ΕλΣυν.Τμ.Μείζονος-Επταμ.Συνθ/3147/2012
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Προμήθεια – εγκατάσταση ιατροτεχνολογικού και ξενοδοχειακού εξοπλισμού:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στις υπό στοιχ. ΙΙ και IV σκέψεις, το Τμήμα άγεται, στην κρίση, απορριπτομένων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών της αιτούσας, ότι το VI Τμήμα ορθώς απεφάνθη ότι : α) ο όρος στο άρθρο 22.7 της διακήρυξης είναι αρκούντως σαφής, καθόσον ρητώς αναφέρεται ότι προσμετράται μόνο η εμπειρία που προέρχεται από την ανάληψη και υλοποίηση εκ μέρους του ίδιου του διαγωνιζόμενου μελέτης, προμήθειας και εγκατάστασης ιατρικού εξοπλισμού Γενικού Νοσοκομείου και όχι αυτή που προέρχεται από τη συμμετοχή του ή τη σύμπραξή του με οποιαδήποτε μορφή στην υλοποίηση του ανάλογου αυτού έργου με άλλη εξειδικευμένη εταιρεία, επιχείρηση ή οίκο εξοπλισμού, β) η ερμηνεία που δόθηκε στον ως άνω όρο από την αναθέτουσα αρχή δεν αντιβαίνει στην αρχή της αναλογικότητας, δεδομένου ότι η απαίτηση αυξημένου επιπέδου εμπειρίας αποτελεί ενάσκηση της διακριτικής ευχέρειας της αναθέτουσας αρχής στο πλαίσιο του ελέγχου της καταλληλότητας των υποψήφιων αναδόχων, με σκοπό την άρτια και έντεχνη ολοκλήρωση ενός έργου υψηλών απαιτήσεων και τεχνογνωσίας, όπως εν προκειμένω, σε κάθε δε περίπτωση η νομιμότητα του όρου αυτού καλύπτεται από το προσωρινό δεδικασμένο που απορρέει από την 64/2012 απόφαση της Επιτροπής Αναστολών του ΣτΕ, γ) δεν περιορίζεται η δυνατότητα σύστασης κοινοπραξίας με εργοληπτικές επιχειρήσεις που διαθέτουν αυτοτελώς την αναγκαία εμπειρία, καθόσον από το συνδυασμό των άρθρων 21.1.α και 21.2 της διακήρυξης προκύπτει ότι κοινοπραξία εργοληπτικών επιχειρήσεων που αποδεικνύει ότι έστω και μία εκ των κοινοπρακτουσών εταιρειών διαθέτει αυτοτελώς εμπειρία σε μελέτη, προμήθεια και εγκατάσταση ιατρικού εξοπλισμού δικαιούται να συμμετάσχει στον εν λόγω διαγωνισμό και δ) η αντίφαση μεταξύ των όρων των άρθρων 21.1.α και 22.8 της διακήρυξης σχετικά με τη δυνατότητα των διαγωνιζόμενων να στηριχθούν στην εμπειρία άλλων φορέων (δάνεια εμπειρία) αποτελεί παράβαση των αρχών της ίσης μεταχείρισης και του ελεύθερου ανταγωνισμού.(..). Εν όψει, όμως, του γεγονότος ότι επρόκειτο πράγματι για ένα έργο με εξειδικευμένες απαιτήσεις, σε συνδυασμό με το ότι κατά το παρελθόν παρόμοιες διαγωνιστικές διαδικασίες της «….», με αντίστοιχους όρους στις διακηρύξεις τους, κρίθηκαν νόμιμες από το Ελεγκτικό Συνέδριο, το Τμήμα κρίνει περαιτέρω, κατά πλειοψηφία, ότι ορθώς απεφάνθη το VI Τμήμα με την προσβαλλόμενη απόφαση ότι πεπλανημένως πλην συγγνωστώς τα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής υπέλαβαν ότι ενεργούσαν σύννομα..(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα αποφαίνεται, ότι η αίτηση της εταιρείας «…..» για αναθεώρηση της 2484/2012 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου πρέπει να απορριφθεί, γενομένων, συνακόλουθα, δεκτών των παρεμβάσεων της «….» και της κοινοπραξίας «…..».
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.6/15/2008
Παροχή υποδομών και υπηρεσιών..:ζητεί την ανάκληση της 364/2007 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη III, το Τμήμα κρίνει ότι ορθά απεφάνθη το Κλιμάκιο με την προσβαλλομένη ότι κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης. Οι δε ισχυρισμοί του αιτούντος, καθώς και της παρεμβαίνουσας, ότι τόσο η ματαίωση του διαγωνισμού της 13.8.2007, όσο και το γεγονός ότι ο προϋπολογισμός της από 10-7-2007 σύμβασης εκτιμάται ότι θα καλύψει παρεχόμενες υπηρεσίες μέχρι 25-10-2007 συνιστούν απρόβλεπτες περιστάσεις, κατά την έννοια του άρθρου 25 παρ.1 περ. γ΄ του π.δ. 60/2007, πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι. Με την υπό κρίση, όμως, αίτηση ανάκλησης το .. επικαλείται, κατ΄ εκτίμηση του δικογράφου (σελ. 5 αυτού), συγγνωστή πλάνη των αρμοδίων οργάνων του ως προς τη συνδρομή των προϋποθέσεων προσφυγής στη διαδικασία διαπραγμάτευσης, ενόψει προγενέστερων θετικών πράξεων του ίδιου ως άνω Κλιμακίου που αφορούσαν σχέδια συμβάσεων, για τα οποία είχε τηρηθεί η διαδικασία διαπραγμάτευσης, χωρίς δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού, με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών του εν λόγω Συστήματος Διαχείρισης Ζήτησης Υπηρεσιών Υγείας του αιτούντος (Πρ. Ζ΄ Κλ. Ε.Σ. 67/2006 και 197/2007). Λαμβάνοντας υπόψη ότι με τις τελευταίες αυτές Πράξεις του Ζ΄ Κλιμακίου του Δικαστηρίου τούτου κρίθηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή σχεδίων συμβάσεων του .., ύστερα από διαδικασία διαπραγμάτευσης, λόγω κατεπείγουσας ανάγκης οφειλόμενης σε απρόβλεπτες περιστάσεις, το Τμήμα κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του αιτούντος εύλογα και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης του νόμου θεώρησαν ότι συνέτρεχαν και στη συγκεκριμένη περίπτωση απρόβλεπτα γεγονότα και υπέλαβαν ότι έχει εφαρμογή η διαδικασία της διάταξης του άρθρου 31 παρ. 1 περ. γ΄ της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ (ήδη άρθρο 25 παρ.1 περ. γ΄ του π.δ. 60/2007). Συντρέχει, επομένως, εν προκειμένω συγγνωστή πλάνη των οργάνων του αιτούντος, κατά παραδοχή του προβαλλόμενου ισχυρισμού, και δικαιολογείται η ανάκληση της προσβαλλόμενης Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και με δεδομένο ότι το Κλιμάκιο δεν διαπίστωσε άλλο λόγο μη νομιμότητας που να κωλύει την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι πρέπει να ανακληθεί η 364/2007 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΣτΕ/100/2009
Κριτήρια ανάθεσης. Νόμιμα τίθενται ως κριτήρια όπως η προηγούμενη εμπειρία και ο αριθμός του απασχολούμενου προσωπικού ,αν κριθεί ότι συνδέονται με την εκτίμηση της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών. Αντίθετα το ύψος του κύκλου εργασιών δεν μπορεί να αποτελέσει κριτήριο αναθέσεως:
ΕΣ/ΤΜ.6/1725/2009
Παροχή υπηρεσιών...ζητείται η ανάκληση της 100/2009 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι μετά την αρχική δημοσίευση της οικείας διακήρυξης, η διεξάγουσα το διαγωνισμό αρχή, κατόπιν υποβολής σημαντικού αριθμού διευκρινιστικών ερωτημάτων από τις ενδιαφερόμενες να συμμετάσχουν σε αυτόν επιχειρήσεις, προέβη σε τροποποιήσεις και διορθώσεις ουσιωδών όρων της τελευταίας, ως εκ τούτου, όφειλε να παράσχει στους ως άνω οικονομικούς φορείς νέα προθεσμία, ισόχρονη με την αρχικώς τεθείσα για την προετοιμασία και υποβολή των προσφορών τους, όπως άλλωστε και οι ίδιοι είχαν ζητήσει με αιτήσεις τους που απηύθυναν προς το ... Επομένως, η αποστολή του τροποποιηθέντος κειμένου της διακήρυξης προς δημοσίευση στην Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων δεκαέξι (16) μόλις ημέρες πριν την ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού (16.11.2007) συνιστά παράβαση των προμνησθεισών κρίσιμων διατάξεων, όπως ορθώς έκρινε το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη Πράξη του. Ωστόσο, από το σύνολο των προσκομισθέντων ενώπιον του Τμήματος στοιχείων συνάγεται ότι χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων τα αρμόδια όργανα του ... υπέλαβαν ότι με τις απαντήσεις που απέστειλαν στις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις αναφορικά με τις τεχνικές και λοιπές προδιαγραφές του επίδικου έργου δεν επέφεραν κατ΄ ουσίαν τροποποιήσεις στους όρους της διακήρυξης, αλλά παρείχαν απλές διευκρινίσεις επί του κειμένου αυτής, ειδικά δε όσον αφορά στον επαναπροσδιορισμό της προβλεπόμενης ταχύτητας ανάγνωσης συγκεκριμένων βοηθητικών οργάνων (DVD/CD) που ενσωματώνονται σε επεξεργαστή του εξοπλισμού, συγγνωστώς υπέλαβαν ότι επρόκειτο για ορθή επανάληψη του ως άνω όρου, προκειμένου η ταχύτητα ανάγνωσης του DVD/CD να ταυτίζεται προς τις μέγιστες διαθέσιμες τιμές της ελληνικής και διεθνούς αγοράς. Περαιτέρω, όπως προκύπτει τόσο από το κείμενο της οικείας διακήρυξης όσο και από το ως άνω 32/09.07.2008 Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού, η εμπειρία του αναδόχου σε μεγάλα και πολύπλοκα έργα παροχής ολοκληρωμένων λύσεων πληροφορικής στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα συμπεριελήφθη μεταξύ των κριτηρίων αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών των υποψηφίων και αξιολογήθηκε ως τέτοιο. Δεδομένου δε ότι και οι δύο συμμετέχοντες κατά το εν λόγω στάδιο του διαγωνισμού (η ένωση εταιρειών «….» και η εταιρεία «….») έλαβαν την ίδια ακριβώς βαθμολογία στο κριτήριο 1 της Ομάδας Α΄, το Τμήμα αποφαίνεται, κατά παραδοχή του σχετικού λόγου ανάκλησης, ότι το γεγονός αυτό δεν επέδρασε κατ΄ ουσίαν στην τελική κατάταξη των υποψηφίων και, συνεπώς, δεν επηρέασε εν προκειμένω το αποτέλεσμα του διεξαχθέντος διαγωνισμού. Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, η αίτηση ανάκλησης του νομικού προσώπου με την επωνυμία «… (….)», ως και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση της ένωσης εταιρειών «….» πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη με αυτές 100/2009 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και, δεδομένου ότι δεν συντρέχει άλλος νόμιμος λόγος κωλύων την υπογραφή, να υπογραφεί η σχετική σύμβαση.Ανακαλεί την προσβαλλόμενη με αυτές 100/2009 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΕλΣυν/Τμ.6/467/2011
Αίτηση ανάκλησης της 291/2010 πράξης του Z΄ Κλιμακίου με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του ΤΕΙ …και της Εταιρίας «..» που αφορά στην ανάθεση υπηρεσιών καθαρισμού των χώρων του ΤΕΙ … προϋπολογισμού 2.100.000 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.) για το λόγο ότι τέθηκε από τη διακήρυξη ως επιμέρους κριτήριο ανάθεσης η εμπειρία του αναδόχου και η καταλληλότητα των μελών της ομάδας έργου. Επίσης κρίθηκε από το Κλιμάκιο ότι είναι ασαφής ο όρος του άρθρου 6.3 της διακήρυξης σύμφωνα με τον οποίο ο ανάδοχος πρέπει επί ποινή αποκλεισμού να διαθέτει πιστοποίηση «ΕΛΟΤ 1801: 2002/OHSA 18001: 2007 στο πεδίο εφαρμογής σύστημα διαχείρισης υγείας και ασφάλειας στην εργασία καθότι δεν καθίσταται σαφές αν τα παραπάνω πιστοποιητικά απαιτούνται σωρευτικά ή διαζευκτικά. Εξάλλου κρίθηκε από το Κλιμάκιο ότι είναι μη νόμιμος ο προβλεπόμενος στο άρθρο 9 του σχεδίου σύμβασης όρος περί δυνατότητας τροποποίησης της σύμβασης «όταν συμφωνήσουν γι’ αυτό τα συμβαλλόμενα μέρη» δεδομένου ότι η όποια τροποποίηση αυτής θα πρέπει να τύχει πρώτα του ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ενώ ο περιλαμβανόμενος στη διακήρυξη και στο άρθρο 3 παρ. 2 του σχεδίου σύμβασης όρος περί δυνατότητας παράτασης της σύμβασης μέχρι του ποσού των 630.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. πάσχει αοριστίας δεδομένου ότι δεν τίθεται χρονικό όριο για την παροχή των υπηρεσιών καθαριότητας.(...)Στην προκειμένη περίπτωση από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτουν τα ακόλουθα: Με την οικεία διακήρυξη τέθηκαν ως κριτήρια αξιολόγησης των προσφορών στην ομάδα Β των κριτηρίων υπό τον τίτλο «Καταλληλότητα αναδόχου τα ακόλουθα: Β.1 Εμπειρία/Υποδομή αναδόχου 35%. Β2 Στελέχωση της ομάδας έργου 10%. Β3 Οργάνωση διοίκηση και λειτουργία φυσικού αντικειμένου 10%. Τα παραπάνω κριτήρια δεν είναι πρόσφορα για τον εντοπισμό της πλέον συμφέρουσας προσφοράς αλλά αφορούν αποκλειστικά στην εξακρίβωση της καταλληλότητας των διαγωνιζομένων να εκτελέσουν τη σύμβαση. Επομένως μη νομίμως τέθηκαν από τη διακήρυξη ως επιμέρους κριτήρια ανάθεσης της σύμβασης και ο σχετικός περί του αντιθέτου λόγος ανάκλησης πρέπει ν’ απορριφθεί. Κατά τη γνώμη όμως του Συμβούλου ….τα κριτήρια εμπειρίας ως συναπτόμενα με την ποιότητα των συγκεκριμένων υπηρεσιών που θα παράσχει ο ανάδοχος νομίμως βαθμολογούνται κατά τα οριζόμενα στη διακήρυξη.Εξάλλου με το άρθρο 6.3 της οικείας διακήρυξης τέθηκε ως όρος, με ποινή αποκλεισμού, να διαθέτει ο ανάδοχος πιστοποίηση «ΕΛΟΤ 1801:2002/OHSAS 18001:2007 στο πεδίο εφαρμογής σύστημα διαχείρισης υγείας και ασφάλειας στην εργασία». Ο όρος όμως αυτός της διακήρυξης, λαμβανομένου υπόψη ότι με καθένα από τα ανωτέρω πρότυπα δύναται να παρέχεται αυτοτελώς πιστοποίηση στο σύστημα διαχείρισης υγείας και ασφάλειας στην εργασία, είναι ασαφής, καθότι, δεν καθίσταται ευκρινές αν τα ως άνω πιστοποιητικά απαιτούνται σωρευτικά ή διαζευκτικά. Επομένως, κατά την κρίση του Τμήματος ορθά το Κλιμάκιο απεφάνθη ότι κατά παραβίαση της αρχής της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης αποκλείσθηκαν οι εταιρίες «…..», για το λόγο ότι δεν προσκόμισαν πιστοποιητικά ΕΛΟΤ 1801:2002 οι δύο πρώτες και OHSAS 18001:2007 η τελευταία, καίτοι προσκόμισαν πιστοποιητικά OHSAS 18001:2007 και ΕΛΟΤ 1801:2002, αντίστοιχα. Σε ότι αφορά το άρθρο 9 της σύμβασης αυτό αναδιατυπώθηκε σε συμμόρφωση με τα οριζόμενα στη προσβαλλόμενη πράξη και καθορίστηκε ότι οι τυχόν τροποποιήσεις της συμβάσεως θα υπόκεινται πρώτα στον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Επίσης ο λόγος ανάκλησης για την αναδιατύπωση του άρθρου 3.2 της σύμβασης με την απάλειψη της φράσης: «…να παρατείνει τη διάρκεια της σύμβασης.» και την αντικατάστασή της με τη φράση: «… να αναθέσει μονομερώς σ’ αυτόν πρόσθετες υπηρεσίες …» πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος αφού εξακολουθεί να πάσχει αοριστίας ως προς τον τρόπο άσκησης του δικαιώματος προαίρεσης.(...)Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι πρέπει να απορριφθεί η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης.
ΕλΣυν.Κλ.Ζ'/55/2017
Υπηρεσίες καθαριότητας κτιρίων-έλεγχος νομιμότητας:Με τα δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην σκέψη ΙΙΙ της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι προαναφερθείσες αποφάσεις έγκρισης διενέργειας του ελεγχόμενου διαγωνισμού και της οικείας διακήρυξης, έγκρισης των πρακτικών της Επιτροπής του Διαγωνισμού, καθώς και οι αποφάσεις επί των ασκηθεισών προδικαστικών προσφυγών και η απόφαση κατακύρωσης των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού αναρμοδίως εκδόθηκαν από το Συμβούλιο του … Ιδρύματος .., δεδομένου ότι αρμόδιο όργανο για την έκδοση των πράξεων αυτών ήταν η Συνέλευση αυτού, γεγονός που άλλωστε επανειλημμένα επισημάνθηκε από μέλος του Συμβουλίου του Ιδρύματος κατά τη λήψη των σχετικών αποφάσεων...Ανεξαρτήτως της ανωτέρω πλημμέλειας, το Κλιμάκιο διαπιστώνει επιπρόσθετα ότι: Eνόψει του είδους της προς ανάθεση υπηρεσίας (υπηρεσίες καθαριότητας κτιρίων), η οποία δεν είναι εξειδικευμένη αλλά συνήθης και δεν απαιτεί για την εκτέλεσή της ιδιαίτερη τεχνογνωσία, μη νομίμως τέθηκε, με τα άρθρα 3.5 και 13.2- ΟΜΑΔΑ Α.2, ως κριτήριο ποιοτικής επιλογής παράλληλα δε και ως κριτήριο ανάθεσης η προηγούμενη εμπειρία.(..)Σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη IV.ii., μη νομίμως ορίστηκε με τα άρθρα 3.3.3, 3.3.16 και 13.2- ΟΜΑΔΑ Α.2 της διακήρυξης ότι, σε περίπτωση συμμετοχής στο διαγωνισμό κοινοπραξίας, τα κριτήρια οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας καθώς και η εμπειρία πρέπει να πληρούνται αυτοτελώς από κάθε μέλος αυτής.Πέραν των κριθέντων ανωτέρω στο στοιχείο IX.i., μη νομίμως απορρίφθηκε η προσφορά του Κ. ... για το λόγο ότι το αθροιστικό ποσό των συμβάσεων των σχετικών με το αντικείμενο του διαγωνισμού που είχε συνάψει με άλλους φορείς, ανερχόμενο σε 2.647.409,00 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), υπολειπόταν του ελάχιστου κατώτατου ορίου των 3.000.000 ευρώ, αφού δεν οριζόταν στη διακήρυξη ότι στο ποσό αυτό των 3.000.000 ευρώ δεν συμπεριλαμβανόταν και ο Φ.Π.Α.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο, έχοντας διαπιστώσει ουσιώδεις πλημμέλειες κατά την ελεγχόμενη διαδικασία, κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.
ΕλΣυν.Τμ.6/1606/2016
Προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού καθαριότητας, δύο απορριμματοφόρων οχημάτων και ενός σαρώθρου οδοκαθαρισμού μέσω χρηματοδοτικής μίσθωσης..:ζητείται η ανάκληση της 58/2016 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου. Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι ο επίμαχος όρος είναι αντίθετος με την Οδηγία 2007/46/ΕΚ (οδηγία πλαίσιο) με την οποία θεσπίστηκε εναρμονισμένο πλαίσιο για την έγκριση των μηχανοκίνητων οχημάτων και των ρυμουλκουμένων και των συστημάτων, κατασκευαστικών στοιχείων και χωριστών τεχνικών μονάδων που προορίζονται για τα οχήματα αυτά. Το σύστημα έγκρισης τύπου γενικά βασίζεται στις αρχές της έγκρισης από τρίτους (διαπιστευμένο ανεξάρτητο φορέα από κάθε χώρα της ΕΕ) και της αμοιβαίας αναγνώρισης (σύμφωνα με την οποία οι χώρες της ΕΕ αναγνωρίζουν τα πιστοποιητικά έγκρισης τύπου που εκδίδονται από αρχές άλλων χωρών αυτής). Αβασίμως, δε, προβάλλεται με τις αιτήσεις ανάκλησης ότι, εν προκειμένω, δεν απαιτείται έγκριση ΕΚ τύπου, αλλά «μεμονωμένη έγκριση», καθόσον, σύμφωνα με την ως άνω οδηγία και το άρθρο 2 της 29949/1841/2009 Κοινής Υπουργικής Απόφασης στο πεδίο εφαρμογής της υπάγεται και η μεμονωμένη έγκριση των οχημάτων. Επομένως στους διαγωνιζόμενους έπρεπε να παρέχεται η δυνατότητα να προσκομίσουν την ως άνω έγκριση και όχι «μεμονωμένη έγκριση» ελληνικού τύπου, όπως αβασίμως προβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση. Οι ως άνω πλημμέλειες κρίνονται ουσιώδεις, λαμβανομένου υπόψη ότι στον ελεγχόμενο διαγωνισμό συμμετείχε μόνο ένας οικονομικός φορέας και συνεπώς εκ του αποτελέσματος προκύπτει ότι η ένταξη των ως άνω μη νόμιμων όρων στη σχετική διακήρυξη λειτούργησε αποτρεπτικά στη συμμετοχή περισσότερων υποψηφίων στο διαγωνισμό, με συνέπεια τον περιορισμό του ανταγωνισμού(...)το Τμήμα κρίνει ότι, ενόψει των ως άνω ουσιωδών νομικών πλημμελειών, οι συνεκδικαζόμενες αιτήσεις ανάκλησης της ανώνυμης εταιρίας με την επωνυμία «....» και του Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης με την επωνυμία «…» πρέπει απορριφθούν και η προσβαλλόμενη 58/2016 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου δεν πρέπει να ανακληθεί
ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕ.ΣΥΝΘ./1977/2016
ΕλΣυν.Κλ.Στ/58/2016
Προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού καθαριότητας:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στη σκέψη 2 ανωτέρω, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι επιμέρους όροι της διακήρυξης και της οικείας μελέτης των προς προμήθεια ειδών τέθηκαν αντίθετα προς τις αρχές της ίσης μεταχείρισης των οικονομικών φορέων και της ανάπτυξης ανταγωνισμού, σύμφωνα με τα κατωτέρω ειδικότερα εκτιθέμενα:Αν και σύμφωνα με τη διακήρυξη, που διέπει την ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία προμήθειας, η κατακύρωση προβλεπόταν υπέρ του προσφέροντος την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά ανά είδος, οι ενδιαφερόμενοι να συμμετέχουν στο διαγωνισμό υποχρεούνταν, επί ποινή αποκλεισμού, να καταθέσουν προσφορά για το σύνολο των ζητούμενων ειδών μηχανολογικού εξοπλισμού (3 είδη - τεμάχια). Είχε δε διακριτική ευχέρεια ο Δήμος ..., ως αναθέτουσα αρχή, να καθορίσει με τη διακήρυξη τους όρους της διαγωνιστικής διαδικασίας, μεταξύ δε αυτών και την υποχρέωση των οικονομικών φορέων να υποβάλουν προσφορά για το σύνολο ή μέρος των ζητούμενων ειδών, ωστόσο, ο κατά τον τρόπο αυτό περιορισμός του κύκλου των προσφερόντων, ενόψει της σαφούς διαφοροποίησης των ειδών μεταξύ τους και των κατασκευαστικών απαιτήσεών τους, τουλάχιστον μεταξύ των απορριματοφόρων και του σάρωθρου, των απαιτήσεων της διαγωνιστικής διαδικασίας, όπως, ενδεικτικά, η απαιτούμενη εγγυητική επιστολή συμμετοχής σε ποσοστό επί του συνόλου της προϋπολογιζόμενης δαπάνης των προς προμήθεια ειδών, αλλά και των απαιτήσεων που το ενδεχόμενο ανάδειξης του προσφέροντος ως προμηθευτή συνεπάγεται ως προς την ετοιμότητα του μειοδότη να εκτελέσει τη σύμβαση, εν προκειμένω παρίσταται αδικαιολόγητος, συνιστά κακή χρήση της διακριτικής ευχέρειας και συνεπάγεται παράβαση των αρχών της ίσης μεταχείρισης των οικονομικών φορέων και του ανταγωνισμού, λαμβανομένου υπόψη ότι η αναθέτουσα αρχή, δεδομένου ότι η βούλησή της εκδηλώθηκε χαρακτηριστικά με την πρόβλεψη της κατακύρωσης ανά είδος, δεν επεδίωκε αποκλειστικά και ειδικά να αναθέσει ενιαία την προμήθεια για το σύνολο των ειδών στον αυτό προμηθευτή, ούτε από οποιαδήποτε απόφαση των αρμόδιων οργάνων της αναθέτουσας αρχής που προηγήθηκε της διαγωνιστικής διαδικασίας προκύπτει εύλογη αιτία της επιλογής να υποβληθούν προσφορές μόνο για το σύνολο, ανεξάρτητα από το ότι η αξιολόγηση των προσφορών και η κατακύρωση της προμήθειας προβλέπονταν κατά είδος.(..)Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) διάρκειας πέντε ετών μεταξύ του Δήμου ... και της εταιρείας «….» με αντικείμενο την προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού καθαριότητας (δύο απορριμματοφόρων οχημάτων και ενός αναρροφητικού σαρώθρου).
Ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.ΜΕ.ΣΥΝΘ./1977/2016
ΕλΣυν.Τμ.6/932/2013
Προμήθεια αντιδραστηρίων:..ζητείται η ανάκληση της 193/2012 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Με τα παραπάνω δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν προηγουμένως δεκτά, το Τμήμα κρίνει ότι:Α) Το τιθέμενο στη συγκεκριμένη διακήρυξη (Παράρτημα ΣΤ΄ της διακήρυξης, Ομάδα Β΄) κριτήριο με τίτλο «Αξιοπιστία αντιπροσώπου Ελλάδας προηγούμενη εμπειρία στη διάθεση παρόμοιων αντιδραστηρίων και αναλυτών σε άλλα νοσοκομεία», κατά την άποψη που επικράτησε, ορθώς αξιολογήθηκε και βαθμολογήθηκε ειδικά για κάθε συμμετέχουσα εταιρεία που προσέφερε αναλυτές. Και τούτο, διότι το εν λόγω κριτήριο συνάπτεται άρρηκτα με τη δυνατότητα διαρκούς ανεφοδιασμού του ... από τον ενδιάμεσο αντιπρόσωπο, που δεν είναι η κατασκευάστρια των προς προμήθεια ειδών εταιρεία, και συνδέεται άμεσα με την υλοποίηση της προμήθειας, καθόσον άπτεται της τεχνικής υποστήριξης κατά τη διάρκεια εξέλιξης της σύμβασης και επομένως είναι πρόσφορο για τον έλεγχο της καταλληλότητας των υποψηφίων, βάσει των επαγγελματικών και τεχνικών τους γνώσεων και ικανοτήτων.(..)Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, πρέπει η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η 193/2012 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου και να επιτραπεί η υπογραφή των οικείων σχεδίων συμβάσεων, δοθέντος ότι με την προσβαλλόμενη πράξη δεν αναδείχθηκε άλλος λόγος διακωλυτικός της υπογραφής τους.
ΕΣ/ΤΜ.6/1378/2012
Προμήθεια πετρελαίου κινήσεως...ζητείται η ανάκληση της 129/2011 πράξης του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά σε προηγούμενες σκέψεις της παρούσας αποφάσεως i) το Τμήμα άγεται στη κρίση ότι ορθώς το Κλιμάκιο με την προσβαλλομένη πράξη του έκρινε ότι η νομιμότητα των διαγωνισμών που διενεργήθηκαν με βάση τους όρους των 111 και 132/2010 διακηρύξεων πάσχει διότι στις δύο αυτές διακηρύξεις δεν είχε προσδιοριστεί η προϋπολογισθείσα δαπάνη εκάστου είδους, γεγονός που συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια των ως άνω διαγωνιστικών διαδικασιών καθώς και της επακολουθήσασας διαδικασίας διαπραγμάτευσης. Παρά ταύτα ενόψει του ότι ούτε στη 45/2009 διακήρυξη, με βάση τους όρους της οποίας διενεργήθηκε από το ως άνω Νοσοκομείο διαγωνισμός με το ίδιο αντικείμενο για το ακριβώς προηγούμενο χρονικό διάστημα, είχε προσδιοριστεί η προϋπολογισθείσα δαπάνη εκάστου είδους, χωρίς η σχετική αυτή πλημμέλεια να αναδειχθεί από το Στ΄ Κλιμάκιο, που διενήργησε τον έλεγχο στη διαγωνιστική αυτή διαδικασία (βλ. 20/2010 Πρ. Στ΄ Κλ. Ελ. Συν.), το Τμήμα κρίνει, κατά παραδοχή του σχετικού λόγου ανακλήσεως, ότι το αιτούν, χωρίς πρόθεση καταστρατηγήσεως των οικείων διατάξεων, σχημάτισε την πεπλανημένη, πλην συγγνωστή πεποίθηση ότι ο προσδιορισμός της προϋπολογισθείσας δαπάνης εκάστου είδους στις 111 και 132/2010 διακηρύξεις δεν ήταν απαραίτητη. ii) Περαιτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η παράλειψη αναφοράς των ποσοτήτων των προς προμήθεια ειδών, της κατανομής της προμήθειας σε τμήματα και της δυνατότητας υποβολής προσφοράς ακόμα και για τμήμα των προκηρυχθέντων ειδών στις δημοσιευθείσες περιλήψεις των διακηρύξεων 111 και 132/2010 στην Ε.Ε.Ε.Ε. και στον ημεδαπό τύπο δεν ήταν πρόσφορη να αποτρέψει από την κατάθεση προσφοράς προμηθευτές που επιθυμούσαν να συμμετάσχουν στους δύο αυτούς διαγωνισμούς, καθόσον σε όλες τις περιλήψεις που δημοσιεύθηκαν τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και στην Ε.Ε.Ε.Ε. αναφερόταν ότι τα πλήρη κείμενα των ως άνω διακηρύξεων ήταν αναρτημένα στον ιστότοπο του Νοσοκομείου και αναγραφόταν η σχετική ηλεκτρονική διεύθυνση, με αποτέλεσμα μέσω της εν λόγω διαδικτυακής ανάρτησης να παρέχεται σε κάθε ενδιαφερόμενο η δυνατότητα δωρεάν και άμεσης πρόσβασης στο αναλυτικό περιεχόμενο των διακηρύξεων αυτών κι επομένως και στους επίμαχους όρους τους, περί των κατ’ είδος ποσοτήτων των προς προμήθεια ειδών, της κατανομής της προμήθειας σε τμήματα και της δυνατότητας υποβολής προσφοράς ακόμα και για τμήμα των προκηρυχθέντων ειδών. Λαμβάνοντας δε υπόψη επιπλέον των ανωτέρω και ότι στους διαγωνισμούς για προμήθεια υγρών καυσίμων που διενεργούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου σε όλη την επικράτεια συστηματικά δεν εκδηλώνεται κανένα ενδιαφέρον, ενώ το τυχόν ιδιαίτερα περιορισμένο ενδιαφέρον εκδηλώνεται πάντα σε τοπικό επίπεδο, λόγω της ιδιαιτερότητας στη διαμόρφωση των τιμών των καυσίμων και της κρατούσας οικονομικής στενότητας (βλ. και απόφ. 600/2012 VI Τμ. Ελ Συν.) το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι το γεγονός ότι οι δύο ως άνω διαγωνισμοί απέβησαν άγονοι δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να συσχετιστεί με την παράλειψη αναγραφής των ως άνω δεδομένων (των ποσοτήτων των προς προμήθεια ειδών, της κατανομής της προμήθειας σε τμήματα και της δυνατότητας υποβολής προσφοράς ακόμα και για τμήμα των προκηρυχθέντων ειδών) στις δημοσιευθείσες περιλήψεις των προαναφερόμενων διακηρύξεων και συνεπώς η έλλειψη συμμετοχής και η αδυναμία ανάδειξης προμηθευτή στις δύο αυτές διαγωνιστικές διαδικασίες δεν απορρέει από έκνομες παραλείψεις του αιτούντος. iii) Όσον δε αφορά τη διαδικασία διαπραγμάτευσης, το Τμήμα κρίνει ότι αυτή διενεργήθηκε με βάση τις διατάξεις των οριζομένων στα άρθρα 25 παρ. 1 εδ. γ΄ του π.δ. 60/2007 και 2 παρ. 13 εδ. V του ν.2286/1995, για λόγους επείγουσας ανάγκης που δημιουργήθηκε λόγω της αδυναμίας ανεύρεσης προμηθευτών υγρών καυσίμων επί μακρό χρονικό διάστημα, παρά την διενέργεια των δύο ως άνω δημόσιων διαγωνισμών και ως εκ τούτου οι ουσιώδεις όροι της σχετικής αυτής διαδικασίας επιτρεπόταν να παρουσιάζουν αποκλίσεις σε σχέση με τους αντίστοιχους όρους των διακηρύξεων των ματαιωθέντων διαγωνισμών, αφού η εν λόγω διαδικασία και η μέσω αυτής ανάδειξη προμηθευτή για την προμήθεια πετρελαίου κίνησης για τη λειτουργία των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων του αιτούντος και των κέντρων Υγείας Αρχαγγέλου, Έμπωνα και Καρπάθου, ως αυτοτελής, αποσυνδέεται από τις δύο προηγηθείσες διαγωνιστικές διαδικασίες, όπως βασίμως ισχυρίζεται και το αιτούν. iv) Τέλος, το αιτούν προσκομίζει ενώπιον του Τμήματος σχέδιο συμβάσεως (με το 9580/2012 διαβιβαστικό έγγραφό του αριθμ. πρωτοκ. Ελ.Σ. 25090/2012), οι όροι του οποίου έχουν τροποποιηθεί σύμφωνα με όσα επισημάνθηκαν από το Κλιμάκιο και αναλυτικά προεκτέθηκε (βλ. και σκέψη VII παρ. Δ, Ε και ΣΤ της προσβαλλομένης), από το οποίο έχει απαλειφθεί και ο όρος περί του δικαιώματος προαίρεσης. Ενόψει όλων των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι δεν συντρέχει λόγος διακωλυτικός για την υπογραφή του νέου τροποποιημένου αυτού σχεδίου συμβάσεως μεταξύ του αιτούντος και της εταιρείας «....»..να ανακληθεί η 129/2011 πράξη του Στ΄ Κλιμακίου
ΕλΣυν.Τμ.6/2440/2012
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ:Με την αίτηση αυτή επιδιώκεται η ανάκληση της 207/2012 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ, το Τμήμα κρίνει ότι ορθώς κατ’ αποτέλεσμα το Κλιμάκιο απείχε του ελέγχου νομιμότητας του υποβληθέντος ενώπιόν του σχεδίου σύμβασης. Ειδικότερα ορθά τούτο έκρινε ότι η υπό κατάρτιση σύμβαση, κατά το μέρος που ερείδεται σε ενεργοποίηση του περιλαμβανομένου στη 461/29.6.2007 αρχική σύμβαση δικαιώματος προαίρεσης, δεν υπάγεται, λόγω της φύσης αυτού, αυτοτελώς εκ νέου σε έλεγχο νομιμότητας στο στάδιο της ενεργοποίησής του, καθόσον, ως αναπόσπαστο μέρος της αρχικής σύμβασης, ελέγχθηκε κατά τον προσυμβατικό έλεγχο αυτής με την 162/2007 πράξη του και κρίθηκε νόμιμο. Με την υπό κρίση αίτηση προβάλλεται ότι εσφαλμένα το Κλιμάκιο έκρινε ότι μη νομίμως η από 4.5.2009 σύμβαση δεν υποβλήθηκε για έλεγχο νομιμότητας, υπολαμβάνοντας εσφαλμένα ως κατώτατο χρηματικό όριο το ποσό των 1.000.000,00 ευρώ και όχι το ποσό των 5.000.000,00 ευρώ, δοθέντος ότι τόσο η αρχική όσο και η από 4.5.2009 σύμβαση συγχρηματοδοτούνται από το Ε.Τ.Π.Α...(..)Με δεδομένο επομένως ότι η από 4.5.2009 σύμβαση είναι συγχρηματοδοτούμενη από κονδύλια της Ε.Ε. και δεν υπερβαίνει το όριο των 5.000.000,00 ευρώ και ότι συνεπώς ακόμα και αν είχε υποβληθεί για έλεγχο πριν από την υπογραφή της, θα είχε σύμφωνα με την τότε νομολογία κριθεί ότι υποβάλλεται απαραδέκτως, λόγω της μη υπέρβασης του εν λόγω ορίου, το Τμήμα κρίνει ότι η από 4.5.4009 σύμβαση δεν είναι αυτοδικαίως άκυρη, εκ μόνου του λόγου της μη υποβολής της σε προσυμβατικό έλεγχο πριν από την υπογραφή της, αφού η μη υποβολή της ήταν σύμφωνη με την κατά τον κρίσιμο χρόνο ισχύουσα νομολογία..Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης,.Ανακαλεί τη 207/2012 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου