Τρόπος πληρωμής  δαπάνης προμήθειας ασφάλτου στα δημόσια έργα

Προμήθεια μπετόν και ασφάλτου για συντήρηση και ασφαλτόστρωση δημοτικών δρόμων. Μη νόμιμη, καθόσον έγινε επιμερισμός της σχετικής δαπάνης, προς αποφυγή διενέργειας δημόσιου διαγωνισμού, αφού το μπετόν και η άσφαλτος θεωρούνται ομοειδή αγαθά.

Συμπληρωματικές-συμβάσεις-Προμήθεια ασφάλτου.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προεκτεθείσες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι δεν συντρέχουν στην προκειμένη περίπτωση, οι προβλεπόμενες στο νόμο προϋποθέσεις, για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης(...)Κατ’ επέκταση, τακτοποιείται μη νόμιμα με την υπό κρίση συμπληρωματική σύμβαση και η αύξηση της δαπάνης της ασφάλτου (21.930,30 ευρώ), η οποία οφείλεται στις συμπληρωματικές εργασίες της ασφαλτικής προεπάλειψης και ασφαλτικής στρώσης κυκλοφορίας επιφάνειας 5.737,1μ2, εφόσον οι εργασίες αυτές δεν συνδέονται, όπως προεκτέθηκε, με κάποιο απρόβλεπτο γεγονός, αλλά αφορούν σε βελτίωση της ποιότητας του ήδη εκτελεσθέντος έργου. Αντιθέτως, η κάλυψη της δαπάνης προμήθειας ασφάλτου των ασφαλτικών εργασιών του 1ου Α.Π.Ε. (8.609,70 ευρώ), είναι νόμιμη, καθόσον κατά τα εκτεθέντα στην προηγούμενη σκέψη της παρούσας, ελλείψει ειδικότερης συμβατικής ρύθμισης, νομίμως καταβάλλεται στη φερόμενη ως δικαιούχο του επίμαχου χρηματικού εντάλματος η δαπάνη των απολογιστικών εργασιών, η οποία αντιστοιχεί στην αξία της ασφάλτου που χρησιμοποιήθηκε για την εκτέλεση του έργου, έστω και αν αυτή υπερβαίνει το ποσό της από 13.8.2010 σύμβασης, δεδομένου ότι η δαπάνη αυτή αποδεικνύεται - και κατά το υπερβάλλον ποσό - από τα σχετικά παραστατικά στοιχεία (βλ. το 29.11.2011 πρωτόκολλο υπολογισμού αξίας ασφάλτου). Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη κατά το μέρος που αφορά στην πληρωμή των εργασιών της 1ης Σ.Σ. και στην αύξηση της δαπάνης της ασφάλτου που οφείλεται σ’ αυτές και το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα, στο οποίο περιέχεται, μεταξύ άλλων, και μη νόμιμη δαπάνη, δεν πρέπει, για τους λόγους που προεκτέθηκαν, να θεωρηθεί.

ΘΕΜΑ: «Διευκρινίσεις για τον υπολογισμό και την εφαρμογή του Ποσοστού Εργατικής Δαπάνης (Π.Ε.Δ.) όταν πρόκειται για δημόσια έργα στους προϋπολογισμούς μελέτης των οποίων, εμπεριέχονται κονδύλια για προμήθεια ασφάλτου με την ένδειξη «Άσφαλτος Απολογιστικά» ΣΧΕΤ. : Εγκ. 50/81,16/97,52/02 , 94/07 Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.

«Δικαιολογητικά πληρωμής δαπανών ασφάλτου.»

Καταβολή αμοιβής για την πραγματοποίηση ασφαλτοστρώσεων:..Με τα δεδομένα αυτά όσον αφορά την έκδοση τιμολογίου για την προμήθεια της ασφάλτου, βασίμως προβάλλεται από τον Επίτροπο ότι η έλλειψη αυτή καθιστά πλημμελή τη δαπάνη για την πληρωμή της αναδόχου, διότι σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην σκέψη ΙΙα της παρούσας, για την πληρωμή του αναδόχου έργου που εκτελείται για λογαριασμό των Ο.Τ.Α. απαιτείται να προσκομίζονται τα πρωτότυπα δικαιολογητικά δαπανών(τιμολόγια αγοράς πρώτης ύλης). Στη συγκεκριμένη περίπτωση ακόμα και αν γίνει δεκτός ο ισχυρισμός της αναδόχου ότι το προϊόν που παρείχε στο Δήμο (ασφαλτόδεμα) κατασκευάστηκε από άλλη εταιρεία και όχι από την ίδια, ήταν απαραίτητο να προσκομιστούν τα τιμολόγια ή και δελτία αποστολής που εκδόθηκαν μεταξύ των δύο εταιρειών, προκειμένου να αποδειχθεί η αξία του προϊόντος, η δαπάνη του οποίου καταβάλλεται με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα. Περαιτέρω και ο  δεύτερος λόγος διαφωνίας του Επιτρόπου  είναι βάσιμος, διότι, αν και δεν πρόκειται  για την προμήθεια της ασφάλτου  που πραγματοποιήθηκε  απολογιστικά, αλλά για την δαπάνη της ασφάλτου, που χαρακτηρίζεται ως απολογιστική  εργασία, λόγω του ιδιαίτερου τρόπου της τιμολόγησής της, απαιτείται σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με όσα παρατίθενται στη σκέψη ΙΙβ της παρούσας, η έκδοση ειδικής έγγραφης άδειας από τη διευθύνουσα το έργο υπηρεσία, καθώς η αξία της κυμαίνεται και η τελική  τιμή της είναι αυτή που προσδιορίζεται από το εκάστοτε ημερήσιο δελτίο ενδεικτικών τιμών αγοράς ασφάλτου από τα Ελληνικά Πετρέλαια, που εκδίδει η Γενική Γραμματεία Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης, κατά την ημέρα ενσωμάτωσης της ασφάλτου στο έργο. Η εγκύκλιος (21/2008), της οποίας γίνεται επίκληση για την υποστήριξη της νομιμότητας της δαπάνης, αναφέρεται στον νέο  τρόπο υπολογισμού της αξίας της ασφάλτου, λόγω της ιδιάζουσας τιμολόγησης των εργασιών ασφαλτόστωσης, ωστόσο δεν μεταβλήθηκε με τον τρόπο αυτό η διαδικασία που απαιτείται για την πραγματοποίηση της προμήθειας, η οποία περιλαμβάνει εκτός από την έκδοση ειδικής έγγραφης εντολής από τη Διευθύνουσα Υπηρεσία και την προσκόμιση  των νόμιμων αποδεικτικών πληρωμής της (τιμολόγια και δελτία αποστολής) ως δικαιολογητικά της δαπάνης αυτής. Συνεπώς σε κάθε περίπτωση πληρωμής λογαριασμού δημοσίου έργου που περιέχει δαπάνη ασφάλτου και  εφόσον δεν υφίσταται ειδικότερη ρύθμιση όσον αφορά τα δικαιολογητικά και τον τρόπο πληρωμής της, απαιτείται να προσκομίζονται ως δικαιολογητικά  τα νόμιμα  αποδεικτικά προμήθειας της ασφάλτου. Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη. Κατόπιν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Καταβολή της αμοιβής της για την πραγματοποίηση ασφαλτοστρώσεων:.. Με τα δεδομένα αυτά όσον αφορά την έκδοση τιμολογίου για την προμήθεια της ασφάλτου, βασίμως προβάλλεται από τον Επίτροπο ότι η έλλειψη αυτή καθιστά πλημμελή τη δαπάνη για την πληρωμή της αναδόχου, διότι σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην σκέψη ΙΙα της παρούσας,για την πληρωμή του αναδόχου έργου που εκτελείται για λογαριασμό των Ο.Τ.Α. απαιτείται να προσκομίζονται τα πρωτότυπα δικαιολογητικά δαπανών(τιμολόγια αγοράς πρώτης ύλης). Στη συγκεκριμένη περίπτωση ακόμα και αν γίνει δεκτός ο ισχυρισμός της αναδόχου ότι το προϊόν που παρείχε στο Δήμο (ασφαλτόδεμα) κατασκευάστηκε από άλλη εταιρεία και όχι από την ίδια, ήταν απαραίτητο να προσκομιστούν τα τιμολόγια ή και δελτία αποστολής που εκδόθηκαν μεταξύ των δύο εταιρειών, προκειμένου να αποδειχθεί η αξία του προϊόντος, η δαπάνη του οποίου καταβάλλεται με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα. Περαιτέρω και ο  δεύτερος λόγος διαφωνίας του Επιτρόπου  είναι βάσιμος, διότι, αν και δεν πρόκειται  για την προμήθεια της ασφάλτου  που πραγματοποιήθηκε  απολογιστικά, αλλά για την δαπάνη της ασφάλτου, που χαρακτηρίζεται ως απολογιστική  εργασία, λόγω του ιδιαίτερου τρόπου της τιμολόγησής της, απαιτείται σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με όσα παρατίθενται στη σκέψη ΙΙβ της παρούσας, η έκδοση ειδικής έγγραφης άδειας από τη διευθύνουσα το έργο υπηρεσία, καθώς η αξία της κυμαίνεται και η τελική  τιμή της είναι αυτή που προσδιορίζεται από το εκάστοτε ημερήσιο δελτίο ενδεικτικών τιμών αγοράς ασφάλτου από τα ..., που εκδίδει η Γενική Γραμματεία Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης, κατά την ημέρα ενσωμάτωσης της ασφάλτου στο έργο. Η εγκύκλιος (21/2008), της οποίας γίνεται επίκληση για την υποστήριξη της νομιμότητας της δαπάνης, αναφέρεται στον νέο  τρόπο υπολογισμού της αξίας της ασφάλτου, λόγω της ιδιάζουσας τιμολόγησης των εργασιών ασφαλτόστωσης, ωστόσο δεν μεταβλήθηκε με τον τρόπο αυτό η διαδικασία που απαιτείται για την πραγματοποίηση της προμήθειας, η οποία περιλαμβάνει εκτός από την έκδοση ειδικής έγγραφης εντολής από τη Διευθύνουσα Υπηρεσία και την προσκόμιση  των νόμιμων αποδεικτικών πληρωμής της (τιμολόγια και δελτία αποστολής) ως δικαιολογητικά της δαπάνης αυτής. Συνεπώς σε κάθε περίπτωση πληρωμής λογαριασμού δημοσίου έργου που περιέχει δαπάνη ασφάλτου και  εφόσον δεν υφίσταται ειδικότερη ρύθμιση όσον αφορά τα δικαιολογητικά και τον τρόπο πληρωμής της, απαιτείται να προσκομίζονται ως δικαιολογητικά  τα νόμιμα  αποδεικτικά προμήθειας της ασφάλτου. Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη. Κατόπιν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Γνωστοποίηση διατάξεων (Τρόπος υπολογισμού αξίας ασφάλτου)

Πληρωμή αξίας ασφάλτου σε δημόσιο έργο.

Δημόσια έργα.Πληρωμή απολογιστικών εργασιών ασφάλτου, κατά το μέρος που η αξία τους υπερβαίνει τη σχετικώς προϋπολογισθείσα δαπάνη. Μη νόμιμη η επιβάρυνση του κονδυλίου των απροβλέπτων του έργου με την αξία επιπλέον των προβλεπόμενων στη μελέτη και τη διακήρυξη του έργου ποσοτήτων εργασιών ασφαλτικής ισοπεδωτικής στρώσης μεταβλητού πάχους. Τούτο δε, διότι οι επίμαχες πρόσθετες εργασίες, που ήταν απαραίτητες για την αρτιότητα και τη λειτουργικότητα του έργου, μπορούσαν, τηρούμενης της επιμέλειας του μέσου συνετού ανθρώπου, να έχουν προβλεφθεί στη μελέτη του έργου, καθώς τόσο οι υψομετρικές διαφορές των προς ασφαλτόστρωση οδών με τις διασταυρούμενες με αυτές οδούς όσο και τα ραγίσματα, τα ανοίγματα, οι καθιζήσεις και οι επιφανειακές ανωμαλίες τους, που οφείλονταν στα προηγούμενα υλικά στρώσης τους (αμμοχάλικο, τσιμέντο, φρεζαρισμένη άσφαλτος), αλλά και το μικρό πλάτος τους, ήταν γεγονότα γνωστά κατά το χρόνο σύνταξης της. Περαιτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η κατά 44.903,94 ευρώ αύξηση της δαπάνης για απολογιστικές εργασίες ασφάλτου αφενός μεν δεν δικαιολογείται πλήρως (στο σύνολο της) από την αύξηση της τιμής της ασφάλτου από 210,00 σε 344,19 ευρώ/τόνο (61%) και την αύξηση του συντελεστή του Φ.Π.Α. από 19% σε 21%, καθώς αν επί του ποσού της οικείας προϋπολογισθείσας δαπάνης (36.000 ευρώ) υπολογιστούν και προστεθούν οι δύο αυτές αυξήσεις, προκύπτει υπέρβαση της κατά 23.500,00 ευρώ το μέγιστο, ήτοι κατά ποσό που υπολείπεται σημαντικά του ποσού των 44.903,94 ευρώ, αφετέρου δε δεν είναι νόμιμη κατά το μέρος που περιλαμβάνει την αξία της επιπλέον ασφάλτου που απαιτήθηκε λόγω αύξησης των ποσοτήτων των εργασιών ασφαλτικής ισοπεδωτικής στρώσης μεταβλητού πάχους και κατ' επέκταση λόγω αύξησης των ποσοτήτων ασφαλτομίγματος που χρησιμοποιήθηκαν προς τούτο.