ΥΠΕΡΩΡΙΕΣ:Με δεδομένα τα πραγματικά αυτά περιστατικά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, εφόσον η απόφαση συγκρότησης συνεργείου υπερωριακής απασχόλησης δεν αναρτήθηκε στο πρόγραμμα «Διαύγεια», η κρίσιμη υπερωριακή εργασία παρασχέθηκε από προσωπικό που δεν είχε νομίμως οριστεί προς τούτο, και για το λόγο αυτόν η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη.  Πλην όμως, το Κλιμάκιο λαμβάνοντας υπόψη το 2/58404/0026/23.7.2014 έγγραφο της 26ης Διεύθυνσης Συντονισμού και Ελέγχων Εφαρμογής Δημοσιολογιστικών Διατάξεων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους και την προμνησθείσα 14/18.7.2014 γνωμοδότηση, κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα μη αναρτώντας την ως άνω απόφαση στο πρόγραμμα «Διαύγεια» ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των προεκτεθεισών διατάξεων.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ.Με δεδομένα αυτά, η 362/1.12.206 απόφαση του Προέδρου του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου «Προσχολική Αγωγή Κοινωνική Προστασία & Πολιτισμός», με την οποία εγκρίθηκε η απευθείας ανάθεση της «προμήθειας και ανακατασκευής του χλοοτάπητα στο δημοτικό στάδιο ...», απέκτησε ισχύ με τη διαδικτυακή της δημοσίευση στη «Διαύγεια» στις 12.12.2016 και αποτελεί νόμιμο έρεισμα της ελεγχόμενης δαπάνης, καθώς η προμήθεια εκτελέστηκε μετά την ημερομηνία αυτή. Το γεγονός δε ότι στις 16.3.2017 έγινε εκ νέου ανάρτησή της, επειδή στο προοίμιο αυτής προστέθηκαν οι νέες διατάξεις του ν. 4412/2016, δεν πλήττει την εγκυρότητά της, καθώς, κατά την νεότερη ανάρτηση η απόφαση δεν τροποποιήθηκε. Περαιτέρω, το ότι η 394/30.12.2016 απόφαση του ίδιου Προέδρου, περί ανατροπής του συνόλου της ανάληψης υποχρέωσης, αναρτήθηκε στη «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» εκ νέου στις 2.5.2017, δεν ασκεί ουσιώδη επιρροή στην κανονικότητα της επίμαχης δαπάνης, αφενός γιατί πρόκειται για ορθή επανάληψη της από 31.1.2017 απόφασης ανατροπής ανάληψης υποχρέωσης και αφετέρου γιατί για το έτος 2017, με την 47/18.1.2017 όμοια απόφαση, εγκρίθηκε, ως οφειλόμενη δαπάνη προηγούμενων ετών και η επίμαχη δαπάνη. ...Κατ’ ακολουθία αυτών, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί

ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη με το χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι μη κανονική, όπως βασίμως προβάλλεται από την διαφωνούσα Επίτροπο, καθόσον η απόφαση ανατροπής της ανάληψης υποχρέωσης για την πληρωμή των εντελλόμενων αποζημιώσεων, έτους 2017, που δεν είχαν εξοφληθεί εντός του οικείου έτους, αναρτήθηκε στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» στις 10 Μαΐου 2018, ήτοι μετά την 31η Ιανουαρίου του επόμενου έτους, κατά παράβαση της διάταξης του άρθρου 4 παρ. 2β του π.δ/τος 80/2016. Δοθέντος δε ότι η ανάρτηση αποτελεί, σύμφωνα με τον ν. 4210/2013, όρο ισχύος της απόφασης αυτής, η εκπρόθεσμη ανατροπή της δέσμευσης καθιστά, κατά τα ανωτέρω, πλημμελή και την επιγενόμενη ανάληψη της δαπάνης αυτής για το έτος 2018. Ωστόσο το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη τους ισχυρισμούς του συγκεκριμένου Υποκαταστήματος, καθώς και το ΔΙΟΙΔ/Φ/203/13/4.4.2018 έγγραφο του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Οικονομικής Διαχείρισης του .., σύμφωνα με το οποίο υπήρξαν καθυστερήσεις στις ανατροπές των αποφάσεων ανάληψης υποχρέωσης και στην ανάρτησή τους στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ», ένεκα της πολυπλοκότητας των διαδικασιών ένταξης των ασφαλιστικών φορέων στον .. και των διαφορετικών πληροφοριακών συστημάτων των φορέων αυτών, κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του ως άνω Υποκαταστήματος δεν ενήργησαν με σκοπό την καταστρατήγηση των κειμένων διατάξεων, αλλά εξαιτίας της συνδρομής των ως άνω εκτάκτων περιστάσεων συγγνωστώς δεν ενήργησαν  εντός της νομίμου προθεσμίας (31η Ιανουαρίου). Συνεπώς, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής αδυναμίας εμπροθέσμου ενεργείας των αρμοδίων οργάνων.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη κανονική, όμως το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής μπορεί να θεωρηθεί λόγω της ανωτέρω συγγνωστής αδυναμίας των αρμοδίων οργάνων.

Καταβολή αποζημίωσης σε εκπαιδευτικούς των σχολείων της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης …., λόγω υπερωριακής απασχόλησής τους κατά το έτος 2013.(.....). Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων συνάγονται, πλην άλλων, τα ακόλουθα: Στο πλαίσιο του προληπτικού ελέγχου των δαπανών του Κράτους, το Ελεγκτικό Συνέδριο ελέγχει αφενός μεν τη νομιμότητα των εν λόγω δαπανών, ήτοι αν η δαπάνη προβλέπεται από ουσιαστική διάταξη νόμου και αν υπάρχει εγγεγραμμένη επαρκής πίστωση στον οικείο προϋπολογισμό, αφετέρου δε την κανονικότητα αυτών, εάν δηλαδή, μεταξύ άλλων, έχει τηρηθεί η διαδικασία για τη νόμιμη ανάληψη της δαπάνης. Η διαδικασία ανάληψης της δαπάνης περιλαμβάνει, κατά τις προπαρατεθείσες διατάξεις, την έκδοση της δημιουργικής της δαπάνης διοικητικής πράξης, που αποτελεί και τη νόμιμη αιτία πραγματοποίησής της (νομική δέσμευση) και την απόφαση του αρμόδιου διατάκτη, με την οποία αναλαμβάνεται έναντι τρίτων σχετική υποχρέωση σε βάρος της οικείας πίστωσης με αποτέλεσμα τη δέσμευσή της (δημοσιονομική δέσμευση). Με τα δεδομένα αυτά, για την ελεγχόμενη δαπάνη, η οποία δεν πραγματοποιήθηκε, παρά τη δέσμευση των οικείων πιστώσεων, εντός του οικονομικού έτους 2013, η σχετική ανακλητική απόφαση του διατάκτη εκδόθηκε μεν εντός του ίδιου οικονομικού έτους, αλλά αναρτήθηκε στη «Διαύγεια» στις 5.3.2014. Δοθέντος δε ότι η ανάρτηση αποτελεί, σύμφωνα με το ν. 4210/2013, όρο ισχύος της πράξης αυτής, η εντός του επόμενου οικονομικού έτους, από εκείνο στο οποίο αφορά η δαπάνη, ανατροπή της δέσμευσης καθιστά, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκ.II), την εντελλόμενη δαπάνη μη κανονική. Ο ισχυρισμός της Υ.Δ.Ε. ότι η υπηρεσία εφάρμοσε τις οδηγίες της εγκυκλίου 2/112634/0026/17.12.2013 της 26ης Διεύθυνσης του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους με θέμα «Ανατροπές και Αναλήψεις υποχρεώσεων», στην οποία αναφέρεται ότι: «Οι αποφάσεις για την ανατροπή ανάληψης υποχρέωσης δύνανται να εκδίδονται με ημερομηνία 31/12/2013, μέχρι και το α΄ δεκαήμερο του Ιανουαρίου 2014 και να καταχωρούνται στο ΟΠΣΔΠ, για τους φορείς του Δημοσίου, μέχρι το τέλος Ιανουαρίου» είναι απορριπτέος, προεχόντως διότι η ανωτέρω εγκύκλιος αποτελεί έγγραφο παροχής οδηγιών εσωτερικής φύσης, που δεν έχει δημοσιευθεί, στερούμενο, για το λόγο αυτό, δεσμευτικής ισχύος. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Παροχή υπηρεσιών παγιδοθεσίας δακοκτονίας: Υπό τις περιστάσεις αυτές, λαμβάνοντας υπόψη την ομοιότητα του αντικειμένου των δύο συμβάσεων παροχής υπηρεσιών, την εγγύτητα της έναρξης ισχύος τους και της διάρκειά τους, και το γεγονός ότι και οι δύο αφορούν στο αυτό γεωγραφικό πλαίσιο αρμοδιοτήτων της Περιφερειακής Ενότητας ..., το Κλιμάκιο, κρίνει, βάσει των παρατιθέμενων στη σκέψη υπό στοιχ. ΙΙ διατάξεων, και κατ΄αποδοχή των λόγων διαφωνίας του Επιτρόπου, ότι δεν συνέτρεχε νόμιμος λόγος κατάτμησης των διαγωνιστικών διαδικασιών. Αντιθέτως, αυτές θα έπρεπε να αποτελούν τμήματα μιας ενιαίας διαδικασίας ανάθεσης, διεξαγόμενης από το Τμήμα Προμηθειών της Περιφερειακής Ενότητας ... και όχι από τις Δ.Α.Ο.Κ. ... και Τριφυλίας, με συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη 210.309,38 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α., ποσό το οποίο υπερβαίνει το χρηματικό όριο υπαγωγής των στοιχείων της διαγωνιστικής διαδικασίας και του σχεδίου σύμβασης στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Εν όψει τούτων, εφόσον δεν διενεργήθη ενιαίος διαγωνισμός από την αρμόδια υπηρεσία, δεν υπεγράφη ενιαία σύμβαση και αυτή δεν υπήχθη στον υποχρεωτικό προληπτικό έλεγχο νομιμότητας, οι επιμέρους συμβάσεις είναι άκυρες, και, συνακόλουθα, οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα εντάλματα δαπάνες που απορρέουν από άκυρες συμβάσεις καθίστανται μη νόμιμες και δεν μπορούν να ενταλματοποιηθούν. Όμως, από τα στοιχεία που προσκομίζονται από την Περιφέρεια Πελοποννήσου με το 213953/21.8.2017 έγγραφο επανυποβολής των ενταλμάτων προκύπτουν τα εξής: 1) Ενώ σε όλες τις Περιφερειακές Ενότητες της Περιφέρειας Πελοποννήσου προβλέπεται από τον Οργανισμό αυτής (π.δ. 131/2010) η λειτουργία μίας Δ.Α.Ο.Κ., κατ΄εξαίρεση για τη ...προβλέπεται η λειτουργία δύο αυτοτελών Δ.Α.Ο.Κ., της Δ.Α.Ο.Κ. ... και της Δ.Α.Ο.Κ. Τριφυλίας (άρθρο 14 παρ. 2ζ και 14 παρ. 2 η του π./τος 131/2010, αντίστοιχα). Κάθε μία από τις ανωτέρω Δ.Α.Ο.Κ. έχει δικό της προϋπολογισμό, ο οποίος χρηματοδοτείται χωριστά από το πρόγραμμα δακοκτονίας του Υπουργείου Εσωτερικών, βάσει δε αυτού συντάσσονται οι σχετικές διακηρύξεις. 2) Όλα τα προηγούμενα χρόνια διεξάγονταν διαφορετικές διαγωνιστικές διαδικασίες ανά Δ.Α.Ο.Κ. και δεν επισημάνθηκε η μη νομιμότητά τους από τις υπηρεσίες ελέγχου των οικείων δαπανών. 3) Το 2/4871/0026/2015/26.2.2016 έγγραφο της Διεύθυνσης Συντονισμού και Ελέγχου Εφαρμογής Δημοσιολογιστικών Διατάξεων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, στο οποίο γινόταν λόγος για τη μη νομιμότητα κατάτμησης σε παλαιότερο διαγωνισμό για την προμήθεια διαφόρων σκευασμάτων για τις ανάγκες του προγράμματος δακοκτονίας 2013, δεν κοινοποιήθηκε στην Περιφερειακή Ενότητα ... ώστε να λάβει γνώση. Αντιθέτως, κοινοποιήθηκε στη Δ.Α.Ο.Κ. Τριφυλίας, και από εκείνη όμως παρελήφθη, όπως αποδεικνύεται, στις 3.3.2016, ήτοι όταν είχαν ξεκινήσει οι διαδικασίες των διαγωνισμών. Συνεκτιμώντας τα ανωτέρω στοιχεία και το γεγονός ότι ήδη οι διακηρύξεις ψεκασμών και παγιδοθεσίας δακοκτονίας 2017 έγιναν από κοινού για τις Δ.Α.Ο.Κ. ... και Τ...., το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα όργανα της Περιφέρειας Πελοποννήσου – Περιφερειακής Ενότητας ... ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων και, ως εκ τούτου, συντρέχει λόγος θεωρήσεως των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων λόγω συγγνωστής πλάνης.