ΕλΣυν.Τμ.6/839/2018
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Εκπόνηση μελετών:..ζητείται η ανάκληση της 15/2018 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Κατόπιν αυτών και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη υπό στοιχείο ΙΙ. Β, το Τμήμα κρίνει ότι το ελεγχόμενο σχέδιο συμφωνίας – πλαισίου αποσκοπεί στην εκπόνηση μελετών (α. Οδοποιίας, β. Λιμενικών Έργων, γ. Υδραυλικών, δ. Τοπογραφικών, ε. Γεωτεχνικών και στ. Περιβαλλοντικών) ανόμοιων μεταξύ τους για διάφορα βασικά έργα υποδομής του αιτούντος Δήμου, κατά παράβαση των οριζόμενων στην παρ. 10 του άρθρου 39 του ν. 4412/2016. Και τούτο διότι, κατά την έννοια της διάταξης αυτής, οι ανατιθέμενες με συμφωνία – πλαίσιο μελέτες δεν απαιτείται μεν να ανήκουν οπωσδήποτε σε μία μόνο κατηγορία, ωστόσο αυτές πρέπει να εντάσσονται στο πλαίσιο εκτέλεσης είτε περισσότερων του ενός συγκεκριμένων όμοιων τεχνικά έργων, είτε περισσότερων τμημάτων του αυτού έργου, όχι όμως να αφορούν διάφορα έργα διακριτών μεταξύ τους αντικειμένων, όπως συμβαίνει εν προκειμένω (1. έργα οδοποιίας, 2. έργα αντιμετώπισης διάβρωσης ακτών, 3. έργα οριοθέτησης και διευθέτησης ρεμάτων). Περαιτέρω, η ανάθεση των ως άνω μελετών με σύναψη συμφωνίας - πλαισίου, σε συνδυασμό με τη δυνατότητα υποβολής προσφοράς για το σύνολο του συμβατικού αντικειμένου .., περιορίζει υπέρμετρα τον ανταγωνισμό, στο μέτρο που καθίσταται αφενός μεν αδύνατη η συμμετοχή μεμονωμένων μελετητών, αφετέρου δε υποχρεωτική η σύμπραξη μελετητών εγγεγραμμένων στις αντίστοιχες κατηγορίες. Εξάλλου, οι προβαλλόμενοι με την αίτηση ισχυρισμοί περί έλλειψης από τις υπηρεσίες του Δήμου τεχνικού προσωπικού κατάλληλου για την εκπόνηση μελετών συγκοινωνιακών, λιμενικών και υδραυλικών έργων, καθώς και κυκλοφοριακών, τοπογραφικών, γεωτεχνικών και περιβαλλοντικών μελετών, οι οποίες αποτελούν το αντικείμενο της ελεγχόμενης συμφωνίας – πλαισίου, δεν ασκούν επιρροή εν προκειμένω, καθόσον δεν αίρουν την ως άνω διαπιστωθείσα πλημμέλεια.(..)πρέπει να απορριφθεί η κρινόμενη αίτηση, καθώς και η ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση, και να μην ανακληθεί η προσβαλλομένη 15/2018 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕλΣυν.Κλ.Ζ'/15/2018
Εκπόνηση μελετών:Εκ τούτων καθίσταται προφανές ότι με την ελεγχόμενη συμφωνία – πλαίσιο ανατίθεται, κατά παράβαση της διάταξης του άρθρου 39 παρ. 10 του ν.4412/2016, η εκπόνηση ανόμοιων μελετών. Δοθέντος δε ότι κατά τη διακήρυξη δεν ήταν δυνατή η υποβολή προσφορών κατά τμήματα, δηλαδή προσφορά για μία ή περισσότερες κατηγορίες μελετών, η κατά τα ανωτέρω ανάθεση ανόμοιων μελετών οδηγεί σε καταστρατήγηση των οικείων διατάξεων και σε παραβίαση των αρχών του ανταγωνισμού και της διαφάνειας, καθόσον περιορίζεται υπέρμετρα ο ανταγωνισμός και δημιουργούνται μονοπωλιακές δομές. Τούτο δε διότι, δοθέντος ότι οι μελετητές εξειδικεύονται σε συγκεκριμένες κατηγορίες μελετών βάσει του τίτλου σπουδών τους, η ανάθεση με συμφωνία-πλαίσιο πολλών ανόμοιων μελετών, μικρού οικονομικού αντικειμένου, ειδικά από μικρούς περιφερειακούς δήμους, όπου δεν εδρεύουν πολλοί μελετητές, σε συνδυασμό με την υποχρεωτική υποβολή προσφοράς για το σύνολο των μελετών αυτών, καθιστά ανέφικτη τη συμμετοχή μεμονωμένων μελετητών, ενώ, περαιτέρω, καθιστά υποχρεωτική τη σύμπραξη μελετητών οι οποίοι, βάσει του τίτλου σπουδών τους, είναι εγγεγραμμένοι στις αντίστοιχες κατηγορίες.Τούτο άλλωστε αποδείχθηκε και από το γεγονός ότι στον επίμαχο διαγωνισμό υπέβαλε προσφορά μία μόνο σύμπραξη μελετητών. Επιπρόσθετα, το Κλιμάκιο επισημαίνει ότι η συμφωνία-πλαίσιο ενδείκνυται, όπως άλλωστε αναφέρεται και στη διάταξη του άρθρου 39 παρ. 10 του ν.4412/2016, για την ανάθεση κυρίως υποστηρικτικών μελετών (βλ. σκ. V) και όχι κύριων μελετών τεχνικών έργων, αφού οι τελευταίες συνήθως συνοδεύονται από περισσότερες διαφορετικών κατηγοριών υποστηρικτικές μελέτες. Ως εκ τούτου, τα αναφερόμενα στην ως άνω μελέτη περί αναγκαιότητας συνεργασίας – συνδυασμού των μελετών οδοποιίας, των λιμενικών μελετών καθώς και των υδραυλικών μελετών με τις λοιπές κατηγορίες μελετών που προκηρύσσονται με την οικεία διακήρυξη, για την αντιμετώπιση του συνόλου των προβλημάτων των έργων, καθώς και την πλήρη και επιστημονική κάλυψη των αναγκών του Δήμου στα σχετικά έργα, στα οποία αφορούν οι μελέτες, δεν είναι ικανά να άρουν την ως άνω διαπιστωθείσα παρανομία. Τέλος, ανεξαρτήτως των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως στο άρθρο 5 του σχεδίου σύμβασης αναγράφεται ως αμοιβή του αναδόχου το συνολικό ποσό της προεκτιμώμενης αξίας της συμφωνίας-πλαίσιο, δηλαδή το ποσό των 502.796,77 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α., αφού, σύμφωνα με τα άρθρα 12 παρ. 1 και 2 της διακήρυξης και 4 της Σ.Υ., η αμοιβή του αναδόχου θα ανέλθει στο άθροισμα των επιμέρους συμβάσεων, οι οποίες δεν δύνανται να υπερβούν τις δέκα συνολικά για το σύνολο των ζητούμενων κατηγοριών μελετών, λαμβανομένης υπόψη της προσφερθείσας από αυτόν έκπτωσης. Τέλος, ο όρος του άρθρου 4.2.3 της Σ.Υ. περί δυνατότητας του εργοδότη να προβεί σε αύξηση του συμβατικού αντικειμένου οποιασδήποτε επιμέρους σύμβασης παρίσταται αόριστος και συνεπώς μη νόμιμος, σε κάθε δε περίπτωση, ενόψει της σύναψης της συμφωνίας-πλαίσιο με έναν μόνο οικονομικό φορέα, συνιστά ουσιώδη τροποποίηση των επιμέρους ποσών της προεκτιμώμενης αμοιβής.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που κωλύουν την υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο,..σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο, με αντικείμενο την «Εκπόνηση μελετών για τον σχεδιασμό και υλοποίηση βασικών τεχνικών έργων υποδομής του Δήμου ..»
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/244/2019
Εκπόνηση μελετών:..Με τα δεδομένα αυτά, οι δαπάνες είναι νόμιμες, διότι η συμφωνία-πλαίσιο, σε εκτέλεση της οποίας συνάφθηκε η επίμαχη εκτελεστική σύμβαση, αφορά επιτρεπτά στην εκπόνηση, κατόπιν σύμφωνης γνώμης του αρμόδιου τεχνικού συμβουλίου, ενός συνόλου όμοιων σύνθετων μελετών για την εκτέλεση περισσότερων όμοιων έργων-δηλαδή, την ανάπλαση διάφορων ελεύθερων κοινόχρηστων χώρων εντός των ορίων του Δήμου …Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πρέπει να θεωρηθούν.
ΕλΣυν.Κλ.Ζ/148/2016
ΜΕΛΕΤΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά, και λαμβάνοντας υπόψη το ALX 57814/26.4.2016 (αριθ. πρωτ. Ε.Σ. 33129/26.4.2016) έγγραφο του Αντιπροέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου της …., με το οποίο βεβαιώνεται ότι δεν εκκρεμεί καμία ένσταση, προσφυγή ή αίτηση ασφαλιστικών μέτρων κατά του κύρους του διαγωνισμού, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν εμφιλοχώρησαν ουσιώδεις πλημμέλειες στην ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία και ότι, συνεπώς, δεν συντρέχει λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος με το ως άνω έγγραφο σχεδίου συμφωνίας-πλαισίου, αντίγραφο του οποίου τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία αυτού.Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος με το ALX 57814/26.4.2016 (αριθ. πρωτ. Ε.Σ. 33129/26.4.2016) έγγραφο του Αντιπροέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου της …. σχεδίου συμφωνίας-πλαίσιο μεταξύ της εταιρείας …. και της σύμπραξης μελετητικών γραφείων - μελετητών «….», για την εκπόνηση «Γεωλογικών και γεωτεχνικών ερευνών και μελετών για την επέκταση προς Εύοσμο και συμπλήρωση γεωλογικών και γεωτεχνικών ερευνών και μελετών για την επέκταση προς … και για το αμαξοστάσιο … του Μετρό … (RFP-243/13)»
ΕλΣυν/Κλ.Ζ/229/2010
Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η προεκτεθείσα διαδικασία είναι νόμιμη και δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας πλαισίου (άρθρ. 8 του ν. 3316/2005) Για τους λόγους αυτούς Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας-πλαισίου του άρθρου 8 του ν. 3316/2005, με αντικείμενο την εκπόνηση μελετών με τίτλο «Γεωτεχνικές έρευνες μελετών ολοκλήρωσης του οδικού άξονα ....
ΠΔ 696/1974
Περί αμοιβών μηχανικών δια σύνταξιν μελετών, επίβλεψιν, παραλαβήν κλπ. Συγκοινωνιακών, Υδραυλικών και Κτιριακών 'Εργων, ως και Τοπογραφικών, Κτηματογραφικών και Χαρτογραφικών Εργασιών και σχετικών τεχνικών προδιαγραφών μελετών (όπως τροποποιήθηκε με τις διατάξεις του ν.3919/2011)
ΕΣ/ΤΜ.6/128/2020
Επικαιροποίηση ή συμπλήρωση υδραυλικών μελετών...Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη υπό στοιχείο ΙΙ της παρούσας, δεν προκύπτει στην υπό κρίση υπόθεση η συνδρομή όλων των σωρευτικά απαιτούμενων από το άρθρο 29 παρ. 1 του ν. 3316/2005 προϋποθέσεων για τη νόμιμη σύναψη της συμπληρωματικής σύμβασης. Ειδικότερα, η εκπόνηση των μελετών (οριστικών υδραυλικών μελετών, τοπογραφικών και περιβαλλοντικών μελετών), που αποτελούν αντικείμενο της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης και αφορούν σε έργα εκβολής του ρέματος … στο … και του ρέματος στους … στην περιοχή του Ελληνικού, καθώς και σε έργα προστασίας πρανών και κοίτης του ρέματος … στο ύψος της οδού … στο …, δεν δύναται να θεωρηθεί ότι δεν μπορεί να διαχωριστεί από την αρχική σύμβαση, ούτε ότι είναι απολύτως αναγκαία για την ολοκλήρωσή της, δεδομένου ότι αφενός μεν η από 14.4.2016 συμφωνία – πλαίσιο (άρθρ. 8 του ν. 3316/2005) είχε ως αντικείμενο τη διενέργεια υδραυλικών, περιβαλλοντικών και τοπογραφικών μελετών σε οποιαδήποτε περιοχή της …, κατόπιν εντολής της Διεύθυνσης Υδραυλικών Έργων (Δ10) της Περιφέρειας, αφετέρου δε στο πλαίσιο αυτής έχουν συναφθεί τρεις (3) επιμέρους συμβάσεις, οι οποίες αφορούν σε διαφορετικά σημεία της … (ρέματα «…» στην περιοχή … του Δήμου …, … του Δήμου …. και … του Δήμου …). Περαιτέρω, δεν αποδεικνύεται η συνδρομή εν προκειμένω απρόβλεπτων, κατά την έννοια που προαναφέρθηκε (βλ. σκέψη υπό στοιχείο ΙΙ.Β της παρούσας), περιστάσεων, οι οποίες κατέστησαν αναγκαία την ελεγχόμενη σύμβαση. Επομένως, η ανάθεση των ως άνω μελετών με προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της κατάρτισης συμπληρωματικής σύμβασης παρίσταται, όπως ορθά κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη, μη νόμιμη, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα είναι απορριπτέα. Εξάλλου, ο ισχυρισμός της αιτούσας ότι συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος για τη σύναψη της ελεγχόμενης 1ης συμπληρωματικής σύμβασης, οι οποίοι ανάγονται στην ανάγκη άμεσης εκπόνησης των συγκεκριμένων μελετών, προβάλλοντας ότι η δημοπράτησή τους με τις διαδικασίες του ν. 4412/2016 θα επιφέρει καθυστερήσεις, προβλήματα στην αναθέτουσα αρχή και επιπλέον κόστος, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, δοθέντος ότι το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση της νομιμότητας στις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων (Ε.Σ. Τμ. Μείζ. – Επταμ. Συνθ. 763/2019, VI Τμ. 1605, 2227/2016, 668/2017, 482/2018, 979, 1254/2019).
85233/1674/2006
Καθορισμός των προεκτιμώμενων αμοιβών για την εκπόνηση των μελετών δασοτεχνικής διευθέτησης χειμάρρων και την εκτέλεση των σχετικών τοπογραφικών εργασιών.
ΣτΕ/685/2008
Διαγωνισμός για την επιλογή αναδόχου συμφωνίας – πλαισίου με αντικείμενο την εκπόνηση μελετών. Αίτηση ασφαλιστικών μέτρων κατά της αξιολόγησης των προσφορών. Νόμιμη η αξιολόγηση της αιτούσας ως προς τον τρόπο οργάνωσης και τη συνοχή της ομάδας μελέτης. Μειοψηφία. Απορρίπτει την αίτηση.
Ν.3164/2003
Μητρώα Μελετητών, ανάθεση και εκπόνηση μελετών και παροχή συναφών υπηρεσιών και άλλες διατάξεις.Καταργήθηκε με τον ν.3316/2005
ΕΣ/Τ7/174/2006
Αμοιβή μελετητών (9ος λογαριασμός) για την εκπόνηση της μελέτης "Ύδρευσης, αποχέτευσης ομβρίων και ακαθάρτων περιοχών.." Δήμου, βάσει των προϋπολογισμών των εγκεκριμένων προμελετών για τα διάφορα τμήματα του έργου. Νόμιμη, καθόσον α) υπάρχουν βεβαιώσεις ότι οι ανάδοχοι μελετητές συμμορφώθηκαν πλήρως με τις συμβατικές τους υποχρεώσεις, β) επιτρέπεται η συνέχιση έργων που είχαν ενταχθεί στο Ε.Π.Τ.Α., όπως η επίμαχη μελέτη, από τις πιστώσεις του προγράμματος "ΘΗΣΕΑΣ" και γ) ορθώς το ύψος αμοιβής των μελετητών υπολογίστηκε καθ' υπέρβαση της προσωρινά εκτιμώμενης αμοιβής, που προβλεπόταν στην οικεία σύμβαση, αφού η τελευταία αποσκοπούσε μόνο στον καθορισμό των τάξεων των απαιτουμένων πτυχίων.