Αποζημίωση υπερωριακής απασχόλησης.(..) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη νομική σκέψη υπό στοιχείο ΙΙ, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη παρίσταται μη νόμιμη δοθέντος ότι: α) μολονότι αφορά υποχρέωση οικονομικού έτους 2016 του Δήμου ..., βαρύνει, κατά παράβαση της προεκτεθείσας Κ.Υ.Α. περί παροχής οδηγιών κατάρτισης του προϋπολογισμού έτους 2017, τις πιστώσεις των Κ.Α.Ε. ... και ..., ενώ έπρεπε να βαρύνει τις πιστώσεις του Κ.Α.Ε. 811 «Πληρωμές Υποχρεώσεων ΠΟΕ» του προϋπολογισμού οικονομικού έτους 2017 του Δήμου ..., β) για την πραγματοποίηση δαπάνης που αφορά υποχρέωση προηγούμενου οικονομικού έτους (ως εν προκειμένω αφορά το οικονομικό έτος 2016), κατά το νέο οικονομικό έτος απαιτείται η έκδοση νέας απόφασης ανάληψης υποχρέωσης για ποσό ίσο με το ανεξόφλητο μέρος της προηγούμενης ανατραπείσας ανάληψης, η οποία μάλιστα καταχωρείται στα οικεία λογιστικά βιβλία κατά προτεραιότητα σε σχέση με τις αναλήψεις νέων υποχρεώσεων. Στην προκειμένη περίπτωση, κατά παράβαση της προβλεφθείσας στο άρθρο 66 παρ. 7 του ν. 4270/2014 ως άνω διαδικασίας (που επαναλαμβάνεται και στα π.δ. 113/2010 και 80/2016), οι εκδοθείσες κατά το οικονομικό έτος 2017, 244 και 253 προαναφερθείσες αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης δεν αντιστοιχούν στο ανεξόφλητο μέρος των ανατραπεισών αναλήψεων που αφορούν στην επίμαχη δαπάνη, το μεν διότι η, αφορώσα στο 44/2017 χρηματικό ένταλμα, 364/2016 απόφαση ανάληψης υποχρέωσης ουδέποτε ανετράπη, το δε διότι η, αφορώσα στο 37/2017 χρηματικό ένταλμα, 356/2016 απόφαση ανάληψης υποχρέωσης ανετράπη στις 30.12.2016, κατά ποσό 485,20 ευρώ, ήτοι ποσό ανεπαρκές για να καλύψει τη δαπάνη του 37/2017 χρηματικού εντάλματος. Συνεπώς, και για τις δύο προαναφερθείσες αποφάσεις ανάληψης του έτους 2016 δεν υφίστατο κατά τη λήξη του έτους αυτού επαρκής πίστωση προς μεταφορά στο επόμενο οικονομικό έτος. 

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ (..) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, οι εντελλόμενες, με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής, δαπάνες είναι μη κανονικές, ...., διότι οι σχετικές αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης, σε βάρος των Κ.Α.Ε. 0721 «ημερήσια αποζημίωση» και 0711 «οδοιπορικά έξοδα», εκδόθηκαν στις ..., ήτοι σε χρόνο μεταγενέστερο της πραγματοποίησης των επίμαχων δαπανών, που αφορούν σε μετακίνηση εκτός έδρας, κατά το χρονικό διάστημα από 1 έως 5.2.2017. Λαμβάνοντας, όμως, υπόψη τους ισχυρισμούς του Νοσοκομείου, σύμφωνα με τους οποίους έγινε έλεγχος και βεβαιώθηκε η ύπαρξη πίστωσης στους ανωτέρω Κ.Α.Ε. πριν την πραγματοποίηση της οικείας μετακίνησης, καθώς και το γεγονός ότι η καθυστέρηση έκδοσης των ως άνω αποφάσεων ανάληψης υποχρέωσης ήταν μόλις λίγων ημερών (πέντε ημερών, όσον αφορά τον Κ.Α.Ε. 0721, τον οποίο, άλλωστε, βαρύνει και το μεγαλύτερο ποσό των εντελλόμενων δαπανών, και είκοσι ημερών, όσον αφορά τον Κ.Α.Ε. 0711), το Κλιμάκιο κρίνει ότι η παράλειψη έγκαιρης δέσμευσης της σχετικής πίστωσης δεν οφείλεται σε πρόθεση καταστρατήγησης των κειμένων διατάξεων εκ μέρους των αρμοδίων οργάνων του Νοσοκομείου, αλλά σε συγγνωστή πλάνη αυτών.(..) IV. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες δαπάνες δεν είναι κανονικές, πλην, όμως, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

Αποζημίωση για συμμετοχή σε συμβούλια ή επιτροπές:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ΑΑΥ Μ2/12.1.2016 απόφαση ανάληψης υποχρέωσης της Διευθύντριας του Υποκαταστήματος Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. .., με την οποία δεσμεύτηκαν οι αναγκαίες πιστώσεις σε βάρος των Κ.Α.Ε. 10.0264, 10.0551 και 10.0552, για την πληρωμή της αποζημίωσης των μελών που συμμετείχαν στις συνεδριάσεις της Α΄ και Β΄ Τ.Δ.Ε. μηνός Ιανουαρίου 2016 είναι νόμιμη, καθόσον οι πιστώσεις αυτές διατίθενται σύμφωνα με την αρχή της ειδικότητας των πιστώσεων για την αντιμετώπιση των δαπανών που κατονομάζονται στους οικείους Κ.Α.Ε. που βαρύνουν και, επιπλέον, όπως προκύπτει από το 13768/27.4.2016 έγγραφο της Προϊσταμένης της Οικονομικής Υποδιεύθυνσης του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ … και δεν αμφισβητείται από την Επίτροπο, η ανάληψη των νέων υποχρεώσεων που αφορούν το έτος 2016 έγινε σε βάρος του εναπομείναντος υπολοίπου της πίστωσης που μεταβιβάστηκε με το Λ4/79/11.1.2016 επιτροπικό ένταλμα και έχει εγγραφεί στους οικείους Κ.Α.Ε., όπως αυτό (το υπόλοιπο) προέκυψε μετά την ΑΑΑΥ Μ1/12.1.2016 ανακλητική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης. Συνεπώς, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πρέπει να θεωρηθούν.

Καταβολή ημερήσιας αποζημίωσης και οδοιπορικών εξόδων.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι εντελλόμενες, με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής, δαπάνες είναι μη κανονικές, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον Αναπληρωτή Επίτροπο. Τούτο δε, διότι οι σχετικές αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης, σε βάρος των Κ.Α.Ε. 0721 «ημερήσια αποζημίωση» και 0711 «οδοιπορικά έξοδα», εκδόθηκαν στις 6.2.2017 και 21.2.2017, αντίστοιχα, ήτοι σε χρόνο μεταγενέστερο της πραγματοποίησης των επίμαχων δαπανών, που αφορούν σε μετακίνηση εκτός έδρας, κατά το χρονικό διάστημα από 2.2.2017 έως 5.2.2017. Πλην, όμως, το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη τους ισχυρισμούς του Νοσοκομείου, σύμφωνα με τους οποίους έγινε έλεγχος και βεβαιώθηκε η ύπαρξη πίστωσης στους ανωτέρω Κ.Α.Ε. πριν την πραγματοποίηση της οικείας μετακίνησης, καθώς και ότι η καθυστέρηση έκδοσης των ως άνω αποφάσεων ανάληψης υποχρέωσης ήταν μόλις λίγων ημερών (5 ημερών, όσον αφορά τον Κ.Α.Ε. 0721, τον οποίο, άλλωστε, βαρύνει και το μεγαλύτερο ποσό των εντελλόμενων δαπανών, και 20 ημερών, όσον αφορά τον Κ.Α.Ε. 0711), κρίνει ότι η παράλειψη έγκαιρης δέσμευσης της σχετικής πίστωσης δεν οφείλεται σε πρόθεση καταστρατήγησης των κειμένων διατάξεων εκ μέρους των αρμοδίων οργάνων του Νοσοκομείου, αλλά σε συγγνωστή πλάνη αυτών.

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ ΕΞΟΔΑ.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, οι εντελλόμενες, με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής, δαπάνες είναι μη κανονικές, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον Αναπληρωτή Επίτροπο. Τούτο δε, διότι οι σχετικές αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης, σε βάρος των Κ.Α.Ε. 0721 «ημερήσια αποζημίωση» και 0711 «οδοιπορικά έξοδα», εκδόθηκαν στις 6.2.2017 και 21.2.2017, αντίστοιχα, ήτοι σε χρόνο μεταγενέστερο της πραγματοποίησης των επίμαχων δαπανών, που αφορούν σε μετακίνηση εκτός έδρας, κατά το χρονικό διάστημα από 2 έως 5.2.2017. Λαμβάνοντας, όμως, υπόψη τους ισχυρισμούς του Νοσοκομείου, σύμφωνα με τους οποίους έγινε έλεγχος και βεβαιώθηκε η ύπαρξη πίστωσης στους ανωτέρω Κ.Α.Ε., πριν την πραγματοποίηση της οικείας μετακίνησης, καθώς και το γεγονός ότι η καθυστέρηση έκδοσης των ως άνω αποφάσεων ανάληψης υποχρέωσης ήταν μόλις λίγων ημερών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η παράλειψη έγκαιρης δέσμευσης της σχετικής πίστωσης δεν οφείλεται σε πρόθεση καταστρατήγησης των κειμένων διατάξεων εκ μέρους των αρμοδίων οργάνων του Νοσοκομείου, αλλά σε συγγνωστή πλάνη αυτών.

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ ΕΞΟΔΑ:Μη κανονική  η δαπάνη για την καταβολή οδοιπορικών εξόδων ποσού 156,40 και 367,56 ευρώ αντίστοιχα, στην Διευθύντρια Πυρηνικής Ιατρικής και ιατρό  Νοσοκομείου, για μετακινήσεις στην Αθήνα, καθόσον οι αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης, των οποίων η ισχύς εκκινεί από την ανάρτησή τους στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ», όχι μόνον αναρτήθηκαν, αλλά και εκδόθηκαν  μετά την πραγματοποίηση των σχετικών δαπανών, ενώ αφορούν σε οδοιπορικά έξοδα κατά το χρονικό διάστημα από 8.1.2015 έως 6.2.2015 και έπρεπε να προηγούνται χρονικά οποιασδήποτε διοικητικής πράξης ή υλικής ενέργειας που αφορά την πραγματοποίηση των δαπανών. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται ο σκοπός του νόμου που συνίσταται στην εκ των προτέρων δέσμευση των αναγκαίων δαπανών και στην αποτροπή της διενέργειας αυτών καθ’ υπέρβαση του προϋπολογισμού.

Αρχή της ειδικότητας των πιστώσεων. Με δεδομένα αυτά η Δ.Ε.Υ.Α. ... νομίμως προέβη στην έκδοση της 3010/10.8.2016 απόφασης ανάληψης υποχρέωσης αμέσως μετά την κοινοποίηση της 268/2016 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου .., με την οποία καθορίστηκε το ποσό της αποζημίωσης στις 45.000 ευρώ και ομοίως νομίμως προέβη, στο τέλος του έτους 2016, στην ανατροπή της ως άνω ανάληψης, λόγω μη εκτέλεσής της. Στη συνέχεια, όμως, η απόφαση ανάληψης υποχρέωσης για τα έτη 2017 και 2018 θα έπρεπε να γίνει σε βάρος των πιστώσεων του Κ.Α.Ε. «πληρωμές υποχρεώσεων ΠΟΕ» και όχι σε βάρος του Κ.Α.Ε. 1004000 «Αγροί (Απαλλοτριώσεις - εξαγορές)». Εντούτοις λαμβανομένων υπόψη ότι η δαπάνη αυτή ορθά κατά το έτος 2016 αναλήφθηκε σε βάρος του Κ.Α.Ε. 1004000 και για την καταβολή της τηρήθηκε η διαδικασία των διαδοχικών αναλήψεων και ανατροπών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα όργανα της Δ.Ε.Υ.Α. ... ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης του άρθρου 7 του β.δ.17.5./1959 με το οποίο καθιερώνεται η αρχή της ειδικότητας των πιστώσεων και πρέπει το ελεγχόμενο ένταλμα να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙΒ το Κλιμάκιο κρίνει ότι, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 66 του ν. 4270/2014 και του π.δ. 113/2010, δεν εκδόθηκαν, πριν από την σύναψη (στις 16.10.2015) της επίμαχης σύμβασης, αντίστοιχες αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης. Ειδικότερα, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου οι αρχικές αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης .., με τις οποίες πραγματοποιήθηκε δέσμευση πιστώσεων αντίστοιχων ποσών με το συνολικό ποσό της προϋπολογισθείσας δαπάνης εκάστης κατηγορίας ειδών σε βάρος των ΚΑΕ 1292, 1413 και 1428, αντίστοιχα, ανακλήθηκαν με τις 17977/30.6.2015, 17979/30.6.2015 και 17981/30.6.2015 αποφάσεις, ενώ οι αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης που εκδόθηκαν στη συνέχεια ..είναι μεταγενέστερες της υπογραφής της σύμβασης, η δε πρώτη και τρίτη εξ αυτών υπολείπονται και του συνολικού ποσού της σύμβασης. Περαιτέρω, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, στις 1158/21.1.2016, 1159/21.1.2016 και 1166/21.1.2016 αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης, που υποβλήθηκαν με τα δικαιολογητικά του εντάλματος, το ποσό των δεσμευόμενων πιστώσεων είναι διαφορετικό σε σχέση με το ποσό που αναφέρεται στο κείμενο των αποφάσεων που αναρτήθηκε στο διαδίκτυο (πρόγραμμα Διαύγεια), με αποτέλεσμα να δημιουργείται σύγχυση σχετικά με το ποιο είναι το ορθό ποσό της δεσμευόμενης πίστωσης.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη κανονική και εν μέρει μη νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Μη νόμιμη δαπάνη που αφορούσε την καταβολή εξόδων μετακίνησης στο εξωτερικό.(...) Από το συνδυασμό των ισχυουσών διατάξεων συνάγεται ότι η απόφαση ανάληψης, με την οποία εγκρίνεται η πραγματοποίηση της δαπάνης και δεσμεύεται η αναγκαία πίστωση (δημοσιονομική δέσμευση), πρέπει να προηγείται χρονικά οποιασδήποτε ενέργειας για την πραγματοποίηση της δαπάνης, καθόσον αποτελεί το χρονικώς πρότερο στάδιο της όλης διαδικασίας εκτέλεσης του προϋπολογισμού του Δημοσίου και αποσκοπεί στην αποτροπή της πληρωμής δαπανών καθ’ υπέρβαση του ποσοστού διάθεσης των εγγεγραμμένων στον προϋπολογισμό πιστώσεων(...)  η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη κανονική, καθόσον η απόφαση ανάληψης της υποχρέωσης εκδόθηκε μετά την πραγματοποίηση της μετακίνησης, χωρίς να συντρέχει λόγος, από τους αναφερόμενους περιοριστικώς στο νόμο, που να δικαιολογεί την επιγενόμενη δημοσιονομική δέσμευση της πίστωσης.  Ειδικότερα, ούτε η φύση της εντελλόμενης δαπάνης αποκλείει την τήρηση της διαδικασίας ανάληψης πριν από την εκτέλεση αυτής, ούτε αποσκοπεί στην εκτέλεση νόμου ή δικαστικής απόφασης που καθιστούν απαραίτητη την αναμόρφωση των αναγκαίων πιστώσεων.  Συνεπώς, αλυσιτελώς προβάλλονται οι προαναφερόμενες ενδοϋπηρεσιακές δυσχέρειες, από την παραίτηση του αρμοδίου προς υπογραφή των σχετικών αποφάσεων οργάνου, αφού ο λόγος αυτός δεν δικαιολογεί κατά νόμο την παράβαση των προβλεπόμενων στον Κώδικα Δημοσίου Λογιστικού διαδικασιών ανάληψης.  Και τούτο ανεξάρτητα από το γεγονός ότι στην προκειμένη περίπτωση, ο ελεγχόμενος φορέας διέθετε επαρκή χρόνο προκειμένου να ολοκληρώσει τις προβλεπόμενες διαδικασίες, αφού μπορούσε να προβεί στην ανάληψη της δαπάνης ακόμη και πριν από τον προσδιορισμό του προσώπου του μετακινούμενου υπαλλήλου.

Οδοιπορικά έξοδα. Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι εντελλόμενες δαπάνες είναι μη κανονικές, καθόσον, σύμφωνα με όσα ήδη εκτέθηκαν στις προηγούμενες νομικές σκέψεις, οι προαναφερόμενες αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης, εκδόθηκαν σε χρόνο μεταγενέστερο της πραγματοποίησης των δαπανών μετακίνησης του προσωπικού του ……., ενώ έπρεπε να προηγούνται χρονικά οποιασδήποτε διοικητικής πράξης ή υλικής ενέργειας που αφορά στην πραγματοποίηση των δαπανών, δεδομένου ότι με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται ο σκοπός του νόμου που συνίσταται στην εκ των προτέρων δέσμευση των αναγκαίων δαπανών και στην αποτροπή της διενέργειας δαπανών καθ’ υπέρβαση αυτών (βλ. ΕΣ. Αποφ. VI Τμ. 1545/2013, Πρ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο I Τμ. 166, 172, 179/2013, Κλιμ.Προλ. Ελ. Δαπ. στο IV Τμ. 44/2013, Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμ. 78/2012).