ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΜΑΘΗΤΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι η απευθείας ανάθεση, κατόπιν διαπραγμάτευσης, του μεταφορικού έργου για τα επίδικα δρομολόγια, έναντι συμφωνηθέντος ανταλλάγματος που υπερβαίνει σε ποσοστό 71,99% την αντίστοιχη προϋπολογισθείσα δαπάνη, η οποία εγκρίθηκε από την αναθέτουσα αρχή χωρίς ειδική προς τούτο αιτιολογία, συνιστά ανεπίτρεπτη ουσιώδη τροποποίηση των όρων της αρχικής διακήρυξης, καθισταμένης ούτως πλημμελούς της οικείας διαδικασίας, όπως ορθώς έκρινε το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη Πράξη του. Ωστόσο, η εν λόγω σύμβαση, η οποία καταρτίσθηκε, βάσει των ανωτέρω, με την ανακοίνωση της σχετικής περί απευθείας ανάθεσης απόφασης της αρμόδιας Νομαρχιακής Επιτροπής στους επιλεγέντες αναδόχους, εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του προμνησθέντος άρθρου 43 του ν. 3731/2008, ως εκ τούτου, καλύπτεται, σε κάθε περίπτωση, από τις νομιμοποιητικές διατάξεις του. Συνεπώς, η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη με αυτήν 314/2008 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και, δεδομένου ότι δεν συντρέχει άλλος νόμιμος λόγος κωλύων την υπογραφή, να υπογραφούν οι οικείες συμβάσεις...Ανακαλεί την 314/2008 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου,

ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΜΑΘΗΤΩΝ:Εξαιτίας δε των προαναφερόμενων πλημμελειών το Κλιμάκιο έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης, μεταξύ της αιτούσας και της ανακηρυχθείσας αναδόχου εταιρείας «……...», που αφορά τη μεταφορά μαθητών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Νομού ......, κατά το διδακτικό έτος 2008-2009. Η σύμβαση, όμως, αυτή (στη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου για την εκτέλεση της οποίας εντοπίστηκαν από το Ζ΄ Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου οι προαναφερόμενες ουσιώδεις πλημμέλειες) που σε κάθε περίπτωση έχει ήδη καταρτιστεί με την από 15-9-2008 ανακοίνωση της κατακυρωτικής απόφασης από την αναθέτουσα αρχή στην ως άνω ανάδοχο εταιρεία, καλύπτεται από τις νομιμοποιητικές διατάξεις του άρθρου 43 του ν.3731/2008. Συνεπώς, πρέπει η υπό κρίση αίτηση να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η 277/2008 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά τα προεκτεθέντα, και να υπογραφεί η ελεγχόμενη σύμβαση.

ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΜΑΘΗΤΩΝ:Με δεδομένα τα πραγματικά αυτά περιστατικά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη σκέψη ΙΙΙ, το Τμήμα κρίνει ότι ορθά το Ζ΄ Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη Πράξη του αποφάνθηκε ότι, αφού η 6η Νομαρχιακή Επιτροπή άσκησε εν τοις πράγμασι χρέη επιτροπής διαγωνισμού παρά το γεγονός ότι προέβη στην έκδοση πράξης συγκρότησης επιτροπής για τη διενέργεια του διαγωνισμού και αξιολόγησης των προσφορών, παρακάμπτοντας κατ’ ουσίαν το γνωμοδοτικό στάδιο του διαγωνισμού, που αποτελεί ουσιώδη τύπο της διαδικασίας αυτού, υφίσταται ουσιώδης νομική πλημμέλεια της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας και συνεπώς, κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.(..)Συνεπώς, πρέπει η υπό κρίση αίτηση να γίνει δεκτή και να ανακληθεί η 327/2008 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά τα προεκτεθέντα, μη υπάρχοντος δε άλλου λόγου που να κωλύει την υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης, πρέπει αυτή να υπογραφεί.

Ο όρος όμως αυτός της διακήρυξης, κατά το μέρος που ορίζει ότι στον ελεγχόμενο διαγωνισμό είχαν δικαίωμα να συμμετάσχουν μεμονωμένες εργοληπτικές επιχειρήσεις, οι οποίες ανήκαν στην 7η τάξη, είναι μη νόμιμος, διότι αντίκειται στο άρθρο 102 παρ. 2 του ν. 3669/2008, η πλημμέλεια όμως αυτή δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα της διαδικασίας του ελεγχόμενου διαγωνισμού, καθώς, όπως προκύπτει από τον επισυναπτόμενο στο πρακτικό της επιτροπής διαγωνισμού πίνακα 3, στο διαγωνισμό δεν συμμετείχαν εργοληπτικές επιχειρήσεις 7ης τάξης.

Κατασκευή πρότυπου δημοτικού γηροκομείου...Υπό τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, πρέπει να γίνει δεκτό ότι είναι νόμιμη η σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης, με προσφυγή, κατ’ άρθρο 28 περ. β΄ του Κ.Δ.Ε., στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, καθόσον αποδεικνύεται ότι πληρούνται, εν προκειμένω, οι προβλεπόμενες στο άρθρο 57 παρ. 1 του Κ.Δ.Ε. προϋποθέσεις για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης. Μετά από όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, από τον έλεγχο των υποβληθέντων στο Κλιμάκιο στοιχείων δεν διαπιστώθηκε ότι συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος για προσυμβατικό έλεγχο –με το Φ6στ/2411/7.3.2017 έγγραφο του Δημάρχου ..., σε αντικατάσταση του αρχικώς υποβληθέντος– σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής.

Ελάχιστα στοιχεία που πρέπει να περιλαμβάνει η διακήρυξη. Όρος περί προηγούμενης εμπειρίας 5 ετών και άνω ως τυπικό προσόν συμμετοχής σε διαγωνισμό δεν είναι νόμιμος. Η εμπειρία αποτελεί στοιχείο αξιολόγησης και βαθμολογίας της τεχνικής ικανότητας του προμηθευτή:

Ομαδική ασφάλιση προσωπικού...Η εταιρία  …. διενήργησε ανοικτό διαγωνισμό για την ανάδειξη αναδόχου που θα αναλάβει την ομαδική ασφάλιση του εν γένει προσωπικού της. Στον υπόψη διαγωνισμό μειοδότησε η εταιρία «….», στην οποία κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού. Το σχετικό σχέδιο σύμβασης υποβλήθηκε από την εταιρία … στο ελεγκτικό Συνέδριο για έλεγχο νομιμότητας, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 19 παρ. 7 του π.δ/τος 774/1980. Περαιτέρω, προκύπτει ότι με το ν. 43/1975 προβλέφθηκε η, κατόπιν συμβάσεως μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της  …, σύσταση ανωνύμου εταιρίας  με την επωνυμία «…», οι μετοχές της οποίας κατανεμήθηκαν μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της …, με δυνατότητα  μεταβίβασής τους, υπό τον όρο ότι το δημόσιο θα κατέχει πάντα το 51% αυτών.  Με το ν. 696/1977, η ως άνω εταιρία «...» εταιρία μετονομάστηκε σε «...». Εξάλλου, σύμφωνα με το άρθρο 1 παρ. 1 του ν. 43/1975 και το καταστατικό της εταιρίας, όπως έχει τροποποιηθεί και  ισχύει, σκοπός της, είναι «η ίδρυση και λειτουργία στην Ελλάδα εκσυγχρονισμένης βιομηχανίας αεροπορικού υλικού για την κάλυψη των αναγκών των ενόπλων δυνάμεων και λοιπών Δημοσίων Υπηρεσιών, ως και για την παροχή υπηρεσιών σε τρίτους στον τομέα της συντήρησης, επισκευής και κατασκευής αεροσκαφών και γενικά αεροδιαστημικού υλικού…..». Από τις παραπάνω διατάξεις προκύπτει, ότι η εταιρία ...., έχει βιομηχανικό  και εμπορικό χαρακτήρα  και ως εκ τούτου  δεν εντάσσεται σ’ εκείνους τους οργανισμούς δημοσίου δικαίου, των οποίων οι συμβάσεις ελέγχονται,  πριν από τη σύναψή τους, από το Ελεγκτικό Συνέδριο, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 19 παρ. 7  του π.δ. 774/1980, όπως αυτή ίσχυε κατά την υποβολή του σχεδίου σύμβασης για έλεγχο νομιμότητας....πρέπει να ανακληθεί η 2/2005 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου 

Δημόσια έργα.Αποκλεισμός επιχείρησης προεχόντως διότι υπέβαλε λιγότερα (536) από τα απαιτούμενα (636) μηχανόσημα (άρθρο 24.1.5 της Διακήρυξης) και διότι η προτεινόμενη από αυτήν υπεργολάβος εταιρία δεν προέκυπτε ότι έχει τα νόμιμα προσόντα (άρθρο 25.1 της Διακήρυξης)

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ(...)Με τα δεδομένα αυτά και εν όψει όσων εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης του Δήμου .....με την εταιρεία «…», το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι στο σχέδιο σύμβασης πρέπει, κατά τη γνώμη που επικράτησε στο Κλιμάκιο, να απαλειφθεί ο όρος περί δυνατότητας σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης ύψους 15% της αξίας της σύμβασης άνευ νέας διαδικασίας, καθόσον το αναφερόμενο στο σχέδιο άρθρο 156 παρ. 1 β’ του ν.4412/2016 δεν εφαρμόζεται για τις συμπληρωματικές συμβάσεις των κύριων συμβάσεων που ανατέθηκαν υπό το καθεστώς του ν.3669/2008 και επομένως τυχόν συμπληρωματική σύμβαση μπορεί να συναφθεί μόνο υπό τους όρους του άρθρου 57 του ν.3669/2008 (βλ. Ε΄Κλιμ. 424, 440/2016). Κατά τη γνώμη της Παρέδρου Βασιλικής Πέππα, η σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης που επιχειρείται μετά την ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 4412/2016 (8.8.2016), διέπεται από τις διατάξεις του ανωτέρω νόμου, επομένως και του άρθρου 156 αυτού, έστω και εάν η αρχική σύμβαση καταρτίσθηκε υπό το καθεστώς του ν. 3669/2008 (βλ μειοψ. στην  Ε΄ Κλιμ. 455/2016) και επομένως, ο σχετικός όρος του σχεδίου σύμβασης είναι, κατά τη γνώμη αυτή, νόμιμος. Περαιτέρω, κατά την ομόφωνη κρίση του Κλιμακίου, η συνολική προθεσμία εκτέλεσης του έργου που αναφέρεται στη 2η σελίδα στ. 31 του σχεδίου σύμβασης πρέπει να οριστεί σε δεκατέσσερις (14) μήνες από την υπογραφή της σύμβασης, σύμφωνα με το άρθρο 12 της διακήρυξης.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Υπό τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, πρέπει να γίνει δεκτό ότι είναι νόμιμη η σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης, με προσφυγή, κατ’ άρθρο 28 περ. β΄ του Κ.Δ.Ε., στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, καθόσον αποδεικνύεται ότι πληρούνται, εν προκειμένω, οι προβλεπόμενες στο άρθρο 57 παρ. 1 του Κ.Δ.Ε. προϋποθέσεις για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης.