ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (EΚ) αριθ. 1564/2005 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 7ης Σεπτεμβρίου 2005 για την κατάρτιση τυποποιημένων εντύπων προς δημοσίευση προκηρύξεων και γνωστοποιήσεων στο πλαίσιο των διαδικασιών δημοσίων συμβάσεων δυνάμει των οδηγιών 2004/17/EΚ και 2004/18/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου

Παροχή οδηγιών για την εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 96 και 106 του ν. 5036/2023 «Πλαίσιο ρύθμισης οφειλών και άλλες φορολογικές και τελωνειακές ρυθμίσεις, προστασία των συντάξεων από τον πληθωρισμό και άλλες διατάξεις για τη στήριξη της κοινωνίας και της επιχειρηματικότητας» (Α΄77/28-3-2023).   ΑΔΑ:92Ι546ΜΠ3Ζ-Π4Θ

Παροχή διευκρινίσεων επί των διατάξεων των άρθρων 4 έως 13 του Μέρους Β΄, Κεφαλαίου Α΄ «Πλαίσιο Ρύθμισης Οφειλών», του  ν. 5036/2023 «Πλαίσιο ρύθμισης οφειλών και άλλες φορολογικές και τελωνειακές ρυθμίσεις, προστασία των συντάξεων από τον πληθωρισμό και άλλες διατάξεις για τη στήριξη της κοινωνίας και της επιχειρηματικότητας» (Α΄77) και της Α. 1047/2023 (Β΄2293) απόφασης του Τπουργού Οικονομικών, κατόπιν εισήγησης του Διοικητή της ΑΑΔΕ, καθώς και παροχή οδηγιών για την ορθή εφαρμογή αυτών. ΑΔΑ:6ΜΗΓ46ΜΠ3Ζ-ΧΩΓ

Προμήθεια ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων. (..)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, η επίμαχη δαπάνη δεν αφορά σε προμήθεια βιβλίων ή επιστημονικών περιοδικών με την κλασική έννοια του εμπλουτισμού με το σώμα αυτών της συλλογής της Βιβλιοθήκης του φορέα, αλλά στην καταβολή ετήσιας συνδρομής ενός «λογισμικού δανεισμού», με σκοπό την πρόσβαση σε ηλεκτρονικό περιεχόμενο και τη χρήση αυτού από τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας του Ιδρύματος, στο πλαίσιο των ερευνητικών και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων τους.(..)Κατά συνέπεια, κατά παράβαση της αρχής της ειδικότητας των πιστώσεων η εντελλόμενη δαπάνη βαρύνει τις πιστώσεις ανοίκειου ΚΑΕ του Τακτικού Προϋπολογισμού του Ιδρύματος, και ειδικότερα του ΚΑΕ 1259.90 «Προμήθεια βιβλίων, περιοδικών, εφημερίδων και λοιπών εκδόσεων», καθόσον η ως άνω σύμβαση αφορά σε παροχή συνδρομητικών υπηρεσιών και όχι σε προμήθεια αγαθών, όπως τα αρμόδια όργανα του ... εσφαλμένα υπέλαβαν. Λαμβανομένης ωστόσο υπόψη της εννοιολογικής εγγύτητας της περιγραφικής διατύπωσης του τίτλου ως άνω ΚΑΕ και του αντικειμένου της επίμαχης σύμβασης καθώς και της ιδιαιτερότητας του δεύτερου (του αντικειμένου της επίμαχης σύμβασης), η φύση του οποίου αποτελούσε έως πρόσφατα ζήτημα εριζόμενο ακόμη και για αυτούς τους σχηματισμούς διενέργειας προσυμβατικού ελέγχου του Δικαστηρίου τούτου (βλ. Στ΄ Κλιμ. Πρ. 171/2009, 58/2010, και ήδη Ζ΄ Κλιμ. Πρ. 233/2010, 251/2013, 315/2016, 268/2017), το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Ιδρύματος ενήργησαν συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων εφαρμοστέων διατάξεων και για το λόγο αυτό το ελεγχόμενο ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Νόμιμη η δαπάνη Δήμου για την καταβολή αμοιβής σε ιδιωτική επιχείρηση για την προμήθεια 12.000 τεμαχίων εντύπων με περιεχόμενο το πρόγραμμα προβολών του θερινού κινηματογράφου του Δήμου για το έτος 2010, η οποία αποτελεί εκπλήρωση συμβατικής υποχρέωσης της Αμιγούς Δημοτικής Επιχείρησης πολύπλευρης Ανάπτυξης .- Έργων προς την ανωτέρω εταιρεία, στο πλαίσιο προγραμματικής σύμβασης που καταρτίστηκε μεταξύ του Δήμου, της Δημοτικής Επιχείρησης και του ν.π.δ.δ. του Δήμου, με επωνυμία '' Οργανισμός Πολιτισμού Νέας Γενιάς και Αθλητισμού '', την οποία αναλαμβάνει ο Δήμος, μετά την λύση της ως άνω δημοτικής επιχείρησης, κατ' εφαρμογή του άρθρου 109 παρ.7 του ν.3852/2010, καθόσον: α) Η από 29.9.2009 προγραμματική σύμβαση, η οποία αποτελεί τη νόμιμη αιτία της ελεγχόμενης δαπάνης, επιτρεπτώς καταρτίστηκε με το προεκτεθέν περιεχόμενο μεταξύ του Δήμου, της Δημοτικής Επιχείρησης και του Δημοτικού Οργανισμού (ν.π.δ.δ.), διότι το αντικείμενο αυτής, ήτοι η πραγματοποίηση εκδηλώσεων για την προαγωγή και ανάπτυξη της κινηματογραφικής τέχνης και την ενεργοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου, συνιστά υπηρεσία που προσδίδει σ'αυτήν αναπτυξιακό χαρακτήρα, κατά την έννοια του άρθρου 35 του π.δ./τος410/1995, καθώς προάγει την κοινωνική και πολιτιστική ζωή του τόπου, β) οι υπηρεσίες που περιλαμβάνονται στο αντικείμενο της ως άνω προγραμματικής σύμβασης, άπτονται μεν των αρμοδιοτήτων του ανωτέρω Δημοτικού Οργανισμού, στον οποίο ανήκε (έως την κατάργησή του με την 6898/1.7.2013. απόφ. Του Γ.Γ. Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας - Θράκης - ΦΕΚ Β'1817) αποκλειστικά η αρμοδιότητα για την ανάπτυξη των πνευματικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων και δραστηριοτήτων στην πόλη του Δήμου, όπως άλλωστε προκύπτει από τη συστατική πράξη του δημοτικού νομικού προσώπου, σε συνδυασμό με τον ισχύοντα Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δήμου και γ) Στο άρθρο 2, αλλά και στο αναλυτικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του έργου που περιλαμβάνεται στο Παράρτημα II της προγραμματικής σύμβασης περιγράφεται επαρκώς το αντικείμενο και ο σκοπός αυτής.

Υπόθεση C-300/07: Απόφαση του Δικαστηρίου (τέταρτο τμήμα) της 11ης Ιουνίου 2009 [αίτηση του Oberlandesgericht Düsseldorf (Γερμανία) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως] — Hans & Christophorus Oymanns GbR, Orthopädie Schuhtechnik κατά AOK Rheinland/Hamburg (Οδηγία 2004/18/ΕΚ — Δημόσιες συμβάσεις προμηθειών και υπηρεσιών — Δημόσια ταμεία ασφαλίσεως ασθενείας — Οργανισμοί δημοσίου δικαίου — Αναθέτουσες αρχές — Πρόσκληση για την υποβολή προσφορών — Κατασκευή και προμήθεια ορθοπεδικών υποδημάτων ατομικά προσαρμοσμένων στις ανάγκες των πελατών — Παροχή λεπτομερών συμβουλών στους πελάτες)   Διατακτικό   1) Το άρθρο 1, παράγραφος 9, δεύτερο εδάφιο, στοιχείο γ', πρώτη περίπτωση, της οδηγίας 2004/18/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 31ης Μαρτίου 2004, περί συντονισμού των διαδικασιών σύναψης δημόσιων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών έχει την έννοια ότι υπάρχει χρηματοδότηση κατά το μεγαλύτερο μέρος από το Κράτος οσάκις οι δραστηριότητες των δημόσιων ταμείων ασφαλίσεως ασθενείας χρηματοδοτούνται κυρίως με εισφορές των ασφαλισμένων που επιβάλλονται, υπολογίζονται και εισπράττονται σύμφωνα με κανόνες δημοσίου δικαίου, όπως οι επίδικες στην κύρια δίκη. Αυτά τα ταμεία ασφαλίσεως ασθενείας πρέπει να θεωρηθούν οργανισμοί δημοσίου δικαίου και, συνεπώς, αναθέτουσες αρχές κατά την έννοια των κανόνων της οδηγίας αυτής. 2) Μια μικτή δημόσια σύμβαση έχει ως αντικείμενο συγχρόνως και προϊόντα και υπηρεσίες, το εφαρμοστέο κριτήριο για να κριθεί αν η σύμβαση πρέπει να θεωρηθεί ως σύμβαση προμηθειών ή ως σύμβαση υπηρεσιών είναι η αξία των προϊόντων και των υπηρεσιών που καλύπτει η σύμβαση. Σε περίπτωση διαθέσεως εμπορευμάτων που κατασκευάζονται και προσαρμόζονται ατομικά αναλόγως των αναγκών εκάστου πελάτη, ως προς δε τη χρήση των οποίων έκαστος πελάτης πρέπει να ενημερωθεί ατομικά, η κατασκευή των εμπορευμάτων αυτών πρέπει να καταταγεί στο τμήμα «προμήθειες» της εν λόγω σύμβασης, για τον υπολογισμό της αξίας εκάστης συνιστώσας αυτής. 3) Στην περίπτωση που η παροχή υπηρεσιών αποδειχθεί, στη συγκεκριμένη σύμβαση, πρωτεύουσα σε σχέση με την προμήθεια προϊόντων, μια συμφωνία, όπως η επίδικη στην κύρια δίκη, που συνάπτεται μεταξύ δημοσίου ταμείου ασφαλίσεως ασθενείας και επιχειρηματία, με την οποία καθορίζονται οι αμοιβές των διαφόρων μορφών αγωγής που αναμένεται ότι θα πραγματοποιήσει ο εν λόγω επιχειρηματίας καθώς και η διάρκεια εφαρμογής της συμφωνίας και βάσει της οποίας ο επιχειρηματίας αναλαμβάνει την υποχρέωση να εξυπηρετήσει τους ασφαλισμένους που θα του το ζητήσουν, το δε ταμείο είναι ο μοναδικός οφειλέτης της αμοιβής των υπηρεσιών του επιχειρηματία, πρέπει να θεωρηθεί συμφωνία-πλαίσιο κατά την έννοια του άρθρου 1, παράγραφος 5, της οδηγίας 2004/18. 

Παροχή υπηρεσιών λογιστικής υποστήριξης για την εφαρμογή του διπλογραφικού συστήματος :Με τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις ΙΙ και ΙΙΙ της παρούσας, η ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών είναι μη νόμιμη, διότι αυτές συνιστούν συνήθεις λογιστικές εργασίες που εμπίπτουν στα καθήκοντα των αρμόδιων υπαλλήλων της Οικονομικής Υπηρεσίας του Ε.Ι.Κ.. Τούτο δε, διότι στις αρμοδιότητες της εν λόγω Υπηρεσίας περιλαμβάνεται, σύμφωνα με τον οικείο Οργανισμό, το σύνολο των λογιστικών δραστηριοτήτων του ν.π.δ.δ., στις οποίες συμπεριλαμβάνεται αναγκαίως η θεσπισθείσα -και ισχύουσα ήδη από το 2000- για όλα τα ν.π.δ.δ. υποχρέωση εφαρμογής του Κλαδικού Λογιστικού Σχεδίου (π.δ. 205/1998). Την υποχρέωση δε αυτή όφειλε το ν.π.δ.δ. να φροντίσει να εκπληρώνει με ίδια μέσα, είτε με πρόσληψη κατάλληλα ειδικευμένου και πιστοποιημένου προσωπικού, είτε με την εκπαίδευση και πιστοποίηση του ήδη υπάρχοντος. Εξάλλου, τα προβαλλόμενα περί πεπαλαιωμένου Οργανισμού, πέραν του ότι ανάγονται στη σφαίρα ευθύνης του ν.π.δ.δ., το οποίο, άλλωστε, δεν εξηγεί γιατί δεν έχει επικαιροποιηθεί αυτός ενόψει των νέων -επί μακρόν γνωστών- εκ του νόμου υποχρεώσεων του ν.π.δ.δ., σε κάθε περίπτωση, παρίστανται αλυσιτελή. Και τούτο, διότι η Οικονομική Υπηρεσία του Ε.Ι.Κ.. στελεχώνεται από μία υπάλληλο με πτυχίο ΤΕΙ λογιστικής, η οποία θα μπορούσε να πιστοποιηθεί ως λογίστρια Α΄ τάξης, το γεγονός δε της τοποθέτησής της σε θέση άλλη από αυτή του Λογιστηρίου είναι θέμα εσωτερικό της Υπηρεσίας και ανάγεται στη σφαίρα ευθύνης του ν.π.δ.δ.. Εξάλλου, ήδη κατά την υπογραφή της επίμαχης σύμβασης, το Ε.Ι.Κ. είχε προσλάβει, με σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου, υπάλληλο με πτυχίο ΤΕΙ λογιστικής, ο οποίος είχε τοποθετηθεί στο Λογιστήριο. Εν τούτοις, δεν εξηγείται γιατί, ενώ ήταν γνωστό στο ν.π.δ.δ. ότι χρειαζόταν λογιστή Α΄ τάξης για την κατάρτιση και υπογραφή των οικονομικών καταστάσεων τέλους χρήσης, παρόλα αυτά δεν προσελήφθη πρόσωπο με την απαραίτητη ειδίκευση και πιστοποίηση. Ενόψει δε των ανωτέρω, απορριπτέα κρίνονται τα περί ελλιπούς στελέχωσης της Οικονομικής Υπηρεσίας κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα ανάθεσης της επίμαχης σύμβασης. Ωστόσο, το Κλιμάκιο, εκτιμώντας τις περιστάσεις της υπόθεσης, ιδίως δε ότι το Ε.Ι.Κ. θα καταρτίσει το πρώτον στο πλαίσιο της επίμαχης σύμβασης οικονομικές καταστάσεις τέλους χρήσης (χρήση έτους 2017),  κρίνει ότι τα όργανά του πεπλανημένως, πλην όμως συγγνωστώς, υπέλαβαν ότι μπορούσαν να προβούν στην ανάθεση σε τρίτο των επίμαχων υπηρεσιών.

ΠΡΟΜΗΘΙΕΣ:επιδιώκεται η ανάκληση της 379/2022 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου (Ζ΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Με τα δεδομένα αυτά το Δικαστήριο κρίνει ότι εσφαλμένως με την προσβαλλομένη διαπιστώθηκε η προδιαληφθείσα πλημμέλεια στη διακήρυξη του επίμαχου διαγωνισμού. Τούτο, διότι, από τη συνδυαστική εφαρμογή των οικείων άρθρων των οδηγιών 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ, όπως έχουν μεταφερθεί στην εθνική έννομη τάξη με τα Βιβλία Ι και ΙΙ του ν. 4412/2016, αντίστοιχα, και παρατέθηκαν αναλυτικά στις σκέψεις 7 και 8 της παρούσας απόφασης, δεν συνάγεται ότι η απόδειξη της μη συνδρομής λόγων αποκλεισμού προϋποθέτει, πέραν της υποβολής του ΕΕΕΣ ως δικαιολογητικό συμμετοχής, και την υποβολή οποιωνδήποτε αποδεικτικών μέσων στο πλαίσιο της προσκόμισης των δικαιολογητικών κατακύρωσης του αναδειχθέντος προσωρινού αναδόχου. Ως εκ τούτου, βασίμως προβάλλεται από τη δεύτερη προσφεύγουσα ότι το άρθρο 80 του ν. 4412/2016 δεν υποχρεώνει τους αναθέτοντες φορείς να απαιτούν με την διακήρυξη την υποχρεωτική υποβολή από τους υποψήφιους αναδόχους αποδεικτικών μέσων για τους δυνητικούς λόγους αποκλεισμού του άρθρου 73 παρ. 4 του ν. 4412/2016, ούτε, εξάλλου, συνάγεται σχετική υποχρέωση από τις λοιπές διατάξεις που έχουν παρατεθεί. Όπου, άλλωστε, ο ενωσιακός ή ο εθνικός νομοθέτης απαιτεί την υποβολή αποδεικτικών μέσων για την απόδειξη μη συνδρομής λόγων αποκλεισμού το προβλέπει ρητώς ορίζοντας παράλληλα και τα κατάλληλα αποδεικτικά μέσα (βλ. π.χ. άρθρο 60 παρ. 2 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ και 80 παρ. 2 του ν. 4412/2016). Πέραν τούτων, εσφαλμένα το Κλιμάκιο υπολαμβάνει ότι τυγχάνουν υποχρεωτικής εφαρμογής τα πρότυπα τεύχη της ΕΑΑΔΗΣΥ, καθόσον κατά ρητή διατύπωση του άρθρου 281 παρ. 5 του ν. 4412/2016, οι αναθέτοντες φορείς του Βιβλίου ΙΙ του ίδιου νόμου δύνανται κατά διακριτική ευχέρεια να χρησιμοποιούν ή όχι τα εν λόγω πρότυπα τεύχη για τη σύνταξη των διακηρύξεών τους, χωρίς από καμία διάταξη να συνάγεται η υποχρεωτική χρήση τους.Ανακαλεί την 379/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου (Ζ΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Αίτηση ανάκλησης της 26/2011 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(...)Οι λοιπές ανωτέρω ενδεικτικές εργασίες που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της διαγράμμισης δεν παρέχουν επαρκές έρεισμα για την υποστήριξη της έννοιας του εξειδικευμένου ως προς το τεχνικό προσωπικό και τα μέσα στην προκειμένη περίπτωση. Και τούτο διότι σύμφωνα με τα διδάγματα της κοινής πείρας, η έννοια της τεχνικής γνώσης έχει εξελιχθεί αντίστοιχα προς τη ραγδαία διεύρυνση των διατιθέμενων στην αγορά τεχνικών μέσων, με συνέπεια να απλοποιείται και να μην είναι εξειδικευμένο είδος ένα μεγάλο μέρος εργασιών που κατά το παρελθόν χωρίς τη χρήση τεχνολογικών μέσων είτε απαιτούσαν για την εκτέλεσή τους τεχνικές γνώσεις και ως εκ τούτου αντιμετωπίζονταν ως εξειδικευμένες είτε εκτελούνταν χειρωνακτικά από έμπειρους και εξειδικευμένους τεχνίτες. Έτσι, η χρήση διαγραμμιστικού μηχανήματος έχει διαδοθεί σε αντικατάσταση της χειρωνακτικής χάραξης προς διευκόλυνση των εργαζομένων και ταχύτερη διενέργεια των άνω εργασιών. Περαιτέρω, δεν προκύπτει ότι για τον έλεγχο της ποιότητας του υλικού διαγραμμίσεως απαιτούνται γνώσεις πέραν όσων οποιοσδήποτε ενδιαφερόμενος έχει τη δυνατότητα να αποκτήσει εμπειρικά σε συνδυασμό με τις πληροφορίες που αντλούνται από την αγορά και με αυτές που προκύπτουν από τις αντίστοιχες τεχνικές προδιαγραφές που ορίζουν οι αρμόδιες υπηρεσίες, καθώς τα υλικά διαγράμμισης διατίθενται έτοιμα προς χρήση, και ο χρήστης τους, δηλαδή το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που τα εφαρμόζει επί της οδού, δεν είναι παρασκευαστής τους, απλώς επιλέγει από τα διατιθέμενα στην αγορά προϊόντα το καταλληλότερο για τη ζητούμενη χρήση και επιβεβαιώνει ότι τα χαρακτηριστικά του ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της αναθέτουσας αρχής. Επιπροσθέτως για την ανάκληση της προσβαλλομένης πράξεως προβάλλεται ότι, μέχρι σήμερα στις εργολαβίες οδοποιΐας περιλαμβάνονται και εργασίες διαγράμμισης, Και αυτός ο ισχυρισμός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, καθώς το γεγονός ότι οι εργασίες διαγράμμισης εντάσσονται σε έργο οδοποιΐας, σημαίνει ότι όταν ως επιμέρους εργασίες ενσωματώνονται σε έργο οδοποιΐας, δηλαδή σε τεχνικό έργο, το παρακολουθούν ως τέτοιο, όχι ότι αυτοτελώς συνιστούν την έννοια του τεχνικού έργου, όπως αυτή προσδιορίζεται στο νόμο. Περαιτέρω, προβάλλεται ότι οι εργασίες διαγράμμισης περιλαμβάνονται στο επίσημο τιμολόγιο του ΥΠΕΧΩΔΕ για τα έργα οδοποιΐας. Και αυτός ο ισχυρισμός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος καθώς το εν λόγω τιμολόγιο έχει εκδοθεί με σκοπό την αναλυτική τιμολόγηση των έργων οδοποιΐας, ως εκ τούτου επιβάλλεται να περιέχει αναφορά στις επιμέρους αυτών εργασίες διαγράμμισης, ούτε το γεγονός αυτό, ωστόσο, συνεπάγεται το χαρακτηρισμό της διαγράμμισης καθεαυτής ως τεχνικού έργου. Επιπροσθέτως, με το υπόμνημά της η αιτούσα επικαλείται ότι από το περιεχόμενο της Δ14ε/6483/1995 «Έγκριση τιμολογίου εργαστηριακών και επι τόπου δοκιμών του Κ.Ε.Δ.Ε.» κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων ΄Εργων (Β΄ 124) και των ΔΜΕΟ/στ/οικ/0334/Φ.221/2004 «Συγκρότηση επιτροπής για τη σύνταξη τεχνικών οδηγιών που αφορούν τις διαγραμμίσεις οδοστρωμάτων» (Β΄ 222) και Δ9/13178/2004 «σύσταση επιτροπής εξακρίβωσης αιτιών αστοχίας σε διαγραμμίσεις» (Β΄ 1590) αποφάσεων του Υπουργού Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων συνάγεται η ανάγκη εξειδικευμένων τεχνικών γνώσεων και ειδικών προδιαγραφών για την εργασία της διαγράμμισης. Ωστόσο, και ο ισχυρισμός αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, καθώς, αν και από τις ρυθμίσεις αυτές συνάγεται ότι για την πραγματοποίηση διαγραμμίσεως οδού απαιτείται η εφαρμογή τεχνικών προδιαγραφών ως προς τα χρησιμοποιούμενα υλικά, αυτό δεν σημαίνει άνευ ετέρου ότι οι τεχνικές προδιαγραφές είναι εξειδικευμένες, ως εκ τούτου δεν επιτρέπουν να τις προσεγγίσει επαγγελματίας που διαθέτει τα κατάλληλα μηχανικά μέσα ελέγχου  των υλικών και εμπειρία στην εκτέλεση συναφών εργασιών. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι οι εργασίες διαγράμμισης δεν στοιχειοθετούν την έννοια του δημοσίου έργου του άρθρου 1 παρ. 3 του Κώδικα της νομοθεσίας των δημοσίων έργων, καθώς για την εκτέλεσή τους δεν απαιτείται η εφαρμογή ειδικών τεχνικών γνώσεων και μεθόδων και η χρησιμοποίηση εξειδικευμένου επιστημονικού ή τεχνικού προσωπικού και ανάλογων τεχνικών μέσων και εγκαταστάσεων. Συνεπώς ορθώς, αν και με εν μέρει διαφορετική αιτιολογία, με την προσβαλλόμενη διαπιστώθηκε πλημμέλεια στη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου για τη σύναψη της οικείας σύμβασης λόγω της εφαρμογής των σχετικών με την ανάθεση δημοσίων έργων διατάξεων, ενώ επιβαλλόταν η εφαρμογή της διαδικασίας για την ανάθεση δημοσίων υπηρεσιών και ότι ως εκ τούτου κωλύεται η σύναψη του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί.Απορρίπτει την κρινόμενη αίτηση ανάκλησης.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:  (...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα προηγουμένως έγιναν δεκτά, η ως άνω προγραμματική σύμβαση δεν είναι νόμιμη, καθόσον, ανεξάρτητα από το ότι στο κείμενό της δεν προσδιορίζεται η προϋπολογιζόμενη δαπάνη της, όπως αυτή προκύπτει από το ετήσιο κόστος διαχείρισης που αναλογεί στο Δήμο .... κατά το χρόνο διάρκειας της σύμβασης, υπογράφηκε χωρίς την προηγούμενη υποβολή της στον προβλεπόμενο από τις προαναφερθείσες διατάξεις προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας που διενεργεί ο αρμόδιος Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, παρά το γεγονός ότι όπως προκύπτει από την εγγεγραμμένη για το έτος 2011 πίστωση στον προϋπολογισμό του Δήμου, ποσού 213.089,38 ευρώ (βλ. την από 23.4.2013 βεβαίωση του Δημάρχου …..), η προϋπολογιζόμενη δαπάνη της υπερβαίνει το όριο των 100.000,00 ευρώ. Παρά δε το ότι δεν υφίσταται υποχρέωση σύναψης προγραμματικής σύμβασης, αφού οι υποχρεώσεις των μερών προσδιορίζονται επακριβώς στο νόμο, εφόσον τα συμβαλλόμενα μέρη επέλεξαν τη νομική αυτή μορφή δέσμευσης για την εκτέλεση των προαναφερόμενων υπηρεσιών, ήταν υποχρεωμένα να τηρήσουν τη διαδικασία και τις διατυπώσεις σύναψης των προγραμματικών συμβάσεων καθώς και της διενέργειας προσυμβατικού ελέγχου από το αρμόδιο όργανο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Ούτε, ο ισχυρισμός του Δήμου περί άμεσης ανάγκης κατάρτισης  προγραμματικής σύμβασης, δύναται να άρει τη μη νομιμότητα αυτής καθόσον οι διατάξεις των άρθρων 100 παρ.1α και 2α και 278 παρ.1 και 2 του ν. 3852/2010,  με τις οποίες καθιερώνεται ο προσυμβατικός έλεγχος νομιμότητας των προγραμματικών συμβάσεων των Δήμων από τα αρμόδια όργανα του Ελεγκτικού Συνεδρίου,  δεν εξαρτούν την υπαγωγή των συμβάσεων αυτών στον έλεγχο, από τη συνδρομή ή μη επείγουσας ανάγκης. Αλλά και ο ισχυρισμός του Δήμου ότι δεν ήταν δυνατόν να προσδιοριστεί ο προϋπολογισμός εκ των προτέρων, δεδομένου ότι υπολογίζεται απολογιστικά, είναι αβάσιμος και απορριπτέος, καθόσον το ετήσιο κόστος διαχείρισης  καθορίζεται, κατά τα ανωτέρω, με απόφαση του διοικητικού  συμβουλίου του Φο.Δ.Σ.Α. και  επαναπροσδιορίζεται με τη χρήση απολογιστικών στοιχείων, τυχόν δε  αποκλίσεις συνυπολογίζονται κατά τον προσδιορισμό του κόστους διαχείρισης του επόμενου έτους. Κατά συνέπεια ο πρώτος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου είναι βάσιμος. Περαιτέρω, ο δεύτερος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου περί έλλειψης των απαραίτητων για την εκκαθάριση της δαπάνης ζυγολογίων, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος, δεδομένου ότι στις από 1.2.2011 και από 1.3.2011 βεβαιώσεις καλής εκτέλεσης εργασιών της αρμόδιας επιτροπής του Δήμου επισυνάπτονται 94 δελτία παραλαβής απορριμμάτων, τα οποία, ενόψει του ότι φέρουν τα διαλαμβανόμενα στο άρθρο 3 της από 3.1.2011 προγραμματικής σύμβασης στοιχεία, που απαιτούνται για τα ζυγολόγια, αποτελούν νόμιμο δικαιολογητικό εκκαθάρισης της δαπάνης (βλ. και το 17201/1.10.2011 έγγραφο του Δημάρχου ……. στο οποίο αναφέρεται ότι τα πρωτότυπα δελτία παραλαβής απορριμμάτων έχουν επισυναφθεί στο ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα).  Πλην όμως, λαμβανομένου υπόψη ότι, ο Δήμος ….. και η Δ.Ε.Υ.Α.Κ. ανήγαγαν αυτοβούλως, την  υποχρέωση καταβολής  της εισφοράς του Δήμου ένεκα της  εναπόθεσης  απορριμμάτων στον Χ.Υ.Τ.Α. ….., σε όρο προγραμματικής σύμβασης, αν και τούτο δεν απαιτείτο εφόσον η σχετική υποχρέωση απορρέει ευθέως  από τις διατάξεις του άρθρου 9 του ν. 3854/2010, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των διατάξεων των άρθρων 100 και 278 του ν. 3852/2010, αλλά, συγγνωστώς  υπέλαβαν ότι μπορούσαν  να προβούν στη διενέργεια των ελεγχόμενων δαπανών, χωρίς να υποβάλουν την οικεία σύμβαση για προσυμβατικό έλεγχο στην Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Η μη πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων περί  προσυμβατικού ελέγχου καταδεικνύεται και από το γεγονός ότι το νομοθετικό πλαίσιο εφαρμογής αυτών, με τις οποίες καθιερώθηκε προσυμβατικός έλεγχος από τα αρμόδια όργανα του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τις προγραμματικές συμβάσεις άνω των 100.000 ευρώ, άρχισε να ισχύει δύο μόλις ημέρες πριν από την κατάρτιση της από 3.1.2011 προγραμματικής σύμβασης.