Σύναψη προγραμματικής συμβάσεως για την εκτέλεση έργου, που συγχρηματοδοτείται από τον Χρηματοδοτικό Μηχανισμό του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΧΜ-ΕΟΧ) – Νομιμότητα και επιλεξιμότητα των δαπανών.Η νομιμότητα και επιλεξιμότητα δαπανών στο πλαίσιο εκτελέσεως προγραμματικής συμβάσεως μεταξύ Δήμου και Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, δεν θίγεται από το γεγονός ότι την προγραμματική σύμβαση υπέγραψε αντί του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Πολιτισμού, η Προϊσταμένη της καθ’ ύλη και κατά τόπο αρμόδιας για την εκτέλεση της προγραμματικής συμβάσεως, Προϊσταμένη της 9ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. 

Αποπεράτωση κτιριακών υποδομών...Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην 3η σκέψη της παρούσας, οι ως περιγραφόμενες συμπληρωματικές εργασίες προέκυψαν το πρώτον κατά την εκτέλεση του έργου, κατόπιν υποδείξεων αφενός της ΔΕΔΔΗΕ, αφετέρου της Εφορείας Αρχαιοτήτων ... Ειδικότερα, η μεν τοποθέτηση του μετρητή σε τσιμεντοκολώνα υποδείχθηκε από τη ΔΕΔΔΗΕ, η δε υπογειοποίηση των καλωδίων έως το σημείο σύνδεσης του μετρητή από την Εφορεία Αρχαιοτήτων. Οι ως άνω, κατόπιν υποδείξεων εργασίες, στον περιβάλλοντα χώρο του κτηρίου επέφεραν και την ανάγκη εκτέλεσης των υπολοίπων εργασιών, οι οποίες αναφέρονται στον 1ο Α.Π.Ε. (ενδεικτικά εκσκαφές χανδάκων για την τοποθέτηση καλωδίων, προμήθεια σωλήνων προστασίας υπογείων καλωδίων, εργασίες καθαιρέσεως επιχρισμάτων και χρωματισμών). Ακολούθως, όλες οι αναφερόμενες στον 1ο Α.Π.Ε. εργασίες που αφορούν στην ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση συνάπτονται άμεσα με τα διαλαμβανόμενα στα ανωτέρω έγγραφα της ΔΕΔΔΗΕ και της Εφορείας Αρχαιοτήτων και πρόκειται να εκτελεσθούν σε συμμόρφωση με αυτά. Περαιτέρω, οι ως άνω εργασίες κατέστησαν αναγκαίες ένεκα της φύσης του αντικειμένου του έργου, το οποίο έχει χαρακτηρισθεί ως μνημείο λόγω του ιδιαίτερου κατασκευαστικού και ιστορικού ενδιαφέροντος που παρουσιάζει, ενώ η εκτέλεσή τους είναι απαραίτητη για την ηλεκτροδότηση του κτηρίου, ήτοι για την άρτια ολοκλήρωση και τη λειτουργικότητά του. Τέλος, όλες οι ανωτέρω εργασίες ναι μεν δεν είχαν προβλεφθεί στην τεχνική περιγραφή και στον προϋπολογισμό του αρχικού έργου και συνεπώς χαρακτηρίζονται ως νέες εργασίες, ωστόσο ούτε ήταν δυνατόν να προβλεφθούν το μεν λόγω των επιγενόμενων υποδείξεων της ΔΕΔΔΗΕ και της Εφορείας Αρχαιοτήτων …, το δε της προαναφερθείσας φύσης του έργου ως μνημείου.

Κανονισμός λειτουργίας και οργάνωσης υποβρυχίων αρχαιολογικών ερευνών της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων και των Εφορειών Παλαιοανθρωπολογίας Σπηλαιολογίας του Υπουργείου Πολιτισμού.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον η 402921/241032/13766/9.12.2016 απόφαση της Διευθύντριας της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δυτικής ...., Πειραιώς και Νήσων, που συνεπαγόταν τροποποίηση της μελέτης και αλλαγή των όρων διενέργειας του διαγωνισμού είχε περιέλθει σε γνώση του ΔΛΤ .... ήδη έξι ημέρες πριν από τη διενέργειά του. Ενόψει όμως των αναφερόμενων στο 533/8.10.2018 έγγραφο του Προέδρου του ΔΛΤ ...., τα αρμόδια όργανά του δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων, αλλά πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς θεώρησαν ότι ενεργούν σύννομα, καθόσον λόγω έλλειψης τεχνικών γνώσεων και σχετικής εμπειρίας, δεν εκτίμησαν ορθά τις επιπτώσεις των όρων που τέθηκαν με την 402921/241032/13766/9.12.2016 απόφαση της Διευθύντριας της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δυτικής ...., Πειραιώς και Νήσων στις τιμές εργασιών του έργου.

Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης της Αθήνας, του Μητροπολιτικού Μουσείου Τέχνης της Νέας Υόρκης και του Ινστιτούτου Αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού του Ντελαγουέρ, σχετικά με την επιστροφή στην Ελλάδα, ιδιωτικής συλλογής εκατόν εξήντα μίας (161) αρχαιοτήτων του Κυκλαδικού Πολιτισμού, ευρισκόμενης στη Νέα Υόρκη και την έκθεση αυτής στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης.

Προγραμματικές συμβάσεις. Αμοιβή ανώνυμης εταιρίας για προσφερόμενες υπηρεσίες της στο πλαίσιο προγραμματικής σύμβασης μεταξύ ΥΠ.ΠΟ.- Τ.Α.Π.Α.- Ν.Α. Ιωαννίνων και αυτής για το έργο "Στερέωση-Αναστήλωση-Ανάδειξη Αρχαίου Θεάτρου Δωδώνης".Το οικονομικό αίτημα της ανώνυμης εταιρίας " Ήπειρος Α.Ε." για αμοιβή της με ποσοστό 10% επί των εκάστοτε οικονομικών επιχορηγήσεων της άνω προγραμματικής σύμβασης δεν είναι νόμιμο, διότι δεν προβλέπεται από τις διατάξεις της σύμβασης αυτής.

Εργασίες εκβραχισμού....Επειδή, με άλλο λόγο προβάλλεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση εκδόθηκε χωρίς να ληφθούν μέτρα προστασίας για το εξωκλήσι του «...», το οποίο αποτελεί αυτοτελώς προστατευτέο μνημείο δυνάμει του ν. 3028/2002, εφόσον αναφέρεται στις ιστορικές πηγές της ... και στους καταλόγους των εξοχικών ναΐσκων από το έτος 1500 και εντεύθεν. Ανεξαρτήτως του ότι στα έγγραφα 1420/3.7.2002 της 2ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και 833/28.6.2002 της 1ης Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων αναφέρεται ότι η περιοχή κατασκευής του έργου δεν βρίσκεται κοντά σε ζώνη προστασίας μνημείου αρμοδιότητας των Εφορειών αυτών, στο ... έγγραφο της παραπάνω 2ης Ε.Β.Α. και στη μ.π.ε. βεβαιώνεται ότι το εκκλησάκι που βρίσκεται στην επίδικη περιοχή δεν επηρεάζεται από την κατασκευή του έργου. Πέραν τούτων, ωστόσο, στην α.ε.π.ο. διαλαμβάνεται ειδικός όρος με τον οποίο απαγορεύεται οποιαδήποτε επέμβαση, αλλοίωση ή πρόκληση ζημίας στο ναΐσκο και επιτάσσεται η λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων για την προστασία του κτίσματος και του περιβάλλοντος χώρου του [περ. ε.2) 8]. Συνεπώς, και αυτός ο λόγος ακυρώσεως είναι απορριπτέος.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ-Αποκατάσταση και συντήρηση αρχαίου θεάτρου:..Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του σχεδίου της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής, υπό τον όρο ότι θα τροποποιηθεί το χρονοδιάγραμμα (Παράρτημα Ι) της σύμβασης ώστε ο χρόνος διενέργειας της πρώτης αναφερόμενης πράξης εκτέλεσης να έπεται του χρόνου έκδοσης της πράξης του Κλιμακίου και της συνακόλουθης υπογραφής της ελεγχόμενης σύμβασης.

Μισθολογική κατάταξη:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνες είναι νόμιμες. Και τούτο, διότι νομίμως, ήτοι σε συμμόρφωση προς την προεκτεθείσα 417/2016 οριστική απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου …, κατά τα οριζόμενα στο ν. 3068/2002 (ΦΕΚ Α΄ 274), οι αρμόδιες υπηρεσίες της Εφορείας … έλαβαν υπόψη για την μισθολογική κατάταξη των φερόμενων ως δικαιούχων των υπό έλεγχο χρηματικών ενταλμάτων την προϋπηρεσία τους στην ΙΒ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων … και στην ΛΓ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων …. - …, νυν Εφορεία Αρχαιοτήτων …, απορριπτομένου ως αβασίμου του πρώτου λόγου διαφωνίας της Επιτρόπου. Εξάλλου, αλυσιτελώς, προβάλλει η Επίτροπος ότι η ως άνω 417/2016 δικαστική απόφαση περιλαμβάνει χρονικά διαστήματα κατά τα οποία οι ανωτέρω υπάλληλοι δεν είχαν συνάψει συμβάσεις εργασίας με τις επίμαχες υπηρεσίες αλλά με ιδιώτες, δεδομένου ότι τα χρονικά αυτά διαστήματα δεν ελήφθησαν υπόψη για την μισθολογική κατάταξη αυτών. Περαιτέρω, σύμφωνα με τα εκτεθέντα στην σκέψη ΙΙ της παρούσας, κατά παράβαση των διατάξεων του ν.4354/2015 λήφθηκε υπόψη για την μισθολογική τους κατάταξη ο χρόνος υπηρεσίας τους στην Εφορεία Αρχαιοτήτων … μετά τις 31.12.2015. Ωστόσο, το γεγονός αυτό δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα των ελεγχόμενων δαπανών, απορριπτομένου ως αλυσιτελούς του δεύτερου λόγου διαφωνίας της Επιτρόπου, δεδομένου ότι ο πέραν της 31ης Δεκεμβρίου 2015 χρόνος υπηρεσίας που ελήφθη υπόψη δεν επηρεάζει την κατάταξη των ανωτέρω στο ορθό μισθολογικό κλιμάκιο, από το οποίο προκύπτει και η επίμαχη διαφορά αποδοχών, ήτοι το 7ο για την ... και το 4ο για τον ..., αλλά τον πλεονάζοντα χρόνο υπηρεσίας τους, ο οποίος θα πρέπει να διορθωθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Εφορείας Αρχαιοτήτων …, προκειμένου να ληφθεί υπόψη για την μισθολογική τους εξέλιξη από 1.1.2018.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι νόμιμες και τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής πρέπει να θεωρηθούν, κατά τα αναφερόμενα στο σκεπτικό.

Προγραμματική σύμβαση που αφορά χρηματοδότηση της ΚΓ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων, για εκτέλεση έργου. Νομοθετικό πλαίσιο αρχαιολογικών έργων. Από το συνδυασμό των διατάξεων αυτών συνάγεται το μεν ότι τα αρχαιολογικά εν γένει έργα, στα οποία περιλαμβάνονται και οι κάθε είδους ανασκαφές, λόγω της ιδιαίτερης επιστημονικής και καλλιτεχνικής φύσης τους, είναι δυνατόν να εκτελούνται από την υπηρεσία δια αυτεπιστασίας. Το δε ότι οι αρχαιολογικές αυτεπιστασίες λόγω της δυσχερούς προμετρήσεως τους, είναι δυνατόν να εκτελούνται από την υπηρεσία βάσει προκαταρκτικής έκθεσης και ενδεικτικού χρονοδιαγράμματος και προϋπολογισμού, χωρίς την προηγούμενη σύνταξη μελέτης. Τέλος, ότι η εκτέλεση των έργων αυτών δύναται να αποτελέσει αντικείμενο προγραμματικής σύμβασης πολιτισμικής ανάπτυξης που συνάπτεται μεταξύ Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού και των αρμοδίων υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού, οπότε στην περίπτωση αυτή η χρηματοδότηση της ανασκαφής νομίμως γίνεται, κατά τα οριζόμενα στην οικεία σύμβαση, από τον Ο.Τ.Α. και δεν τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις του άρθρου 37 του ν. 3028/2002.