Απόφαση του Δικαστηρίου (έκτο τμήμα) της 2ας Ιουνίου 2016. Pippo Pizzo κατά CRGT Srl. Αίτηση του Consiglio di Giustizia amministrativa per la Regione siciliana για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως. Προδικαστική παραπομπή – Δημόσιες συμβάσεις – Οδηγία 2004/18/EK – Συμμετοχή σε διαγωνισμό – Δυνατότητα επικλήσεως των δυνατοτήτων άλλων επιχειρήσεων προς εκπλήρωση των απαραίτητων κριτηρίων – Παράλειψη καταβολής μη ρητώς προβλεπόμενης εισφοράς – Αποκλεισμός από τον διαγωνισμό χωρίς δυνατότητα θεραπείας της εν λόγω παραλείψεως.

1 . LA CORTE SI CONSIDERA INVESTITA DI UNA DOMANDA PREGIUDIZIALE , PROPOSTA AI SENSI DELL ' ART . 177 , FINO A QUANDO IL PROVVEDIMENTO DI RINVIO NON SIA STATO REVOCATO DAL GIUDICE A QUO , OVVERO ANNULLATO , IN SEGUITO AD IMPUGNAZIONE , DA UN GIUDICE DI GRADO SUPERIORE . 2 . L ' APPLICABILITA DIRETTA DEL DIRITTO COMUNITARIO SIGNIFICA CHE LE SUE NORME DEVONO ESPLICARE PIENAMENTE I LORO EFFETTI , IN MANIERA UNIFORME IN TUTTI GLI STATI MEMBRI , A PARTIRE DALLA LORO ENTRATA IN VIGORE E PER TUTTA LA DURATA DELLA LORO VALIDITA . LE DISPOSIZIONI DIRETTAMENTE APPLICABILI SONO UNA FONTE IMMEDIATA DI DIRITTI E DI OBBLIGHI PER TUTTI COLORO CH ' ESSE RIGUARDANO , SIANO QUESTI GLI STATI MEMBRI OVVERO I SINGOLI , SOGGETTI DI RAPPORTI GIURIDICI DISCIPLINATI DAL DIRITTO COMUNITARIO . QUESTO EFFETTO RIGUARDA ANCHE TUTTI I GIUDICI CHE , ADITI NELL ' AMBITO DELLA LORO COMPETENZA , HANNO IL COMPITO , IN QUANTO ORGANI DI UNO STATO MEMBRO , DI TUTELARE I DIRITTI ATTRIBUITI AI SINGOLI DAL DIRITTO COMUNITARIO . 3 . IN FORZA DEL PRINCIPIO DELLA PREMINENZA DEL DIRITTO COMUNITARIO , LE DISPOSIZIONI DEL TRATTATO E GLI ATTI DELLE ISTITUZIONI , QUALORA SIANO DIRETTAMENTE APPLICABILI , HANNO L ' EFFETTO , NEI LORO RAPPORTI COL DIRITTO INTERNO DEGLI STATI MEMBRI , NON SOLO DI RENDERE ' IPSO JURE ' INAPPLICABILE , PER IL FATTO STESSO DELLA LORO ENTRATA IN VIGORE , QUALSIASI DISPOSIZIONE CONTRASTANTE DELLA LEGISLAZIONE NAZIONALE PREESISTENTE , MA ANCHE - IN QUANTO DETTE DISPOSIZIONI E DETTI ATTI FANNO PARTE INTEGRANTE , CON RANGO SUPERIORE RISPETTO ALLE NORME INTERNE , DELL ' ORDINAMENTO GIURIDICO VIGENTE NEL TERRITORIO DEI SINGOLI STATI MEMBRI - DI IMPEDIRE LA VALIDA FORMAZIONE DI NUOVI ATTI LEGISLATIVI NAZIONALI , NELLA MISURA IN CUI QUESTI FOSSERO INCOMPATIBILI CON NORME COMUNITARIE . IL RICONOSCERE UNA QUALSIASI EFFICACIA GIURIDICA AD ATTI LEGISLATIVI NAZIONALI CHE INVADANO LA SFERA NELLA QUALE SI ESPLICA IL POTERE LEGISLATIVO DELLA COMUNITA , O ALTRIMENTI INCOMPATIBILI COL DIRITTO COMUNITARIO , EQUIVARREBBE INFATTI A NEGARE , SOTTO QUESTO ASPETTO , IL CARATTERE REALE D ' IMPEGNI INCONDIZIONATAMENTE ED IRREVOCABILMENTE ASSUNTI , IN FORZA DEL TRATTATO , DAGLI STATI MEMBRI , METTENDO COSI IN PERICOLO LE BASI STESSE DELLA COMUNITA . 4 . IL GIUDICE NAZIONALE , INCARICATO DI APPLICARE , NELL ' AMBITO DELLA PROPRIA COMPETENZA , LE DISPOSIZIONI DI DIRITTO COMUNITARIO , HA L ' OBBLIGO DI GARANTIRE LA PIENA EFFICACIA DI TALI NORME , DISAPPLICANDO ALL ' OCCORRENZA , DI PROPRIA INIZIATIVA , QUALSIASI DISPOSIZIONE CONTRASTANTE DELLA LEGISLAZIONE NAZIONALE , ANCHE POSTERIORE , SENZA DOVERNE CHIEDERE O ATTENDERE LA PREVIA RIMOZIONE IN VIA LEGISLATIVA O MEDIANTE QUALSIASI ALTRO PROCEDIMENTO COSTITUZIONALE .

Yπόθεση C-223/16: Απόφαση του Δικαστηρίου (πρώτο τμήμα) της 14ης Σεπτεμβρίου 2017 [αίτηση του Consiglio di Stato (Ιταλία) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως] –Casertana Costruzioni Srl κατά Ministero delle Infrastrutture e dei Trasporti — Provveditorato Interregionale per le opere pubbliche della Campania e del Molise, Agenzia Regionale Campana per la Difesa del Suolo — A.R.CA.DI.S. (Προδικαστική παραπομπή — Οδηγία 2004/18/ΕΚ — Άρθρο 47, παράγραφος 2, και άρθρο 48, παράγραφος 3 — Προσφέρων ο οποίος στηρίζεται στις ικανότητες άλλων φορέων προκειμένου να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της αναθέτουσας αρχής — Απώλεια των απαιτούμενων ικανοτήτων από τους εν λόγω φορείς — Εθνική νομοθεσία προβλέπουσα τον αποκλεισμό του προσφέροντος από τη διαδικασία του διαγωνισμού και την ανάθεση της συμβάσεως σε ανταγωνιστή)

Απόφαση του Δικαστηρίου (δεύτερο τμήμα) της 10ης Ιουλίου 2014 [αίτηση του Consiglio di Stato (Ιταλία) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως] — Impresa Pizzarotti & C. Spa κατά Comune di Bari, Giunta comunale di Bari, Consiglio comunale di Bari (Προδικαστική παραπομπή — Συμβάσεις δημοσίων έργων — Οδηγία 93/37/ΕΟΚ — Πράξη «αναλήψεως δεσμεύσεως για εκμίσθωση» κτιρίων τα οποία δεν έχουν ακόμα ανεγερθεί — Εθνική δικαστική απόφαση έχουσα ισχύ δεδικασμένου — Περιεχόμενο της αρχής του δεδικασμένου επί καταστάσεως ασυμβίβαστης προς το δίκαιο της Ένωσης)

Απόφαση του Δικαστηρίου της 29ης Ιουνίου 1999. Butterfly Music Srl κατά Carosello Edizioni Musicali e Discografiche Srl (CEMED). Αίτηση για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως: Tribunale civile e penale di Milano - Ιταλία. Δικαιώματα του δημιουργού και συγγενικά δικαιώματα - Οδηγία 93/98/ΕΟΚ - Εναρμόνιση της διάρκειας προστασίας. Υπόθεση C-60/98.

Υπόθεση C-216/17: Απόφαση του Δικαστηρίου (όγδοο τμήμα) της 19ης Δεκεμβρίου 2018 [αίτηση του Consiglio di Stato (Ιταλία) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως] — Autorità Garante della Concorrenza e del Mercato — Antitrust, Coopservice Soc. coop. arl κατά Azienda Socio-Sanitaria Territoriale della Vallecamonica — Sebino (ASST), Azienda Socio-Sanitaria Territoriale del Garda (ASST), Azienda Socio-Sanitaria Territoriale della Vallecamonica (ASST) (Προδικαστική παραπομπή — Οδηγία 2004/18/ΕΚ — Άρθρο 1, παράγραφος 5 — Άρθρο 32, παράγραφος 2 — Σύναψη δημοσίων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών — Συμφωνίες-πλαίσια — Ρήτρα επεκτάσεως της συμφωνίας πλαισίου σε άλλες αναθέτουσες αρχές — Αρχές της διαφάνειας και της ίσης μεταχειρίσεως των οικονομικών φορέων — Μη καθορισμός του αριθμού των συνακόλουθων δημοσίων συμβάσεων ή καθορισμός με παραπομπή στις συνήθεις ανάγκες των αναθετουσών αρχών που δεν έχουν υπογράψει τη συμφωνία-πλαίσιο — Απαγορεύεται)

Απόφαση του Δικαστηρίου (τέταρτο τμήμα) της 12ης Ιουλίου 2018.VAR, Srl και Azienda Trasporti Milanesi SpA (ATM) κατά Iveco Orecchia SpA. Αίτηση του Consiglio di Stato για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως. Προδικαστική παραπομπή – Δημόσιες συμβάσεις – Οδηγία 2004/17/ΕΚ – Άρθρο 34 – Προμήθεια ανταλλακτικών για λεωφορεία και τρόλεϊ – Τεχνικές προδιαγραφές – Ισοδύναμα προϊόντα – Δυνατότητα αποδείξεως της ισοδυναμίας μετά την ανάθεση της συμβάσεως. Υπόθεση C-14/17

Υπόθεση C-41/18: Απόφαση του Δικαστηρίου (τέταρτο τμήμα) της 19ης Ιουνίου 2019 [αίτηση του Tribunale Amministrativo Regionale della Campania (Ιταλία) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως] — Meca Srl κατά Comune di Napoli (Προδικαστική παραπομπή — Δημόσιες συμβάσεις — Οδηγία 2014/24/ΕΕ — Άρθρο 57, παράγραφος 4, στοιχεία γ' και ζ' — Σύναψη δημοσίων συμβάσεων υπηρεσιών — Προαιρετικοί λόγοι αποκλεισμού από τη συμμετοχή σε διαδικασία συνάψεως συμβάσεως — Σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα που θέτει εν αμφιβόλω την ακεραιότητα του οικονομικού φορέα — Λύση προηγούμενης συμβάσεως συνεπεία πλημμελούς εκτελέσεώς της — Δικαστική προσφυγή η οποία εμποδίζει την αναθέτουσα αρχή να αξιολογήσει την αθέτηση συμβατικής υποχρεώσεως έως ότου περατωθεί η δικαστική διαδικασία)

Υπόθεση C-689/13: Απόφαση του Δικαστηρίου (τμήμα μείζονος συνθέσεως) της 5ης Απριλίου 2016 [αίτηση του Consiglio di Giustizia amministrativa per la Regione siciliana (Ιταλία) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως] — Puligienica Facility Esco SpA (PFE) κατά Airgest SpA (Προδικαστική παραπομπή — Δημόσιες συμβάσεις υπηρεσιών — Οδηγία 89/665/ΕΟΚ — Άρθρο 1, παράγραφοι 1 και 3 — Διαδικασίες προσφυγής — Προσφυγή ακυρώσεως κατά αποφάσεως περί αναθέσεως δημόσιας συμβάσεως την οποία ασκεί προσφέρων του οποίου η προσφορά δεν επελέγη — Αντίθετη προσφυγή του αναδόχου — Εθνικός νομολογιακός κανόνας κατά τον οποίο επιβάλλεται η προηγούμενη εξέταση της αντίθετης προσφυγής και, εφόσον αυτή κριθεί βάσιμη, η απόρριψη ως απαράδεκτης της κύριας προσφυγής χωρίς εξέταση της ουσίας — Συμβατό με το δίκαιο της Ένωσης — Άρθρο 267 ΣΛΕΕ — Αρχή της υπεροχής του δικαίου της Ένωσης — Νομική αρχή που έχει διατυπωθεί με απόφαση της ολομέλειας του ανώτατου διοικητικού δικαστηρίου κράτους μέλους — Εθνική ρύθμιση που προβλέπει τον δεσμευτικό χαρακτήρα της αποφάσεως αυτής για τα τμήματα του εν λόγω δικαστηρίου — Υποχρέωση του τμήματος που επιλαμβάνεται ζητήματος σχετικού με το δίκαιο της Ένωσης, σε περίπτωση διαφωνίας με την απόφαση της ολομέλειας, να παραπέμπει το ζήτημα σε αυτή — Ευχέρεια ή υποχρέωση του τμήματος να υποβάλει αίτηση προδικαστικής αποφάσεως στο Δικαστήριο)

Απόφαση του Δικαστηρίου (πέμπτο τμήμα) της 11ης Δεκεμβρίου 2014 [αίτηση του Consiglio di Stato (Ιταλία) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως] — Azienda sanitaria locale n. 5 «Spezzino» , ANPAS Associazione Nazionale Pubblica Assistenza — Comitato Regionale Liguria, Regione Liguria κατά San Lorenzo Società Cooperativa Sociale, Croce Verde Cogema Cooperativa Sociale Onlus (Προδικαστική παραπομπή — Υπηρεσίες διακομιδής ασθενών — Εθνική νομοθεσία η οποία προβλέπει ότι οι δραστηριότητες διακομιδής ασθενών των δημόσιων νοσοκομειακών ιδρυμάτων ανατίθενται κατά προτεραιότητα στις εθελοντικές οργανώσεις που πληρούν τις νόμιμες απαιτήσεις και είναι καταχωρισμένες στο οικείο μητρώο — Συμβατότητα με το δίκαιο της Ένωσης — Δημόσιες συμβάσεις — Άρθρα 49 ΣΛΕΕ και 56 ΣΛΕΕ — Οδηγία 2004/18/ΕΚ — Μικτές υπηρεσίες που περιλαμβάνονται συγχρόνως στο παράρτημα II A και στο παράρτημα II B της οδηγίας 2004/18 — Άρθρο 1, παράγραφος 2, στοιχεία α' και δ' — Έννοια της «δημόσιας συμβάσεως υπηρεσιών»  — Επαχθής αιτία — Αντιπαροχή η οποία συνίσταται στην επιστροφή των δαπανών που πραγματοποιήθηκαν)   Διατακτικό Τα άρθρα 49 ΣΛΕΕ και 56 ΣΛΕΕ δεν αντίκεινται σε εθνική ρύθμιση, όπως αυτή περί της οποίας πρόκειται στην κύρια δίκη, η οποία προβλέπει ότι η παροχή υπηρεσιών επείγουσας και έκτακτης διακομιδής ασθενών πρέπει να ανατίθεται κατά προτεραιότητα και με απευθείας ανάθεση, χωρίς καμία δημοσιότητα, στις συμβεβλημένες οργανώσεις εθελοντισμού, στο μέτρο που το νομικό και συμβατικό πλαίσιο εντός του οποίου αναπτύσσεται η δραστηριότητα των οργανώσεων αυτών συμβάλλει πράγματι στον κοινωνικό σκοπό καθώς και στην επιδίωξη των σκοπών της αλληλεγγύης και της χρηστής δημοσιονομικής διαχειρίσεως επί των οποίων στηρίζεται η ρύθμιση αυτή.