ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Δαπάνη Δήμου για την καταβολή αμοιβής σε εταιρεία για την προμήθεια οικοδομικών υλικών (ταινιών μαρμάρων), στην οποία εταιρεία είχε ανατεθεί επίσης, ύστερα από διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού, βάσει μελέτης, το έργο της ανάπλασης της οδού ..., εντός του ιδίου Δήμου, έναντι ανταλλάγματος 1.031.898,01 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., με κονδύλια απρόβλεπτων, ποσού 134.372,66 ευρώ, με προθεσμία ολοκλήρωσης 180 ημέρες από την υπογραφή της σύμβασης.Νομίμως ανατέθηκε η εν λόγω προμήθεια στην συγκεκριμένη εταιρεία, μεταξύ των σκοπών της οποίας περιλαμβάνεται, εκτός από την κατασκευή δημοσίων έργων, και η εμπορία οικοδομικών υλικών. Περαιτέρω, η δαπάνη αφορά σε ανεξάρτητη από το ως άνω έργο σύμβαση προμήθειας οικοδομικών υλικών που ερείδεται επί αυτοτελούς μελέτης και της οποίας η μεν πραγματοποίηση εγκρίθηκε από τα αρμόδια όργανα του Δήμου κατά την ολοκλήρωση του έργου, με σκοπό την αισθητική αναβάθμισή του, οι δε σχετικές εργασίες τοποθέτησης των υλικών εκτελέστηκαν από το Δήμο, με αυτεπιστασία. Ως εκ τούτου, η προμήθεια αυτή δεν ήταν δυνατόν να έχει συμπεριληφθεί στην μελέτη, που αφορά στο έργο της ανάπλασης, ενώ η κάλυψη αυτής από το κονδύλι των απροβλέπτων, υπό την προϋπόθεση ότι αυτό δεν έχει ήδη αναλωθεί και ότι οι εργασίες κατασκευής του έργου έχουν ολοκληρωθεί, αντί της ανάθεσής της με νέα σύμβαση, ανάγεται στη διακριτική ευχέρεια της αναθέτουσας αρχής και πάντως δεν επιφέρει, στον παρόντα χρόνο και με τα ως άνω δεδομένα, δημοσιονομικές επιπτώσεις.

Με την υπό εξέταση προδικαστική προσφυγή, η προσφεύγουσα αιτείται όπως ακυρωθεί η με αριθμ. πρωτ. ……………../30.05-12.06.2023 απόφαση ελέγχου των δικαιολογητικών κατακύρωσης της αναθέτουσας αρχής, κατ΄ αποδοχή του, από 07.06.2023, πρακτικού Νο 3 της επιτροπής διενέργειας του υπόψη διαγωνισμού, στην οποία ενσωματώνεται και η με αριθμ. πρωτ. …02- 15.03.2023 απόφαση κατακύρωσης, που εκδόθηκε στο πλαίσιο του δημόσιου ανοικτού ηλεκτρονικού διαγωνισμού με αντικείμενο: «Προμήθεια Οικοδομικών Υλικών Α΄ Φάση» για τις ανάγκες του υπ’ αριθμ. 2 υποέργου: «Προμήθεια Οικοδομικών Υλικών Α΄ Φάση» της πράξης: «Ανακατασκευή ….», εκτιμώμενης αξίας 91.697,90€, πλέον Φ.Π.Α 24%, κωδικός CPV: …, με κριτήριο ανάθεσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά βάσει τιμής (αριθμ. τεύχους διακήρυξης …..Α- ΑΔΑΜ: …, συστημικός αριθμός ΕΣΗΔΗΣ: …).

Με την υπό εξέταση προδικαστική προσφυγή, η προσφεύγουσα αιτείται όπως ακυρωθεί η με αριθμ. πρωτ. …30.05.-12.06.2023 απόφαση της αναθέτουσας αρχής, κατ΄ αποδοχή του, από 07.06.2023 (Νο 3) πρακτικού αξιολόγησης των δικαιολογητικών κατακύρωσης της επιτροπής διενέργειας διαγωνισμού (στην οποία ενσωματώνεται και η με αριθμ. πρωτ. …./02.- 15.03.2023 απόφαση κατακύρωσης), που εκδόθηκε στο πλαίσιο του δημόσιου ανοικτού ηλεκτρονικού διαγωνισμού με αντικείμενο: «Προμήθεια Οικοδομικών Υλικών Α΄ Φάση» για τις ανάγκες του υπ’ αριθμ. 3 υποέργου: «Προμήθεια Οικοδομικών Υλικών Α΄ Φάση» της πράξης: «Αποκατάσταση και επέκταση καθ' ύψος του κτηρίου βιβλιοθήκης της ….», εκτιμώμενης αξίας 87.723,60€, μη συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α 24%, κωδικός CPV: 44111000-1 οικοδομικά υλικά, με κριτήριο ανάθεσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά βάσει τιμής (αριθμ. τεύχους διακήρυξης …. - ΑΔΑΜ: …, συστημικός αριθμός Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ: ….).

Προμήθεια οικοδομικών υλικών...Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, όσον αφορά την εν λόγω διαπιστωθείσα πλημμέλεια, όπως αυτή προσδιορίζεται με την προσβαλλόμενη Πράξη (πρβλ. Ελ.Συν. απόφ., 505/2021 Ολομ., σκ. 6), πρέπει να γίνει δεκτό ότι, ενόψει του προϋπολογισμού και του αντικειμένου της ελεγχόμενης σύμβασης, βάσει των οποίων δεν προκύπτουν διακριτές υποκατηγορίες οικοδομικών υλικών, καθώς και λαμβάνοντας υπόψη τα προβαλλόμενα από τα αρμόδια όργανα του Δήμου ότι η σύναψη μίας μόνο σύμβασης οδηγεί σε οικονομίες κλίμακας, καθιστώντας ταυτόχρονα ευκολότερη τη διαχείριση της, ο προσφεύγων Δήμος κινήθηκε εντός των ορίων της διακριτικής του ευχέρειας ως προς την επιλογή του να μην διαχωρίσει τα προς προμήθεια υλικά και να απαιτήσει οικονομικές προσφορές για το σύνολο αυτών ..(....)Μετά από όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, πρέπει η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση να γίνουν δεκτές, ανακαλουμένης αντίστοιχα της προσβαλλόμενης Πράξης, και η ελεγχόμενη σύμβαση να υπογραφεί, υπό τον όρο, κατά τα εκτεθέντα στη σκέψη 6.4 της παρούσας απόφασης, ότι πριν από την υπογραφή της θα δεσμευθεί, με την τήρηση της νόμιμης διαδικασίας, πίστωση σε βάρος του ορθού ΚΑΕ και, κατά τα εκτεθέντα στη σκέψη 5.3 της παρούσας, ότι θα προστεθεί στο συμβατικό κείμενο η συμφωνηθείσα από τα συμβαλλόμενα μέρη δέσμευση για την παράδοση των προς προμήθεια οικοδομικών  υλικών εντός 48 ωρών από την παραγγελία της υπηρεσίας, σε σημεία που θα υποδεικνύει η αρμόδια υπηρεσία της προσφεύγουσας αναθέτουσας αρχής. 

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 6/2022 Πράξης του Αναπληρωτή Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα … (...), με την οποία έγινε δεκτό ότι κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων για προσυμβατικό έλεγχο επτά (7) σχεδίων συμβάσεων που αφορούν στην ανάθεση, από τον προσφεύγοντα Δήμο … [...], της «Προμήθεια[ς] οικοδομικών υλικών»(....)Επομένως, αφού δεν αποδεικνύεται ότι σκοπός της ως άνω προμήθειας είναι η εκτέλεση συγκεκριμένων έργων με αυτεπιστασία, ο διαπιστωθείς με την προσβαλλόμενη Πράξη μοναδικός διακωλυτικός της υπογραφής των ελεγχόμενων συμβάσεων λόγος, συνιστάμενος στο ότι για τη νόμιμη σύναψη των συμβάσεων αυτών έπρεπε να ακολουθηθεί η διαδικασία της αυτεπιστασίας του άρθρου 177 του ν. 4412/2016, ερείδεται, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την κρινόμενη προσφυγή, επί εσφαλμένης πραγματικής προϋπόθεσης.Ανακαλεί την 6/2022 Πράξη του Αναπληρωτή Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα …. Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή των επτά (7) σχεδίων συμβάσεων που αφορούν στην «Προμήθεια οικοδομικών υλικών» από τον Δήμο …

Κατασκευή Δαπέδων Μαζικής Στάθμευσης Αεροσκαφών..Υπό τις περιστάσεις αυτές και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην υπό στοιχ. ΙΙ σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η αναγκαιότητα προμήθειας και θαλάσσιας μεταφοράς από την ... των απαραίτητων για την περάτωση του ελεγχόμενου έργου αδρανών υλικών δεν μπορεί να αποτελέσει νόμιμο δικαιολογητικό λόγο σύναψης της ελεγχόμενης 2ης συμπληρωματικής σύμβασης, δεδομένου ότι ούτε γίνεται επίκληση ούτε αποδεικνύονται γεγονότα αιφνίδια, τα οποία συνέβησαν μετά από όσα είχαν ήδη διαπιστωθεί με την 1η συμπληρωματική σύμβαση (και οδήγησαν στην προμήθεια των αδρανών υλικών από τη νήσο ...), τα οποία να δικαιολογούν την κατάρτιση νέας συμπληρωματικής σύμβασης, με το ίδιο αντικείμενο. Περαιτέρω, ως προς την ανάγκη προμήθειας και θαλάσσιας μεταφοράς των αδρανών υλικών, δεν προβάλλονται λόγοι που να αιτιολογούν τη μη δυνατότητα πρόβλεψής της από την αρχική συμπληρωματική σύμβαση, στην αιτιολογική έκθεση της οποίας η αναθέτουσα αρχή είχε αναφερθεί δια μακρών στην αλληλογραφία τόσο με το Επαρχείο ... όσο και με τα τρία λατομεία του νησιού, ώστε να αιτιολογήσει το απρόβλεπτο της αδυναμίας εξεύρεσης αδρανών υλικών που θα χρησιμοποιούνταν για την κατασκευή των ασφαλτικών υλικών της οδοποιίας, των ερεισμάτων και των σκυροδεμάτων και, κατ΄ακολουθίαν, να συμπεριλάβει στο 2ο Ανακεφαλαιωτικό Πίνακα τις σχετικές δαπάνες μεταφοράς και φορτοεκφόρτωσης των αδρανών υλικών. Περαιτέρω, κι αν καθ΄ υπόθεση ήθελε θεωρηθεί ότι στον ελεγχόμενο 4Ο Ανακεφαλαιωτικό Πίνακα, η αναθέτουσα αρχή υπονοεί ως απρόβλεπτες τις δαπάνες θαλάσσιας μεταφοράς των αναγκαίων αδρανών υλικών για τις εργασίες κατασκευής σταθεροποιημένου επιχώματος από τόφφο ενισχυμένο με τσιμέντο σε ποσοστό 5% (αντί του αρχικώς προβλεφθέντος ποσοστού 2%), οι εργασίες αυτές αποτέλεσαν αντικείμενο κρίσης της 407/2011 Πράξης του παρόντος Κλιμακίου, η οποία δεν δέχθηκε ότι στοιχειοθετούν απρόβλεπτο γεγονός, σε κάθε δε περίπτωση, τόσο η αναθέτουσα αρχή και η ανάδοχος εταιρεία μπορούσαν και όφειλαν να προβλέψουν, ήδη κατά τη σύναψη της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης, ότι η εύκολη λύση αφαίρεσης τόφφου από παρακείμενους του έργου δανειοθάλαμους θα οδηγούσε αναπότρεπτα σε ανάγκη κατασκευής σταθεροποιημένων επιχωμάτων περιμετρικά των δαπέδων στάθμευσης αεροσκαφών και οχημάτων προκειμένου να αποφευχθεί η διάβρωσή τους από τα όμβρια ύδατα.

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/3490/2012

Εξοπλισμός - Ανάπλαση Κοινοχρήστων χώρων(…)Από τις ανωτέρω διατάξεις 3669/2008 συνάγεται ότι εργοληπτικές επιχειρήσεις, που δεν είναι εγγεγραμμένες στο Μ.Ε.ΕΠ., επιτρέπεται να αναλαμβάνουν την κατασκευή μικρών έργων ορισμένου προϋπολογισμού, εφόσον είναι εγγεγραμμένες στο Νομαρχιακό Μητρώο, με την οικεία δε βεβαίωση εγγραφής, στην οποία αναφέρεται η κατηγορία των έργων ή εργασιών που ο εργολήπτης μπορεί να αναλαμβάνει, πιστοποιείται η ικανότητά του για ανάληψη αντίστοιχων έργων (πράξ. VII Τμ. 94/2011). Κατά συνέπεια δεν είναι νόμιμη η ανάθεση σε εργολήπτη της εκτέλεσης έργου, το οποίο βάσει των εργασιών που περιλαμβάνονται σε αυτό ανήκει σε διαφορετική κατηγορία έργων από αυτά, που σύμφωνα με τη σχετική βεβαίωση εγγραφής στο Νομαρχιακό Μητρώο μπορεί να εκτελέσει(…)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το έργο της συντήρησης και διαμόρφωσης του περιβάλλοντος χώρου στο Ανοιχτό κολυμβητήριο ...... εμπίπτει στην κατηγορία των οικοδομικών έργων, καθόσον οι εργασίες που περιλαμβάνονται στη σχετική μελέτη συνιστούν σε ποσοστό μεγαλύτερο του 90% οικοδομικές εργασίες. Ως εκ τούτου μη νομίμως ανατέθηκε το έργο αυτό στον φερόμενο ως δικαιούχο του υπό κρίση χρηματικού εντάλματος, ο οποίος δεν ήταν τεχνικά κατάλληλος να αναλάβει την εκτέλεσή του, δεδομένου ότι ο εν λόγω ανάδοχος, σύμφωνα με τη σχετική βεβαίωση εγγραφής του στο οικείο Νομαρχιακό Μητρώο, δύναται να εκτελέσει μόνο έργα κατηγορίας υδραυλικών και οδοποιΐας 

Δαπάνη Δήμου για την προμήθεια υλικών για την εγκατάσταση κεντρικής θέρμανσης σε Ιερό Ναό, όπως και για την προμήθεια επίπλων για αίθουσα, που ανήκει στον ως άνω Ναό, είναι μη νόμιμη, καθόσον δεν προβλέπεται από καμμιά διάταξη νόμου, ούτε εξυπηρετεί τους σκοπούς του Δήμου, αφού επάγεται ωφέλεια μόνο στον εν λόγω Ναό, ο οποίος, ως ενοριακός έχει ίδια νομική προσωπικότητα(ν.π.δ.δ.). Συγγνωστή πλάνη.

Προμήθειες υλικών συντήρησης δημοσίων έργων. Εξαίρεση από την διαδικασία του Ν.1797/88. Η προμήθεια υλικών που απαιτούνται για την συντήρηση δημοσίων έργων και ενσωματώνονται σε αυτά με τη συντήρηση αυτή, εξαιρείται της διαδικασίας που επιβάλλει ο περί προμηθειών Ν.1797/1988, ενεργούμενη με βάση τις κοινές περί προμηθειών διατάξεις απ ευθείας από τους φορείς συντηρήσεως των έργων.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ - ΑΓΟΡΕΣ:Νόμιμη, αφενός μεν,  η με απευθείας ανάθεση προμήθεια οικοδομικών υλικών για επισκευή και συντήρηση αποθηκών Δήμου, μετά από επιμερισμό τους σε υποκωδικούς, καθόσον δεν αποτελούν, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις συναλλακτικές αντιλήψεις, ομοειδή αγαθά (προμήθειες ξυλείας, χρωμάτων και διαφόρων οικοδομικών υλικών καθώς και παροχή εργασιών συντήρησης κοινοτικού γραφείου, αφετέρου δε, μη νόμιμη η καταβολή της σχετικής δαπάνης, καθόσον κατά τον χρόνο ανάθεσης της ανωτέρω προμήθειας και υπογραφής της οικείας σύμβασης (1.2.2010) δεν υπήρχε εγγεγραμμένη πίστωση στον προϋπολογισμό του Δήμου, αφού αυτή προβλέφθηκε για πρώτη φορά με την από 20.4.2010 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου (άρθρο 275 του ν. 3852/2010, ΦΕΚ Α΄ 87/2010 και άρθρα 158 και 169 του ΚΔΚ).