Παράταση του χρονικού διαστήματος εξαίρεσης των ιδιωτικών φαρμακείων από τη διαδικασία εκκαθάρισης, για την παροχή φαρμάκων αποκλειστικά σε ασφαλισμένους του ΕΟΠΥΥ, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου ογδοηκοστού του ν. 4812/2021 (Α’ 110).

Παράταση του χρονικού διαστήματος εκκαθάρισης για την παροχή φαρμάκων αποκλειστικά σε ασφαλισμένους του Ε.Ο.Π.Υ.Υ., σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 24 του ν. 4715/2020 (Α' 149).

«Σχετικά με τη διαδικασία εκκαθάρισης λογαριασμών φαρμάκων ιδιωτικών και Στρατιωτικών φαρμακείων».ΑΔΑ: 919ΕΟΞ7Μ-1Τ0

Σχετικά με τη διαδικασία εκκαθάρισης λογαριασμών φαρμάκων ιδιωτικών και Στρατιωτικών φαρμακείων»ΑΔΑ:6ΛΥ3ΟΞ7Μ-ΤΩΠ

Ρύθμιση οφειλών ιδιωτικών φαρμακείων προς τον ΕΟΠΥΥ για ποσά επιστροφής του άρθρου 34 του ν. 3918/2011 (Α’ 31) που αφορούν λογαριασμούς φαρμάκων.

Εκκαθάριση ιδιωτικών και στρατιωτικών φαρμακείων για λογαριασμούς εκτελεσμένων συνταγών φαρμάκων δικαιούχων περίθαλψης  Ε.Ο.Π.Υ.Υ.

Τροποποίηση της παρ. 1 του άρθρου 5 της υπό στοιχεία Β2β/οικ. 30866/2022 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας «Εκκαθάριση ιδιωτικών και στρατιωτικών φαρμακείων για λογαριασμούς εκτελεσμένων συνταγών φαρμάκων δικαιούχων περίθαλψης Ε.Ο.Π.Υ.Υ.» (Β’ 2792). 

ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΔΑΠΑΝΩΝ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ:..Με δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι αρμοδίως εκδόθηκε η σχετική εντολή μετακίνησης από την Εκτελεστική Γραμματέα της Περιφέρειας ..., καθώς σε περίπτωση εξουσιοδότησης υπογραφής, το αρμόδιο διοικητικό όργανο δεν αποξενώνεται της αρμοδιότητας να υπογράφει εκείνο, όταν το κρίνει σκόπιμο, τα έγγραφα, τα οποία έχει εξουσιοδοτηθεί προς τούτο να υπογράφει με εντολή του το ιεραρχικά υφιστάμενο όργανο. Εν προκειμένω, μετά την εκδήλωση άρνησης της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής Ενότητας … να εκδώσει την εντολή μετακίνησης του ιατρού, την οποία ήταν εξουσιοδοτημένη να υπογράψει με εντολή περιφερειάρχη (με την Δ.Δ.οικ.1327/30.3.2016 απόφαση του Περιφερειάρχη …), η αρμόδια, σύμφωνα με το προμνησθέν άρθρο 242 του ν.3852/2010, Εκτελεστική Γραμματέας της Περιφέρειας … εδύνατο να υπογράψει τη σχετική εντολή. Το τεχνικό δε ζήτημα της συνάφειας της θεματολογίας του Συνεδρίου με τα αντικείμενα και τις αρμοδιότητες του Τμήματος Φαρμάκων – Φαρμακείων της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας κρίθηκε από τον Προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας, κατά το στάδιο της έγκρισης της συμμετοχής του ιατρού στο Σεμινάριο, ενώ η Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας όφειλε να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για τη διενέργεια της μετακίνησης. Μη νομίμως, όμως, εκκαθαρίζεται η συγκεκριμένη δαπάνη, κατά το μέρος με το οποίο εντέλλεται η καταβολή 200,00 ευρώ που αντιστοιχεί στη δαπάνη εγγραφής και συμμετοχής του ιατρού στο προαναφερθέν συνέδριο, διότι αυτή δεν περιλαμβάνεται στις περιοριστικά απαριθμούμενες στο ν. 4336/2015 δαπάνες, που καλύπτονται για τους μετακινούμενους υπαλλήλους, προκειμένου αυτοί να συμμετάσχουν σε συνέδρια. Η επικαλούμενη από την Περιφέρεια διάταξη του άρθρ. 36 παρ.5 του ν. 4484/2017 (ΦΕΚ Α΄ 110/1.8.2017), με την οποία τροποποιήθηκε το άρθρο 12 (Κεφ. Α΄ της υποπαραγράφου Δ9, της παραγράφου Δ΄)του ν.4336/2015, με τίτλο «Ειδικές περιπτώσεις μετακινήσεων», και αναγνωρίστηκαν πλέον στην παρ. 2.α αυτού και οι δαπάνες εγγραφής και συμμετοχής σε συνέδρια, δεν δύναται να αποτελέσει αναδρομικά τη νομική βάση για τη διενέργεια της συγκεκριμένης δαπάνης, καθώς αυτή πραγματοποιήθηκε το Μάιο 2017, σε χρόνο προγενέστερο της έναρξης ισχύος των ως άνω διατάξεων. Λαμβάνοντας, όμως, υπόψιν το γεγονός ότι στην αιτιολογική έκθεση του ν.4484/2017 ο νομοθέτης αποδέχεται ότι η προσθήκη της ρύθμισης αυτής είναι αναγκαία, καθώς προϋπήρχε στο προηγούµενο νοµοθετικό πλαίσιο (ν.2685/1999) και εκ παραδροµής δεν προβλέφθηκε στο νέο (ν.4336/2015), το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα της Περιφέρειας πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς, υπέλαβαν ότι μπορούσαν να εγκρίνουν τη διενέργεια της δαπάνης αυτής στο πλαίσιο της καταβολής των εξόδων κίνησης του συμμετέχοντος στο συνέδριο ιατρού.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι εν μέρει μη νόμιμη, όμως το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί  λόγω συγγνωστής πλάνης.

Παροχή υπηρεσιών διαχειρίσεως επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής:  Από τα δικαιολογητικά που συνοδεύουν το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής και ειδικότερα, από το 15922/31.3.2017 τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών για την επεξεργασία 5.220 κιλών επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων αμιγώς μολυσματικού χαρακτήρα, την 20497/1.2.2017 βεβαίωση της φερόμενης ως δικαιούχου σχετικώς με την επεξεργασία 5.220 κιλών επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων αμιγώς μολυσματικού χαρακτήρα κατά το χρονικό διάστημα από 3.1.2017 έως 31.1.2017 και το Πρωτόκολλο Παραλαβής με ημερομηνία 31.3.2017, στο οποίο βεβαιώνεται η παροχή των υπηρεσιών που αναφέρονται στο 15922/31.3.2017 τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών, προκύπτει ότι οι επίμαχες υπηρεσίες διαχειρίσεως αποβλήτων παρασχέθηκαν εντός του χρονικού διαστήματος από 3.1.2017 έως 31.1.2017. Τούτο άλλωστε συνομολογείται και από το ίδιο το Νοσοκομείο, το οποίο αναφέρει ότι στην από 24.3.2017 σύμβαση «έχουν ενταχθεί» εκ παραδρομής και τιμολόγια που αφορούν υπηρεσίες που παρασχέθηκαν σε προγενέστερο της υπογραφής της εν λόγω συμβάσεως χρονικό διάστημα. Δοθέντος όμως ότι η εν λόγω σύμβαση ισχύει από την υπογραφή της, οι υπηρεσίες αυτές, οι οποίες παρασχέθηκαν πριν από την έναρξη της ισχύος της, δεν δύνανται να περιληφθούν νομίμως στο αντικείμενο αυτής, ενώ, σε κάθε περίπτωση, η σύμβαση αυτή δεν θα μπορούσε να έχει αναδρομική ισχύ (βλ. σκεψ. ΙΙΙ), όπως βασίμως προβάλλεται από τη διαφωνούσα Επίτροπο. Περαιτέρω, βασίμως επίσης προβάλλεται, έστω και με διαφορετική εν μέρει αιτιολογία, ότι οι επίμαχες υπηρεσίες μη νομίμως ανατέθηκαν στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία με απευθείας ανάθεση. Και τούτο, διότι η εκτιμώμενη αξία των εν λόγω υπηρεσιών, οι οποίες  έχουν περιοδικό χαρακτήρα, υπολογιζόμενη σε βάση δωδεκαμήνου, σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις της διάταξης του άρθρου 6 παρ. 11 του νόμου 4412/2016 για τις συμβάσεις υπηρεσιών περιοδικού χαρακτήρα (βλ. σκ. ΙΙ), υπερβαίνει τόσο το ποσό των 20.000 ευρώ (η δαπάνη της από 16.3.2016 επτάμηνης συμβάσεως ανερχόταν σε 58.240,00 ευρώ άνευ Φ.Π.Α.), μέχρι του οποίου επιτρέπεται η, άνευ ειδικών λόγων, προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας αναθέσεως, όσο και το ποσό των 60.000 ευρώ, μέχρι του οποίου επιτρέπεται προσφυγή στη διαδικασία του συνοπτικού διαγωνισμού, ενώ περαιτέρω, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων που κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας για την κάλυψη των σχετικών αναγκών του Νοσοκομείου. Ειδικότερα, η μη διενέργεια ενιαίων διαγωνισμών στο πλαίσιο των ΠΠΥΥ 2012 και ΠΠΥΥ 2013, από το ορισθέν προς τούτο Π.Γ.Ν. ΑΧΕΠΑ δεν συνιστά απρόβλεπτη περίσταση, αλλά ανάγεται στη σφαίρα ευθύνης των υπηρεσιών υγείας, στις οποίες περιλαμβάνονται, ενόψει της ενότητας της Διοικήσεως, τόσο οι υπηρεσίες που είναι αρμόδιες να προγραμματίζουν κεντρικά και να διενεργούν τις σχετικές διαδικασίες αναθέσεως όσο και οι νοσοκομειακές μονάδες για λογαριασμό των οποίων υλοποιούνται οι διαδικασίες αυτές. Ως εκ τούτου, τα όργανα του Νοσοκομείου δεν δύνανται να επικαλεστούν τις ενέργειες ή παραλείψεις τρίτων δημόσιων φορέων, προκειμένου να δικαιολογήσουν την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως (πρβλ. Ελ.Συν. IV Tμ 57/2017 όπου και μειοψηφία, ΚΠΕΔ στο IV Τμ. 10/2017, 176, 125, 111, 110, 92, 71, 41/2016, 147, 134, 105, 65/2015, 174, 68, 56/2014). Επίσης, ανεξαρτήτως των ανωτέρω, το Νοσοκομείο, σε κάθε περίπτωση, δεν αποδεικνύει ότι δεν συντρέχει υπαιτιότητα αυτού για τη μη διενέργεια διαγωνισμού και τη συστηματική προσφυγή σε απευθείας αναθέσεις για μακρό διάστημα. Συγκεκριμένα, δεν προκύπτει ότι όχλησε τους αρμόδιους φορείς αναφορικά με τη μη υλοποίηση των προβλεπόμενων στα Π.Π.Υ.Υ. 2012 και 2013 διαγωνισμών, ενώ όσον αφορά το ΠΠΥΥ 2014, μολονότι είχε οριστεί το ίδιο ως φορέας διενέργειας του σχετικού διαγωνισμού (βλ. σχ. την 421/24.3.2015 απόφαση του Διοικητού της 4ης Υ.ΠΕ. Μακεδονίας και Θράκης), ο διαγωνισμός αυτός διενεργήθηκε με μεγάλη καθυστέρηση (στις 20.10.2017).  

Παροχής υπηρεσιών λογιστικής υποστήριξης: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν και ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι η επίμαχη, από 1.2.2018 σύμβαση δεν συνιστά νόμιμη παράταση της Φ.011/1.6.2016 συμβάσεως, αλλά μη νόμιμη απευθείας ανάθεση ομοίων εργασιών για μεταγενέστερο χρονικό διάστημα (1.2.2018 έως 31.7.2018) σε σχέση με το χρονικό διάστημα που αφορούσε η Φ.011/1.6.2016 σύμβαση, αφού είχε εξαντληθεί ο χρόνος νόμιμης παράτασης αυτής σύμφωνα με την προαναφερθείσα Φ.11/21.3.2016 διακήρυξη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι επίμαχες εργασίες λογιστικής υποστήριξης συνιστούν συνήθεις λογιστικές εργασίες, που εμπίπτουν στα καθήκοντα των υπαλλήλων του Τμήματος Οικονομικού της Διοικητικής – Οικονομικής Υπηρεσίας του Noσοκομείου. (..)Ειδικότερα, το ήδη υπηρετούν προσωπικό κλάδου ΠΕ και ΤΕ του Νοσοκομείου, που διαθέτει κατάλληλα προσόντα για την εκτέλεση των επίμαχων εργασιών λογιστικής υποστήριξης, καλύπτει το, κατά την οικεία νομοθεσία, απαιτούμενο για την παροχή των εν λόγω υπηρεσιών από τρίτο ιδιώτη, ενώ, σε κάθε περίπτωση, η στελέχωση του Οικονομικού Τμήματος του Νοσοκομείου με άτομα που διαθέτουν τα κατάλληλα ουσιαστικά και τυπικά προσόντα για την εκτέλεση του συνόλου των αρμοδιοτήτων του εν λόγω Τμήματος αποτελεί ευθύνη και υποχρέωση των αρμοδίων οργάνων του. Αλυσιτελώς, εξάλλου, προβάλλεται από το Νοσοκομείο ότι δεν υπηρετεί σε αυτό υπάλληλος που να κατέχει άδεια Λογιστή-Φοροτεχνικού Α΄ Τάξεως, καθώς επίσης και ότι οι υπάλληλοί του που κατέχουν τίτλους σπουδών σχολών οικονομικής κατευθύνσεως, δεν έχουν γνώσεις αναλυτικής λογιστικής. Τούτο, δε, διότι, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην σκέψη ΙΙ.Γ., κατά την έννοια των διατάξεων της παρ. 8 της Κ.Υ.Α. 62008/ΕΓΔΕΚΟ 1992/30.12.2008, ερμηνευομένων σε συνδυασμό με τις αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχειρίσεως και της οικονομικότητας, δεν αρκεί μόνο η βεβαίωση του Νοσοκομείου ότι δεν υπηρετεί σε αυτό υπάλληλος με το ανωτέρω τυπικό προσόν, αφού το Νοσοκομείο έχει αυξημένη υποχρέωση να διερευνήσει με κάθε πρόσφορο τρόπο τη δυνατότητα καλύψεως των αναγκών του με ίδια μέσα. Στην προκειμένη, δε, περίπτωση, το Γενικό Νοσοκομείο ..... ..... «…»διαθέτει επαρκή αριθμό πτυχιούχων Α.Ε.Ι. και Τ.Ε.Ι. Οικονομικής κατευθύνσεως, ήτοι υπαλλήλων που διαθέτουν τίτλους σπουδών όμοιους με αυτούς που απαιτούνται από τις κείμενες διατάξεις για τα άτομα που στελεχώνουν την ομάδα του αναδόχου, όταν οι σχετικές εργασίες ανατίθενται σε τρίτο ιδιώτη. Όφειλε, συνεπώς, το Νοσοκομείο να ενεργήσει με κάθε πρόσφορο μέσο για την θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση του προσωπικού του και για την απόκτηση από τους υπαλλήλους του των αναγκαίων προσόντων, ώστε η εκτέλεση του συνόλου των απαιτούμενων εργασιών λογιστικής υποστήριξης να γίνεται με ίδια μέσα. Εξάλλου, η θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση των εν λόγω υπαλλήλων, περιλαμβάνεται ρητώς μεταξύ των υποχρεώσεων του ιδιώτη τρίτου, στον οποίο ανατίθενται οι εργασίες αυτές, σύμφωνα με την παράγραφο 2δ΄ της Κ.Υ.Α. 62008/ΕΓΔΕΚΟ 1992/30.12.2008 (βλ. σχετ. και τους προαναφερόμενους όρους της Φ.011/1.6.2016 συμβάσεως). Δοθέντος, δε, ότι κατά τα γνωστά στο Κλιμάκιο (βλ. την 21/2014 Πράξη του Κλιμακίου τούτου, με την οποία κρίθηκε για τους ίδιους λόγους μη νόμιμη η δαπάνη, η οποία αφορούσε στην καταβολή στην φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία «…..» της αμοιβής της για την παροχή ομοίων υπηρεσιών κατά τo έτος 2011), οι εν λόγω εργασίες ανατίθενται συστηματικώς σε ιδιώτη ανάδοχο τουλάχιστον από το έτος 2011, ήδη, μετά την παρέλευση επτά (7) περίπου ετών, το προσωπικό του Νοσοκομείου θα μπορούσε πλέον να είναι σε θέση να εκτελεί τις εργασίες αυτές, χωρίς να είναι αναγκαία η προσφυγή σε τρίτο ανάδοχο. Άλλωστε, η υποχρέωση για την εφαρμογή του Κλαδικού Λογιστικού Σχεδίου δεν είναι χρονικά πρόσφατη και, ως εκ τούτου, έκτακτη και δυνάμενη να δημιουργήσει αντικειμενική δυσχέρεια εξεύρεσης λύσης, αλλά εκκινεί προοδευτικά από το έτος 2003 (βλ. άρθρο 3 π.δ/τος 146/2003). Επομένως, το Νοσοκομείο όφειλε και μπορούσε να έχει επιτύχει, ήδη προ του έτους 2018, την επίλυση του σχετικού προβλήματος, λαμβάνοντας μέριμνα για την εκπαίδευση των υπαλλήλων του και την απόκτηση από αυτούς των αναγκαίων προσόντων για την εκτέλεση των ανατεθεισών υπηρεσιών. Περαιτέρω, δοθέντος ότι επαρκής αριθμός υπαλλήλων του Νοσοκομείου πληροί τις προϋποθέσεις για την απόκτηση της επαγγελματικής ταυτότητας Λογιστή – Φοροτεχνικού Β΄ τάξεως, δεν δικαιολογείται η μη συμμετοχή τους στην ομάδα έργου της αναδόχου εταιρείας, με αντίστοιχη περικοπή της αμοιβής της (βλ. σχετ. την παρ. 8 της Κ.Υ.Α. 62008/ΕΓΔΕΚΟ 1992/30.12.2008, σκ. ΙΙ.Β. και ΙΙ.Γ.). Κατόπιν τούτων, αλυσιτελώς προβάλλεται από το Νοσοκομείο ότι στο παρελθόν είχε προβεί σε ενέργειες για την πρόσληψη ενός υπαλλήλου που να κατέχει άδεια Λογιστή-Φοροτεχνικού Α΄ Τάξεως, με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, ως ειδικού επιστημονικού προσωπικού, καθώς τυχόν τέτοια προσπάθεια εκ μέρους του Νοσοκομείου, δεν αναιρεί την υποχρέωση του ιδίου και των υπαλλήλων του να προβούν στις προαναφερόμενες ενέργειες για την παροχή των επίμαχων υπηρεσιών λογιστικής υποστήριξης με ίδια μέσα. Συνεπώς, ο προβαλλόμενος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου είναι βάσιμος. Τέλος, αβασίμως προβάλλεται από το Νοσοκομείο ότι η επίμαχη δαπάνη εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της νομιμοποιητικής διατάξεως του άρθρου 17 παρ. 2 του ν. 4332/2015, όπως ισχύει, καθώς για την παροχή των επίμαχων υπηρεσιών έχει συναφθεί η από 1.2.2018 σύμβαση, ενώ υφίστανται και προηγούμενες συμβάσεις με όμοιο αντικείμενο (βλ. Ε.Σ. Πρ. IV Τμ. 91, 92, 93/2015 κ.α.). Επίσης, όπως βασίμως  επισημαίνεται από την Επίτροπο, η ανωτέρω δαπάνη δεν εμπίπτει ούτε και στο πεδίο εφαρμογής της νομιμοποιητικής διατάξεως του άρθρου 38 του ν. 4461/2017 (ΦΕΚ Α΄ 38), καθώς η διάταξη αυτή τυγχάνει εφαρμογής μόνο σε περίπτωση που οι επίμαχες υπηρεσίες έχουν παρασχεθεί εντός του χρονικού διαστήματος από 1.1.2015 έως 28.3.2017 (ημερομηνία έναρξης της ισχύος του ν. 4461/2017, σύμφωνα με το άρθρο 110 του νόμου αυτού, βλ. Ελ.Συν. IV Tμ. Πρ. 38/2017), προϋπόθεση που δεν συντρέχει στην προκειμένη περίπτωση, αφού οι επίμαχες υπηρεσίες παρασχέθηκαν κατά το χρονικό διάστημα από 1.2.2018 έως 31.7.2018.