Σύναψη νέων συμβάσεων μίσθωσης έργου για την καθαριότητα των κτιρίων Ν.Π.Δ.Δ. και Ν.Π.Ι.Δ., που εποπτεύονται από το Υπουργείο Υγείας, σύμφωνα με το άρθρο 97 του ν.4368/2016.(ΑΔΑ:ΩΣΝΟ465ΦΥΟ-62Θ) 

Διευκρινιστικές Οδηγίες για τη Σύναψη νέων συμβάσεων μίσθωσης έργου για την καθαριότητα των κτιρίων Ν.Π.Δ.Δ. και Ν.Π.Ι.Δ., που εποπτεύονται από το Υπουργείο Υγείας, σύμφωνα με το άρθρο 97 του ν.4368/2016. (ΑΔΑ:9ΠΜ3465ΦΥΟ-ΠΓΜ)

Καταβολή μισθοδοσίας σε«συμβασιούχους έργου», που προσλήφθηκαν κατ’ επίκληση του άρθρου 97 του ν. 4368/2016 για την καθαριότητα του κτιριακού χώρου και του εξωτερικού προαύλιου χώρου.(...) Με τα δεδομένα αυτά οι εντελλόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες προεχόντως διότι οι επίμαχες συμβάσεις, αν και χαρακτηρίζονται από το Νοσοκομείο ... «ως συμβάσεις μίσθωσης έργου», κατ’ επίκληση του άρθρου 97 του ν. 4368/2016, στην πραγματικότητα δεν συνιστούν τέτοιες συμβάσεις, αλλά αντίθετα συνιστούν συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας, οι οποίες καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες του Νοσοκομείου ... στον τομέα της καθαριότητας. Με τη σύναψη δε των συμβάσεων αυτών από το εν λόγω Νοσοκομείο καταστρατηγούνται οι προαναφερόμενες διατάξεις του άρθρου 103 του Συντάγματος, που απαγορεύουν την πρόσληψη προσωπικού μέσω συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου ή μέσω συμβάσεων έργου προς κάλυψη πάγιων και διαρκών αναγκών, χωρίς να καταλαμβάνονται οργανικές θέσεις και χωρίς την τήρηση της διαδικασίας διαγωνισμού ή επιλογής με προκαθορισμένα και αντικειμενικά κριτήρια και έλεγχο ανεξάρτητης αρχής.

Ορισμός κεντρικών αναθετουσών αρχών κατ’ άρθρο 41 και αποφαινόμενων και γνωμοδοτούντων οργάνων σε θέματα ανάθεσης και εκτέλεσης δημοσίων συμβάσεων εκπόνησης μελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών κατ’ άρθρο 199 του ν. 4412/2016, από το Υπουργείο Υγείας, τα εποπτευόμενα από αυτό Ν.Π.Δ.Δ. και Ν.Π.Ι.Δ.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ:Επειδή, τέλος, το Υπουργείο Υγείας, με το με αρ. πρωτ. Α1δ/οικ.40323/2.6.2016 έγγραφο απόψεών του προβάλλει ότι συντρέχουν λόγοι επιτακτικού δημοσίου συμφέροντος οι οποίοι κωλύουν, κατ’ άρθρο 5 παρ. 5 εδ. β΄ του ν. 3886/2010, την αποδοχή της υπό κρίση αιτήσεως, επικαλούμενο προς τούτο την επικείμενη, στις 19 Ιουνίου 2016, λήξη ισχύος της υπ’ αριθμ. 15/2014 προηγούμενης συμβάσεως παροχής υπηρεσιών καθαριότητας με αποτέλεσμα να μην υφίσταται, κατά τους ισχυρισμούς του, χρονικό περιθώριο για τη σύναψη νέας σύμβασης ή για τη διενέργεια διαδικασίας προς κάλυψη των άμεσων αναγκών καθαριότητας των κεντρικών υπηρεσιών του. Ωστόσο, ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, προεχόντως, διότι, όπως βεβαιώνεται στο με αρ. πρωτ. Α1δ οικ.57929/29.7.2016 συμπληρωματικό έγγραφο απόψεων προς το Συμβούλιο της Επικρατείας και προκύπτει από τις υπ’ αριθμ. 45213/17.6.2016 και 56210/22.7.2016 αποφάσεις του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Υγείας περί μονομερούς παρατάσεως του χρόνου ισχύος της 15/2014 συμβάσεως, το καθ’ ου Υπουργείο έχει ήδη αντιμετωπίσει τις άμεσες ανάγκες καθαριότητας των υπηρεσιών του με δύο διαδοχικές παρατάσεις της ως άνω 15/2014 συμβάσεως, η δεύτερη εκ των οποίων λήγει στις 21.10.2016..Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή, να ανασταλεί η εκτέλεση της σιωπηρής απόρριψης της προδικαστικής προσφυγής της αιτούσης και να διαταχθεί η μη έκδοση της κατ’ άρθρο 97 παρ. 1 του ν. 4368/2016 (Α΄ 21), ως ισχύει, απόφασης περί συνάψεως ατομικών συμβάσεων δυνάμει της υπ’ αριθμ. Α1δ/Γ.Π./οικ.28489/18.4.2016 πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος, καθώς και η μη υπογραφή τέτοιων συμβάσεων, μέχρι τη δημοσίευση οριστικής αποφάσεως του Συμβουλίου της Επικρατείας επί της αιτήσεως ακυρώσεως, την οποία οφείλει να ασκήσει η αιτούσα εντός τριάντα (30) ημερών από την επίδοση σε αυτήν την παρούσης αποφάσεως.

Καταβολή αποδοχών για παροχή υπηρεσιών σίτισης και εστίασης:..Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει πως, κατά τον βασίμως προβαλλόμενο δεύτερο λόγο διαφωνίας, μη νομίμως προσελήφθη η φερομένη ως δικαιούχος από 5.9.2018 έως 31.12.2018, κατ' εφαρμογή της παρ. 7 του άρθρου 63 του ν. 4430/2016, η οποία ενόψει όσων ανωτέρω κατά πλειοψηφία έγιναν δεκτά, παρίσταται συνταγματική. Και τούτο καθόσον δεν προκύπτει ότι η ίδια διαθέτει την απαιτούμενη προγενέστερη εμπειρία στις ανωτέρω υπηρεσίες, αφού το μοναδικό σχετικό δικαιολογητικό που υπέβαλε κατά την 98/14.6.2016 πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος του Νοσοκομείο για τη σύναψη δώδεκα (12) συμβάσεων μίσθωσης έργου κατ' εφαρμογή του άρθρου 97 του ν. 4368/2016 , ήταν η ....2014 βεβαίωση του Δήμου ..., σύμφωνα με την οποία κατά το παρελθόν είχε απασχοληθεί στο Δήμο αυτό με ειδικότητα Υ.Ε. Γενικών Καθηκόντων, χωρίς, συνεπώς, να αποδεικνύεται η εν τοις πράγμασι απασχόλησή της στις ζητούμενες υπηρεσίες, που είναι κρίσιμη κατά το νόμο. Ως εκ τούτου, και αφού στο έγγραφο επανυποβολής του εντάλματος δεν διαλαμβάνεται κάτι διαφορετικό από το Γενικό Νοσοκομείο ..., η φερομένη ως δικαιούχος δεν πληρούσε ήδη εξ αυτού του λόγου τις προϋποθέσεις του άρθρου 97 του ν. 4368/2016 και τους όρους της ως άνω πρόσκλησης, κατ' επέκταση δε δεν εμπίπτει στην έννοια του προσωπικού που είχε «επιλεγεί» οριστικά για την κατάρτιση σύμβασης έργου κατά τη διάταξη παρ. 7 του άρθρου 63 του ν. 4430/2016, η οποία αποβλέπει ακριβώς στην προηγούμενη εμπειρία του προσλαμβανόμενου προσωπικού για την επιτακτική κάλυψη άμεσων αναγκών των Νοσοκομείων στις επίμαχες υπηρεσίες για ορισμένο μεταβατικό διάσημα και δεν καταλαμβάνει, ως εκ του εξαιρετικού πεδίου εφαρμογής της, πρόσωπα που στερούνται της εμπειρίας αυτής. 

Υπηρεσίες καθαριότητας: Με τα δεδομένα αυτά η εντελλόμενη δαπάνη, η οποία απορρέει από συμβάσεις, που είχαν συναφθεί μεταξύ του Γενικού Νοσοκομείου ... και των φερόμενων ως δικαιούχων προσώπων κατ’ επίκληση του άρθρου 97 του ν. 4368/2016 στις 22.6.2016, και παραταθεί δυνάμει της 83/24.3.2017 (θέμα 18ο) απόφασης του διοικητικού συμβουλίου του νοσοκομείου μέχρι τις 30.6.2017, δεν είναι νόμιμη. Και τούτο προεχόντως διότι  -ανεξαρτήτως του ότι στις συμβάσεις αυτές δεν προβλεπόταν δυνατότητα παράτασης- οι επίμαχες υπηρεσίες παρεσχέθησαν στο πλαίσιο συμβάσεων που παρατάθηκαν και οι οποίες αν και χαρακτηρίσθηκαν από το Νοσοκομείο …«ως συμβάσεις μίσθωσης έργου», κατ’ επίκληση του άρθρου 97 του ν. 4368/2016, στην πραγματικότητα δεν συνιστούν τέτοιες συμβάσεις, αλλά συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας, οι οποίες καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες του Νοσοκομείου ... στον τομέα της καθαριότητας. Με τη σύναψη δε των συμβάσεων αυτών από το Νοσοκομείο καταστρατηγούνται οι προαναφερόμενες διατάξεις του άρθρου 103 του Συντάγματος, που απαγορεύουν την πρόσληψη προσωπικού μέσω συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου ή μέσω συμβάσεων έργου προς κάλυψη πάγιων και διαρκών αναγκών, χωρίς να καταλαμβάνονται οργανικές θέσεις και χωρίς την τήρηση της διαδικασίας διαγωνισμού ή επιλογής με προκαθορισμένα και αντικειμενικά κριτήρια και έλεγχο ανεξάρτητης αρχής. Συγκεκριμένα, όπως συνάγεται από τις συμβάσεις οι συμβληθέντες απέβλεψαν στην παροχή της εργασίας των εργαζομένων και όχι στην επίτευξη ορισμένου αποτελέσματος, ενώ αυτοί υπόκεινται στην προσωπική και νομική εξάρτηση των αρμοδίων οργάνων του Νοσοκομείου.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, ούτε δύναται να νομιμοποιηθεί με βάση τις προεκτεθείσες νομιμοποιητικές διατάξεις, όπως βασίμως προβάλλει η Επίτροπος και συνεπώς το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Ορισμός κεντρικών αναθετουσών αρχών κατ’ άρθρο 40 και αποφαινόμενων και γνωμοδοτούντων οργάνων σε θέματα ανάθεσης και εκτέλεσης δημοσίων συμβάσεων εκτέλεσης έργων κατ’ άρθρο 180 του ν. 4412/2016, από το Υπουργείο Υγείας, τα εποπτευόμενα από αυτό Ν.Π.Δ.Δ. και Ν.Π.Ι.Δ.

Aτομικές συμβάσεις εργασίας. (..) Β. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει, … τα ακόλουθα:1. Με τις διατάξεις της παραγράφου 7 του άρθρου 63 του ν. 4430/2016, ο νομοθέτης παρέχει στα Υπουργεία και στα νομικά πρόσωπα που εποπτεύονται από αυτά, τη δυνατότητα να συνάπτουν ατομικές συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, με τα επιλεγέντα, κατ΄ εφαρμογή του άρθρου 97 του ν. 4368/2016, πρόσωπα, προς κάλυψη των αναγκών τους, μεταξύ άλλων, και στον τομέα της καθαριότητας, για ένα μεταβατικό χρονικό διάστημα, έως τις 31.12.2018,… Εξάλλου, ως πραγματικό κώλυμα, θεωρεί γεγονότα, όπως η έκπτωση του εργολάβου, λόγω καταγγελίας της σύμβασής του και η απουσία προσωπικού καθαριότητας, λόγω μακροχρόνιας άδειας για οποιονδήποτε λόγο. Περαιτέρω, ως εξοικονόμηση δημοσιονομικής ωφέλειας, ο νομοθέτης θεωρεί το δημοσιονομικό όφελος που θα προκύψει, μέσω της σύναψης συμβάσεων ορισμένου χρόνου, αντί της μέχρι τώρα ανάθεσης των υπηρεσιών καθαριότητας σε εργολάβους, …Επιπλέον, εφόσον η πρόσληψη έκτακτου προσωπικού αποτελεί εξαίρεση στον ανωτέρω συνταγματικό κανόνα, οι περιπτώσεις που δικαιολογούν την κατ’ εξαίρεση πρόσληψη του προσωπικού αυτού, πρέπει να απαριθμούνται περιοριστικά στο νόμο. ..Επομένως, ειδικά όσον αφορά τους εποπτευόμενους από το Υπουργείο Υγείας φορείς, η εφαρμογή του ανωτέρω μεταβατικού συστήματος για την πρόσληψη έκτακτου προσωπικού, υπερβαίνει τα όρια του ευλόγου χρόνου, πέραν του οποίου η Διοίκηση είναι υποχρεωμένη να εφαρμόσει το προβλεπόμενο, από τις παραγράφους 1 έως 4 του ως άνω άρθρου 63, σύστημα προσλήψεων προσωπικού καθαριότητας. Με τα δεδομένα αυτά, η διάταξη της παραγράφου 7 του άρθρου 63 του ν. 4430/2016 αντιβαίνει στις διατάξεις των παραγράφων 2, 3 και 8 του άρθρου 103 του Συντάγματος…2. Επιπλέον, πρέπει να επισημανθούν τα εξής:α) Οι αρχικώς συναφθείσες, κατ’ επίκληση του άρθρου 97 του ν. 4368/2016, συμβάσεις, διάρκειας από 1.8.2016/1.12.2016 έως 31.12.2017, αν και συνήφθησαν ως συμβάσεις «μίσθωσης έργου», στην πραγματικότητα συνιστούσαν συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας ορισμένου χρόνου,β) Ενόψει των ανωτέρω, οι συναφθείσες από 15.5.2017 έως 31.12.2018 συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, οι οποίες αποτελούν την αιτία της εντελλόμενης δαπάνης, συνιστούν διαδοχικές συμβάσεις, κατά την έννοια της διάταξης του άρθρου 5 παρ. 1 του π.δ/τος 164/2004, καθόσον καταρτίσθηκαν πριν από τη συμπλήρωση τριμήνου από τη λήξη των προηγούμενων συμβάσεων..3. Τέλος, όπως προκύπτει από την αιτιολογική έκθεση της διάταξης του άρθρου 96 του ν. 4486/2017, με την εν λόγω ρύθμιση επιδιώχθηκε η αντιμετώπιση ζητημάτων που ανέκυψαν, σχετικά με τη θεώρηση χρηματικών ενταλμάτων για την πληρωμή, μεταξύ άλλων, δαπανών, απορρεουσών από τη σύναψη συμβάσεων κατ’ επίκληση των διατάξεων του άρθρου 63 του ν. 4430/2016, τα οποία (ζητήματα) οφείλονται, ιδίως, είτε στο περίπλοκο του σχετικού νομικού ζητήματος που τίθεται, ως προς τη συμβατότητα των ως άνω διατάξεων του ν. 4430/2016 με το Σύνταγμα ή το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, το οποίο δεν έχει οριστικά κριθεί από τα αρμόδια δικαστήρια … Επομένως, εφόσον οι συναπτόμενες, κατ’ επίκληση των διατάξεων του άρθρου 63 παρ. 7 του ν. 4430/2016, συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου αντίκεινται στο άρθρο 103 του Συντάγματος, οι απορρέουσες από τις συμβάσεις αυτές δαπάνες είναι μη νόμιμες και, ως εκ τούτου, οι ως άνω νομιμοποιητικές διατάξεις δεν δύνανται να αποτελέσουν το νόμιμο έρεισμα για την πληρωμή των δαπανών αυτών, πολλώ δε μάλλον για το μελλοντικό χρονικό διάστημα, μετά την ενδεχόμενη έκδοση πράξης του αρμοδίου Κλιμακίου περί μη θεώρησης των αντίστοιχων χρηματικών ενταλμάτων πληρωμής.

Καταβολή υπερωριακής αποζημίωσης προσωπικού:..Τη θεώρηση των παραπάνω ενταλμάτων αρνήθηκε ο Επίτροπος, κατ’ εκτίμηση του προβαλλόμενου λόγου διαφωνίας, με την αιτιολογία ότι οι δικαιούχοι της εντελλόμενης αποζημίωσης υπερωριακής απασχόλησης έχουν συνάψει μη νόμιμες συμβάσεις μίσθωσης έργου με το νοσοκομείο, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 97 του ν. 4368/2016,(...)Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι αρχικώς συναφθείσες, κατ’ επίκληση του άρθρου 97 του ν. 4368/2016, συμβάσεις, διάρκειας από 4.8.2016 - για τους τρεις δε από τους δέκα δικαιούχους, ήτοι για τους … και .., από 26.9.2016, καθώς και για το .., από 21.9.2016 - έως 31.12.2017  αν και συνήφθησαν ως συμβάσεις «μίσθωσης έργου», στην πραγματικότητα συνιστούσαν συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας ορισμένου χρόνου, οι οποίες αποσκοπούσαν στην κάλυψη πάγιων και διαρκών αναγκών του νοσοκομείου στον τομέα της φύλαξης, ενώ τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από τον Επίτροπο είναι απορριπτέα. Συγκεκριμένα, όπως προκύπτει από το περιεχόμενο των συμβάσεων αυτών, οι συμβληθέντες απέβλεψαν, όχι στην επίτευξη ορισμένου αποτελέσματος, αλλά στην παροχή  εργασίας  μονίμων υπαλλήλων, οι οποίοι υπέκειντο στην προσωπική και νομική εξάρτηση των αρμοδίων οργάνων του νοσοκομείου. Ειδικότερα, ο τόπος, ο τρόπος και το ωράριο εργασίας καθορίστηκαν αποκλειστικά από τα αρμόδια όργανα του ως άνω νοσοκομείου, ενώ, περαιτέρω, ορίστηκε ότι οι απασχολούμενοι θα υπόκεινται στον έλεγχο και την εποπτεία αυτού. Τα ανωτέρω ενισχύονται και από το γεγονός, ότι προβλέφθηκε ότι οι απασχολούμενοι θα ασφαλίζονται στο Ι.Κ.Α.- Ε.Τ.Α.Μ. και ότι για την εργασία τους θα λαμβάνουν σταθερά το ίδιο ποσό μηνιαίως, αναλόγως προς τα ποσά που θα ελάμβανε ένας μόνιμος υπάλληλος της αντίστοιχης κατηγορίας .. Περαιτέρω, οι υπηρεσιακές ανάγκες, που επρόκειτο να καλυφθούν με τις προαναφερθείσες συμβάσεις, δεν είναι ποσοτικά και χρονικά περιορισμένες, αλλά ανάγονται στη συνήθη λειτουργική δραστηριότητα του νοσοκομείου, συνδέονται άρρηκτα με την εκπλήρωση των σκοπών του και ανακύπτουν σε μόνιμη βάση, ως εκ τούτου κάλυπταν πάγιες και διαρκείς ανάγκες του εν λόγω νομικού προσώπου. Συνακόλουθα, δεδομένου ότι ο διαφωνών Επίτροπος δεν προβάλλει άλλους λόγους που να πλήττουν την νομιμότητα ή την κανονικότητα της δαπάνης καταβολής υπερωριακής αποζημίωσης στους φερόμενους ως δικαιούχους που απασχολήθηκαν στη φύλαξη του νοσοκομείου, με τις προαναφερόμενες συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας ορισμένου χρόνου, η εντελλόμενη με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνη είναι νόμιμη και τα εντάλματα αυτά θα μπορούσαν να θεωρηθούν, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2017, τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του οποίου βαρύνει η δαπάνη αυτή.