άλλωστε ότι συντρέχει παραβίαση της αρχής της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης.(..)Συνεπώς, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το οικείο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.
Ελ.Συν.Τμ.4(ΚΠΕ)32/2015
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΦΥΛΑΞΗΣ::Μη νόμιμη η καταβολή μέρους συμβατικού τιμήματος από Νοσοκομείο σε ιδιωτική εταιρεία για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης Νοσοκομείου και Κέντρων Υγείας, καθόσον: α) κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 68 παρ.1 του ν. 3863/2010, το Νοσοκομείο αποδέχθηκε την οικονομική προσφορά της ανωτέρω εταιρείας, η οποία ως προς το διοικητικό κόστος, το εργολαβικό όφελος και τα λοιπά έξοδα εμφανιζόταν εξ αντικειμένου ως υπερβολικά χαμηλή και β) η εταιρεία διαμόρφωσε την προσφορά της με βάση τα κατώτατα όρια αποδοχών για τους εργαζόμενους κάτω των 25 ετών, εντούτοις χρησιμοποίησε τελικά εργαζόμενους άνω των 25 ετών, με συνέπεια την παραβίαση, κατά την εκτέλεση της σύμβασης, ουσιώδους στοιχείου της προσφοράς της
ΕΣ/Τμ.4(ΚΠΕ)134/2014
Μη νόμιμη η καταβολή δαπάνης για αμοιβή σε ιδιωτική εταιρεία για την παροχή υπηρεσιών καθαρισμού των χώρων Νοσοκομείου και τριών (3) Κέντρων Υγείας, κατόπιν αναθέσεως με διαπραγμάτευση, μετά από κήρυξη ως άγονου του διενεργηθέντος ανοιχτού διαγωνισμού και προκήρυξης επαναληπτικού ομοίου και μέχρι της διαδικασίας ολοκλήρωσης αυτού, καθόσον η ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών έγινε με μηνιαίο τίμημα που υπερέβαινε την αντίστοιχη μηνιαία προυπολογιζόμενη δαπάνη τόσο του αρχικού όσο και του επαναληπτικού διαγωνισμού κατά 6.078 ευρώ, χωρίς να αιτιολογείται από την άποψη των αρχών της χρηστής και οικονομικής διαχείρισης και οικονομικότητας κατ’άρθρο 1 του ν.2362/1995, όπως ισχύει, ενώ μπορούσε να το διαπραγματευτεί, παρά το γεγονός ότι δε δεσμεύετο, ως αυτοτελής και ανεξάρτητη διαδικασία ανάθεσης, από τη διακήρυξη του ανοιχτού διαγωνισμού. Η κατάθεση αιτήσεως ασφαλιστικών μέτρων από συμμετέχοντα στο διαγωνισμό εμποδίζει την σύναψη της συμβάσεως και όχι την πρόοδο της διαγωνιστικής διαδικασίας, ούτως ώστε δε δύναται να θεωρηθεί ως εμπλοκή που καθυστερεί την προκήρυξη του επαναληπτικού διαγωνισμού. Η μη υπέρβαση του Παρατηρητηρίου τιμών της Ε.Π.Υ., δεν επαρκεί για την αιτιολογία της επιιβάρυνσης του προυπολογισμού του Νοσοκομείου με το ως άνω αυξημένο μηνιαίο τίμημα και δεν απαλλάσσει την αναθέτουσα αρχή από την υποχρέωση τήρησης των εν λόγω αρχών. (άρθρο 13 ν.3918/2011) Μη εφαρμογή, εν προκειμένω, του άρθρου 37 του ν.4237/2014, αφού δε συντρέχουν οι απαιτούμενες σε αυτό προυποθέσεις.
ΕλΣυν.Κλ.Τμ.4/34/2017
Παροχή υπηρεσιών φύλαξης-ασφάλειας: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τη διαφωνούσα Επίτροπο, το Νοσοκομείο, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 68 παρ. 1 του ν. 3863/2010, καθώς επίσης και του σχετικού όρου της διακηρύξεως, αποδέχθηκε την οικονομική προσφορά της φερομένης ως δικαιούχου εταιρείας «... Ε.Π.Ε.», η οποία, ως προς το εργολαβικό όφελος, που ανερχόταν στο ποσό των 5 ευρώ μηνιαίως (60 ευρώ ετησίως) για τη φύλαξη του κτιρίου του Νοσοκομείου και στο ποσό των 2 ευρώ μηνιαίως (24 ευρώ ετησίως) για το κτίριο του Κέντρου Υγείας …, εμφανιζόταν εξ αντικειμένου ως υπερβολικά χαμηλή. Όφειλε, συνεπώς, Νοσοκομείο να ζητήσει διευκρινίσεις από την ως άνω εταιρεία και ακολούθως, αφού εκτιμούσε τη λυσιτέλεια των ισχυρισμών της, να αποφασίσει αιτιολογημένα για την αποδοχή ή την απόρριψη της προσφοράς της. Επομένως, το Νοσοκομείο, κρίνοντας ότι η εν λόγω προσφορά ήταν αποδεκτή και παραλείποντας να καλέσει την εν λόγω εταιρεία προς αιτιολόγηση των προαναφερθέντων στοιχείων της προσφοράς της, υπερέβη τα άκρα όρια της διακριτικής του ευχέρειας, με συνέπεια η ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών στη φερόμενη ως δικαιούχο να μην είναι νόμιμη. Απαραδέκτως, εξάλλου, το Νοσοκομείο επικαλείται, με το 14736/16.9.2016 έγγραφο επανυποβολής του, την επιστολή της φερομένης ως δικαιούχου, με την οποία αυτή παρέχει διευκρινίσεις σχετικώς με τη σύνθεση της προσφοράς της, καθόσον οι ισχυρισμοί αυτοί δεν δύνανται να εκτιμηθούν το πρώτον από το Κλιμάκιο, χωρίς να έχουν αξιολογηθεί από τα αρμόδια όργανα στο αντίστοιχο στάδιο του διαγωνισμού ..Περαιτέρω, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη, η οικονομική προσφορά της φερομένης ως δικαιούχου διαμορφώθηκε με βάση τα κατώτατα όρια αποδοχών για εργαζομένους κάτω των 25 ετών και με προϋπηρεσία 0-3 έτη, γεγονός, άλλωστε, το οποίο συνομολογεί και η ίδια η εταιρεία. Βάσει, δε, των δεδομένων αυτών, τα οποία, σύμφωνα με το άρθρο 68 παρ. 3 του ν. 3863/2010, αποτελούν ουσιώδες και απαιτούμενο επί ποινή ακυρότητας στοιχείο της συμβάσεως, συνήφθη και η μεταξύ του Νοσοκομείου και της εταιρείας 167/26.6.2015 σύμβαση. Ενόψει, όμως, της επιλογής ως κριτηρίου αναθέσεως αυτού της χαμηλότερης τιμής, καθώς επίσης και της υποχρεώσεως των διαγωνιζομένων, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 68 του ν. 3863/2010, να υπολογίσουν στην προσφορά τους εύλογο ποσοστό διοικητικού κόστους, αναλωσίμων και εργολαβικού κέρδους, η απασχόληση από την ανάδοχο εταιρεία, κατά την εκτέλεση της συμβάσεως, οκτώ τουλάχιστον εργαζομένων άνω των 25 ετών, των οποίων το μισθολογικό κόστος είναι υψηλότερο κατά 75,13 ευρώ μηνιαίως κατ’ άτομο, συνιστά ουσιώδη τροποποίηση της οικείας συμβάσεως..