Προμήθεια πετρελαίου κίνησης και θέρμανσης..:Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει, κατ΄ αποδοχή του σχετικού λόγου ανάκλησης, ότι συνέτρεξαν εν προκειμένω οι επικαλούμενες απρόβλεπτες περιστάσεις και άρα νομίμως η αιτούσα προσέφυγε στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης (απευθείας ανάθεση) χωρίς προηγούμενη δημοσίευση σχετικής προκήρυξης, μάλιστα οι διαστάσεις αυτής της, όλως απροσδόκητα, επαναλαμβανόμενης και διαρκούς ολιγωρίας της διοίκησης, η οποία συνέχισε να εκδηλώνεται ακόμη και μετά τις κρίσεις της προηγηθείσας 63/2012 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου, δύνανται να κατατάξουν αυτήν, όχι απλώς στην έννοια του έκτακτου και αιφνίδιου για την αιτούσα γεγονότος, αλλά πλέον, στην ειδικότερη έννοια της ανωτέρας βίας, ήτοι εξωγενούς περιστατικού απρόβλεπτου και αναπότρεπτου, παρά την άκρα επιμέλεια της αιτούσας, ως εκ του οποίου αυτή έχει περιέλθει σε κατάσταση απόλυτης αδυναμίας ως προς τη διενέργεια της συγκεκριμένης προμήθειας Σ.Ο.Τ.Α.. Για το λόγο δε αυτό και ως εκ της συνδρομής της ως άνω περίστασης ανωτέρας βίας, νομίμως η αιτούσα προσέφυγε εν προκειμένω στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς την προηγούμενη σύμφωνη γνώμη της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων ..Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης, να ανακληθεί η προσβαλλομένη 62/2013 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου και να επιστραφεί το κατατεθέν από την αιτούσα παράβολο, στην ίδια.

Κατασκευή κτιρίου γεωτεχνικών υπηρεσιών:..Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι η διάταξη του άρθρου 2 παρ. 2 περ. γ΄ υποπερ. δδ΄ του ν. 4013/2011, όπως ισχύει, δεν αντιβαίνει κατά περιεχόμενο στο άρθρο 98 παρ. 1 εδ. β΄ του Συντάγματος, καθόσον η καθιέρωση ενός επιπλέον διοικητικού προσταδίου ελέγχου, όπως είναι ο έλεγχος από την ως άνω Ανεξάρτητη Αρχή, που απολήγει στην έκδοση της απόφασης που εγκρίνει τη συμπληρωματική σύμβαση, ουδόλως μεταβάλλει ή απομειώνει την ανατεθείσα από την ανωτέρω συνταγματική διάταξη αρμοδιότητα του Ελεγκτικού Συνεδρίου εφ’ όλης της διαδικασίας σύναψης των συμβάσεων αυτών, δεδομένου ότι κατατείνει αφ’ ενός στην ενίσχυση της διαφάνειας της προηγηθείσας διοικητικής διαδικασίας (βλ. άρθρο 1 του ν. 4013/2011 και την οικεία εισηγητική έκθεση), καθόσον αφορά σε ειδικές περιπτώσεις ανάθεσης δημόσιων συμβάσεων με προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, οι οποίες, λόγω του υψηλού κριτηρίου υποκειμενικότητας που ενέχουν, αποτελούν πεδίο αυξημένης επικινδυνότητας και εμφιλοχώρησης κρουσμάτων διαφθοράς, αφ’ ετέρου δύναται, ενόψει και των ειδικών χαρακτηριστικών των ως άνω υποβαλλόμενων συμβάσεων, να εξυπηρετεί το γενικότερο δημόσιο συμφέρον και να συμβάλει θετικά στην άσκηση του ελέγχου που θα διεξάγει μεταγενεστέρως, κατά συνταγματική επιταγή, το Ελεγκτικό Συνέδριο. Περαιτέρω, το Τμήμα κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι απορριπτέος τυγχάνει και ο ισχυρισμός της αιτούσας περί συγγνωστής πλάνης των οργάνων αυτής, όσον αφορά στον χρόνο υποβολής του φακέλου στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων, δεδομένου ότι η υποβολή αυτή μετά την έκδοση της απόφασης για την έγκριση της συμπληρωματικής σύμβασης αποδεικνύει τη γνώση των οργάνων αυτών περί ισχύος της εν λόγω διαδικασίας, ο χρόνος δε της ως άνω υποχρέωσης υποβολής προκύπτει με σαφή τρόπο από τις προεκτεθείσες διατάξεις, ενώ, περαιτέρω, η αναγνώριση πλάνης στην περίπτωση που η εγκριτική της συμπληρωματικής σύμβασης απόφαση εκδίδεται σε χρόνο αρκετά μεταγενέστερο της έναρξης ισχύος της εξαιρετικής νομιμοποιητικής διάταξης του ν. 4146/2013, θα οδηγούσε κατ’ ουσίαν σε ανεπίτρεπτη επέκταση αυτής. Κατά τη γνώμη, όμως, του Συμβούλου Γεωργίου Βοΐλη, η μη τήρηση και μόνο του ως άνω τύπου της προηγούμενης σύμφωνης γνώμης της Ανεξάρτητης Αρχής και εφ’ όσον η υπό κρίση σύμβαση δεν πάσχει οποιασδήποτε άλλης πλημμέλειας σύμφωνα με τις διατάξεις που τη διέπουν, δεν αρκεί από μόνη της για να αποτελέσει διακωλυτικό λόγο για τη σύναψη της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης. Πλην, όμως, η γνώμη αυτή δεν εκράτησε.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα αποφαίνεται, κατά πλειοψηφία, ότι η αίτηση της Περιφέρειας ... για αναθεώρηση της 3630/2013 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου πρέπει να απορριφθεί.

Υπηρεσίες - εργασίες καθαρισμού:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από νοσοκομείο σε εταιρεία για παροχή υπηρεσιών καθαριότητας καθόσον: α) Δεν συνέτρεχαν για την κατόπιν διαπραγμάτευσης επίμαχη ανάθεση οι προϋποθέσεις του αρθ.25 παρ.1 του π.δ. 60/2007, στο πεδίο εφαρμογής των οποίων εμπίπτει η παρούσα σύμβαση ενόψει της, αναγομένης σε ετήσια βάση, αξίας των υπηρεσιών, διότι η καθυστέρηση ολοκλήρωσης του ενιαίου διαγωνισμού από τον φορέα υλοποίησης δεν μπορεί να υπαχθεί στην έννοια της απρόβλεπτης περίστασης, δηλαδή του έκτακτου και ασυνήθιστου γεγονότος, μη δυναμένου αντικειμενικά να προβλεφθεί με τους κανόνες της ανθρώπινης εμπειρίας και λογικής και β) μη νόμιμα προσέφυγε το νοσοκομείο στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, μολονότι είχε ήδη εκδοθεί απόφαση της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ που είχε απορρίψει το αίτημα του για τη παροχή σύμφωνης γνώμης για την ανάθεση των υπηρεσιών καθαριότητας για ένα έτος, με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης και συνεπώς, το νοσοκομείο όφειλε να μην προβεί στη σύναψη της επίμαχης σύμβασης (π.δ.60/2007 αρ.25).(συγγνωστή πλάνη)

Με τα δεδομένα αυτά και ενόψει της συνδρομής στην υπό κρίση περίπτωση της προβλεπόμενης στο άρθρο 25 περ. 1 β΄ του π.δ. 60/2007 προϋπόθεσης για την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, χωρίς προηγούμενη δημοσίευση σχετικής προκήρυξης, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.

Προμήθεια αντιδραστηρίων ανοσολογικών εξετάσεων.(..)Με τα δεδομένα αυτά ...το Κλιμάκιο κρίνει, κατ’ εκτίμηση του σχετικού λόγου διαφωνίας, ότι μη νομίμως το Νοσοκομείο προέβη από μόνο του στην ανάθεση της επίμαχης προμήθειας με την ανωτέρω εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, καθώς δεν προκύπτει, αλλά ούτε και το Νοσοκομείο επικαλείται ότι υπήρχε σχετική πρόβλεψη σε κάποιο ΠΠΥΥ ή ότι είχε παρασχεθεί σ’ αυτό σχετική δυνατότητα από την Ε.Π.Υ. κατόπιν εγκρίσεως του αρμόδιου Υπουργού, στο πλαίσιο του συστήματος διενέργειας των προμηθειών, που θεσπίζει ο ν. 3580/2007. ... Τέλος, η ανάθεση της επίμαχης προμήθειας πάσχει και για τον πρόσθετο λόγο ότι πριν από την απόφαση της 15ης Συνεδρ./14.7.2016 (θέμα Ε.Η.Δ. 3ο) του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου, με την οποία εγκρίθηκε η σύναψη της επίμαχης σύμβασης με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, δεν είχε ληφθεί η σύμφωνη γνώμη της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.). ...Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη.....και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Αποκατάσταση οδικού δκτύου:..Εν όψει των ανωτέρω εκτεθέντων, το Τμήμα κρίνει ότι ο προβαλλόμενος λόγος ανακλήσεως πρέπει να γίνει δεκτός ως κατ’ ουσίαν βάσιμος, καθόσον η επικαλούμενη με την κρινόμενη αίτηση ανάγκη άμεσης εν προκειμένω αντιμετώπισης της επικινδυνότητας των βραχοπτώσεων στα τμήματα από Χ.Θ. 28+658 έως τη Χ.Θ. 28+795 και από τη Χ.Θ. 29+070 έως τη Χ.Θ. 29+480, η οποία απαιτείται για την αποκατάσταση της ασφάλειας του οδικού δικτύου στα συγκεκριμένα σημεία της επαρχιακής οδού ... και δεν αντιμετωπίζεται από την πρώτη εργολαβία αλλά ούτε και από την δεύτερη εργολαβία που έχει εγκατασταθεί για την εκτέλεση του αρχικού έργου αντιμετώπισης των καταπτώσεων από τους σεισμούς, συνιστούν, ενόψει και του υφιστάμενου αποκλεισμού των οικισμών που εξυπηρετούνται από τα ανωτέρω τμήματα της οδού, τα οποία μετά τους σεισμούς και μέχρι σήμερα παραμένουν κλειστά, λόγους ανωτέρας βίας που δικαιολογούν, κατά το άρθρο 2 παρ. 2 εδ. γ΄ περ. δδ του ν 4013/2011 όπως ισχύει, τη λήψη απόφασης για ανάθεση της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης χωρίς προηγούμενη γνώμη της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων.Κατ’ ακολουθία των προεκτεθέντων πρέπει η κρινόμενη αίτηση να γίνει δεκτή και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης εργασιών του έργου «Αντιμετώπιση βλαβών στο οδικό δίκτυο νήσου ... με αποκατάσταση καταπτώσεων κατά θέσεις (Α΄Φάση)».

Σύμβαση καθαριότητας.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη δεύτερη σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως το….. προσέφυγε στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης για την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών καθαρισμού των χώρων και κτηρίων του για το χρονικό διάστημα από 5.2.2014 έως 5.3.2014, καθόσον δεν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις των διατάξεων των άρθρων 2 παρ. 13 περ. V του ν. 2286/1995 και 25 παρ. 1)γ) του π.δ/τος 60/2007, που αξιώνουν τη συνδρομή  απρόβλεπτων περιστάσεων.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ- ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.Διαδικασία ανάθεσης-Όργανα :Μη νόμιμη η καταβολή ποσού 43.945,76 ευρώ από Πανεπιστήμιο σε εταιρεία, ως αμοιβή της για τη συντήρηση και λειτουργία κτιριακών και Η/Μ εγκαταστάσεων του Πανεπιστημίου  κατά τον μήνα Απρίλιο 2015, σε εφαρμογή συναφθείσας σύμβασης διαπραγμάτευσης. Μη νομίμως προσέφυγε το Πανεπιστήμιο στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης για την ανάθεση της επίμαχης υπηρεσίας, η οποία συναθροιζομένου του ποσού προγενέστερης σύμβασης παροχής υπηρεσιών υπάγεται στο πεδίο εφαρμογής του π.δ. 60/2007 (άρθρα 6 παρ. 1 εδ. α΄ και 8 παρ. 7 εδ. β΄),  δεδομένου ότι δεν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις των διατάξεων του άρθρου 25 παρ. 1 εδ. γ΄ του π.δ. 60/2007, περί συνδρομής απρόβλεπτων περιστάσεων. Συγκεκριμένα, με την άσκηση προδικαστικής προσφυγής στο πλαίσιο του διενεργηθέντος ανοικτού διαγωνισμού δεν στοιχειοθετείται η έννοια της απρόβλεπτης περίστασης, δοθέντος ότι ανάλογες καθυστερήσεις συνιστούν σύνηθες φαινόμενο στις διαγωνιστικές διαδικασίες. Επιπλέον, με δεδομένο ότι ήταν γνωστό στην αναθέτουσα αρχή τόσο το γεγονός της λήξης της τρέχουσας σύμβασης στις 31.3.2015, όσο και ότι ως εκ της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της σχετικής διακήρυξης, η σχετική διαδικασία καθώς και το σχέδιο σύμβασης αυτής θα έπρεπε να υπαχθεί στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, προκύπτει ότι η αναθέτουσα αρχή καθυστέρησε την προκήρυξη του ανοικτού διαγωνισμού.(συγγνωστή πλάνη)

ΜΙΣΘΩΣΗ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά, εν προκειμένω δεν ήταν δυνατή η τήρηση του χρόνου που απαιτείται για τη διεξαγωγή συνοπτικού διαγωνισμού, συνεπώς επιτρεπτά προσέφυγε η αναθέτουσα αρχή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση, καθώς α) ο Δήμος ......... τελούσε σε διαπιστωμένη κατάσταση έκτακτης ανάγκης καθ’ όλο το χρονικό διάστημα από τη λήψη της απόφασης περί ανάθεσης των υπηρεσιών με την εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση μέχρι και την υπογραφή του σχετικού συμφωνητικού, β) μεταξύ των ως άνω αποφάσεων των αρμόδιων οργάνων του Δήμου δε μεσολάβησε μεγάλο χρονικό διάστημα, ενόψει και του χρόνου που απαιτήθηκε για την έγκρισή τους από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου, γ) η πάροδος χρονικού διαστήματος περίπου μηνός μεταξύ της 31545/14.2.2018 απόφασης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, περί ελέγχου νομιμότητας της 232/22/ 23.12.2017 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου ......... και της σύνταξης            και θεώρησης της μελέτης του έργου (12.3.2018) δικαιολογείται με βάση τις συνεχιζόμενες δυσχερείς καιρικές συνθήκες και δ) σε κάθε περίπτωση η προσφυγή στη διαδικασία του συνοπτικού διαγωνισμού θα διαρκούσε, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, περισσότερο χρόνο από τη διεξαχθείσα διαδικασία της διαπραγμάτευσης.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΑΓΟΡΕΣ.Ανάθεση - Διαδικασία διαγωνισμού - κατάτμηση:Νόμιμη η καταβολή από Νοσοκομείο σε ιδιώτη μέρους της αμοιβής του για την προμήθεια υγρών καυσίμων, καθόσον με απόφαση του Δ.Σ. του Νοσοκομείου, εγκρίθηκε η προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης για την ανάθεση δημόσιας σύμβασης, η εκτιμώμενη αξία της οποίας υπολείπεται του προβλεπόμενου κατώτατου ορίου των 207.000 ευρώ για την υπαγωγή στο ρυθμιστικό πεδίο των π.δ/των 59/2007 και 60/2007 και, συνεπώς, κατά τη ρητή διατύπωση της διάταξης του ν. 4013/2011 (ΦΕΚ Α' 204/2011), δεν εμπίπτει στη γνωμοδοτική αρμοδιότητα της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων.