ΕλΣυν.Τμ.Μειζ-Επταμ.Συνθ/34/2013
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Ανάθεση υδραυλικών εργασιών:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις υπό στοιχ. II, III και IV σκέψεις της παρούσας, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι το αντικείμενο του υπό κρίση σχεδίου σύμβασης αφορά στην εκτέλεση δημόσιου έργου, δεδομένου ότι αφ’ ενός μεν πρόκειται για επισκευή αντλιών οι οποίες συνέχονται με το έδαφος, η δε εξάρμοσή τους αναιρεί τη λειτουργία για την οποία αυτές προορίζονται, αφ’ ετέρου δε η υιοθέτηση νέου «μοδέλου» στροβίλου – φτερωτών – πτερυγίων με μονοκόμματη χύτευση, ώστε να μην αποκολλώνται τα πτερύγια των φτερωτών, αποτελεί νέα κατασκευή που απαιτεί εξειδικευμένες τεχνικές γνώσεις και συντελεί στη λειτουργία της αντλίας με διαφορετικό και αποτελεσματικότερο τρόπο σε σχέση με το παρελθόν, ως εκ τούτου δεν πρόκειται απλώς για κατασκευή νέου ανταλλακτικού, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την αιτούσα. Περαιτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι τα όργανα της αιτούσας δεν επέδειξαν καθυστέρηση ούτε στην αναζήτηση των απαιτούμενων πιστώσεων, μετά τη διαπίστωση του προβλήματος, δεδομένης και της δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας για όλους τους δημόσιους φορείς, ούτε στη συνακόλουθη σύνταξη των τευχών δημοπράτησης εντός δύο (2) μηνών από την εξασφάλιση της χρηματοδότησης, με αποτέλεσμα, σε συνδυασμό με την αδήριτη ανάγκη άρδευσης της πεδιάδας της ..., τόσο κατά τους θερινούς, όσο και κατά τους χειμερινούς μήνες .., να προκύπτει κατεπείγουσα ανάγκη εκτέλεσης του ελεγχόμενου έργου, η οποία, εν προκειμένω, συνίσταται στο συμπτωματικό και συνακόλουθα απρόβλεπτο γεγονός ότι οι τρεις (3) από τις τέσσερις (4) υπάρχουσες αντλίες υπέστησαν ταυτόχρονα βλάβες και μάλιστα τόσο σημαντικές, ώστε να καθίσταται αδύνατη η συνέχιση της λειτουργίας τους..(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η αίτηση της Περιφέρειας .... πρέπει να γίνει δεκτή, να αναθεωρηθεί η προσβαλλόμενη με αυτήν 3015/2012 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου και δεδομένου ότι δε συντρέχει άλλος νόμιμος διακωλυτικός λόγος, να υπογραφεί η σχετική σύμβαση.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.6/807/2012
Συμπληρωματική σύμβαση έργου..ζητείται η ανάκληση της 9/2012 (ορθή επανάληψη) πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ, το Τμήμα κρίνει ότι οι εργασίες που αποτελούν αντικείμενο της επίμαχης σύμβασης, όπως αυτές περιγράφονται στον προσκομισθέντα εγκεκριμένο Α.Π.Ε., δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης. Ειδικότερα, η κατασκευή νέου κοιτώνα, που οδήγησε στην ανάγκη αύξησης των χωματουργικών εργασιών, συνιστά μη επιτρεπόμενη επέκταση του τεχνικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης, δεν είναι αναγκαία για την τελειοποίησή της και μπορεί να διαχωριστεί από αυτή χωρίς να δημιουργηθούν μείζονα προβλήματα στην αναθέτουσα αρχή. Κατά το μέρος δε που προβάλλεται ότι οι εν λόγω εργασίες οφείλονται σε πραγματοποίηση διερευνητικών τομών από την Αρχαιολογική Υπηρεσία, ο σχετικός ισχυρισμός πρέπει να απορριφθεί ως αναπόδεικτος, καθώς το επικαλούμενο έγγραφο της ΙΑ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων αφενός μεν αναφέρεται στην κατασκευή των δύο πρώτων κοιτώνων, που αποτελούν αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, αφετέρου δε αφορά σε αρχαιολογική έρευνα, η οποία είχε ήδη ολοκληρωθεί κατά το χρόνο έκδοσής του χωρίς την ανεύρεση αρχαιοτήτων. Ως προς την ανάγκη κατασκευής σηπτικού βόθρου μεγαλύτερων διαστάσεων σε σχέση με τον προβλεπόμενο στην αρχική σύμβαση απορροφητικό βόθρο, το Τμήμα κρίνει ότι και η εργασία αυτή δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης. Τούτο, διότι κατά το μέρος που η εργασία αυτή συνέχεται με την κατασκευή του νέου κοιτώνα συνιστά ανεπίτρεπτη μεταβολή του τεχνικού αντικειμένου του αρχικού έργου, κατά το μέρος δε που προβάλλεται ότι η ανάγκη μετατροπής οφείλεται σε μεταβολή των ισχυόντων στο νησί οικοδομικών κανονισμών δεν παρέχεται ουδεμία απόδειξη προς τούτο. Τέλος, το Τμήμα κρίνει ότι αλυσιτελώς προβάλλονται με την κρινόμενη αίτηση λόγοι που αφορούν στις εργασίες κατασκευής περγκολών, θυρών εισόδου και υαλοστασίων, οι οποίες δεν αποτελούν αντικείμενο της επίμαχης σύμβασης, όπως προκύπτει από τον υποβληθέντα 3ο Α.Π.Ε., με την προϋπολογισθείσα δαπάνη του οποίου άλλωστε συμφωνεί το συμβατικό αντάλλαγμα που προβλέπεται στο εξεταζόμενο σχέδιο σύμβασης. Τέλος, δεν συντρέχει περίπτωση αναγνώρισης συγγνωστής πλάνης (βλ. 3037/2011 απόφαση του Τμήματος αυτού, όπου και μειοψηφία), λόγω της βαρύτητας των πλημμελειών της επίμαχης σύμβασης. Συνακόλουθα, το Τμήμα κρίνει ότι η αίτηση πρέπει να απορριφθεί και η προσβαλλόμενη πράξη να μην ανακληθεί.
ΕΣ/ΤΜ.6/3741/2009
Υπογραφή σύμβασης έργου:..ζητείται η ανάκληση της 565/2009 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Ως εκ τούτου, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι δεν πληρούνται εν προκειμένω τα ανωτέρω παρατιθέμενα κριτήρια που υποδηλώνουν τεχνητή κατάτμηση μιας ενιαίας σύμβασης, όπως αυτά της ενότητας του γεωγραφικού πλαισίου ή της ταύτισης των περιγραφών των απαιτούμενων εργασιών στις αντίστοιχες προκηρύξεις, καθόσον πρόκειται για αυτοτελή έργα σε τοπικά σημεία του αυτοκινητοδρόμου, με διαφοροποιήσεις στην υλοποίησή τους, χωρίς λειτουργική σύνδεση και αλληλεξάρτηση από τεχνικής απόψεως και συνεπώς, μη δυνάμενα να θεωρηθούν τμήματα ενός συνόλου με ενιαία οικονομική και τεχνική λειτουργία. Επομένως, ορθώς η αναθέτουσα αρχή προσέφυγε στη διαδικασία με διαπραγμάτευση μεταξύ περιορισμένου αριθμού προσκαλουμένων εργοληπτικών επιχειρήσεων για κάθε χωριστή εργολαβία, χωρίς να προηγηθεί η αποστολή προς δημοσίευση στην Υπηρεσία Επίσημων Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης των σχετικών προκηρύξεων, παρά τα αντιθέτως κριθέντα με την προσβαλλόμενη Πράξη του Κλιμακίου.Ενόψει των ανωτέρω και εφόσον δε διαπιστώνεται άλλη ουσιώδης νομική πλημμέλεια, η οποία να πλήττει το κύρος της διεξαχθείσας διαδικασίας, η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «….», ως και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «….» πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη με αυτές 565/2009 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και, δεδομένου ότι δεν συντρέχει άλλος νόμιμος λόγος κωλύων την υπογραφή, να υπογραφεί η σχετική σύμβαση.
ΕλΣυνΤμ.6/1928/2016
Παροχή υπηρεσιών επιστημονικής και αναπτυξιακής υποστήριξης:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγινα δεκτά ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι το αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης δύναται μεν να υπαχθεί στους ανωτέρω εκτεθέντες σκοπούς αμφοτέρων των συμβαλλομένων μερών και άρα θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι αυτά εκκινούν από κοινή αφετηρία, πλην όμως, οι προβλέψεις των περισσοτέρων ρυθμίσεων της σύμβασης, όπως α) συγκεκριμένου ποσού ως αμοιβής του ... και μάλιστα προκαταβολής ύψους έως και 20% αυτής, β) ολοκλήρωσης και εξάντλησης του επιδιωκόμενου σκοπού με τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης, χωρίς να απαιτείται ή να προβλέπεται περαιτέρω η υπογραφή εκτελεστικών τοιούτων, γ) δυνατότητας σύναψης, κατά την κείμενη νομοθεσία, συμπληρωματικής σύμβασης με επέκταση του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου της ελεγχόμενης σύμβασης, με σύνταξη μάλιστα του σχετικού Συγκριτικού Πίνακα, κατά τα οριζόμενα στο π.δ. 60/2007, άγουν, περαιτέρω, στην κρίση ότι δεν πρόκειται για γνήσια προγραμματική σύμβαση του άρθρου 100 του ν. 38520/2010, αλλά, υπό το μανδύα αυτής, υποκρύπτεται αυτοτελής εξ επαχθούς αιτίας δημόσια σύμβαση παροχής υπηρεσιών με αναθέτουσα αρχή τη .. και ανάδοχο τον ..., η οποία μάλιστα εμπίπτει στις διατάξεις του π.δ. 60/2007, καθόσον ο προϋπολογισμός της υπερβαίνει το κατώτατο όριο υπαγωγής σ’ αυτές. Άλλωστε, σε όλα σχεδόν τα άρθρα της σύμβασης ο .... αναφέρεται ως ανάδοχος και όχι απλώς ως αντισυμβαλλόμενος. Εξ άλλου, περί των ανωτέρω πλημμελειών που επισημαίνονται και διά της προσβαλλομένης πράξης, η αιτούσα, όχι μόνο ουδέν προβάλλει, αλλά, περαιτέρω, με τους προβαλλόμενους ισχυρισμούς της αντιφάσκει, δεδομένου ότι, αφ’ ενός μεν επικαλείται συμφωνία του περιεχομένου της σύμβασης με το άρθρο 100 του ν. 3852/2010, αφ’ ετέρου δε συνομολογεί ότι αποδεικνύεται η συνδρομή των προϋποθέσεων προσφυγής στη διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη προκήρυξη διαγωνισμού.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και δεδομένου ότι εξακολουθούν να υφίστανται λόγοι διακωλυτικοί της υπογραφής της ελεγχόμενης σύμβασης, η εν λόγω αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί, να μην ανακληθεί η προσβαλλομένη πράξη και κατ’ επέκταση να μην υπογραφεί το ελεγχόμενο σχέδιο προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης και Αποχέτευσης ... και του Οργανισμού Ανάπτυξης ..
ΕΣ/ΤΜ.6/6172/2015
Αποκατάσταση οδικού δκτύου:..Εν όψει των ανωτέρω εκτεθέντων, το Τμήμα κρίνει ότι ο προβαλλόμενος λόγος ανακλήσεως πρέπει να γίνει δεκτός ως κατ’ ουσίαν βάσιμος, καθόσον η επικαλούμενη με την κρινόμενη αίτηση ανάγκη άμεσης εν προκειμένω αντιμετώπισης της επικινδυνότητας των βραχοπτώσεων στα τμήματα από Χ.Θ. 28+658 έως τη Χ.Θ. 28+795 και από τη Χ.Θ. 29+070 έως τη Χ.Θ. 29+480, η οποία απαιτείται για την αποκατάσταση της ασφάλειας του οδικού δικτύου στα συγκεκριμένα σημεία της επαρχιακής οδού ... και δεν αντιμετωπίζεται από την πρώτη εργολαβία αλλά ούτε και από την δεύτερη εργολαβία που έχει εγκατασταθεί για την εκτέλεση του αρχικού έργου αντιμετώπισης των καταπτώσεων από τους σεισμούς, συνιστούν, ενόψει και του υφιστάμενου αποκλεισμού των οικισμών που εξυπηρετούνται από τα ανωτέρω τμήματα της οδού, τα οποία μετά τους σεισμούς και μέχρι σήμερα παραμένουν κλειστά, λόγους ανωτέρας βίας που δικαιολογούν, κατά το άρθρο 2 παρ. 2 εδ. γ΄ περ. δδ του ν 4013/2011 όπως ισχύει, τη λήψη απόφασης για ανάθεση της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης χωρίς προηγούμενη γνώμη της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων.Κατ’ ακολουθία των προεκτεθέντων πρέπει η κρινόμενη αίτηση να γίνει δεκτή και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης εργασιών του έργου «Αντιμετώπιση βλαβών στο οδικό δίκτυο νήσου ... με αποκατάσταση καταπτώσεων κατά θέσεις (Α΄Φάση)».
ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ.ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/276/2019
Έργο- Συμπληρωματική σύμβαση:..επιδιώκεται η αναθεώρηση της 1883/2018 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Με τα ανωτέρω δεδομένα, το Τμήμα κρίνει ότι νομίμως ανατίθενται οι ως άνω εργασίες με συμπληρωματική σύμβαση στον ανάδοχο της κύριας σύμβασης, διότι α) αν και δεν περιλαμβάνονται στην αρχικώς συναφθείσα σύμβαση, το αντικείμενό τους συνάπτεται αναγκαίως με το αντικείμενο αυτής, αφού αφορούν στο σύνολό τους την κατασκευή της λιμενοδεξαμενής και των συνοδών έργων, β) κατέστησαν αναγκαίες κατά την τεχνική εκτέλεση του έργου αφενός λόγω της διαδοχικής τροποποίησης επί το δυσμενέστερο των περιβαλλοντικών όρων, αφετέρου λόγω της ακυρωτικής απόφασης του ΣτΕ. Οι περιστάσεις αυτές δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθούν κατά την εκπόνηση της αρχικής μελέτης του έργου, βάσει εγκεκριμένης τότε Μ.Π.Ε. και αρμοδίως καθορισμένων περιβαλλοντικών όρων, οι οποίοι αργότερα τροποποιήθηκαν, άνευ υπαιτιότητας της αναθέτουσας αρχής, δημιουργώντας μάλιστα σε αυτήν υποχρέωση συμμόρφωσης μέσω της εκτέλεσης των επίμαχων συμπληρωματικών εργασιών. Ούτε άλλωστε ήταν δυνατόν να προβλεφθεί η εκφερθείσα με την απόφαση του ΣτΕ κρίση και οι τροποποιήσεις που αυτή με τη σειρά της επέφερε στην εκτέλεση του έργου. γ) Οι επίμαχες συμπληρωματικές εργασίες είναι απαραίτητες για την ολοκλήρωση του έργου, καθόσον δεν είναι δυνατή η κατασκευή του χωρίς να τηρηθούν οι δεσμευτικοί περιβαλλοντικοί όροι, δ) ο προϋπολογισμός της συμπληρωματικής σύμβασης (1.860.438,32 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ) δεν υπερβαίνει το 50% του ποσού της αρχικής σύμβασης (3.725.110,87 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ).Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης κατασκευής του έργου «Λιμενοδεξαμενή ... και δίκτυα άρδευσης». Περαιτέρω, πρέπει να επιστραφεί το καταβληθέν για την αίτηση αναθεώρησης παράβολο στην αιτούσα εταιρεία με την επωνυμία «...».Δια ταύτα Δέχεται τις αιτήσεις αναθεώρησης. Αναθεωρεί την 1883/2018 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/Τ7/56/2007
Αντικείμενο της συμβάσεως αφορούσε σε παροχή εργασιών και όχι σε κατασκευή δημοσίου έργου, δεδομένου ότι δεν απαιτείται για την εκτέλεση τους η χρήση ειδικών τεχνικών γνώσεων και μεθόδων και η χρησιμοποίηση εξειδικευμένου επιστημονικού προσωπικού, με συνέπεια να μην είναι νόμιμη η επιβάρυνση της δαπάνης με εργολαβικό όφελος.
ΣτΕ/549/2009/ΕΑ
Oι διατάξεις του άρθρου 6 του ν. 3316/2005 αποτυπώνουν γενική αρχή τόσο του εθνικού όσον και του κοινοτικού δικαίου, η οποία διέπει όλους τους δημόσιους διαγωνισμούς (βλ. αντίστοιχη διάταξη του άρθρου 4 παρ. 2 ν. 3263/2004 Α΄ 179, σχετικά με τις συμβάσεις δημοσίων έργων), σύμφωνα με την οποία η αναθέτουσα αρχή έχει διακριτική ευχέρεια να ακυρώσει ή να ανακαλέσει τη διαγωνιστική διαδικασία και να προχωρήσει σε επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού, εφόσον όμως αιτιολογήσει νομίμως και επαρκώς τη σχετική κρίση της (πρβλ. και άρθρο 41 παρ. 1 της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ). Ένας δε από τους λόγους, για τους οποίους μπορεί πάντοτε η αναθέτουσα αρχή να ανακαλέσει τη διακήρυξη του διαγωνισμού, σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας, είναι η ανάγκη επαναπροκηρύξεως του διαγωνισμού με τροποποίηση των αρχικών όρων, εφόσον αυτό διαπιστωθεί από την αρχή με νόμιμη και επαρκή αιτιολογία (βλ. Ε.Α. επί Α.Μ. 1082/2008). Μη προδήλως παράνομη η αιτιολογία ακύρωσης του διαγωνισμού για να ορισθεί εκ νέου η Προϊσταμένη Αρχή
ΕλΣυν.Τμ.VI/1071/2016
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ: Ζητείται η ανάκληση της 8/2015 πράξης (.....)Για το λόγο αυτό πρέπει να γίνει δεκτό ότι πρόκειται για εκτέλεση έργου, όπως άλλωστε ρητά αναφέρεται και στο άρθρο 6 της προαναφερόμενης προγραμματικής σύμβασης. Η σύμβαση, βέβαια, έχει μικτό χαρακτήρα, κατά το μέρος που με αυτήν προβλέπεται η προμήθεια και τοποθέτηση των προαναφερθέντων υλικών (βλ. σκέψη ΙΙΙ Β), το οποίο, όμως, έχει προφανώς παρακολουθηματικό χαρακτήρα και δεν μεταβάλλει τη φύση αυτής ως σύμβασης δημοσίου έργου, δεδομένου ότι εκείνο το χαρακτηριστικό που είναι κύριο, αποτελεί δηλαδή τον κεντρικό άξονα γύρω από τον οποίον διαρθρώνεται όλη η σύμβαση και προσδιορίζεται στο πλαίσιο της αντικειμενικής εξέτασής της, με βάση τις ουσιώδεις υποχρεώσεις που υπερισχύουν, είναι η ολική ανακατασκευή του σταδίου. Κατά συνέπεια, το Τμήμα κρίνει ότι, εν προκειμένω, εφαρμοστέες ήταν αποκλειστικά οι διατάξεις του Κ.Δ.Ε., εν όψει του ύψους της προϋπολογισθείσας δαπάνης, το οποίο είναι κατώτερο του ποσού των 5.186.000 ευρώ, που ορίζεται ως όριο άνω του οποίου εφαρμογή έχουν οι διατάξεις της οδηγίας 2004/18/ΕΚ, η δε διαγωνιστική διαδικασία έπρεπε να διενεργηθεί με βάση το σχετικό πρότυπο τεύχος διακηρύξεων.Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.
ΕΣ/ΤΜ.6/1059/2019
Κατασκευή συλλεκτηρίου ομβρίων- συμπληρωματική σύμβαση..ζητείται η ανάκληση της 332/2019 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά, από την εκτίμηση της ως άνω αλληλογραφίας και παρά το γεγονός ότι δεν προσκομίζεται η ζητηθείσα βεβαίωση της …, περί μη κατάρτισης νεότερων σχεδίων και μελετών για την κρίσιμη περιοχή διέλευσης του υπό κατασκευή αγωγού ομβρίων (λόγω καθυστέρησης της τελευταίας να απαντήσει σε σχετικό αίτημα της Περιφέρειας -με ΑΠ ....2019- εντός της ορισθείσας προθεσμίας), το Τμήμα κρίνει ότι η αναθέτουσα αρχή κατέβαλε, πριν από την εκπόνηση της αρχικής μελέτης, κάθε δυνατή επιμέλεια για να προμηθευτεί τα πλέον ενημερωμένα σχέδια όδευσης των υπαρχόντων αγωγών από την ... Επομένως, εφόσον κατά την εκπόνηση της αρχικής μελέτης του έργου δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθεί ότι τα σχέδια που χορήγησε η … αποτύπωναν εσφαλμένα την διαδρομή όδευσης των αγωγών της, η διαπίστωση του σφάλματος αυτού μετά την έναρξη των εργασιών της κρίσιμης εργολαβίας και η συνακόλουθη αδυναμία κατασκευής του αγωγού ομβρίων στην προβλεπόμενη αρχικώς χάραξη, συνιστά απρόβλεπτο γεγονός, γενομένου δεκτού του σχετικού λόγου ανάκλησης.(...)Ενόψει των ανωτέρω, το σύνολο των εργασιών της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, οι οποίες συνδέονται αποκλειστικά με τη διαφορετική από την αναμενόμενη σύσταση του υπεδάφους, δεν οφείλονται σε απρόβλεπτη ανάγκη αλλά σε ελλείψεις και αστοχίες της αρχικής μελέτης του έργου και για τον λόγο αυτόν δεν είναι νόμιμη η εκτέλεσή τους. Τέλος, ο ισχυρισμός κατά τον οποίο η άμεση υπογραφή της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης είναι αναγκαία για επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος, διότι πρόκειται για έργο αντιπλημμυρικής προστασίας που πρέπει να έχει ολοκληρωθεί πριν από τον προσεχή χειμώνα, πρέπει να απορριφθεί αφενός μεν διότι οι επικαλούμενοι λόγοι δεν δικαιολογούν την παραβίαση των διαδικασιών ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, που ομοίως αποσκοπούν στην εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος (βλ. Ε.Σ. Τμ, VI 691/2018, 124/2019), σε κάθε περίπτωση δε, διότι δεν αποδεικνύεται η αμεσότητα του επικαλούμενου κινδύνου από τη μη έγκαιρη ολοκλήρωση του έργου, δεδομένου ότι η κατασκευή του αγωγού εκκρεμεί επί περισσότερα από τριάντα έτη, ενώ ακόμη και στην ελεγχόμενη εργολαβία, έχουν δοθεί αλλεπάλληλες παρατάσεις από την αναθέτουσα αρχή.Κατ’ ακολουθίαν, οι κρινόμενες αιτήσεις πρέπει να απορριφθούν, και να καταπέσει το παράβολο που έχει καταθέσει η δεύτερη αιτούσα.
ΕΣ/ΤΜ.6/3015/2012
ΑΝΑΘΕΣΗ ΥΔΡΑΥΛΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ. ζητείται παραδεκτώς, η ανάκληση της 63/2012 Πράξεως της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ....Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας αποφάσεως, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι : Α) Οι εργασίες, οι οποίες περιγράφονται στον προϋπολογισμό μελέτης κατατείνουν στην επισκευή και συντήρηση των αντλιών που υπέστησαν βλάβη, οι οποίες, όπως προκύπτει από την τεχνική περιγραφή του έργου έχουν αποσυναρμολογηθεί και μεταφερθεί σε μηχανουργείο, .... Τούτο ειδικότερα σημαίνει αφενός ότι η επισκευή δεν προϋποθέτει εξειδικευμένη γνώση καθόσον δεν πρόκειται για την κατασκευή ενός υδραυλικού έργου, αλλά για την διαπίστωση των υφισταμένων βλαβών στις αντλίες αυτού, σε σύνηθες μηχανουργείο της περιοχής και την αποκατάστασή τους με ανταλλακτικά από τις λοιπές, αφετέρου δε, ότι δεν υφίσταται διαρκής, σταθερή και μόνιμη σύνδεση αυτών με το έδαφος ή το υπέδαφος, καθόσον έχουν ήδη αποσυνδεθεί από την υδραυλική εγκατάσταση και ως εκ τούτου η σύμβαση για την αποκατάσταση της λειτουργικότητάς τους αποτελεί μεικτή σύμβαση προμήθειας υλικών και παροχής υπηρεσιών και όχι σύμβαση έργου. ... Πρόκειται λοιπόν για μεικτή σύμβαση προμήθειας υλικών και παροχής υπηρεσιών, ο προέχων χαρακτήρας της οποίας κρίνεται με βάση το κύριο αντικείμενο αυτής και το μεγαλύτερο ποσό που προϋπολογίζεται για κάθε κατηγορία. Σε καμμία πάντως περίπτωση η ελεγχόμενη σύμβαση δεν δύναται να χαρακτηρισθεί ως σύμβαση έργου, ούτε άλλωστε με τη διακήρυξη ζητείται όπως κάθε υποψήφιος ανάδοχος διαθέτει συγκεκριμένη (ρητά προσδιορισμένη) εμπειρία σε υδραυλικά έργα, και ως εκ τούτου, πέραν του ότι οι εργασίες δεν μπορούν να δημοπρατηθούν με τις διατάξεις του Κώδικα κατασκευής δημοσίων έργων (Ν. 3669/2008), η προϋπολογισθείσα δαπάνη δεν δύναται να επιβαρυνθεί με απρόβλεπτες δαπάνες, γενικά έξοδα και εργολαβικό όφελος. Β) Επείγουσα ανάγκη οφειλόμενη σε απρόβλεπτες περιστάσεις δεν υφίσταται εν προκειμένω διότι, σύμφωνα με το από 12.1.2012 έγγραφο του Τμήματος Δομών Περιβάλλοντος, οι υπάρχουσες βλάβες στις αντλίες ήταν γνωστές στην αναθέτουσα αρχή από τον Ιανουάριο του έτους 2012 και μόλις, μετά από τέσσερις περίπου μήνες (11.4.2012) αυτή προέβη στην έγκριση της διαθέσεως της πιστώσεως ενώ μετά από έξι περίπου μήνες (13.6.2012) εγκρίθηκε η διακήρυξη και τα τεύχη δημοπρατήσεως από την οικονομική επιτροπή. Ως εκ τούτου υπήρχε χρονικό διάστημα ικανό για τη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού ή για την προσφυγή στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων με δημοσίευση προκηρύξεως, δεδομένου ότι η σύμβαση χαρακτηρίσθηκε ως έργο και λόγω του χαμηλού προϋπολογισμού του, δεν χρειαζόταν δημοσίευση περιλήψεως στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και η τήρηση των απαιτουμένων προς τούτο προθεσμιών. .... Γ) Ο ελάχιστος αριθμός εργοληπτικών επιχειρήσεων, ο οποίος εξασφαλίζει συνθήκες πραγματικού και υγιούς ανταγωνισμού στην κλειστή διαδικασία χωρίς δημοσίευση προκηρύξεως, είναι αυτός των πέντε υποψηφίων. Περιορισμός αυτού με βάση το κριτήριο της εντοπιότητας, δηλαδή της δραστηριοποίησης των υποψηφίων στην περιοχή εκτελέσεως των εργασιών δεν είναι νόμιμος, πολλώ μάλλον που, στη συγκεκριμένη περίπτωση, η διαπίστωση της βλάβης των αντλιών και του μεγέθους αυτής καθώς και η αντιμετώπισή της έγιναν από πρόσωπα που δεν προκύπτει ότι είναι εξειδικευμένα στην κατασκευή υδραυλικών έργων, εργαζόμενα σε μηχανουργείο, οπότε η άποψη ότι δεν μπορούν να προβούν στην κατασκευή «καινούργιου “μοδέλου” στροβίλου – φτερωτών – πτερυγίων με μονοκόμματη χύτευση», εξειδικευμένοι εργολήπτες, με έδρα ανά την επικράτεια, παρουσιάζεται άτοπη, όσο παλαιάς τεχνολογίας και αν είναι τα μηχανήματα. ... Δ) Η μη τήρηση της δεκαήμερης προθεσμίας από την αποστολή της προσκλήσεως έως την κατάθεση της προσφοράς, δεν ασκεί επιρροή εν προκειμένω καθόσον πρόκειται για κλειστή διαδικασία χωρίς δημοσίευση προκηρύξεως και κατά την ημερομηνία διεξαγωγής της διαδικασίας προσήλθαν άπαντες οι προσκληθέντες και κατέθεσαν την προσφορά τους χωρίς να υποβάλλουν ενστάσεις ή αντιρρήσεις σχετικά με ενδεχόμενη αδυναμία προσήκουσας προετοιμασίας αυτής. Δεδομένου δε ότι όλες κρίθηκαν παραδεκτές από την Επιτροπή Διαγωνισμού, η παραβίαση του ελαχίστου χρονικού ορίου καταθέσεως των προσφορών δεν συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια, κατ’ αποδοχή του σχετικού λόγου ανακλήσεως. Ε) Λόγος περί συγγνωστής πλάνης δεν μπορεί να γίνει δεκτός εν προκειμένω αφενός λόγω της σαφήνειας των οικείων διατάξεων, της πάγιας νομολογίας και της βαρύτητας των διαπιστωθεισών πλημμελειών, καθόσον οι εργασίες δημοπρατήθηκαν ως έργο με συνέπεια την αδικαιολόγητη επιβάρυνση του προϋπολογισμού με απρόβλεπτες δαπάνες και εργολαβικό όφελος, ...Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, εφόσον υφίστανται λόγοι διακωλυτικοί της υπογραφής της οικείας συμβάσεως, η κρινόμενη αίτηση και η ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν